КЕЛІСІЛГЕН
ФЖжӨ факультет деканы_______Сарбалаев Ж.Т. 20__ж.«_____»________
МАҚҰЛДАНДЫ:
ОҮЖжӘҚБ бастығы ____________ Варакута А.А. 20__ж. «_____»_______
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған
20__ж. «___»______________ №____ хаттама
Пәннің мақсаты - студенттердің жыныстық рольдi проблемалықтың төңiрегiдегi бiлiмділігін жүйелеу, эгалитарлық - постэгалитарлық дүние тануын қалыптастыру.
Пәннің міндеті -
студентерді гендерологияның теориялық-әдістемелік негіздерімен таныстыру;
студенттерді жыныс рөлдерінің дәстүрлі теориясымен таныстыру;
студенттерді тіл біліміндегі гендерлік зерттеулермен және гендерологиядағы көп деңгейлi стратегиясымен таныстыру;
студенттерге әртүрлi тiлдердiң материалында гендерлік айырмашылықтарының коммуникативтік тәртібі туралы қажетті мәліметтерді беру.
Осы пәнді меңгеру нәтижесінде студенттерде:
- гендерологияның теориялық-әдістемелік негіздері туралы түсінік болу керек;
- әртүрлi тiлдердiң материалында гендерлік айырмашылықтарының коммуникативтік тәртібі туралы түсінік болу қажет.
- биологистстік және әлеуметтік-биологистстік, философиялық тұжырымдамаларды және феминисттік идеяларының қалыптасу тарихын бiлу керек;
- гендерлік теориясының негiзгi бағытарын және лингвистикалық гендерологияныңiң бастауларын бiлу керек;
- гендер мен тiлдің байланысы туралы бiлу керек;
- әр түрлi тiлдердегi гендердың жасалу жолдарын бiлу керек.
- өз ғылыми зерттеу жобасында теорияны қолдануға икемді болу қажет;
- бұқаралық ақпарат мәтiндердегі және көркем әдебиет шығармаларының материалындағы дискурстi өзі талдай алу икемі болу керек,
- әр түрлi деңгейлердегі лингвистикалық гендерологияңың гендерлік айырмашылықтарын айқындау және түсiндiрiп беруге икемi болу қажет.
- әр түрлi деңгейлердегі лингвистикалық гендерологияның гендерлік айырмашылықтарын талдау практикалық машықтарды иемдену қажет.
- әр түрлi деңгейлердегі лингвистикалық гендерологияңың гендерлік айырмашылықтарын айқындау және түсiндiрiп беру практикалық машықтарды иемдену қажет .
2 Пререквизиттер
Осы пәнді меңгеру үшін тiл бiлімі негіздері, лексикология, философия, психология,әлеуметтану пәндері оқытылуы кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет.
3 Постреквизиттер
Тiл теориясы бойынша дипломдық жұмыс.
4 Пәннің мазмұны
4.1 Пәннің тақырыптық жоспары
№ р/с
|
Тақырыптар атауы
|
Сабақ түрлері бойынша қарым-қатынастық сағаттар саны
|
лекциялар
|
практикалық (сем)
|
СӨЖ
|
6 семестр (күндізгі)
|
|
1
|
Гендерлік зерттеулерiнiң тарихы мен әдiстемесі. Гендерлік зерттеулерiнiң пайда болуының интелектуалдық және әлеуметтiк алғышарттары.
|
3
|
3
|
12
|
2
|
Лингвистикадағы гендерлік зерттеулерi. Тiл мен гендердің байланысы. Еркек және әйел дискурстерi.
|
3
|
3
|
12
|
3
|
Лингвистикалық гендерологиядағы көп деңгейлi стратегиясы. Гендерлік талдау жүйесіндегi синтаксис, фразеология, грамматика және лексика
|
3
|
3
|
12
|
4
|
Әртүрлi тiлдердiң материалындағы сөйлеудің гендерлік айырмашылықтары.
