Оқу, өндірістік және диплом алды сараманы, есептік құжат формасы бойынша әдістемелік нұсқаулар

Семестр барысында 2 аралық бақылау жүргізіледі 7 (8) және 15 апталарда. Аралық бақылаулар бойынша студеннтің максимальдыы үлгерім көрсеткіші 60% құрайды. Семестр аяғында оқу пәні бойынша қортынды аттестациялау - емтихан өткізіледі. (максимальды көрсеткіш -40 % )

Пән бойынша қортынды емтихан бағасы аралық бақылаулар және қортынды аттестациялаудың максимальды көрсеткіштер сомасы ретінде анықталады.

Қортынды емтихан пәннің негізгі теориялық және проактикалық материалдарын қамтитын нұсқауларға бөлінген тест тапсырмалары түрінде өтеді.

Барлық семестр уақытында 2 рубеждік бақылау (7-ші – 15 – ші жұмада). Студенттердің үлгерімі бақылау уақытында максимальді көрсеткіш 60% құрайды. Семестр аяғында сабақ пәні бойынша емтихан өтеді. Максимальді көрсеткіш 40% құрайды. Екеуін қосқанда 100% құрайды. Емтихан тест түрінде, курсты теориялық және практикалық материалды қамтитын 30 сұрақтан тұруы керек.
Студенттердің білімі осы кесте бойынша бағаланады:

2. Жануарлар экологиясының қысқаша зерттелу тарихы

3. Негізгі бағыттар

4. «Жануарлар экологиясы» курсының басқа курстармен байланысы

5. Экологиялық зерттеу әдістері

6. Жануарлардың тіршілік ортасы

7. Ортаның абиотикалық факторы

8. Орта және тіршілік факторлары

9. Ортаның өзгергіштігі

10. Қоршаған ортаның организмдерге әсер ету жолдары мен тәсілдері

11. Ортаның әсер ету дәрежесі және насекомдардың жауап беру реакциясы

12. Түрлердің экологиялық икемділігі және популяция тіршілігі

13. Орта факторларының комплексті әсері

14. Азықтың негізгі типтері

15. 
    Азықты аулау тәсілдері
    
16. 
    Азыққа мамандалуы
    
17. 
    Азықтың өсуіне, дамуына, тірі қалуына әсері
    
18. 
    Маусымдық және жастық азық құрамының ауысуы
    
19. 
    Азықтың құрамы мен түріне бейімділігі
    
20. 
    Жануарлар арасындағы өзара байланыстар
    
21. 
    Жануарлардың тіршілігіндегі маусымдық өзгерістер
    
22. 
    Судың негізгі маңызы
    
23. 
    Гидробионттардағы су-тұздың ауысуы
    
24. 
    Құрғақтағы жануарлардағы ауысуы
    
25. 
    Құрғақтағы жануарлар азығы құрамындағы минералды заттар
    

27. Насекомдардың ылғалды жерге жиналуы және ағзадағы суды реттеу

28. Газалмасудың маңызы

29. Су жануарларындағы газалмасу

30. Құрлық жануарларындағы газалмасу

31. 
    Насекомдардың таралуына желдің әсері
    
32. 
    Желге насекомдардың бейімделуі және мінез- құлық ерекшеліктері
    

34. Тұщы су жануарлары

35. Батпақ жануарлары

36. Қоршаған ортадағы энергия алмасудың маңызы

37. Ультракүлгін сәулелердің және жарықтың маңызы

38. Жарық және жануарлардың мінез-құлықтары

39. 
    Насекомдардың дамуына, мінез-құлқына ,өсімділігіне жарықтың әсері
    
40. 
    Жарықтың түрлі спектрлерінің біртекті әсер етпеуі
    
41. 
    Насекомдардың фотопериодтық реакциясы
    

43. Пойкилотермді жануарлар

44. Гомойотермді жануарлар

45. Орта температурасына жануарлардың бейімделген мінез-құлықтары

46. Насекомдардың жылу алмасу жылдамдығына морфо-физиологиялық

бейімділігі

47. Онтогенез жылдамдығына температураның әсері

48. Насекомдардың салқынға шыдамдылығы және қысқы ұйқыға

физиологиялық дайындығы

49. Ағындар

50. 
    Қысым
    
51. 
    Биологиялық ырғақтар
    
52. 
    Насекомдардың атмосфералық қысым мен бұлттылыққа реакциялары
    
53. 
    Климаттық жағдайлардың және кезеңдердің экологиялық маңызы
    
54. 
    Насекомдарға микроклиматтың әсері. Фотоклимат.
    
