Информатика 8-сынып

Жаңа сабақты бекіту сұрақтары

жүктеу 0,76 Mb.

бет	3/10
Дата	20.11.2018
өлшемі	0,76 Mb.
	#22577

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Жаңа сабақты бекіту сұрақтары:

Бүтін ондық сандарды екілік санау жүйесіне ауыстыру үшін қандай ереже қолданамыз? ! Ондык бөлшекті екілік санау жүйесіне ауыстыру ережесі кандай?

Каңдай жағдайда периодты бөлшек алынуы мүмкін?

Ондық сандарды сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін кандай амалдар орындаймыз?

Сандарды екілік жүйеден сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін не істейміз?
Үйге тапсырма: оқулықтағы 1.2. тақырыпты оқу.

Сабақтың тақырыбы: САНДАРДЫ БІР САНАУ ЖҮЙЕСІНЕН БАСҚА САНАУ

ЖҮЙЕСІНЕ АУЫСТЫРУ

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушылардың сандарды бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне

ауыстыру туралы білімдерін қалыптастыру;

Тәрбиелілік: Жан-жақты болуға, өз бетімен жұмыс істеуге тәрбиелеу;

Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау және зейіндік қабілеттерін дамыту,

пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: компьютер, оқулық, практикум, тақта.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі
Үйге берілген тапсырманы тексеру
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Тапсырмаларды орындау
Сабақты бекіту
Үйге тапсырма

Өткен материалды қайталау сұрақтары:

Санау жүйесі дегеніміз не?
Санау жүйесін қандай топтарға бөлеміз?
Позициялық санау жүйесінің негізі деп нені айтамыз?
Санды екілік жүйеден ондық санау жүйесіне қалай ауыстырады?
Оналтылық санау жүйесінде санды жазу үшін қандай цифрлар қолданылады?

Жаңа түсініктер:

Сандарды бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне ауыстыру жиі кездеседі. Санды екілік, сегіздік немесе оналтылық жүйелерден ондық жүйеге ауыстыруды қарастырдық.
Сандарды бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне ауыстыру.

Сандарды бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне ауыстыру жиі кездеседі. Санды екілік, сегіздік немесе оналтылық жүйелерден ондық жүйеге ауыстыруды қарастырдық.

Бүтін ондық сандарды екілік санау жүйесіне ауыстыру.

891₁₀=1101111011₂

Ондық бөлшектерді екілік санау жүйесіне ауыстыру.

Ауыстыру ережесі: Ондық оң бөлшекті екілік санау жүйесіне ауыстыру үшін бөлшекті 2-ге көбейту керек. Көбейтіндінің бүтін бөлігін екілік бөлшектің үтірден кейінгі бірінші цифры ретінде алып, бөлшек блігін қайтадан 2-ге көбейту керек.

Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстыру.

Сандарды ондық жүйеден сегіздік жүйеге ауыстыру үшін екілік жүйеге ауыстыру әдісін қолдануға болады. Түрлендіретін санды ондық жүйенің ережесі бойынша 7-ден аспайтын қалдығын еске сақтай отырып, 8-ге бөледі.

Ондық сандарды оналтылық санау жүйесіне ауыстыру.

Ондық сандарды оналтылық жүйеге жоғарыдағы ұқсас ауыстырады. Айырмашылығы –берілген сан 8-дің орнына 16-ға бөлінеді.

Жаңа сабаққа орындалатын тапсырмалар:

1-нұсқа

1. Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 181,369₁₀ б) 176,526₁₀ в) 7006₁₀ г) 125₁₀ д) 229₁₀

2. Ондық сандарды оналтылық санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 322₁₀ б) 150,7006₁₀ в) 284,245₁₀ г) 428₁₀д) 315,075₁₀

3. Екілік санды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 11110110011₂ ә) 1101101001001₂ б) 1001101011001₂

2-нұсқа

1. Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 322₁₀ ә) 150₁₀ б) 283,245₁₀ в) 428₁₀ г) 315,075₁₀

2. Ондық сандарды оналтылық санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 181₁₀ ә)176,526₁₀б)369₁₀ 125₁₀ 229₁₀

3. Екілік санды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 11011111011₂ б) 1010111011101₂ в) 1110111101011₂

3-нұсқа

1. Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 88₁₀ б) 37,25₁₀ в) 206,125₁₀

2. Ондық сандарды оналтылық санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 88₁₀ б) 37,25₁₀ в) 206,125₁₀
САНДАРДЫ СЕГІЗДІК ЖӘНЕ ОНАЛТЫЛЫҚ САНАУ ЖҮЙЕЛЕРІНЕН ЕКІЛІК ЖҮЙЕГЕ АУЫСТЫРУ

Сегіздік немесе оналтылық санды екілік санға түрлендіру бастапкы санның әрбір цифрын үш (сегіздік сан үшін- триадаларға) немесе төрт ( оналтылык сандар үшін-тетрадаларға) екілік сандардан тұратын топтарға жай ғана ауыстыру арқылы жүзеге асырылады.

