ОЖСӨЖ №22 Бірлестік түрлері, ондағы тірі организмдер арасындағы қарым-қатынас ерекшелігі.
СӨЖ №22 Биотоп туралы түсінік
Әдебиет: Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Потапов И.В. «Зоология с основами экологии животных» М,2001, 292 б.
Шилов И.А. ЭкологияМ.,»Высшая школа» 2000, 509 бет
Яхонтов В.В. « Экология животных » М., 1964.,457 бет
Натали В.Н.Зоология беспозвоночных, М,1975,10-16,131,137б
Шарова И.Х.Зоология беспозвоночных М,1999.,5-9,91-98,149-152 бет
Бей-Биенко Г.Я. Общая энтомология М., «Высшая школа» 478бет
12 апта
№12 Дәріс
Тақырып: Экологиялық жүйе (бірлестіктер) – оның динамикасы, өнімділігі
Дәрістің мазмұны:
Экожүйенің маусымдық және тәуліктік өзгерісі
Экожүйе динамикасы
Экожүйе өнімділігі
ОЖСӨЖ №23 Экологиялық жүйе туралы түсініктер
Экожүйенің түр саны және сандық популяция арасындағы байланыс
Арнайы және доминантты түрлер
Биоценоз сукцессиясы және биотоп генезисі
СӨЖ №23 Биотоп бөлімдері
Семинар №12 Экологиялық сукцессия
Сукцессия туралы түсінік
Бірінші, екінші ретті сукцессия
Экожүйе гомеостазы.
ОЖСӨЖ №24 Экожүйелердің ауысуы. Геологиялық масштаб деңгейінде флора, фаунаның ауысуы.
СӨЖ №24. Дала, шалғын, орман биоценоздарының қалпына келу процессі.
Әдебиет: Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Шилов И.А. ЭкологияМ.,»Высшая школа» 2000, 509 бет
13 апта
№13 Дәріс
Тақырып: Адам іс-әрекеті және жануарлар әлемі
Дәрістің мазмұны:
Аңшылық және оның маңызы
Орман шаруашылығы
Жер шаруашылығы
ОЖСӨЖ №25 Жануалар әлемінің алуантүрлілігі: өткені, қазіргі және қорғау мәселелері
Жер шары жануарларының алуан түрлілігі
Адам іс-әрекетінен биокөптүрліліктің азаюы
СӨЖ №25 Биологиялық алуантүрлілікке әсер ететін факторлар
Семинар №13 Адам іс-әректінің және жануарлар әлеміне әсері
Кәсіптік ауланатын жануарлар
Өнеркәсіп және транспорттың жануарларға әсері.
Елді мекендер және синантропты жануарлар
ОЖСӨЖ №26 Жануараларды қорғау және тиімді пайдалану
Жануаралар ландшафтаның бір бөлігі
Жануарлар әлемі көптүрлілігінің азаюы
Жануарларды қорғау және тиімді пайдалану
СӨЖ №26 Теңіз биоресурстарын қорғау және пайдалану
Әдебиет: Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Шилов И.А. ЭкологияМ.,»Высшая школа» 2000, 509 бет
Лисичкин М.Н. Человек и среда и его обитание. М, 2003.
Родзевич Н.Н. Геоэкология и природопользованиия М. 2003.
14 апта
№14 Дәріс
Тақырып: Қазақстанның жануарлар әлемі
Дәрістің мазмұны:
Қазақстан құрлық жануарларының түрлік құрамы, таралуы және тіршілік жағдайы
Су, су маңы жануарлары, олардың таралуы және тіршілік жағдайы
ОЖСӨЖ №27 БҚО-ның жануарлар дүниесі.
Омыртқалы жануарлар, түрлік құрамы, таралу аймағы, экологиялық топтары.
Омыртқасыз жануарлар.
СӨЖ №27 БҚО-да кездесетін ҚР Қызыл кітабына енген түрлер және оларды қорғау шаралары.