|
3
|
3
|
12
|
5
|
Бұқаралық ақпарат құралдарға гендерлік таптаурындарының анықталуы
|
3
|
3
|
12
|
|
Барлығы
|
15
|
15
|
60
|
4.2 Пән тақырыптарының мазмұны
Лекциондық сабақтардың мазмұны мен тізімі
Тақырып 1. Гендерлік зерттеулерiнiң тарихы мен әдiстемесі. Гендерлік зерттеулерiнiң пайда болуының интелектуалдық және әлеуметтiк алғышарттары.
Гендер және жыныс, гендерлік рөлдер, үлгi, дисплей, таптаурындар, гендерлік әлеуметтену. Жыныстық рольдi рөлдердiң дәстүрлi теориялары. З.Фрейдтiң психологиялық талдауы. Т.Парсовна құрылым-функционалдық талдау. Биологистстік және әлеутеттік-биологисттік тұжырымдама. Философиялық тұжырымдамалар. Гендерлік зерттеулерiнiң негiзгi бағыттары.
Тақырап 2. Лингвистикадағы гендерлік зерттеулерi. Тiл мен гендердің байланысы. Еркек және әйел дискурстерi.
О.Есперсен, Ф.Маутнер, Э.Сепир. Феминисттік лингвистика. Біздің елімізде гендерлік зерттеулерiнiң ерекшелiгi. Р.Лакоффтың "Тiл және әйел орны".
Тақырып 3. Лингвистикалық гендерологиядағы көп деңгейлi стратегиясы. Гендерлік талдау жүйесіндегi синтаксис, фразеология, грамматика және лексика.
Ауызша сөйлеудің ерекшелiгі. Лексикалық-грамматикалық ерекшелiк, ассоциативтік- когнитивтiк тұрғылары. Лингвистикалық гендерологияның мәселелерiне социолингвистикалық жолдары. Лингвистикалық гендерологиядағы эмоционалды-когнитивтi тұрғылары.
Тақырып 4. Әртүрлi тiлдердiң материалындағы сөйлеудің гендерлік айырмашылықтары.
Орыс және ағылшын тiлдерiндегi гендердің құрылуы. Құрылымдық ерекшелiктер. Әйелдер және еркектердiң лексикалық презентациясы. Гендер және референция. Мақалда-мәтелдердегi гендерлік таптаурындары.
Тақырып 5. Бұқаралық ақпарат құралдарға гендерлік таптаурындарының анықталуы
Тiл саясаты. Бұқаралық ақпарат құралдарында гендерлік таптаурындарының анықталуы.Саяси дискурс. Болашаққа көзқарасы.
4.3 Практикалық сабақтардың мазмұны және тізімі
Семинар 1. Гендер концептiнiң құрылуы
Гендер және жыныс
Гендерлік рөлдер
Гендерлік үлгілер
Гендерлік дисплей и таптаурындар
Гендерлік әлеуметтену.
Семинар 2. Гендерлік зерттеулерiнiң тарихы мен әдiстемесі. Гендерлік зерттеулерiнiң пайда болуының интелектуалдық және әлеуметтiк алғышарттары.
Жыныстық рольдi рөлдердiң дәстүрлi теориялары
З.Фрейдтiң психологиялық талдауы.
Т.Парсовстың құрылым-функционалдық талдауы.
Биологистстік және әлеутеттік-биологисттік тұжырымдама.
Философиялық тұжырымдамалар.
Гендерлік зерттеулерiнiң негiзгi бағыттары.
Семинар 3. Лингвистикадағы гендерлік зерттеулерi. Тiл мен гендердің байланысы.
О. Есперсен, Ф. Маутнер, Э. Сепир.
Феминисттік лингвистика
Біздің елімізде гендерлік зерттеулерiнiң ерекшелiгi.
Р.Лакоффтың "Тiл және әйел орны".
