Жәй html мысалы

68
Көптеген  құжаттарда  бірінші  тақырып  оның  атымен  сәйкес. Күрделі
құжаттарда бірінші тақырып тексті оқырманға түсінікті болуы керек. Құжаттың
аты ұзын болуы және кітаптың аты немесе оның бөлімдерінің атынан да тұруы
мүмкін.
Параграфтар
Көптеген  текстік  процессорлардан  өзгешелігі, HTML файлдарында
жолдарға  бөлу  әдейі  жасалмайды. Келесі жолға  өту сіздің  файлыңыздың  кез-
келген жерінен орындалуы мүмкін және тізбектелген бос орындар (пробел) бір
ғана  бос  орынға  айналып  кету  жағдайы  да  жиі  кездеседі. (Ескертетін  жағдай
 немесе tag-тан  кейінгі  бос  орын  алынып  тасталады). Біздің
мысалымыздағы бірінші параграф келесідегідей көрсетілген:
HTML әлеміне қош келдіңіз.
Бұл бірінші парақтар.
Орындалып  жатқан  файлда  сөйлемдер  арасында  келесі  жолға  өту  бар. Ал
Web көрушілері  бұл  келесі  жолға  өтулерді 
tag жаңа  параграфты  бастау
жолынан кейін ғана өтеді.
Бұл  өте  қажет: Сіз  параграфтарды 
-ның  көмегімен  бөліп  отырыңыз.
Көруші  бос  орындар  мен  бос  жолдарды  алып  тастайды. HTML әр  уақытта
форматталған  құрылымға  сүйенеді, соның  арқасында  ол  бір  үлкен  парагараф
ретінде  беріледі  (Бұлай  болмау  үшін  текст  алдын-ала  форматталған  деп
анықталып кетуі керек оның мысалы төменде көрсетілген). Мысалы:

 бірінші  деңгей  тақырыбы <|H1>
HTMLәлеміне қош келдіңіз. Бұл бірінші параграф.
 Ал бұл екінші 
 Бұл
біздің  бірінші  мысалымыз  берген  нәтижені  береді. Соған  қарамастан  HTML
файлдарының  оқылуын  сақтайды. Тақырыптар  әртүрлі  жолдарда  беріледі  де
параграф бос орынмен  ерекшеленеді (
tag-y-ке қосымша)
NCSA Mosaic
-ны  орындалып  жатқан  параграфтың  соңынан  алады  да
оған  бос  жол  орналастырады. HTML+, HTML-дың  орындалып  жатқан
стандартын  жетілдіреді, мұнда 
“контейнер” жұмысын  атқарады, сонымен
қатар  бірінші  деңгейдегі  тақырыптар 

…..

:
 арасында
“орналастырылады”.
Бұл HTML+-тағы параграф 
Бұның айырмашылығы 
 соңғы tag қойылмаса да болады.
(Яғни, көруші 
-ны  көрсе  онда  осы  парграфты  аяқтаушы 
 болуы
керек  деп  қарастырады). Бұл  өзгерістің  артықшылығы, параграфтың
форматталуының параметрін қойып отыруыңызға болады. Мысалы: HTML+да
сіз параграфты ортаға орналастыруы келесідегідей жүзеге асыра аласыз:
Бұл  ортаға  орналастырылған  параграф. Бірақ HTML+ сізге  әлі  қол
жеткізбеген  дүние. Бұны  сіз тек HTML+ көрушісін қолданғанда ғана  орындай
аласыз.
Басқа құжаттарға сілтеме.
HTML тілінің негізгі күші оның текст бөліктерін (сондай-ақ бейнелеулерді
де) басқа  документтермен  біріктіре  алуында. Көруші  бұл  бөліктерді