55. 
    Жануарлар үшін субстраттың әсері
    
56. 
    Топырақ. Грунт сулары
    
57. 
    Қар жамылғысы. Мәңгілік мұздықтар мен мұз жабындысы
    
58. 
    Насекомдарға топырақ құрылымы, химизмі,су және ауа режимінің әсері
    
59. 
    Топырақ насекомдарының құрылысы мен мінез-құлықтарының бейімделуі
    
60. 
    Топырақта тіршілік етуге бейімділігі
    
61. 
    Жануарлардың теңізде таралуы және тіршілік жағдайы
    
62. 
    Жануарлардың тұщы су биоценозында таралу және тіршілік жағдайы
    
63. 
    Жануарлардың құрлықта таралуы
    

65.Тәуліктік циклдар

66. Маусымдық циклдар

67. Көпжылдық циклдер

68. 
    Экологиялық қуыс
    
69. 
    Тіршілік формалары оның жүйесі
    
70. 
    Морфоэкологиялық типтер. Экологиялық викариат
    

72. Жарықсезгіштік және көру

73. Дыбыс және есту

74. 
    Химиялық жағдайды сезімділігі
    
75. 
    Морфоэкологиялық типтер
    
76. 
    Экологиялық қуыс
    

маңызы

79. Корал рифтері

80. Терінің сезгіштігі

81. 
    Электрлік және электромагниттік сезгіштік
    
82. 
    Уақытқа талдау және кеңістік
    
83. 
    Бағдарлау тұтас процесс ретінде
    

85. Түрдің биологиялық құрамына әсері

86. Түрішілік құрылымы

81. 
    Географиялық популяция
    
82. 
    Экологиялық популяция
    
83. 
    Элементарлық популяция
    
84. 
    Биологиялық раса,түр және жаңа түрлердің пайда болуы
    
85. 
    Изоморфизм құбылысы
    
86. 
    Фаунистикалық вертикалды таралуы
    
87. 
    Сорғыштар-адам және жануар паразиттері. Цестодтар.
    
88. 
    Нематодтар- адам, жануар, өсімдік паразиттері
    
89. 
    Азқылтанды,көпқылтанды құрттар мен сүліктердің маңызы
    
90. 
    Түрдің полиморфизмі. Популяция полиморфизмнің маңызы
    
91. 
    Биологиялық расса (түр тармағы)
    
92. 
    Жыныстық топтар
    
93. 
    Жеке, популяциялық және түрлердің тіршілік ортасы және ареалы
    
94. 
    Паразитті түрлер ареалдарының ие ареалдарына тәуелділігі
    

1. Тіршілік әрекеті және территорияны қажет етуі

2. Жеке немесе семьямен тіршілік етуі

3. Топ болып тіршілік ету

4. Түрішілік қатынастардың ерекшелігі

5. Насекомдар санының ауытқу сипаттамасы

6.Сандық динамиканың негізгі теориясы

7. Моллюскалардың практикалық маңызы

8. Шаянтәрізділер мен хелицерлердің экологиясы

9. 
   Санының ауытқуы
   
10. 
    Түрлердің өсімталдылығы
    
11. 
    Шығыны (өлімі)
    
12. 
    Популяцияның түрлі тығыздығына қарай қоршаған орта факторларына организмдердің өзіндік әсері
    
13. 
    Популяция санының ауытқуларына математикалық моделдеу принциптерін қолдану
    

15. Популяция динамикасының типтері

16. Географиялық ерекшеліктері

17. Адам іс-әрекеттері нәтижесінде насекомдардың санының және ареалының

өзгеруі

18. Насекомдардың адам тіршілігіне қарай бейімділіктері

нәтижелерін қолдану

20. Биоценоздағы насекомдардың ролі

21. Насекомдар адамға қажетті өнім дайындаушылар

22. Насекомдардың биотехнологиясы

23. Зиянды насекомдар олармен күрес жолдары

24. Түраралық қатынастардың негізгі формалары

25. Жануарлардың өсімдіктер тіршілігінде және өсімдіктер эволюциясында алатын орны