Семинар 4. Лингвистикалық гендерологиядағы көп деңгейлi стратегиясы. Гендерлік талдау жүйесіндегi синтаксис, фразеология, грамматика және лексика.
Ауызша сөйлеудің ерекшелiгі
Лексикалық-грамматикалық ерекшелiк
Ассоциативтік-когнитивтiк тұрғылары.
Лингвистикалық гендерологияның мәселелерiне социолингвистикалық жолдары.
Лингвистикалық гендерологиядағы эмоционалды-когнитивтi тұрғылары.
Семинар 5 "Коммуникациядағы гендерлік айырмашылықтары. Қошемет - әдептiлiктiң оң стратегиясы." тақырыбы бойынша мақаланы талқылау.
Gender Differences in Conversational Practice
7&8 бөлімдерді талқылау
How and why are women more polite: some evidence from Mayan community; Complementing –Positive politeness Strategy.
(“Language an gender” Reader J. Coates )
Семинар 6 Орыс тiлiндегі гендердың жасалу әдiстерi
1. Грамматикалық тегі
2. Жеке есiмдiктерiнiң морфологиялық құрылымы
3. Әйелдер және еркектердiң лексикалық презентациясы
4. Ресейдегi лингвистикалық гендерлік зерттеулерi (мақал және идиома)
5. Тiл саясаты
6. Келешек зерттеулер үшiн ұсыныстар
Семинар 7 "Аралас қарым-қатынас әрекеттiң үстiнде бақылау" тақырыбы бойынша мақаланы талқылау. Conversational Dominance in Mixed Talk
Talk control: An illustration from the classroom of problems in analyzing male dominance in conversation
Participation in electronic discourse in a “Feminist” Field
(“Language an gender” Reader J. Coates )
Семинар 8 "Кооперация және салыстыру" тақырыбы бойынша мақаланы талқылау. Cooperation and competition
9&10 бөлімдер
Peasant men can’t get wives” Language change and sex roles in bilingual community
“Language an gender” Reader J. Coates
Семинар 9 Бұқаралық ақпарат құралдардағы гендерлік таптаурындар
1. Бұқаралық ақпарат жүйесіндегі таптаурындардың өзгерістеріне ықпал ететiн тарихи факторлар
2. Жыныстық рольдi таптаурындардың мазмұны. Жыныстық рольдi түрлер және олардың әлеуметтiк-психологиялық бейiмделуге ықпалы
3. Жыныстық психологияның тұжырымдамалары.(М.Хорнер, К.Гиллиган, С.Бем және тағы басқалар)
4. Гендерлік таптаурындарының функциялары: қорғаныштық - ақтау, регуляция, хабар тарату. Мiнез-құлықтың үлгiсiнде және таптаурындардың регуляция функциясы кезінде ер-әйелдердiң арасындағы типтi айырмашылықтардың талдауы.
5. Теледидар, жарнамалық бағдарламаларда, көркем әдебиетте, кескiндемеде ер мен әйел бейнесі және таптаурындардың хабар тарату функциясы.
Семинар 10 "Жеке атмосфераға әйелдер әңгiмелері" тақырып бойынша мақаланы талқылау. «Talk in the Private Domain»
20&21 бөлімдер
«Female speakers of Japanese in Transition»
«I don’t smile much anymore” Affect Gender and the Discourse of Pittsburgh Police Officers»
“Language an gender” Reader J. Coates
Семинар 11 Мақалаларды талқылау. 22&23 бөлімдер
Not just doctor’s orders” Directive responsive sequences in Patients’ visits to women and men Physicians
Women’s ways: Interactive patterns in predominantly Female Research Teams
“Language an gender” Reader J. Coates
Семинар 12. 18&19 бөлімдер бойынша мақалаларды талқылау
The talk of women friends
Gossip revisited: Language in all-female groups
“Don’t try and make out that I’m nice” The different strategies women and men use when gossiping “Language an gender” Reader J. Coates
Семинар 13 "Гендерлік ұқсастылығын жүзеге асыруы" тақырып бойынша мақаланы талқылауы. Performing Gender Identity
20&21 бөлімдер
Young men’s talk and the construction of heterosexual masculinity Sporting formulae in New Zealand English
“Language an gender” Reader J. Coates
Семинар 14 Тіл саясаты.