69
гипертекстік  сілтеме  екендігін  көрсете  отырып  бөліп  береді. HTML  tag :
бірлік гипертекстік байланыстырушы, оларды anchor (якорь) деп атаймыз.
Anchor-ды келесі құжатқа қосу үшін:
1. Anchor-ды c2. Сілтеме  көрсетілген  документті  анықтаңыз, ол  үшін HREF=”файл  аты”
параметрін > жабу белгісімен қоса беріңіз.
3. Орындалып  жатқан  құжатқа  гипертекстік  сілтеме  ретінде  алынатын
тексті теріңіз.
4. tag:-ны теріп anchor-ды аяқтаңыз.
Мына 
мысал 
гипертекстік 
сілтемеге 
берілген:   HREF=”MaineStats.html”>Maine
Бұл  өрнек “Maine” сөзін MaineStats.html құжатына  гипертекстік  сілтеме
ретінде  қарайды, олар  бір  директоридің  ішінде  орналасқан. Ал  олар  әртүрлі
директориларда болса, онда  олардың  жолын  көрсетіп  кетуіңіз керек. Мысалы:
Atlantic States ішкі директориясында орналасқан NJ Stats. html файлына сілтеме
жасалсын. Ол келесідегідей беріледі.
New Jersey
Бұл  салыстырмалы  түрдегі  сілтеме  деп  аталады. Сіз  сонымен  қатар
файлдың толық атын беруіңізге болады. Жолды көрсету үшін UNIX стандартты
синтаксис қолданылады.
Файлдарға  дейінгі  абсолютті  жолдармен  салыстырғандағы  салыстырмалы
сілтемелер.
Сіз негізінен салыстырмалы сілтемені қолдануыңыз керек, өйткені:
1. Тексті теру аз.
2. Құжаттар  тобын  бір  жерден  екінші  жерге  орналастыру  оңай, өйткені
салыстырмалы сілтемелер корректілі түрде қалады.
Бірақ  басқа  топтың  құжатын  алар  кезіңізде  абсолютті  жолдарды
қолданыңыз. Мысалы  сіздің  тобыңызға  пайдаланушының  құжаттары  кірсін.
Бұның  ішіндегілер  салыстырмалы  болады. Ал  қалған  сілтемелер  мысалы,
қосымша  программалық  қамтамаға  сілтеме  жасау  үшін  сіз  оның  толық  атын
көрсетуіңіз  керек, осындай  үлгімен  біз  өз  құжатыңызды  басқа  құжаттарға
қоссаңыз, басқа байланыстар оның қайта дұрыстау керек екендігін сұрамайды.
Uniform Resource Locator
Uniform Resource Locators (URLS-ты World Wide Web басқа  серверде
орналасқан  файлдардың  орнын  анықтау  үшін  қолданады. URL-ресурстарға
(gopher, WAIS, және т.б) қол жеткізу әдістерінен, сервер адресі және файлдың
орнынан тұрады. Синтаксисі:
Scheme:// host. Domain [:port]/ path/ filenаme
мұндағы Scheme мына файлдардың бірі бола алады:
file
сіздің  локальды  жүйеңіздің  файлы  немесе “анонимді” FTP- серверінің
файлы
http
World Wide Web серверінің файлы
Gopher

70
Gopher серверінің файлы
WAIS
WAIS серверінің файлы
News
Usenet тобының жаңалықтары
telnet
Telnet байланыс
Port мәні тасталып кетіледі.
Мысалға, бұл  мысалдағы  сілтемені  өз  құжатыңызға  қосу  үшін, келесі
жолды теріңіз:
    
HREF 
=
"http://www.ncsa.uiuc.edu/General/Internet/WWW/HTMLPrimer.html">  “NCSA's
Beginner's Guide to HTML
Бұл “NCSA's Beginner's Guide to HTML” текстін  құжаттың  түпнұсқасына
сілтеме етіп жасайды.
URL –туралы қосымша ақпаратты қараңыз:
· CERN-е-де жасалған,
WWW имена и адреса, URIs, URLs, URNs
·  "NCSA Mosaic" көрушісінің Help менюінде орналасқан,
Руководство по
URL для начинающих
.
Басқа құжаттың нақты орындарына сілтеме
.
 (anchors)сілтемесі  де  басқа  документтің  нақты  орындарына  апару  үшін
қолданылады. Мысалы, сіз  А  құжатынан  В  құжатының  нақты  бір  орнына
сілтеме жасауыңыз керек. Бұл файлды documentB.html деп атайық. Біріншіден
В құжатында
named anchor
аталған  аты  бар  сілтемені  құруыңыз  керек. Мысалы, В  құжатында
``Jabberwocky'' атыменен  anchor құру үшін келесі жолды теріңіз.
    Бұл  кейбір текст
Енді  А  құжатын  сілтеме  жасау  кезінде  В  құжатына  файлдың  атын, қай
орында тұрғандығын (#)символымен бөліп белгілесеңіз болғаны.
Бұл  менің  сілтеме  В
құжатына.
Енді  А  құжатындағы``ссылка'' сөзіне  басыңыз  ол  В  құжатындағы
``некоторый текст'' сөзіне апарып тастайды.
Орындалып жатқан құжаттың нақты бір орнына сілтеме.
Бұның орындалу техникасы бірдей, бірақ файл атының керегі жоқ. Мысалы,
``Jabberwocky'' anchor-ға ішінен сілтеме жасау үшін:
    
Бұл     Jabberwocky-ға  сілтеме    В
құжатының ішіндегі .
Тілдің қосымша Tag-и-лері
Бұған  дейінгі  көрсеткендеріміздің  барлығы  жәй HTML құжаттар  құруға
жеткілікті. Күрделі құжаттар құру үшін HTML-де әртүрлі тізімдер tag-и бар.
Тізімдер.
HTML  номерленген, номерленбеген  және  анықтағыш  тізімдермен  жұмыс
жасайды.
Нөмірленбеген тізімдер.