Сабақтың түрі: Жаңа білімді хабарлау Уақыты: 90 мин Сабақтың педагогикалық мақсаты

• 
  Ақпараттық технологияны қолдану арқылы білім берудің сапасын арттыру;
  
• 
  Интерактивті технология әдісі мен электронды оқулықты қолданудың маңыздылығын көрсету;
  
• 
  Студенттердің өз беттерінше іздену жұмыстары арқылы кәсіптік шеберліктерін жетілдіруге, ғылыми көзқарасын қалыптастыруға ықпал ету;
  
• 
  Интерактивті тақтаны қолдану арқылы студенттердің белсенділігі мен қызығушылығын арттыру;
  
• 
  Пәнаралық және пәнішілік байланысты тереңдету;
  
• 
  Ақпараттық ізденіс қабілетін арттыру;
  
• 
  Пәнге деген қызығушылығын ояту.
  

• 
  Амалдық жүйе бағдарламасының маңыздылығын;
  
• 
  Windows 7-нің негізгі нысаналары мен оның басқару жолдары;
  
• 
  Windows 7-нің файлдары мен бумалар;
  
• 
  Файлдық құрылым амалдары;
  
• 
  ОЖ Windows XP-дің негізгі түсініктері. Құрамы, интерфейсі, бұйрықтары;
  
• 
  Операциялық жүйенің утилиттері;
  
• 
  Басқарудың негізгі нысаналары мен амалдары;
  
• 
  Терезелер. Файлдар мен бумалар;
  
• 
  Файлдық құрылыммен жасалатын амалдар;
  
• 
  Windows XP-тың басқаруын орнату.
  

• 
  Windows 7 ОЖ қолдануды;
  
• 
  ОЖ Windows XP-дің негізгі түсініктерімен жұмыс істеу;
  
• 
  Операциялық жүйенің утилиттері;
  
• 
  ОЖ негізігі обьектілері мен амалдарымен;
  

• 
  Файлдармен қалталарды құруды;
  
• 
  Файлдармен қалталарды дискіге сақтауды;
  
• 
  Әмірлік және терезелік тілдесумен жұмыс жасауды;
  
• 
  Жеке пайдаланушыларға арналған амалдық жүйенімен;
  
• 
  Күрделі есептеулерді жүргізуге арналған амалдық жүйенімен.
  

- Математика

- Физика

- Ағылшын тілі

- Орыс тілі
Қамтылатын пәндер:

• 
  Экономика негіздері
  
• 
  Саясаттану және әлеуметтану
  
• 
  Құқық негіздері
  

• 
  Слайдтар;
  
• 
  Электронды оқу құралы.
  
• 
  Плакаттар.
  

• 
  Интерактивті тақтадан тапсырмалар;
  
• 
  Компьютерден тапсырмалар;
  
• 
  Тесттер.
  

• 
  Компьютер;
  
• 
  Интерактивті тақта;
  
• 
  CD, DVD дискілер.
  

• 
  Оқу құралы / Қазақстан Республикасының ақпараттық теңсіздікті төмендету бағдарламасы бойынша халақты компьютерлік сауаттылыққа оқыту жөніндегі оқу-әдістемелік құрал // К.Б. Есекеев, Г.Қ. Нұрғалиева Алматы, ҰАО АҚ, 2007 -136 б. //
  

1. 
   Сапарғалиева Б.Қ., Масалимова Н.Е., Тезекбаева Г.А., Информатика: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық Астана, 2014
   
2. 
   Балафанов Е.Қ., Бөрібаев Б., Даулетқұлов А.Б. Windows 7 операциялық жүйелер. Зертханалық практикум. Орта мектептерде жоғары сыныптарға оқу құралы. Microsoft Excel –зертханалық оқу құралы
   

1. 
   Семакин И.Г., Хеннер Е.К. М:Бином. Лабароторный знаний Информатика и ИКТ. Базовый уровень: 10-11 класс 2009г.
   
