Автомобиль көлігімен жүк тасымалын дамытудың мәселелері мен болашағы
Қазақстан Республикасында тоқыма бұйымдары мен теріден жасалған бұйымдарды жуу және химиялық тазалау
46
қызмет көрсету үшін бірнеше қабылдау пункттерін ашу орынды болады. Ал егер
сіздің өз автокөлігіңіз болса, қонақ үйлермен, мейманханалармен және қоғамдық
тамақтану кәсіпорындарымен ынтымақтастық артық болмайды,өйткені тәжірибе
көрсеткендей, олар кір жуу қызметін ең үлкен тұтынушылары. Пиццерияда,
мейрамханада немесе асханада ашылған жеке кір жуу орны әрдайым сұранысқа ие
және өтелімді болады. Өйткені, қоғамдық тамақтану орындары үшін-униформалар
мен дастархандардың тазалығы, бұл жетістіктің кепілі. Ал, керісінше, қоғамдық
тамақтану кәсіпорындарын жобалау мен жабдықтауды орындай отырып, алдын ала
кір жуатын орынға арналған орынды жоспарлауға болады.
Кір жуатын орындар нарығының баяу дамуын тұтынушының ерекше
менталитетімен түсіндіруге болады. Біріншіден, дамыған елдердің көпшілігінде
тұрғындар электр энергиясы мен суда үнемдеуге үйренген, сондықтан кір жуу
орындары тұрмыстық мәселелерді бюджеттік шешу ретінде қарастырылады.
Екіншіден, дамыған елдерде адамдар ұтқырлыққа және жиі ауысуға бейім,
сондықтан көптеген үйлерде кір жуғыш машиналар жоқ, ал Қазақстан үшін бұл
техника – қажеттілік заты. Үшіншіден, шетелдік кір жуу орындары қызметтердің
кең спектрін ұсынады және бірінші кезекте, өз келушілерінің уақытын үнемдеуге
бағытталған.
Айта кету керек, өмір динамикасы қалыптасқан әдеттер мен трендтерді
өзгертеді. Адамдардың көпшілігі кір жуу орындарының артықшылықтарын
бағалайды және олардың қызметтерін пайдаланады. Кір жуу орындарының
клиенттері халықтың әртүрлі санаттары: студенттер, жұмысшылар, демалушылар,
пәтер жалдаушылар, табысы орташа адамдар. Кір жуу орындары клиенттерінің
90% - ы жеке тұлғалар болып табылады, қалған 10% - ын таза сүлгілер, киім-кешек,
арнайы киім қажет ететін компаниялар алады: Бұл сұлулық салондары, дәмхана,
қонақ үйлер және т.б.
Шетелдік тәжірибе тұрмыстық қызмет көрсетудің көптеген секторларында
химиялық тазартудың табысты жұмыс істеуін растайды. Батыста және Еуропада
химиялық тазалау қажетті қызмет болып табылады. Барлық өркениетті әлемде
халыққа тұрмыстық қызмет көрсету саласы адамдардың тыныс-тіршілігін
қамтамасыз етуде және елдердің әлеуметтік-экономикалық дамуында үлкен рөлге
ие. Химиялық тазарту қызметін көрсететін кәсіпорындарда өндірістік процестің
технологиясы және жабдықтардың қолданылатын түрлері қолданыстағы
санитарлық ережелердің, гигиеналық нормативтердің және технологиялық
процестер мен өндірістік жабдықтарға тиісті нормативтік құжаттардың
талаптарына сәйкес болуы тиіс. Өндірістік, қосалқы және санитарлық-тұрмыстық
үй-жайлар қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес
механикалық іске қосылатын сору-сору желдеткішімен жабдықталуы тиіс.
Химиялық тазалау қымбат және қатты заттарды, сондай-ақ химиялық өңдеудің
Автомобиль көлігімен жүк тасымалын дамытудың мәселелері мен болашағы
Қазақстан Республикасында тоқыма бұйымдары мен теріден жасалған бұйымдарды жуу және химиялық тазалау
47
ерекше шарттарын талап ететін киімді, мысалы, былғары бұйымдарды тазалауға
мүмкіндік береді. Жиі ол кір жуу функциясын де біріктіреді.
Голландияның халқы бүгінде 17 млн. адамды құрайды. Мұнда 330 кәсіпорын
және 3 500 қабылдау пункті жұмыс істейді. Сала қызметкерлерінің саны 2890
адамды құрайды, ал жылдық айналым – 147 млн.евро. 2012 жылы Нидерланды
тоқыма өңдеу кәсіпорындары қауымдастығы (NETEX) жүргізген елдің тұтыну
нарығының зерттеулері көрсеткендей, бүгінгі күні өз кәсіпорнына табысты
жұмысты қамтамасыз ету үшін химиялық тазалау иесі тұтынушыны химиялық
тазалау ыңғайлылық пен жайлылық танытатынына және оның әдеттері мен өмір
салтына сәйкес келетініне сендіруі тиіс. Мұнда сауатты жарнамалық компаниядан
басқа, көптеген кәсіпорын технологына байланысты, өйткені химиялық тазалауға
әртүрлі заттар келеді және оның міндеті-бұйымдарға тұтынушылық қасиеттерді
қайтару және олардың бүлінуін болдырмау үшін оңтайлы өңдеу режимдерін
таңдау.
Италия Германиямен қатар химиялық тазалау және кір жуу кәсіпорындары
үшін жабдықтар өндіруде танымал көшбасшылардың бірі болып табылады.
Жапониямен қатар Италия халықты химиялық тазалау және кәсіби жуу
қызметтерімен қамтамасыз ету саласында жетекші орынға ие. Бүгінде Италия
халқы 60,8 млн. адамды құрайды және елде шамамен 14 000 химиялық тазалау
кәсіпорны жұмыс істейді,бұл шамамен 4 300 адамды құрайды. Халықты сала
кәсіпорындарының қызметімен қамтамасыз ету бойынша соңғы әлемдік
дағдарысқа дейін Италия өткен жылы Жапонияға жол беріп, бірінші орынға сенімді
түрде ие болды.
Сала кәсіпорындарының саны бойынша елде Италия сол Жапония мен АҚШ
– тан кейін әлемде үшінші орында тұр. Шетелдік тәжірибе тұрмыстық қызмет
көрсетудің көптеген секторларында химиялық тазартудың табысты жұмыс істеуін
растайды. Мысалы, АҚШ-та және Батыс Еуропада осы бизнес модельдер "кір жуу
және химиялық тазалау барлық тұрмыстық қызметтер әлеуметтік-бағдарланған
сипатқа ие, олардың экономикалық игілік және мемлекеттік игілік ретінде
құндылығы үнемі артып келеді, сондықтан тұрмыстық қызмет көрсету саласы
сервистік саланың негізгі құрамдас бөліктерінің бірі болып саналады. Химиялық
жуу және тазалау жөніндегі қызметтерді қызметі қатаң регламенттелетін
мамандандырылған кәсіпорындар көрсетеді, химиялық тазалаудың технологиялық
процестерінің және басқа да өндірістік функциялардың барлық жиынтығы тиісті
нормативтік құжаттамамен, оның ішінде ұлттық стандарттармен реттеледі.
"Химиялық тазалау" және "кір жуу" қызметтері жеке тұтынушыларға (халыққа),
сондай-ақ
кәсіпорындарға,
мысалы,
қонақ
үйлерге,
мейрамханаларға,
ауруханаларға, қарттар үйлеріне және т. б. қызметтер көрсетілуі мүмкін. Бұл ретте,
химиялық тазалауды халық көп пайдаланады, ал "кір жуу" қызметін –