26. Жануарлар мен өсімдіктер арасындағы байланыстар

27.Насекомдардың өсімдіктермен байланысы

28.Насекомдар арқылы өсімдік ауруларының таралуы

29.Өсімдік қоректі насекомдар

30.Жыртқыштардың бейімділігі

31.Жемтіктің қорғануға бейімділігі

32.Жыртқыштар мен жемтіктің сандық динамикаға әсері

33.Мутуализм, комменсализм

34.Биоценоздағы жануарлардың бейімделген құрылыс ерекшеліктері

35.Сулы ортадағы балықтардың тіршілік әрекеттері

36. Балықтардың тіршілік циклі. Миграция.

37. Балықтардың практикалық маңызы.

38. БҚО балықтары.

39.Паразитизм типтері.

40.Симбиоздық және антибиотикалық қатынастардың эволюциясы

41.Паразитоценоз және оның динамикасы

42.Паразитизм және бейімділік

43.Жыртқыштық

44.Бәсекелестік

45.Паразиттердің иелерінің сандық динамикасын анықтаудағы маңызы

46.Табиғи аураулардың ошағы

47.Зиянкестермен биологиялық күресу әдістері

48. Насекомдардың өзара байланысы және басқа жануарлармен байланысы
байланысы

ердің өзіндік әсері

49.Тіршілік ету ортасы және таралуы

50.Қосмекенділерді қорғау және маңызы

51.БҚО амфийбилері

52.Жалпы сипатттамасы

53.Бірлестіктердегі түрлердің негізгі қатынастары

54.Табиғат зоналарындағы бірлестіктер

55.Биотоптар. Насекомдардың түраралық аймақтық топтары

56.Биоценоз құрылымының маусымдық және күндік өзгерістері

57.Стацылар. Қорек тізбегі.

58.Бірлестіктің маусымдық және күндік өзгерісі

Бірлестік динамикасы

60.Бірлестік өнімділігі

61.Биоценоздағы түр саны және сандық популяция арасындағы байланыс

62.Спецификалық және доминантты түрлер

63.Биоценоз сукцессиясы және биотоп генезисі

64.Биотоп бөлімдері

65.Таралуы және тіршілік жағдайлары

66.Экономикалық маңызы және қорғау

67.БҚО рептелилері

68.Аңшылық және оның маңызы

69.Орман шаруашылығы

70.Жер шаруашылығы

71.Жер шары жануарларының алуан түрлілігі

72.Биологиялық алуантүрлілікке әсер ететін факторлар

73.Адам іс-әрекетінен биокөптүрліліктің азаюы

74.Кәсіптік ауланатын жануарлар

75.Өнеркәсіп және транспорт

76.Елді мекендер және синантропты жануарлар

77.Жануаралар ландшафтаның бір бөлігі

78.Жануарлар әлемі көптүрлілігінің азаюы

79.Жануарлады қорғау шаралары

80.Теңіз биоресурстарын қорғау және пайдалану

81.Таралуы және тіршілік орталары

82.Практикалық маңызы тиімді пайдалану және қорғау

83.БҚО құстары

84.Радиоактивті ластану кезіндегі биоәртүрліліктің динамикасы

85.Мұнай-газ өнімдерінің биоалуантүрлілікке әсері

86.Техногенді ластанудың орман бірлестігіне әсері

87.Жануарлар әлемін қорғау

88.Ғаламдық экологиялық өзгерістер

89. Тірі табиғатты сақтаудағы халықаралық тәжірибе

90. Биологиялық алуантүрлілікті сақтау стратегиясы

91.Жойылып кету қаупі бар жануарларды халықаралық сауда-саттық конвенциясы

92.Африка жануарларын қорғау конвенциясы

93.Оңтүстік-шығыс Атлантиканың тірі ресурстарын сақтау конвенциясы

94.Таралуы және тіршілік орталары

95.Сүтқоректілердің практикалық маңызы.