Мысалы:

123₈= 001 010 011 = 1010011₂,
А17₁₆=1010 0001 0111=101000010111₂.
Егер ауыстырғаннан кейін екілік санның бүтін бөлігі нөлдерден басталса, онда олар алып тасталады. Бөлшек бөліктің соңындағы нөлдермен де тура солай жасайды. Мысалы: 253,А4₁₆=001001010011,101100100₂=1001010011,101001₂.

Жаңа сабаққа орындалатын тапсырмалар:

(Практикум) 2.11 - 1,2-сін; 2.12 - 1,2-сін;2.13 - 1,2-сін;2.14 - 1,2-сін;2.15 - 1,2-сін;2.16 -1,2,3,4,5-сін;217- 1,2,3,4,5-сін;2.18 - а,б,в-сын;2.19 - а,б,в-сын; (Окулық 18-23 беттегі тапсырмалар)

1-нұсқа

1. Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а)181,369₁₀; ж)176,526₁₀; 3)7006₁₀; и)125₁₀; к)229₁₀;

2. Ондық сандарды оналтылық санау жүйесіне ауыстырындар:

а)322₁₀; б)150,7006₁₀; в)284,245₁₀; г)428₁₀; д)315,075₁₀;

3. Екілік санды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а)1Ш0110011₂; ә)1101101001001₂; 6)1001101011001₂;

4. Екілік сандарды кесте бойынша оналтылық санау жүйесіне ауыстырынлар:

а)11110110011₂; ә)1101101001001₂; 6)1001101011001₂;

5. Сегіздік сандарды, кестені пайдаланып, екілік санау жүйесіне ауыстырындар:

а)324₈; ә)1576₈; б)17652₈; в)136₈; г)30507₈;

6. Оналтылық сандарды, кестені пайдаланып, екілік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а)А59₁₆; ә)87₁₆; б)В68_!6; в)С16₁₆;

2-нұсқа

1. Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

а) 322₁₀; ә)150₁₀; б)283,245₁₀; в)428₁₀; г)315.075₁₀;

2. Ондық сандарды оналтылық санау жүйесіне ауыстырыңдар:

е)181₁₀: ж)176,526₁₀; з)369₁₀; и)125,₀; к)229_10;

3. Екілік санды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

в)11011111011₂; г)1010111011101₂; д)1110111101011₂;

4. Екілік сандарды кесте бойынша оналтылық санау жүйесіне ауыстырыңдар:

в)1101Ш1011₂; г)1010111011101₂; д)1110111101011₂;

5. Сегіздік сандардьь кестені пайдаланып, екілік санау жүйесіне ауыстырывдар:

ғ)406₈; д)125₈; е)227₈;

6. Оналтылық сандарды, кестені пайдаланып, екілік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

г)1Ғ5А₁₆; д)4Б6₁₆; е)2СЕ₁₆;

3-нұсқа

1. Ондық сандарды сегіздік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

л)88₁₀; м)37,25₁₀; н)206Л25₁₀.

2. Ондық сандарды оналтылық санау жүйесіне ауыстырындар:

л)88₁₀; м)37,25,₀; н)206,125₁₀;

3. Екілік санды сегіздік санау жүііесіне ауыстырындар:

е)1001111110111,0111₂; ж)111010101ІДОШОЬ;

4. Екілік сандарды кесте бойынша оналтылық санау жүйесіне ауыстырыңдар:

і :0010010₂; ж)10100101,0111₂; з)10011000,00010101₂;

5. Сегіздік сандарды, кестені пайдаланып, екілік санау жуйесіне ауыстырыңдар:

ж.66₈; з)37,25₈; и)206,125₈.

6. Оналтылық сандарды, кестені пайдаланып, екілік санау жүйесіне ауыстырыңдар:

кГ9Ғ40₁₆; з)АВСБЕ₁₆; и)1АВС,9В₁₆;

Сабақты бекіту:

Жаңа сабақты бекіту сұрақтары:

Каңдай жағдайда периодты бөлшек алынуы мүмкін?

Ондық сандарды сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін кандай амалдар орындаймыз?

Сандарды екілік жүйеден сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін не істейміз?
Үйге тапсырма: оқулықтағы 2.2. тақырыпты оқу, 18, 20, 22 беттердегі тапсырмаларды
орындау.