№14 семинар Биологиялық алуантүрлілікті сақтаудың дүниежүзілік стратегиясы
Халықаралық табиғат қорғау ұйымдары
Жойылып кету қаупі бар жануарларды халықаралық қорғау конвенциясы
ОЖСӨЖ №28 ҚР және БҚО – ның табиғат қорғау ұйымдары.
Халықаралық эколгиялық құқық принциптері
СӨЖ №28 Ғаламдық экологиялық өзгерістер
Әдебиет:
Авраменко А.Г.захстана Алматы.2003 г.
М.2004. Международное экологическое право.М.2005.14-27 б.
Константинов В.М. Зоология позвоночных.М. 2000.409-451 бет.
Дебело П.В., Болатова Қ.Б. Животные ЗКО. Уральск. 1999.
Лебедева Н.В.., Н.Н.Дроздов, Д.А.Криволуцкий Биологические разнообразие М.2004. 430 б.
«Экологиялық курьер» газеті 2005-2006 ж.ж.
15 апта
Дәріс № 15
Тақырып: Халықаралық құқық қорғау механизмі
Дәрістің мазмұны:
Мұхиттар – халықаралық қорғау объектісі.
Радиоактивті қалдықтардан қоршаған ортаны қорғау
Космостан қоршаған ортаны қорғау
ОЖСӨЖ №29 Техногенді апаттар-алуантүрлілікке қатер.
Радиоактивті ластану кезіндегі биоалуантүрліліктің динамикасы
Мұнай-газ өнімдерінің биоалуантүрлілікке әсері
СӨЖ №29 ҚР, БҚО- дағы техногенді апат қаупіндегі аймақтар.
Семинар № 15 Жануарлардың табиғаттағы маңызы
Биогенді зат айналымның жануарлар тіршілігіндегі ролі
2. Жануарлардың халық шаруашылығындағы маңызы
ОЖСӨЖ №30 Халықаралық конвенциялар мен келісім-шарттар
Су көздерін ластанудан сақтау халықаралық конвенциясы
Теңіздермен құрылықты ластану көздерінен сақтау конвенциясы
3. Азон қабатын қорғау туралы Вена конвенциясы
СӨЖ №30 Қоршаған ортаны және жануарлар дүниесін қорғау мәселелері мен халықаралық ынтымақтастық
Әдебиет:
Авраменко А.Г..захстана Алматы.2003 г.
М.2004. Международное экологическое право. М.2005.14-27 бет.
Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Шилов И.А. ЭкологияМ.,»Высшая школа» 2000, 509 бет
Лисичкин М.Н. Человек и среда и его обитание. М, 2003.
Родзевич Н.Н. Геоэкология и природопользованиия М. 2003
Чигаркин А.В. Геоэкология и охрана природы Казахстана Алматы.2003 г.
Тонкопий Н.С. Экология и экономика париродопользования. Алматы. 2003.657 б.
Әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиеттер:
1. Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
2.Лебедева Н.В., Н.Н.Дроздов, Д.А.Криволуцкий Биологические разнообразие М.2004. 430 б.
3. Авраменко А.Г.захстана Алматы.2003 г.
М.2004. Международное экологическое право. М.2005.74-138 бет.
4. Константинов В.М. Зоология позвоночных.М. 2000.478 бет.
5. Дебело П.В., Болатова Қ.Б. Животные ЗКО. Уральск. 1999.
6. Абдурахманов Г.М.,И.К.Лопатин,Ш.И.Исмаилов «Основы зоологии и зоогеографии» М., 2001., 490 бет.
7. Яхонтов В.В. « Экология животных » М., 1964.,457 бет
8. Потапов И.В. «Зоология с основами экологии животных»М,2001, 292б
9. В.Н.Натали Зоология беспозвоночных, М, 1975.
10. Шарова И.Х.Зоология беспозвоночных М,1999.
