|
Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
|
Ф1 Н ШҚМТУ 701.01-01-1-2011
|
Сапалы менеджмент жүйесі
|
Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы
|
бет
|
Қазақстан Республикасының Министерство
Білім және ғылым образования и науки
министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ
ШҚМТУ им. Д. Серикбаева
БЕКІТЕМІН
ТКМ факультет деканы
______________А.К Адрышев.
___________________2014 ж.
ТІРШІЛІК ӘРЕКЕТІНІҢ ҚАУІПСІЗДІГІ
Жұмыс оқу бағдарламасы
БЕЗОПАСНОСТЬ ЖИЗНЕДЕЯТЕЛЬНОСТИ
Учебная рабочая программа
Мамандық: Мамандықтар: 5В030400 «Кеден ісі» 5В050600 «Экономика» 5В050700 «Менеджмент», 5В050800 «Есеп және аудит», 5В050900 «Қаржы», 5В051100 «Маркетинг» 5В090800 «Бағалау»
Өскемен
Усть-Каменогорск
2014
Жұмыс бағдарламасы Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру негізінде «Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасында дайындалып 5В030400 «Кеден ісі» 5В050600 «Экономика» 5В050700 «Менеджмент» 5В050800 «Есеп және аудит» 5В050900 «Қаржы» 5В051100 «Маркетинг» 5В090800 «Бағалау» мамандығындағы студенттерге арналған. мамандығындағы студенттерге арналған.
Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау кафедра отырысында талқыланды
Кафедра меңгерушісі М.К Жаманбаева
№____ хаттама ____________________2014ж.
Тау-кен Металлургия факультеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
Төраға Г Нұрбшайықова
№____ хаттама ______________________2014ж.
Дайындады
Аға оқытушы Б.Қ Нұрғазина
Норма бақылаушы Т Тютюнькова
1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК СИЫМДЫЛЫҒЫ
семестр
|
Кредит саны
|
Оқу түрі
|
СӨЖ сағат саны
|
Жалпы сағат саны
|
Бақылау түрі
|
Жанаспалы сағат саны
|
Дәріс
|
Семинар. (тәжір.)
оқу
|
Зертханал оқу
|
СОӨЖ
|
Барлық сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Күндізгі оқу түрі
|
3
|
2
|
15
|
15
|
-
|
15
|
45
|
45
|
90
|
Емтихан
|
2. ПӘНГЕ СИПАТТАМА, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
Оқылатын пәнге сипаттама
«Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәні қолданбалы техникалық ғылым болып табылады, ол өндірістік қауіптіліктер мен кәсіптік зияндылықтарды айқындайды және зерделейді және өндірістік
жарақаттанушылықты және жұмыскерлердің кәсіптік ауыруын, апаттар мен өрттерді жою мақсатымен оларды болдырмау немесе әлсірету әдістерін әзірлейді.
«Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәнінде мекендеу ортасының қазіргі жағдайы және жағымсыз факторлары; адамның мекендек ортасымен өзара әрекеттесуінің қауіпсіздігін қамтамасызету принциптері; физиология негіздері және қызметтің ұтымды жағдайлары; адамға жарақаттандырушы, зиянды және зақымдандырушы факторлардың әсер етуінің анатомия-физиоллогиялық зардаптары, оларды сәйкестендіру принциптері; қауіпсіздікті , эколлогиялықты және тұрақтылықты арттыру құралдары мен әдістері қарастырылады. Оны зерттеудің басты объектілері еңбек процесіндегі адам, өндірістік орта мен жағдай, адамның өнеркәсіптік жабдықтармен, технологиялық процестермен өзара байланысы, еңбек пен өндірісті ұйымдастыру болып табылады.
2.2 Пәнді оқытудағы мақсат
Пәннің мақсаты: қауіпсіздіктің, оның максимум өнімділігі кезінде еңбек жағдайлары зиянсыздығының теориялық және практикалық негіздерін білетін жас мамандарды даярлау, мамандарда адамның қауіпсіздігі мен қорғалғандығына қойылатын талаптармен тиімді кәсіптік қызметтің, оның денсаулығы мен жұмысқа қабілеттілігін, экстремальды жағдайларда әрекеттерге әзірлігін сақтудың үздіксіз бірлігі туралы ұғымды қалыптастыру.
«Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәнінің міндеттері адамдардың зақымдану немесе ауыру және олардың жұмысқа қабілеттілігін сақтау ықтималдығын минимумға келтіруден тұрады.
2.3. Пәнді оқытудың міндеттері
«Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәнін зерделеу кезінде бакалаврдың түйінді құзыреттеріне қойылытын талаптар.
Бітіруші:
тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі бойынша талаптардың бұзылуын себептейтін, табиғи және техногенді процестер, адамдардың көп функциялы қызметі, қауіпсіздік проблемаларын шешу үшін қажетті, танудың озық ғылыи әдістерінің мүмкіндіктері, адам мен қоғам арасындағы қатынастарды реттейтін , этикалық, құқықтық нормалар, қауіпсіздік проблемаларын шешу кезінде өз маандығының әлеуметтік маңыздылығы туралы түсінігі болу керек ;
Қазақстан Республикасы Конституциясының негізгі ережелерінжәне тіршілік --әрекетінің қауіпсіздігі облысындағы нормативтік актілерді, өндірісте еңбек қорғауды басқару жүйесін, төтенше жағдайлар кезіндегі қауіпсіздіктің және қорғаудың әлеуметтік-экономикалық және экологиялық мәселелерін білу керек;
табиғи , техногенді сипаттағы төтенше жағдайларды және өндірістік жарақаттанушылықты ескерту бойынша нақты инженерлік міндеттерді шеше білу, қауіпті және зиянды факторлардан қорғау тәсілдрі мен құралдарын қолдануды иелену;
пәнді зерделеу кезінде студенттер иеленетін негізгі дағдылар: оқу және арнайы әдебиетпен жұмыс жасау, еңбек қорғау бойынша есептердің қойылымы және шешу, қорғаудың жеке құралдарын қолдануды меңгере білу; өндірісте мүмкін болатын қауіптілктер мен зияндылықтарды алдын ала көре білу және дер кезінде ескерте білу;
қауіпсіздік, қоршаған ортаны қорғау және еңбек қорғау облысындағы білімді тиімді пайдалану, әлеуметтік-гуманитарлық, табиғи, жалпы кәсіптік және арнайы ғылымдар, ойлау мәдениеті және өзінің кәсіптік қызметінің нәтижелерін баяндау облысында бағдарлану дағдыларын иелену керек;
зиянды және нормативтік-құқықтық база, техникалық және жобалық құжаттамны, эксперименттік-зерттеу жұмыстарын және тіршілік әректінің қауіпсіздігі мен еңбек қорғауға қатысты барлық аспектілерде бақылауды, әзірлеу мен құрастыруды ұйымдастыру және жүргізу мәселелерінде құзыретті болу керек.
2.4 Пререквизиттер
«Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі» пәнін оқып-білу алдында өтетін пәндер: математика, физика, химия, құқық негіздері..
Постреквизиттер
Шектес пәндер: Еңбек қорғау, Экология
3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 Тақырыптық жоспар
Тақырып атауы, оның мазмұны
|
Еңбек сиымдылығы, сағат
|
Ұсынылған әдебиеттер
|
1
|
2
|
3
|
Дәрістік сабақтар
|
Тақырып1 Тіршілік әрекеті қауіпсіздігінің ұйымдастырушылық негіздері.
