66
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 4 / 2015
Мемлекет саясатының маңызды бағыты ретінде дінаралық диалогты атауға
болады. Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен Қазақстан халқы
Ассамблеясы секілді ұлтаралық және дінаралық диалогтың теңдессіз институты
құрылды. Дін саласындағы мемлекеттік саясатты өз уәкілеттігіне қарай органдардың
бір қатары жүзеге асырады. 2006 жылы Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі
құрамындағы өкілетті орган – Дін істері жөніндегі комитет құрылды. 2010 жылы Дін
істері жөніндегі комитет Мәдениет министрлігі қарауына берілді. 2011 жылдың
мамырында Қазақстан Республикасы Президентінің жарлығымен Дін істері
жөніндегі комитет Қазақстан Республикасының Дін істері агенттігіне
ауыстырылып, Мәдениет министрлігі қарамағынан шығарылды. Осыған орай,
Агенттікке конфессияаралық келісім, азаматтардың сенім бостандығына және діни
бірлестіктермен өзара әрекеттесуге құқықтарын қамтамасыз ету қызметтері мен
уәкілеті берілді.
Бұл шешім еліміздің басшылығы дін саласындағы мәселелерге көп көңіл
бөлетіндігінің куәсі. Үкіметтің құрамына енді тікелей енетін уәкілетті органның
статусын көтеру пайда болатын жағдайларды шұғыл әрі тез шешуге мүмкін береді.
Қазақстан Республикасының Дін істері агенттігі азаматтардың сенім
бостандығына құқығын қамтамасыз ету, әр түрлі сенімді ұстанушылардың діни
бірлестіктері арасындағы өзара түсінушілік пен төзімділікті нығайту, олардың
мемлекетпен өзара әрекеттесуі саласындағы мемлекеттік саясатты жүзеге асыру
бойынша одан сайын үдетіле жұмысын атқарады.
Дін саласындағы жүйелі ғылыми зерттеулерді жүргізу, мониторинг пен талдау
жасау мақсатында 2007 жылы дін мәселелері жөніндегі Ғылыми-зерттеу және талдау
орталығы ашылды. Осылайша, Қазақстанда уақыт тезінен өткен этносаралық және
дінаралық келісім моделі қалыптасты. Біздің еліміздегі түрлі конфессиялардың
өзара әрекеттестігі тәжірибесін халықаралық аренадағы БҰҰ, ЮНЕСКО,
ЕҚЫҰ секілді халықаралық ұйымдар үлгі тұтады.
Сондықтанда Қазақстандағы дін мәселесі мемлекеттегі тұрақтылық
бейбітшілік ол өз отанын сүюден басталатыны айқын. Әр Қазақстандық жасөспірім
азамат отанына адал қызмет етсе елде бірлік пен татулықта болады. Сонымен қатар
біздің дініміз тек қана әділдікке, туралыққа, тазалыққа, ынтымақпен, бірлікке
бөлінбеуге, басшыға бағынуға, білімге ұмтылуға, жақсылыққа,ата-ананы сыйлауға,
т.б жақсылыққа жетелейтін, тәрбиеге имандылыққа шақыратын дін.
Дініне берік болмаса, ол ертең отбасына да, Отанына да берік болатын
азамат болып өседі деп айта алмаймыз. Иманы бар адам, отанына, дініне, тіліне,
қызмет жасап қорғайды, қорғай алады. Біздердің ортақ Отанымыз Қазақстан.
Отанды ешкім сатып ала алмайды. Сол себептен де Қазақстан біз үшін өте қымбат
ӘДЕБИЕТТЕР
1.Ибраева С. «Қазақстандағы діни ахуал». //Егемен Қазақстан. - №139.
2. Қайрат Лама Шариф: «Мемлекет және дін: қоғам мүддесі жолындағы өзара
іс-қимыл» // Егемен Қазақстан // - №18. –2012ж.
3. Айдос Сарым: «Дәстүрлі емес діни ағымдар – қауіпсіздікке төнген қатер»
Парасат № 5.-23б
4.Кішібеков Д.,Сыдықов Ұ. Философия, Алматы «Қарасай» 2008ж
5. Тұрғынбаев Ә.Х. Философия.- Алматы «Білім» 2005 -85б.