11. Шилов И.А. Экология М., «Высшая школа» 2000, 509б
Қосымша әдебиеттер:
1. Тонкопий М.С.Экология и экономика природопользование , Алматы, 2003
2. Лебедева Н.В.,Н.Н.Дроздов,Д.А.Криволуцкий Биологическое разнообразие М.,2004 ,430бет
3. Воронков Н.А.Экология общая,социальная, прикладная М., 1999
4. Журнал Экология и устойчивое развитие 2005
5. Чигаркин А.В. «Геоэкология и охрана природы Казахстана» Алматы .2003
6. Родзевич Н.Н. «Геоэкология и природопользования» М.2003
7. Лисичкин М.Н. «Человек и среда его обитание» М.2003
8. Бей-Биенко Г.Я. Общая энтомология М., «Высшая школа» 478бет
3. Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі.
№
|
Жұмыс түрі
|
Тапсырманың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсыныла-тын әдебиеттер
|
Орындау мерзімі және тапсыру уақыты (аптасы)
|
Балл
|
Бақылау түрі
|
1
|
Үй тапсырмасы (СОЖӨЖ)
|
Сараптау және танымал қабілетін дамыту
|
Силлабус бойынша тақырыпқа арналған әдебиеттер
|
Әр апта сайын СОӨЖ тақырыбы бойынша кестеге сәйкес
|
100%
|
Тапсырма-лардың орындалуын, сұрақтарға жауап беру қабілетін тексеру
|
2
|
Коллок-
виум
|
Материалды жүйе-леу, қоры-тындылау қабілетін дамыту
|
|
7,14-апта
|
100%
|
Материалды меңгеру деңгейін,сұр-ақтарға жауап беру қабілетін тексеру
|
3.
|
Дәріс
|
Дәрісті қабылдау, меңгеру сапасы
|
Силлабус бойынша
|
Әр апта сайын
|
100%
|
Материалды тыңдау, қабылдау деңгейін өт-кен дәріс-пен байла-нысын анықтау
|
4.
|
Тесталық тапсырма
|
Материалды еске сақтау қабілетін дамыту.
|
|
8,15-апта
|
100%
|
Білімін тексеру
|
5
|
СӨЖ
|
Іздену және танымал қабілетін дамыту
|
Силлабус бойынша тақырыпқа арналған әдебиеттер
|
Әр апта сайын СӨЖ тақырыбы бойынша
|
100%
|
Ғылыми әдебиеттер-мен, т.б. ақпарат көздерімен жұмыстану,
тапсырма-ларды орындау қабілетін тексеру
|
4.Пәннің әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
№
п/п
|
Әдебиет атауы
|
Барлығы
|
Ескер
ту
|
Кітап
хана
да
|
кафедрада
|
Студенттердің қамтылу пайызы (%)
|
Электронды түрі
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
|
Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Лебедева Н.В., Н.Н.Дроздов, Д.А.Криволуцкий Биологические разнообразие М.2004. 430 б.
Авраменко А.Г.захстана Алматы.2003 г.
М.2004. Международное экологическое право. М.2005.
Константинов В.М. Зоология позвоночных.М. 2000.478 бет.
Дебело П.В., Болатова Қ.Б. Животные ЗКО. Уральск. 1999.
АбдурахмановГ.М.,ЛопатинИ.К., Ш.И.Исмаилов «Основы зоологии и зоогеографии» М., 2001., 490 бет.
Яхонтов В.В. « Экология насекомых» М., 1964.,457 бет
Потапов И.В. «Зоология с основами экологии животных»М,2001, 292б
В.Н.Натали Зоология беспозвоночных, М, 1975.
Шарова И.Х.Зоология беспозвоночных М,1999.
Шилов И.А. Экология М., «Высшая школа» 2000, 509б
Бей-Биенко Г.Я. Общая энтомология. М., «Высшая школа», 1980.