Мазмұны: Адам мекндеген орта. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі пәнінің мақсаты және тарсырмалары.Анықтамалар мен терминдер. ҚР төтенше жағдай жөніндегі заңдары.
|
2ағ
|
ҚР Төтенше жағдайлар жөніндегі заңдары Н.Приходько
Безопасность жизнедеятельности Курс лекций-Алматы ВШП«Әділет»
2000
|
Тақырып2 Шаруашылық объектілерінде АҚ ұйымдастыру және жүргізу
Мазмұны: Шаруашылық объектілерінде АҚ ұйымдастыру. АҚ ұйымдастырудың принципті схемасы. АҚ құрлымдары. АҚ күштері. ҚР АҚ туралы заңы.
|
2сағ
|
В.Г Атаманюк
Гражданская оборона, Москва Высшая школа 1986
|
Тақырыа3 Төтенше жағдайларлар
Мазмұны: ТЖ негізгі ұғымдары мен анықтамалары. ТЖ жіктелуі.Стихиялық аппттар, Өндірістік аварйялар. Соғыс уақытындағы ТЖ. Жаппай жою қаруының түрлері. Олардың ерекшеліктері және қолдану
|
3сағ
|
|
Тақырып4 Тұрғындарды қорғаудың Мазмұны:Қорғау түрлері. Принциптері. Тұрғындарды көшіру. Жеке қорғау құралдары.. Медициналық қорғау құралы. Дозиметрлік бақылау приборлары.
|
3сағ
|
Гражданская оборона, Е. Шубина М.,»Посвещение»,1991
|
Тақырып 5 Қорғаныс ғимараттары
Мазмұны: Инженелік қорғау құралы. Баспаналар. Радияциядан қорғайтын баспаналар. Баспаналарды бейбіт кезде пайдалану.Қарапайым баспаналар.
|
3
|
Гражданская оборона, Е. Шубина М.,»Посвещение»,1991
|
Тақырып6 Шаруашылық объектілерінің тұрақтылығы
Мазмұны:ТЖ-дағы тұрақтылық туралы ұғым. Бейбіт және соғыс уақытындағы шаруашылық объектілерінің қызмет етуінің тұрақтылығы. Объектілердің трақтылығына әсер ететін факторлар
Объектінің тұрақтылығын зерттеу. Объектінің тұрақтылығын арттырудың шараларының негізгі бағыттары.
|
1сағ
|
Гражданская оборона, Е. Шубина М.,»Посвещение»,1991
|
Тақырып7 Зақымдану ошақтарында құтқару және шұғыл қалпына келтіру жұмыстары.
Мазмұны:Құтқару және шұғыл қалпына келтіру жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу. Мақсаты және мазмұны.Зақымдану ошақтарында Қ ж ШҚК Ж табысты жүргізу шарттары.Зақымдану ошағындағы санитарлық тазрту жұмыстары. Дезактивация. Дезинфекция. Дезгазация.
|
1сағ
|
Гражданская оборона, Е. Шубина М.,»Посвещение»,1991
|
|
|
|
Студенттің орындайтын тәжірибе жұмысы
|
Тақырып1 Инженерлік жағдайды бағалау
Мазмұны: Теориялық мәліметтер. Бүліну аймақ шекараларын есептеу және масштабқа келтіру. Бүліну аймақтарын картаға түсіру реттері. Картамен жұмысМетеожағдайды және бүліну аймақтарын картаға түсіру. Жұмысты қорғау
|
4сағ
|
Нұрғазина Б;Қ Тіршілік қауіпсіздігі Оқу-әдістемелік құрал,
ШҚМТУ
2009
|
Тақырып2 Өрттік жағдайды бағалау
Мазмұны: Теориялық мәліметтер..Өртену аймақ шекараларын есептеу және масштабқа келтіру. Өрт аймақтарын картаға түсіру реттері. Картамен жұмысМетеожағдайды және өртену аймақтарын картаға түсіру. Жұмысты қорғау.
|
4сағ
|
Нұрғазина Б;Қ Тіршілік қауіпсіздігі Оқу-әдістемелік құрал, ШҚМТУ
2009
|
Тақырып3 Химиялық жағдайды бағалау
Мазмұны: Теориялық мәліметтер. Химиялық зақымдану аймағының тереңдіктерін анықтау.Уландырғыш заттың булану уақытын анықтау. Уланған ауа бұлтының объектіге жету уақытын анықтау. Мүмкін болатын улану аймағының формаларын анықтау. Картамен жұмыс Мүмкін болатын және нақты улану аймақтарын картаға түсіру реттері.. Метеожағдайды картаға түсіру. Жұмысты қорғау.
|
4сағ
|
Нұрғазина Б;Қ Тіршілік қауіпсіздігі Оқу-әдістемелік құрал, ШҚМТУ
2009
|
Тақырып4 Радиациялық жағдайды бағалау
Мазмұны: Өлшенген радиация деңгейлерін бір сағаттық деңгейге келтіру. Жарлыс уақытын анықтау. Жұмысшылардың ашық жерлердегіжәне ғимарат ішіндегі алатын дозаларын есептеу. Құрама команданың радиациялық улану аймағында жұмыс істеу ұзақтығын анықтау. Жұмыс істеу режимдерін анықтау. Адам шығынын анықтау.Картамен жұмыс. Радиациялық улану аймақтарын жұмыс картасына түсіру реттері. Жұмысты қорғау.
|
3сағ
|
БҚНұрғазина Тіршілік қауіпсіздігі Оқу-әдістемелік құрал, ШҚМТУ
2009
|
Студенттің оқытушымен орындайтын өздік жұмысы
|
|
|
Тақырып1 ТЖ кезінде пайда болатын зақымдану ошақтарының сипаттамасы
|
3
|
-
|
Тақырып2 ТЖ кезінде бүліну аймақтарын картаға түсіру. Бүліну аймақ шекараларын анықтау
|
3
|
-
|
Тақырып2 ТЖ кезінде өртену аймақтарын картаға түсіру және өртену аймақ шекараларын анықтау
|
3
|
-
|
Тақырып3 Аварйялық химиялық қауіпті заттар. Хлор және аммиак. Химиялық қауіпті обьектілерде химиялық жағдайға баға беру. Мүмкін болатын және нақты улану аймақтарын картаға түсіру
|
3
|
БҚНұрғазина Тіршілік қауіпсіздігі Оқу-әдістемелік құрал, ШҚМТУ
2009
|
Тақырып 4 Радиациялық улану аймақтары. Сипаттамалары. Оларды картаға түсіру
|
1
|
-
|
Тақырып5 Обектінің тұрақтылығына баға беру. Тұрақтылықты арттыру шаралары.
|
1
|
-
|
3.2. Өздік жұмыс тапсырмалары (СӨЖ)
Тақырып
|
Тапсырманың мазмұны және мақсаты
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Дайындау мерзімі
|
Бақылау түрі
|
Тапсыру уақыты
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Тақырып 1
ҚР төтенше жағдай жөніндегі заңдары.
|
|
Тізімді қара
|
2апта
|
Ауызша
|
3 апта
|
Тақырып2
Шаруашылық объектілерінде АҚ ұйымдастыру және жүргізу
|
Шаруашылық объектілерінде АҚ ұйымдастыру. АҚ ұйымдастырудың принципті схемасы. АҚ құрлымдары. АҚ күштері. ҚР АҚ туралы заңы.
|
Тізімді қара
|
2апта
|
Ауызша
|
5апта
|
Тақырып3
Төтенше жағдайларлар
|
ТЖ негізгі ұғымдары мен анықтамалары. ТЖ жіктелуі.Стихиялық аппттар, Өндірістік аварйялар. Соғыс уақытындағы ТЖ. Жаппай жою қаруының түрлері. Олардың ерекшеліктері және қолдану
|
Тізімді қара
|
2апта
|
|
7апта
|
Тақырып4
Тұрғындарды қорғау
|
Қорғау түрлері. Принциптері. Тұрғындарды көшіру. Жеке қорғау құралдары.. Медициналық қорғау құралы. Дозиметрлік бақылау приборлары.
|
Тізімді қара
|
2апта
|
|
10апта
|
Тақырып5
Қорғаныс ғимараттары
Инженелік қорғау құралы.
|
Инженелік қорғау құралы. Баспаналар. Радияциядан қорғайтын баспаналар. Баспаналарды бейбіт кезде пайдалану.