1. Тіл және билік.
2. Саяси дискурс.
3. Келешекке көзқарас.
4. Гендерлік зерттеулерiнiң перспективасы
Семинар 15.
Лингвистикалық гендерология бойынша өз жобаның қорғауы бойынша конференция.
4.4 Студенттің өздік жұмысының мазмұны
4.4.1 СӨЖ түрлерінің тізімі
№
|
СӨЖ түрі
|
Бақылау формасы
|
Бақылау-дың түрі
|
Сағат саны
|
1
|
Дәрiстердiң талқылауы
|
|
|
7
|
1
|
Практикалық сабақтарына дайындалу
|
Жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатысу
|
15
|
2
|
Конспекттердiң құрастыруы
|
жазбаша
|
Конспекті талқылау
(Reactive paper)
|
30
|
3
|
Эссені ресімдеу, мақаланы өңдеу және жазу
|
Эссе, мақала
|
жазбаша, жариялау
|
6
|
4
|
Бақылау шараларына дайындық
|
|
МБ1,МБ2
|
2
|
|
Барлығы:
|
60
|
5 Әдебиеттер тізімі
Негізгі
1 Нурсеитова Х.Х. Введение в гендерную лингвистику: учебное пособие. - Павлодар: Кереку, 2008. - 68 с.
2 Нурсеитова Х.Х. Гендерно-корректное поведение в коммуникации (на материале английского, русского и казахского языков): учебное пособие для студентов филологических специальностей - Павлодар: Кереку, 2009. - 34 с.
3 Нурсеитова Х.Х. Словарь гендерных терминов - Павлодар: Кереку, 2009. - 100 с.
Қосымша
4 Антология гендерных исследований. Сборник статей, 2000. – 356с.
5 Гендерные исследования – Журнал ХЦГИ - №1-7
6 Хрестоматия по гендерным исследованиям. – МГЦИ, 2002. – 544с.
7 Language ang Gender: Jeniffer Coates Blackwell Publishers, 1998. – 513с.
8 Holmes D. nad Meyerhoff M. Handbook “Language and Gender”. Blackwell Publishers, 2005. – 750c.
Lakoff R. Language and woman’s place. Harper and Row, New York, 1975. – 83c.
10 Tannen D. “You just don’t understand” Morrow New York, 1990. – 342c.
Мамандық(тардың) жұмыс оқу жоспарынан көшірме
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.3/32
|
050119 «Шет тілі: екі шет тілі»мамандығының жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Гендерлік лингвистика пәні
Оқу нысаны
|
Пәннің көп еңбекті қажет етуі
|
Семестр бойынша бақылау нысандары
|
Семестр
|
Семестр бойынша студенттердің жұмыс көлемі
|
кре-дит-тер
|
академиялық сағат
|
кре
дит
тер
|
Аудиториялық сабақ
(ак. сағат)
|
СӨЖ
(ак. САғат)
|
Бар-лығы
|
ауд
|
СӨЖ
|
емт
|
сын
|
КЖ-а
|
КЖ-с
|
бар-
лығы
|
дәр
|
пр.
|
зерт
|
бар
лығы
|
ОСӨЖ
|
ЖОБ база-сындағы (күндезгі)
|
2
|
90
|
30
|
60
|
6
|
|
|
|
6
|
2
|
90
|
15
|
15
|
|
60
|
30
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кафедра меңгерушісі ______ Каирбаева А.К. 20__ж. «___» ________
Достарыңызбен бөлісу: |