7.2. Міндетті препараттар:
Наркотикалық анальгетиктер: морфин гидрохлориді, промедол
(тримеперидин), пентазоцин, фентанил, трамадол, просидол.
Наркотикалық анальгетиктердің антагонистері: налоксон, налтрексон.
Бейнаркотикалық анальгетиктер: ацетилсалицил қышқылы, бутадион, ибупрофен, индометацин, пироксикам, диклофенак-натрий, баралгин, парацетамол, нимесулид, набуметон
Стероидты қабынуға қарсы препараттар: гидрокортизон, преднизолон, дексаметазон, триамцинолон, флуметазон пивалаты;
Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар: ацетилсалицил қышқылы, бутадион, ибупрофен, индометацин, пироксикам, диклофенак-натрий, напроксен, кеторолак. ЦОГ2 тандамалы тежегіші - милоксикам, целекоксиб;
Баяу әсерететін қабынуға қарсы препараттар: хингамин, пеницилламин, кризанол; Иммунды процестерге әсер ететін препараттар: нуклеинат натрия, метилурацил, левамизол, Т-активин, циклоспорин, азатиоприн.
Тез дамитын аллергиялық реакцияларда қолданылатын дәрілер: кромолин натрий, кетотифен, гидрокортизон, преднизолон, дифенгидрамин(димедрол), лоратадин (кларитин), тельфаст;
Аллергиялық реакциялардың медиаторларының бөлінуіне кедергі жасайтын препараттар: кетотифен, кромолин-натрий, бета-адреномиметики, ксантины, глюкокор-тикоиды
Антигистаминді препараттар:диазолин, тавегил, супрастин
Антисеротонинді (ципрогептадин) и антибрадикининді (пармидин и др.) препараттар
7.3.Тест сұрақтары:
1. Қанның ұюын және тромбоциттердің агрегациясын төмендететін анальгетикті белгілеңіз:
а) фенацетин;
б) ибупрофен;
в) бутадион;
г) аспирин.
2. Қызу төмендетуші әсерінің күшеюіне қарай орналастырыңыз:
а) бутадион, индометацин, парацетамол, аспирин;
б) парацетамол, бутадион, индометацин, аспирин;
в) аспирин, парацетамол, индометацин, бутадион;
г) аспирин, бутадион, индометацин, парацетамол.
3. Пиразолон туындысына қайсы бейнаркотикалық анальгетик кіреді:
а) парацетамол, фенацетин;
б) ибупрофен, напроксен;
в) бутадион, амидопирин;
г) пироксткам, изоксикам.
4. Анальгетиктер қызуды келесі жолмен төмендетеді:
а) Церебралдық сұйықтықта ПГЕ 2 мөлшері артса, жылу өндірілу күшейеді және жылу бөліну төмендейді;
б) ПГ-дің мөлшерінің төмендеуі гистаминнің, брадикининің және серотониннің сезімтал рецепторларға жүргізетін әсерін төмендетеді;
в) таламустың дофаминорецепторлары мен гистаминорецепторының тежелуі;
г) простагландин Е1 түзіліуінің кемуі салдарынан термореттеу орталығы нейрондарының қалыпты белсенділігі қайта орнына келеді.
6. Бейнаркотикалық анальгетиктерді белгіліңіз:
а) фенацетин, мефенал қышқылы;
б) амидопирин, фентанил;
в) петазацин, фентанил;
г) морфин, промедол.
7. Бейнаркотикалық анальгетиктерге тән:
а) кез келген ауырсынуды басады және қызу төмендетуші қабілеті бар;
б) себебі қабыну процессі болып табылатын ауырсынуды ғана басады;
в) өкпе вентиляциясының көлемін кемітеді;
г) дәріге деген тәуелділік шақырады.
8. Бейнаркотикалық анальгетиктердің қолдануға көрсетпесін белгілеңіз:
а) бас ауырсынуы, қатерлі ісік кезіндегі ауырсынулар;
б) невралгиялар, ревматизмдік ауырсынулар, миокард инфарктысы кезіндегі ауырсыну;
в) қаңқа бұлшық етінің және буындардың қабынуы кезіндегі ауырсынулар;
г) қатерлі ісік кезіндегі ауырсынулар, ревматизмдік ауырсынулар.
9. Бейнаркотикалық анальгетиктердің ауырсынуды басушы әсері келесі механизммен жүреді:
а) нерв талшықтары бойынша импульстің өтуінің бұзылуы;
б) ауырсынудың психикалық бағалауын және сезінуін бұзу;
в) перифериялық тіндердегі простагландиндердің және ауырсынудың басқа да медиаторларының өндірілуін тоқтату арқылы ноцицепторлардың сезімталдығын төмендету;
г) глиандық клеткалардың поляризациясын бұзу.
32. Дәрілерді анықтаңыз.
А – Анальгетикалық әсері морфиннен 2-4 есе төмен;
- тынысты морфинге қарағанда нашар тежейді;
- бронхтардың, зәр жолдарының тегіс бұлшық еттеріне әлсіз спазмолитикалық әсер көрсетеді;
- миометрий тонусын жоғарлатады.
Б – Тыныс орталығына тікелей қуаттандырғыш әсер көрсетеді;
- ми қыртысына тежегіш әсер көрсетеді;
- ішке де қабылданылады және парентеральды егіледі;
- бронхолитикалық дәрі ретінде қолданылады.
33. Морфинді екеенде дене температурасының төмендеуі гипоталамуста орналасқан жылу реттеуші орталықтың ………………… нәтижесі.
34. Наркотикалық анальгетиктерді қабылдауды бірден тоқтатса ………………. синдромы байқалады.
35. Аталған дәрілердің қайсысы: а) опиатты рецепторлардың агонистеріне;
б) агонист-антагонистеріне; в) антагонистеріне жатады:
1. Промедол.
2. Морфин.
3. Пентазоцин.
4. Налоксон
5. Налорфин.
6. Фентанил.
36. Наркотикалық анальгетиктерді, ауырсынуды басатын активтілігінің төмендеуі бойынша орналастырыңыз.
1. Морфин
2. Промедол
3. Фентанил
4. Пентазоцин
5. Омнопон
38. Дәрілерді анықтаңыз.
А – Анальгетикалық активтілігі морфиннен жоғары;
- тыныс орталығын морфинге қарағанда күштірек тежейді;
- әсерінің ұзақтығы морфинге қарағанда қысқа;
- “таламонал” дәрісінің құрамына кіреді.
Б – Тыныс орталығына тікелей стимуляциялаушы әсер көрсетеді;
- жүрек-тамыр жетіспеушілігінде қолданылады;
- жергілікті тітіркендіргіш әсер көрсетеді;
- дозасы жоғарылағанда клоникалық құрысу пайда болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