Байдулова Л.А.,Болатова Қ.Б. «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» Орал, 2005
Дәуітбаева Қ.Ә. Омыртқасыздар зоологиясы. (1,2 кітап) А.,2004
Тонкопий М.С.Экология и экономика природопользование , Алматы, 2003
ЛебедеваН.В.,Н.Н.Дроздов, Д.А.Криволуцкий Биологическое разнообразие М.,2004 ,430бет
ВоронковН.А.Экология общая, социальная, прикладная М., 1999
Журнал Экология и устойчивое развитие 2005
Чигаркин А.В. «Геоэкология и охрана природы Казахстана» Алматы .2003
Родзевич Н.Н. «Геоэкология и природопользования» М.2003
Лисичкин М.Н. «Человек и среда его обитание» М.2003
Болатова Қ.Б., Байдулова Л.А., «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» электронды оқулық Орал, 2007
«Экология» Бейнефильмдер: «Биосфера», «Жануарлар әлемі», «Эволюция жизни», общая биология: «экологические факторы свет», «Экологические факторы: влажность», «Природные сообщество», «Экологические системы» т.б.
Дәріс слайдтары
Дәріс презентациясы
|
2
4
1
20
30
12
10
8
30
12
10
12
30
12
6
4
12
1
4
2
4
|
1
1
1
6
7
1
2
2
1
5
1
8
5
2
1
2
|
|
1оқу залы №1,5 кафедра
№ 11
+
+
+
+
+
+
+
+
|
|
5. ПӘН БОЙЫНША ДӘРІСТЕРДІҢ КОНСПЕКТІСІ
Кредиттік білім беру жүйесі жағдайында дәрісханалық сабақ жүргізу уақытының саны қысқарады. Студенттің білім сапасына ерекше назар аударылу қажет. Бұл үшін оқытушы пәннің мазмұнын қайта қарап, оқыту әдістері мен құралдарын өзгерту тиіс.
Ең алдымен оқытушы дәріс сабақтарын толық жоспарлап, байланыс сағаттарын күрделі, негізгі, проблемалық сұрақтарға арнауы керек. Игеруге күрделі материалдар ОЖСӨЖ-да қарастырылады, ал жеңілдеу болып табылатын сұрақтар СӨЖ-да дайындалады.
Осы жағдайда проблемалық дәрістерді оқу өзектілігі жоғарылайды. Проблемалық дәріс сабақ студенттердің танымдық-ой қызметін дамытуды көздейді және интерактивті оқу әдістеріне сүйенеді.
Дәрісті оқу барлық қолайлы тәсілдерді: интерактивті әдістерді, мультемедиялық технологияларды, көрнекі құралдарды, фильмдерді, техникалық оқу құралдарын (ТОҚ), демонстрациялық және қосалқы материалдарды қолдануды талап етеді. Бұл материалдар оқу мәліметтерін есте сақтап қалу қабілетін жоғарылатады.
Сабаққа дейін оқытушы дәріс конспектілерін, үлестіретін материалдарын, слайдтарын, тестілерін, есептерін т.б. дайындауға міндетті.
Дәріс конспектісінің құрылысы:
тақырыптың атауы,
дәрістің мақсаты,
тірек сөздер,
негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны,
дәріс мазмұнын көрсететін сызбалар,
өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар,
ұсынылған әдебиеттер тізімі.
Дәрістік кешен (дәріс тезистері, көрнекілік, таратылу материалдары, қажетті әдебиет тізімі) -
5.Пән бойынша дәрістердің конспектісі
№ 1 дәріс
Тақырып: Кіріспе.
Дәрістің мақсаты: Жануарлар мен қоршаған орта арасындағы қарым-қатынастар, тіршілік орта компоненттері және олардың жануарларға әсері, оны зерттеу жолдары, жануарлар экологиясы туралы білімдерін қалыптастыру.