96. 
    БҚО сүтқоректілері
    

98.Халықаралық экологиялық құқық принциптері

99.Қоршаған ортаны қорғау мәселелері мен халықаралық ынтымақтастық

100.Су көздерін ластанудан сақтау халықаралық конвенциясы

101.Теңіздермен құрылықты ластану көздерінен сақтау конвенциясы

102.Азон қабатын қорғау туралы Вена конвенциясы

103.Мұхиттар – халықаралық қорғау объектісі.

104.Радиоактивті қалдықтардан қоршаған ортаны қорғау

105.Космостан қоршаған ортаны қорғау

106.Биогенді зат айналымның жануарлар тіршілігіндегі ролі

107.Жануарлардың халық шаруашылығындағы маңызы

108.Жануарлар әлемін қорғау

109.Биологиялық алуантүрлілікті сақтау

110.Антрактиданың табиғат ресурстарын сақтау

2. Жануарлар экологиясының қысқаша зерттелу тарихы

3. Негізгі бағыттар

4. Жануарлар экологиясы курсының басқа курстармен байланысы

5.. Экологиялық зерттеу әдістері

6. Жануарлардың тіршілік ортасы

7. Ортаның абиотикалық факторы

8. Орта және тіршілік факторлары

9. Ортаның өзтергіштігі

10. Қоршаған ортаның организмдерге әсер ету жолдары мен тәсілдері

11. Ортаның әсер ету дәрежесі және насекомдардың жауап беру реакциясы

12. Түрлердің экологиялық икемділігі және популяция тіршілігі

13. Орта факторларының комплексті әсері

14. Азықтың негізгі типтері

15.. Азықты аулау тәсілдері

16. Азыққа мамандалуы

17. Азықтың өсуіне, дамуына, тірі қалуына әсері

18. Маусымдық және жастық азық құрамының ауысуы

19. Азықтың құрамы мен түріне бейімділігі

20. Жануарлар арасындағы өзара байланыстар

21. Жануарлардың тіршілігіндегі маусымдық өзгерістер

Судың негізгі маңызы

Гидробионттардағы су-тұздың ауысуы

Құрғақтағы жануарлардағы ауысуы

Құрғақтағы жануарлар азығы құрамындағы минералды заттар

26. Насекомдар организмінде ылғалдылықтың сақталуы

27. Насекомдардың ылғалды жерге жиналуы және ағзадағы суды реттеу

28. Газалмасудың маңызы

29. Су жануарларындағы газалмасу

30. Құрлық жануарларындағы газалмасу

31. Насекомдардың таралуына желдің әсері

Желге насекомдардың бейімделуі және мінез- құлық ерекшеліктері

33. Шалғындық жануарлары

34. Тұщы су жануарлары

Батпақ жануарлары

36. Қоршаған ортадағы энергия алмасудың маңызы

37. Ультракүлгін сәулелердің және жарықтың маңызы

38. Жарық және жануарлардың мінез-құлықтары

Насекомдардың дамуына, мінез-құлқына ,өсімділігіне жарықтың әсері

Жарықтың түрлі спектрлерінің біртекті әсер етпеуі

Насекомдардың фотопериодтық реакциясы

42. Орта температурасының маңызы

43. Пойкилотермді жануарлар

44. Гомойотермді жануарлар

45. Бейімделген мінез-құлы

46. Насекомдардың жылу алмасу жылдамдығына морфо-физиологиялық

бейімділігі
Глоссарий
Экологиялық валенттілік-организмдердің орта факторларының белгілі бір шамадағы өзгерісіне төзімділігі, яғни түрлердің айналадағы ортаға бейімделуінің тепе-теңдігі.

Еврибионтар- бір-бірінен әр түрлі айырмашылығ бар орталарда тіршілік ете алатын жануарлар мен өсімдіктер.

Евригалиндік көп мөлшерде тұзы бар ортада тіршілік ете алдатын организмдер

Стенобионты - ортаның аз ауысуына және тар аймақта тіршілік етуге бейімделген түрлер.

