Хх ғасырдағы қазақ әдебиеттану ғылымы Оқулық Ре по зи то ри й Ка рг у әож кбж

жүктеу 3,59 Mb. Pdf просмотр бет 125/444 Дата 04.10.2023 өлшемі 3,59 Mb. #43645 түрі Оқулық

Навигация по данной странице:

• 2.2. Әдебиет тарихының 1920-1930 жылдардағы зерттелуі

ІІ БӨЛІМ.   Қазақ әдебиеттану ғылымының туу дәуірі 1900-1904 жж.) социологиялық талдаудан өткізіп,  фольклористикалық жүйелі клас- сификация жасады, көптеген соны  ой, тың пікірлер айтты, параса- ты мол фольклорист ғалым екенін  ай қындады.  Қазақ  әдебиеттану  ғылы мының туу және қалыптасу  процесіне Сәкеннің қосқан үлесі зор  дегенде осы жайлар айрықша еске  алынары өзінен-өзі түсінікті», – деп  жазады атақты сәкентанушы ғалым  Т. Кәкішев. Біздіңше, бұдан артты- рып айту мүмкін емес. 1930 жылдардағы фольклорта- ну саласындағы зерттеу жұмыстары  туралы ойымызды түйіндесек, сөз  етілген еңбектер мен мақалалардан  ұлттық әдебиеттану ғылымы келе- шек даму жолына қажетті негізгі  тек серетін нысаналары мен пробле- маларын нақты шешіп алғанын  байқаймыз. ХХ ғасырдың бас кезінде  әдеби мұраны жинау, жариялауды на- сихаттаудан басталған әдеби-тарихи,  әдеби-теориялық бағыттағы ғылыми- зерттеушілік ой-пікір толыса келіп,  ғылыми мақалалар мен зерттеулерге  ұласты. Олар қазақ фольклорының  өзекті мәселелері жайында жазылуға  тиісті болашақ ғылыми еңбектер мен  монографияларға жол басшы бол- ды. Қазақ фольклористика ғылымы  оңаша отау болып, жеке шаңырақ  көтерді. Бұл қазақ әдебиеттану ғы- лы мы өзінің туғандығын нақты дә- лелдеген кезеңінде әдеби мұраны  иге ру проблемасын біршама оңтайлы  ше шіп алғанына айқын дәлел. 2.2. Әдебиет тарихының 1920-1930 жылдардағы зерттелуі ХХ ғасыр басындағы ұлт әдебие- тін ғылыми тұрғыда тану мен дәуірге  бөлуде алғашқы қадам жасаған әде- би-тарихи ой-пікір төңкерістен кейін- гі жылдарда жалғаса түсіп, әдебиет  туралы ұлттық ғылымның туу дәуірі- не тән күрделі мәселелерге арала са  бастады. «Әрбір халықтың әдеби- көркем мұрасында оның бүкіл тари- хы мен жан-дүниесі, дүниетанымы  жатады. Сондықтан келешек ұрпақ  үшін ол рухани өмір тәжірибесінің  мәңгі тірі бастаулары болып санала- ды. Бұл шындық Қазан төңкерісінен  кейін-ақ бірден өзіне жол сала бас- тады», – деп жазылғанындай, өз  бағыт-бағдарын танып қалған әде- би-тарихи ой-пікір төңкерістен соң  әр түрлі сипаттағы концепциялар  мен көзқарастарға кездесті. Олар  әде биет тарихын классикалық мұ- раны жаңаша тануға ұмтылған әр  қилы әдістерге сүйенген теориялар  еді. Оның басты себебі, әдебиет- тану ғылымы 1920 жылдардың бас  кезінің өзінде-ақ классикаға, яғни  өткен дәуірдегі өмір сүрген ақын- жазушылар шығармашылығына, ерек - Ре по зи то ри й Ка рГ У 142 жүктеу 3,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз