4. Негізгі жəне қосымша əдебиеттер тізімі, Интернет желісіндегі Web-сайт
адрестері
Негізгі əдебиеттер.
1. Аймичева Г.И. Работа с базами данных: Электронное учебное пособие. – Уральск,
2009.
2. Грабер М. Справочное руководство по SQL. - Москва, 1997.
3. Дж. Грофф, П. Вайнберг. SQL: Полное руководство. - Киев, 2004.
4. Карпова Т. Базы данных: модели, разработка, реализация. - Питер, 2001.
5. Мұхамбетова Г.Г. SQL сұраныстар тілі: Оқу құралы. – Орал: БҚМУ баспасы, 2010.
Қосымша əдебиеттер:
1. Кириллов В.В. Структурированный язык запросов (SQL). - Москва,1997.
2. Дейт К. Введение в системные базы данных. - Москва, 1999.
3. Кузнецов С.Д. Основы современных баз данных. - Киев, 1999.
4. Мейер М. Теория реляционных баз данных. - Москва, 1996.
5. Шпеник М., Следж О. и др. Руководство администратора баз данных Microsoft SQL
Server 7.0. - Москва, 1999.
6. Ходырева Г.В. Реляционные базы данных: язык SQL.
// Информатика и образование. – 2004. - № 4. – С. 36-45.
7. Бойко В.В., Савинков В.М. Проектирование баз данных информационных систем. – М:
Финансы и статистика,1989.
8. Гусева Т.И., Башин Ю.Б. Проектирование баз данных в примерах и задачах. Москва:
Радио и связь, 1992.
9. Дэвидсон. Л. Проектирование баз данных на SQL Server 2000: пер. с англ. – Москва,
2003.
10. Крис Фиайли. SQL. Руководство по изучению языка. – М., 2004.
11. Каленик. А. И. Использование новых возможностей Microsoft SQL Server 2005.
– Москва, 2006.
Интернет-көздер:
www.informika.ru- информациялық сайт
www.referat.ru, www.kazref_narod.ru –рефераттар жинағы
http://notes.sochi.org.ru/1151/
www.ife-prog.ru/view_cat.php?cat=1
www.comp-science.hut.ru/Progr/Begin.html
www.marklv.narod.ru/book/pascal.html
www.dic.academic.ru/dic.nsf/fin_enc/32056
www.256bit.ru/informat/index12.htm
www.progopedia.ru/
www.twirpx.com
5. «Паскаль программалау тілі» пəнінен тапсырмаларды орындау жəне тапсыру
графигі
№
п/п
Жұмыс
түрі
Тапсырманың
мақсаты
мен
мазмұны
Ұсынылатын
əдебиеттер
Жұмыстың
орындалу
ұзақтығы
жəне
жұмысты көрсету
мерзімі (аптасы)
Ұпай
Бақылау
формасы
1
Зертханалы
қ жұмысты
орындау
Дəріс
тақырыбы
бойынша білімді
тереңдету
ПОƏК
тақырыбы
бойынша əдебиеттер
əр
практикалық
жұмысқа 2 күн
0-100
Блокнот
файлынд
а
сұраныст
ын
текстін
жазу
2
СОӨЖ
бойынша
тапсырмала
рды
орындау
(барлығы
15)
Оқытушымен
жəне сабақтан тыс
уақытта
курс
тақырыбын
тереңдетіп
меңгеру
ПОƏК
тақырыбы
бойынша
əр СОӨЖ-ге 2
күн
0-100
Блокнот
файлынд
а
сұраныст
ын
текстін
жазу
3
Жазбаша
жұмыс
түріндегі
аралық
бақылау
(барлығы 2
жұмыс)
Өтіген
тақырып
бойынша білімді
тексеру
2- апта
4-апта
0-100
4
Аралық
бақылау
Өтілген тақырып
бойынша білімді
анықтау
ПОƏК
тақырыбы
бойынша
Апта сайын
0-100
5
Коллоквиу
м.
Алған білімдерін
тексеру
Жұмыс тақырыбына
сəйкес
2- апта
4-апта
0-100
Ауызша
сұрау.
6
Емтихан
Білімді
кешенді
тексеру
тест
Емтихан графигі
бойынша
0-100
Емтиха
н
кестесі
бойынш
а
6. Мəтіндік оқу құралы, авторлық дəрістер
«Мəліметтер қоры жəне ақпараттық жүйелер»: Оқу - əдістемелік құрал.
Мухамбетова Ғ.Г.
ОƏК «Мəліметтер қоры жəне ақпараттық жүйелер» бойынша авторлық дəріс
мəтінінен тұрады. Ол МЕСТ талабына жəне типтік оқу бағдарламасына сəйкес
құрастырылған.