Қарапайым баспаналар.
|
Тізімді қара
|
2апта
|
|
13апта
|
Тақырып 6
Шаруашылық объектілерінің тұрақтылығы
|
ТЖ-дағы тұрақтылық туралы ұғым. Бейбіт және соғыс кездегі шаруашылық объектілерінің қызмет етуінің тұрақтылығыОбъектілердің трақтылығына әсер ететін факторлар
Объектінің тұрақтылығын зерттеу. Объектінің тұрақтылығын арттырудың шараларының негізгі бағыттары.
|
Тізімді қара
|
1апта
|
|
14апта
|
Тақырып7 Зақымдану ошақтарында құтқару және шұғыл қалпына келтіру
жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу.
|
Мақсаты және мазмұны.Зақымдану ошақтарында Қ ж ШҚК Ж табысты жүргізу шарттары.Зақымдану ошағындағы санитарлық тазрту жұмыстары. Дезактивация. Дезинфекция
Дезгазация.
|
Тізімді қара
|
1апта
|
|
15апта
|
ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Негізге әдебиеттер
1.Қ.Т Жантасов, А.Т Сүлейменова, С.П. Назарбеков, Б.Б. Маханов, Е.Н. Кочеров. Төтенше жағдайлдардағы тіршілік қауіпсіздігі, оқулық. ҚР Білім және ғылым министрлігі, Алматы. 2011- 272бет
2.Қ.Т. Жантасов, Е.Н. Кочеров, А.С. Наукенова, М.К. Жантасов. Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі, оқулық. ҚР Білім және ғылым минимтрлігі, Алматы, 2012 -512бет
3 Қазақстан Республикасының техногенді және табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар туралы заңы
Қазақстан Республикасыеың азаматтық қорғаныс туралы заңы
5.С. Арпабеков. Өмір-тіршілік қауіпсіздігі., оқулық. Алматы 2004 – 256бет
6. Қазақстан Республикасының «Еңбек қауіпсіздігі және қоршағн ортаны қорғау туралы» Заңы, Астана, 28 ақпан 2004ж.
7. Охрана труда и техника безопасности в практической деятельности субъектов Республики Казахстан. Құраст. В.И. Скала – Алматы: «LЕМ», 2002. – 276б.
8. Гринин А.С., Новиков В.Н. Безопасность жизнедеятельности. – Москва.: ФАИР-ПРЕСС, 2002.-228б.
9.Қазақстан Республикасының «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» Заңы, Астана, 3сәуір 2002ж.
10 Б.К Нургазина Тіршілік қауіпсіздігі, тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар, Өскемен 2010
11. Гринин А.С., Новиков В.Н. Безопасность жизнедеятельности. – Москва.: ФАИР-ПРЕСС, 2002.-228б.
3.2Қосымша әдебиеттер
1.Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы, 30 тамыз 1995ж.
2 Қазақстан Республикасының «Өрт қауіпсіздігі туралы» Заңы, Алматы,22 қараша 1996ж.
3 Қазақстан Республикасының еңбек қорғау бойынша нормативтік актілерінің жинағы. Н.Д. Спатаевтың, К.А. Алдабаеваның ред. – Қарағанды,-356б.
4. Алексеев С.В., Усенко В.Р. Гигиена труда. – Москва: Медицина, 1988. -576б.
5. Қазақстан Республикасындағы өрт қауіпсіздігі ережелері. Негізгі талаптар (ҚР ӨҚЕ 08-97), Алматы, 1999ж.
6. Защита населения и территорий в чрезвычайных ситуациях: Учебное пособие / В.П. Журавлев и др. Изд-во АСВ/ 1999.-586б.
7 Белов С.В., Ильницкая А.В., Козяков А.Ф., Морозова Л.Л. Безопасность жизедеятельности. Москва: Высшая школа, 1999.-478б.
8. Гражданская оборона. Под.ред. Е. Шубина. М., «Просвещение», 1991. 154б.
9. Катастрофы и аварии. В. Кудряшов. Минск: «Литература», 1996. І-Vт.
13Безопасность жизнедеятельности /Под.ред. С.В. Белов, Ильницкая и др.- Москва: высшая школа, 1999--.-448б.
Достарыңызбен бөлісу: |