Сабақтың тақырыбы: ЕКІЛІК АРИФМЕТИКА

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Екілік сандармен орындалатын арифметикалық амалдары қосу, азайту, көбейту, бөлу амалдары туралы білімдерін қалыптастыру;

Тәрбиелілік: Жан-жақты болуға, өз бетімен жұмыс істеуге тәрбиелеу;

Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау және зейіндік қабілеттерін дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Сабақың түрі: Аралас сабақ

Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар : компьютер, окулық, практикум, тақта.

Сабақтың өту барысы:

Ұйымдастыру кезеңі
Үйге берілген тапсырманы тексеру
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Тапсырмаларды орындау
Үйге тапсырма

Өткен материалды қайталау сүрақтары:

Каңдай жағдайда периодты бөлшек алынуы мүмкін?

Ондық сандарды сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін кандай амалдар орындаймыз?

Сандарды екілік жүйеден сегіздік, оналтылық санау жүйесіне ауыстыру үшін не істейміз?

Жана түсініктер:

Екілік санау жүйесінде арифметикалық амалдар ондық жүйедегі ережелер бойынша орындалады, айырмашылығы-санау жүйесінің негізі екіге тең және тек екі цифр ғана пайдаланылады.

ҚОСУ
0 + 0 = 0

1 + 0 = 1

0 + 1 = 1

1 + 1 = 10 бір көрші (үлкен) разрядқа тасымалданады.

Мысалы.

101

011

Қосу процесін кезеңімен қарастырайық.

1. Алдымен қосу кіші разрядта орындалады:

1 + 1 = 10. Қосындының кіші разрядына 0 жазылады да, бірлік алдыңғы үлкен разрядқа тасымалданады,

2.Келесі сол жай разрядтың цифрлары мен тасымалдың бірлігі қосылады:
0+1 + 1 = 10. Қосындының бұл разрядында 0 жазылады да, бірлік тағы да келесі

үлкен разрядқа тасымалданады.

3.Енді үшінші сол жақ разрядтың цифрлары мен тасымалоын бірлігі
қосылады:

1 + 0 + 1 = 10. Бұл разрядта 1 жазылады, ал бірлік келесі үлкен разрядқа тасымалданады, т.с.с.

4. Нәтижеде

101

011

1000 алдық.

Сонымен, 1000₂ = 8₁₀.
Қосу - екілік арифметикадағы маңызды оперция. Компьютерде екілік сандармен орындалатын басқа үш арифметикалық операция - азайту, көбейту. бөлу, әдепе косудың көмегімен орындалады.

АЗАЙТУ

0 – 0 = 0

1 – 0 = 1

0 – 1 = 1 көрші (үлкен) разрядтан бірді қарызға аламыз.

1 – 1 =0.
Мысалы:

1010

-

101
1. Кіші разрядта: 0-1. Сондықтан үлкен разрядтан бірлікті карызға аламыз да, 10 -1 = 1—ді табамыз.

2. Келесі разрядта 0-0 = 0 болады.

3.Сол жақтағы разрядта тағы да: 0-1. Үлкен разрядтан 1-ді карызға алып, 10-1
1-ді табамыз.

4.Келесі разрядта 0 қалады.

5.Нәтижеде

1010

-

101

101 алдық.

КӨБЕЙТУ

0	*	0 = 0
1	*	0 = 0
0	*	1 =0
1	*	1 = 1

Мысал. 101₂ мен 110₂ екілік сандарының көбейтіндісін табыңдар. сандарды көбейтудің кіші разрядтан бастап бағанда орындайық.

101 Тексеру: 101₂ = 1 *2²+0*2¹+1 *2° =5

* 110₂ = 1*2²+1*2¹ +0*2⁰ = 6

110

000

101

+

101

11110

11110₂= 1*2⁴+1*2³+1*2²+1*2¹+0*2° = 16+8+4+2+О-ЗО₁₀, яғни 5*6=30

БӨЛУ
Екілік санау жүйесінде бөлу - ондық жүйедегі (бұрыштап) сатылап бөлу сияқты орындалады. Екілік жүйеде бөлу мейлінше оңай орындалады, өйткені бөліндінің кезекті цифры тек нөл немесе бірлік қана болады.

30	2
0	15	2
	1	7	2
		1	3	2
			1	1

2 (екілік санның үлкен цифры)

Мысал. 30 санын 5 санына бөлейік. Ол үшін 30₁₀ санын екілік 11110₂ -ге ауыстырайық,

5₁₀ - 101₂-ге сатылап бөлуді орындайық.

11110	101
101	11
' 101

0

110₂ = 6₁₀
Жаңа сабақта орындалатын тапсырмалар:

жүктеу 0,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10