Пəн бойынша дəрістер конспектісі
1- апта
1 кредит сағат.
Тақырыбы:
SQL сұраныстар тіліне кіріспе.
Дəріс мазмұны:
1.SQL сұраныстар тіліне кіріспе.
2.Тілдің мүмкіндіктері, жетістіктері жəне функциялары.
SQL тілі – компьютердің деректер қорында сақталатын ақпараттарды таңдауға жəне
өңдеуге арналған құрал. SQL (Structured Query Language) – құрылымдалған сұраныстар тілінің
аббревиатурасы. SQL аббревиатурасы əдетте «сиквел» деп оқылады, бірақ «эскюэль»
альтернативті түрде айтылуы да қолданылады. SQL – қолданушының ДҚ өзара қатынасын
ұйымдатыру үшін қолданылатын программалау тілі. Деректер қоры (ДҚ) – ұйымның
ақпараттық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін арналған логикалы байланысқан деректердің
Клиент
SQL-cервер
SQL-сұраныс
Жауап
жиынтығы мен оның сипатталуы. SQL реляциялық деп аталатын бір анықталған типтегі
деректер қорымен ғана жұмыс жасайды. Есептеу жүйесінде маңызды ақпараттарды сақтайтын
деректер қоры болады. Егер қолданушы деректер қорынан ақпараттарды алғысы келсе, онда ол
ДҚБЖ–нен SQL көмегімен сұраныс жасайды. SQL Server–ді қолдайтын SQL диалектісі
Transact-SQL деп аталады. Бұл Transact–SQL Server қосымшалары қолданатын негізгі тіл. 1-
суретте SQL жұмысының сызба–нұсқасы көрсетілген.
Сурет 1 - SQL-серверінің
жұмыс принципі
ДҚБЖ сұраныстарды өңдейді де керекті деректерді тауып, оларды қолданушыларға
жібереді. Деректерді сұрау жəне нəтиже алу процесі - деректер қорына сұраныс деп аталады.
Осыдан келіп ол құрылымдалған сұраныстар тілі деп аталған.
Бақылау сұрақтары:
1. SQL тілі қай тілдерге бөлінеді?
2. Сервер дегеніміз не?
Əдебиеттер:[1] 45-53 бет. [2] 14- 18 бет. [3] 81-93, 99 бет. қ[1] 5-6 бет.
2 кредит сағат.
Тақырыбы:
SQL сұраныстар тіліне кіріспе.
Дəріс мазмұны:
1.SQL тілінің тарихы, стандарты мен қолданылуы
Бүгінгі күнде бұл атау шындыққа жанаспайды, себебі SQL тілі тек сұраныстар жасауға
арналғандығымен қоса əлдеқайда терең түсініктерді де қамти алады. Деректерді таңдау қазірдің
өзінде де SQL-дің маңызды функциясы болып табылады. Қазіргі жағдайда тіл барлық
функционалды мүмкіндіктерді жүзеге асыру үшін қолданылады жəне қолданушыға ДҚБЖ–нен
атап айтқанда мыналарды ұсына алады:
• Деректерді ұйымдастыру. SQL деректерді ұсыну құрылымын жəне деректер қорының
элементтері арасындағы қатынастарды анықтауға мүмкіндік береді.
• Деректерді таңдау. SQL қолданушыға немесе қосалқы программаларға деректер
қорынан деректерді алуға жəне оларды қолдануға мүмкіндік береді.
• Деректерді өңдеу. SQL қолданушыға немесе қосалқы программаларға деректер қорын
өзгертуге: жаңа деректерді қосуға, бар деректерді жаңартуға немесе жоюға мүмкіндік береді.
• Деректерге қатынауды басқару. SQL көмегімен қолданушының деректерді өзгерту,
таңдап алу жəне оларды рұқсатсыз кіріп қолданудан қорғау мүмкіндіктерін шектейді.
• Деректерді ортақ пайдалану. SQL параллель жұмыс істеуші қолданушылардың
деректерді бірге ортақ қолдануын ұйымдастырады.
• Деректердің тұтастығы. SQL келісімсіз өзгеруден немесе жүйенің қабылдамауынан
қорғай отырып деректер қорының тұтастығын қамтамасыз етеді.
SQL деректер қорының ішкі тілі болып табылады, оған деректер қорын басқаруға арналған
қырыққа жуық нұсқаулары кіреді. SQL нұсқаулары негізгі тілге орнатылады жəне деректер
қорына қатынауға мүмкіндік береді. Əсіресе С++, Pascal немесе Java тілдерімен салыстырғанда,
SQL əлсіз құрылымдалған тіл. Қазіргі кезеңде SQL реляциялық деректер қорымен жұмыс
істейтін жалғыз стандартты тіл болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