Евритермді- температураның үлкен көлемді ауытқуларына шыдамды түрлер

Стенотермді-температураның шектеулі формаларына бейім түрлері

Еврифотты жарыққа өте жоғары төзімді түрлер

Стенафотты- жарыққа бейімділіг төмен түрлер

Стено - және евригалинді - судағы тұздың аз немесе көп мөлшердегі ауытқуына қабілетті түрлер

Стено – және еврибатты - төменгі немесе жоғарғы қысымның ауытқуына қабілетті түрлер

Термофильдер – жылы сүйгіш түрлер

Криофилдер – салқын сүйгіш түрлер

Ксерофилдер – құрғақ климат жағдайында тіршілік етуге бейім түрлер

Гигрофилдер- ылғал сүйгіш түрлер

Фотофилдер – жарық сүйгіш түрлер

Фотофобтар- көлеңке сүйгіш түрлер

Лимиттік фактор - төменгі немесе жоғарғы оптимумда дамуының шектеу мүмкіндігі бар фактор

Гетеротрофты-дайын органикалық затпен қоректенетін организмдер

Автотрофты- өз дамуына күн энергиясын пайдаланатын организмдер

Миксотрофты-аралас қоректенетін организмдер

Фитофагтар- өсімдік қоректі жануарлар

Зоофагтар- жануар текті қоректі организмдер

Сапрофагтар- өлі органикалық заттармен қоректенетін организмдер

Детрифагтар- өлекселермен қоректенетін жануарлар

Студенттердің білімін тексеру коллоквиум, жазбаша жұмыс, өтілген материалдармен әңгімелесу, және өзіндік жұмыс арқылы жүзеге асады. Студенттердің түсінбеген сұрақтарына кеңес беріледі. Студенттердің өзіндік жұмысына семестр бойына баға қойылады, сондықтан олар кез-келген сабақ түріне қатысулары керек. Студент толықтай бағасын тек қана берілген сұраққа толықтай жауап бергенде ғана ала алады.

1. 
   Сабаққа қатысу міндетті. Жіберілген сабақ оқу-әдістемелік кешенге сәйкес толықтай орындалады.
   
2. 
   Аудиториядағы тәртіп. Студент сабаққа кешікпеуі керек, сабақ үстінде белсенділік танытуы қажет, ұялы телефон айырлулы болу керек.
   
3. 
   Үй тапсырмасы – міндетті түрде орындалады және белгіленген мерзімде тапсырылуы керек. Егер кесте белгісіз себептермен бұзылған болса сабақ қабылданбайды.
   
4. 
   Жеке жұмыс міндетті болып табылады, студент жұмысты орындап, оны қорғайды. Егер қателіктері болса тексеріліп, студентке қайтарылады. Әрбір жұмыс жеке-жеке бағаланады және ол қортынды бағаға әсер етеді.
   
5. 
   Бақылау жұмысы сабақ үстінде орындалады, сабақ соңында тапсырылады. Сабақтан кейін қабылданбайды және бағаланбайды.
   

Электронды оқулық «Экология», «Генетика», «Омыртқасыздар зоологиясы»;

Бейнефильмдер: «Биосфера», «Жануарлар әлемі», «Эволюция жизни», общая биология: «экологические факторы свет», «Экологические факторы: влажность», «Природные сообщество», «Экологические системы»; Мини бейнероликтер. Дәріс презентациялары, слайдтар, т.б.

Ғимарат 5, 11, 26, 31 кабинет; Ғимарат 1, 1 кабинет және кітапхана.

№ 5 ғимарат, 9, 10 аудитория

Пәннің оқу-әдістемелік кешені құрылымының әр компонентіне төмендегідей талаптар қойылады:

• 
  материал типтік бағдарламаға сай ізділікпен берілуі тиіс;
  
• 
  материалдың мазмұны қазіргі заманғы оқу-әдістемелік және ғылыми аспектілерге сай болуы тиіс;
  
• 
  дидактикалық материалдар, есептер мен жаттығулар жинақтары деңгейлі дифференциацияны жүзеге асыруға, шығармашылық белсенділікті дамытуға бағытталуы тиіс;
  
• 
  пәнаралық және пәнішілік байланыстар сақталуы тиіс.