Техникалық оқу құралдары: сызба кестелер, фотосуреттер, видеоматериалдар., оқулықтар.
Тірек сөздер: Тіршілік орта, қоршаған орта компоненттері, экологиялық факторлар, жануар экологиясы.
Дәрістің сұрақтары және мазмұны:
1. Курстың пәні, мақсаты мен міндеті
2.Жануарлар мен қоршаған орта арасындағы қарым-қатынастар және оның заңдылықтары
3. Қоршаған ортаның организмдерге әсер ету жолдары мен тәсілдері
Дәрістің қысқаша мазмұны:
Жануарлар және қоршаған орта курсының мақсаты, міндеттері, зерттеу нышаны, оқу пәні, арасындағы қарым-қатынас заңдылықтары. Қоршаған ортаның жануар организміне әсері. Тіршілік орта және оның компоненттері. Қоршаған ортаның экологиялық факторлар және классификациясы. Жануарлар арасындағы өзара байланыстар және қарым-қатынас формалары. Жануарлардың өзара және қоршаған орта компоненттерімен қарым-қатынасын Жануарлар экологиясы зерттейді. Жануарлардың орта факторларына жауап беру реакциясы
Өзін -өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Экология түсінігінің мағынасы қандай?
Экологияның зерттеу нышандары?
Жануарлар экологиясының зерттеу нышаны?
Жануарлар және қоршаған орта қарым-қатынастары?
Жануарлар экологиясының мақсаты, міндеті?
Тіршілік орта, оның түрлері?
Қоршаған ортаның жануарларға әсер ететін экологиялық факторлары?
Жануарлар және қоршаған орта қарым-қатынастарын зерттеу жолдары, тәсілдері?
Жануарлардың орта факторларына жауабы
Жануарлардың арасындағы өзара байланыс түрлері.
Әдебиет: Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Потапов И.В. «Зоология с основами экологии животных» М,2001, 292 б.
Шилов И.А. ЭкологияМ.,»Высшая школа» 2000, 509 бет
Яхонтов В.В. « Экология животных » М., 1964.,457 бет
№ 2 дәріс
Тақырып: Азықтану
Дәрістің мақсаты: Азықтың түрі, құрамы, жануарлар тіршілігіндегі маңызын танып-білу.
Техникалық оқу құралдары: сызба кестелер, фотосуреттер, бейнематериалдар, слаидтар.
Тірек сөздер: Азық, оның құрамы, су-тұз алмасу, минерал заттар, геторотрофтар, фитофагтар, зоофагтар, сапрофагтар
Дәрістің сұрақтары және мазмұны:
Азықтың негізгі түрлері.
Азықты аулау тәсілдері. Жануарлардың азыққа мамандануы
Азық қоршаған орта факторы ретінде және жануарларға әсері
Дәрістің қысқаша мазмұны:
Азық-организмдердің қоршаған ортамен байланысының ең негізгі формасы. Жануарлар гетеротрофтар, дайын органикалық заттармен қоректеніп, өздеріне қажетті қосылыстар мен энергия қабылдайды. Жануарлар – 1-ші, 2-ші, 3-ші ретті қорек тұтынушылар. 1-фитофагтар, 2-зоофагтар, 3-сапрофагтар.
Азықтың түрлері, құрамы және оған жануарлардың бейімділіктері.
Азықтың жануарлар тіршілігіне әсері. Азықтың жануарлардың өсуіне, дамуына, тірі қалуына әсері. Маусымдық және жастық азық құрамының ауысуы
Жануарлар өміріндегі судың маңызы.Гидробионттардағы су-тұздың алмасуы. Құрлық жануарлардағы судың алмасу ерекшелігі. Құрлық жануарлар азығы құрамындағы минералды заттар. Насекомдар организмінде ылғалдылықты сақтау ерекшеліктері.