6.Дулатбеков Н. Мемлекет және құқық негіздері. – Астана: «Фолиант», 2011. –
356 б.
67
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 4 / 2015
ӘОЖ 342.2.
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚ-ҚОҒАМ ДЕРТІ
Досымбек А.Б.
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ, Талдықорған қ-сы,
Dosymbek-ab@mail.ru
Ғылыми
мақалада Қазақстанда сыбайлас жемқорлықтың белең алуының себебтері,
оның «тамырын» шабуға бағытталған нәтижелі жұмыстар жәйлі және соған сәйкес
қабылданған заңдар, Мемлекеттік бағдарламалар қарастырылған.
Негізгі сөздер:
сыбайлас жемқорлық, Мемлекеттік бағдарлама, нарықтық
экономика, әлеуметтік-құқықтық бақылау, Қазақстан Республикасының Заңдары, Қаржы
полиция агенттігі, Қаржы министрлігі, Мемлекеттік салық комитеті, Қазақстан ұлттық банкі.
В статье обращается более детальное внимание на причины
распростарнение
коррупционных действий, а также рассмотрены результативные действия в соответствий
принятых законов и государственных программ.
Ключевые слова: коррупция, Государственная программа, социально-правовой
надзор, законы Республики Казахстан, агентство Финансовой полиции, министерство
финансов, Государственный налоговый комитет, Национальный банк Казахстана.
The paper addresses a more detailed attention to the causes of the spread of corrupt
practices, and will review the action in accordance with adopted laws and government programs.
Keywords: corruption, the State program of social and legal supervision, the laws of the Republic
of Kazakhstan, the Financial Police Agency, Ministry of Finance, State Tax Committee, the
National Bank of Kazakhstan.
Соңғы уақытта Қазақстанда сыбайлас жемқорлықтың «тамырын» шабуға
бағытталған көптеген нәтижелі жұмыстар атқарылып жатыр. Соған сәйкес
Мемлекеттік бағдарлама қабылданып, соттық жүйені реформалау да жүргізілуде.
Мемлекеттік
қызметкерлердің
лауазымдық
міндеттерін
орындаудағы
жауапкершіліктерін арттыру шаралары қолданылуда.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес – бұл үздіксіз процесс. Сыбайлас
жемқорлық қылмысы үшін жауаптылық нормаларының қолданылмауы, абсолютті
көрсеткіш болып табылмайды, сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің болмауы
сыбайлас жемқорлықтың өзінің болмауымен бірдей. Сыбайлас жемқорлықтың
тамырына үңілгенде бұл мәселеден шығудың жолы жоқ деген сезім тумауы керек.
Сыбайлас
жемқорлықтың
белең
алуының
бірден-бір
себебі
–
мемлекеттік қызметкерлердің жұмысын және олармен қолданылатын шешімдерді
әлеуметтік-құқықтық бақылаудың жеткіліксіздігі. Нарықтық экомомика әлеуметтік-
құқықтық бақылаудың бұзылуын қолдамайды. Керісінше, ол нақты құқықтық
белгілеулер арасында дамып отырады. Әлеуметтік-құқықтық бақылау дегеніміз –
бұл криминологиялық, алдын-ала ескертулік бақылау, бірақ алдын-ала ескерту
болмаған жағдайда оған қылмыстық-құқықтық құрам кіреді.
Ол қызметкерлердің міндеттерінің нақты дайындалған заңдардың негізінде
ұйымдастырылуын қамтамасыз етеді. Мемлекеттік қызметкердің қабылдаған
шешіміне қатаң әлеуметтік-құқықтық бақылаудың бекітілуі сыбайлас жемқорлық
қылмысының алдын-ала ескертілуіне маңызды бағыт болып табылады.
Қазақстан Республикасының қолданыстағы Заңдары, Елбасы жарлықтары,
министрліктер мен мекемелердің нормативтік актілері сыбайлас жемқорлыққа қарсы
күресте қолданылатын әр түрлі бақылау шараларын қарастырады. Бұл шаралардың
елеулі мөлшері мен әр түрлілігін есепке ала отырып, оларды белгілі бір топтау
шеңберінде орынды қарастыру ұсынылады. Құқықтың табиғаты мен сипатына қарай
Достарыңызбен бөлісу: |