Құрлық-әуе кеңістігіндегі насекомдардың судың тапшылығына бейімділіктері.
Өзін -өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Азықтың жануарлар үшін маңызы?
Азықтың құрамы.
Азықтың түрі
Жануарлардың азықты табу, қабылдау тәсілдері.
Гетеротрофты қоректену тәслі
Жануарлар организмінде су және минерал тұздардың алмасуы
Жануарлардың азық түрі және құрамына бейімділіктері.
Әдебиет: Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Потапов И.В. «Зоология с основами экологии животных» М,2001, 292 б.
Шилов И.А. ЭкологияМ.,»Высшая школа» 2000, 509 бет
Яхонтов В.В. « Экология животных » М., 1964.,457 бет
3 апта
№3 дәріс
Тақырып: Газ алмасу. Сәулелі энергия алмасу.
Дәрістің мақсаты: Жануарлар тіршілігінде газ және энергия алмасу, энергия түрлері, ультракүлгін және жарық сәулелердің маңызы туралы ақпарат беріп, білім қалыптастыру.
Техникалық оқу құралдары: сызба кестелер, фотосуреттер, бейнематериалдар, слаидтар.
Тірек сөздер: газ және энергия алмасу , оттегі, көмірқышқыл газы, ультракүлгін, инфра-қызыл, жарық және т.б.сәулелері.
Дәрістің сұрақтары және мазмұны:
1. Газ алмасудың маңызы. Су және құрлық жануарларындағы газалмасу
2. Қоршаған ортадағы энергия түрлері және энергия алмасу
3.Ультракүлгін сәулелердің және жарықтың маңызы
Дәрістің қысқаша мазмұны:
Тірі организмдердегі энергетикалық процесстер тотығу-қалпына келу реакцияларына негізделген. Жануарлар энергияны органикалық заттардың аэробты тотығу нәтижесінде алады. Бұл процесс газалмасумен байланысты (оттегін сіңіреді, көмірқышқыл газын бөледі). Жануарларда газалмасу механизмі-газдар диффузына негізделгін. Диффузды газалмасу арнайы тыныс алу мүшелері арқылы жүзеге асады.
Су және құрлық-әуе тіршілік орта жануарларындағы газалмасу ерекшеліктері. Жануарлардың тіршілігіндегі маусымдық өзгерістер. Түрлердің экологиялық икемділігі және популяция тіршілігі.
Қоршаған ортадағы энергия түрлері және энергия алмасу.
Қоршаған ортадағы энергия көзі - Күн сәулесінің түрлері. Сәулелі энергия маңызы. Жарық және жануарлар мінез-құлықтары. Насекомдардың фотопериодтық реакциясы . Жарық және биологиялық ырғақ. Насекомдардың таралуына желдің әсері және олардың мінез- құлық ерекшеліктері. Насекомдардың дамуына, мінез-құлқына, өсімділігіне жарықтың әсері.
Өзін -өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Тірі организмдердегі энергетикалық процесстер
Атмосфералық ауаның құрамы
Газ алмасудың маңызы
Су және құрлық жануарларындағы газалмасудың ерекшеліктері.
Күн сәулесінің түрлері
Ультракүлгін, инфра-қызыл сәулелердің маңызы.
Жарық сәулесінің жануарлар тіршілігіндегі маңызы.
Жарыққа байланысты жануарлар мінез-құлықтары.
Биологиялық ырғақ
Жарықтың, желдің насекомдардың дамуына, мінез-құлқына, өсімділігіне, таралуына әсері.
Әдебиет: Наумов Н.П. « Экология животных», М., 1963 ., 617 бет
Потапов И.В. «Зоология с основами экологии животных» М,2001, 292 б.
Шилов И.А. ЭкологияМ.,»Высшая школа» 2000, 509 бет
Яхонтов В.В. « Экология животных » М., 1964.,457 бет
№4 дәріс
Достарыңызбен бөлісу: |