2. 
   Алексеев А.П., Издательство Солон, Информатика, 2002
   

1. algorifm@mail.kz

2. infojournal@mail.ru

3. e-gov@mail.kz

а) екі адамның пайдалануына арналған компьютер

b) бірнеше адамның пайдалануына арналған компьютер

с) жеке адамның пайдалануына арналған компьютер

d) бір топ адамның пайдалануына арналған компьютер

e) дұрыс жауап жоқ

а) монитор, жүйелі қорап, пернетақта

b) принтер, сканер, модем

с) монитор, тінтуір, принтер

d) жүйелі қорап, сканер, колонка

e) плоттер, камера, монитор

а) негізгі және фондық

b) монохромды және түрлі түсті

с) негізгі және қосымша

d) матрицалық , сия бүріккіш, лазерлік

e) символдық және графиктік

а) ақпаратты қағазға басып шығарады

b) ақпаратты экранға шығарады

с) ақпаратты өңдейді

d) ақпаратты сақтайды

e) ақпаратты енгізеді

а) арнайы сия тамшылары

b) ксерография

с) инелік

d) техникалық есептерді шығару

e) өткізілген сызбалар, суреттер енгізу

а) арнайы сия тамшылары

b) ксерография

с) инелік

d) техникалық есептерді шығару

e) өткізілген сызбалар, суреттер енгізу

а) арнайы сия тамшылары

b) ксерография

с) инелік

d) техникалық есептерді шығару

e) өткізілген сызбалар, суреттер енгізу

а) принтер

b) плоттер

с) трэкбол

d) сканер

e) джойстик

а) принтер

b) джойстик

с) трэкбол

d) сканер

e) плоттер

а) принтер

b) джойстик

с) трэкбол

d) сканер

e) плоттер

а) ақпаратты қағазға басып шығарады

b) ақпаратты экранға шығарады

с) ақпаратты өңдейді

d) ақпаратты сақтайды

e) ақпаратты енгізеді

а) негізгі және фондық

b) монохромды және түрлі түсті

с) негізгі және қосымша

d) матрицалық , сия бүріккіш, лазерлік

e) символдық және графиктік

а) принтер

b) джойстик

с) трэкбол

d) сканер

e) плоттер

а) принтер

b) плоттер

с) трэкбол

d) сканер

e) джойстик

а) принтер

b) джойстик

с) трэкбол

d) сканер

e) плоттер

а) арнайы сия тамшылары

b) ксерография

с) инелік

d) техникалық есептерді шығару

e) өткізілген сызбалар, суреттер енгізу

а) арнайы сия тамшылары

b) ксерография

с) инелік

d) техникалық есептерді шығару

e) өткізілген сызбалар, суреттер енгізу

а) арнайы сия тамшылары

b) ксерография

с) инелік

d) техникалық есептерді шығару

e) өткізілген сызбалар, суреттер енгізу

а) екі адамның пайдалануына арналған компьютер

b) бірнеше адамның пайдалануына арналған компьютер

с) жеке адамның пайдалануына арналған компьютер

d) бір топ адамның пайдалануына арналған компьютер

e) дұрыс жауап жоқ

а) монитор, жүйелі қорап, пернетақта

b) принтер, сканер, модем

с) монитор, тінтуір, принтер

d) жүйелі қорап, сканер, колонка

e) плоттер, камера, монитор

Windows типті ОЖ-сін оқып үйренуді бастаймыз.

Алдымен ОЖ-нің негізгі міндеттерін еске түсірелік.

1. 
   Барлық құрылғылардың жұмысын басқару
   
2. 
   Барлық программаларды іске қосу.
   
3. 
   Адам мен компьютер арасындағы қарым қатынасты ұйымдастыру.
   

Алдымен ОЖ-мен жұмыс бастау үшін компьютерді іске қосу керек.

1.Амалдық жүйелерге қысқаша шолу

3. Windows-тың басқару элементтері

Операциялық жүйе көбінесе компьютердің сыртқы жадында - дискіде сақталады. Компьютерді қосқан кезде, ол дисктік жадтан тексеріледі де, ЖЕС -да (ОЗУ) орналасады. Осы процесті операциялық жүйенің жіктелуі деп атайды.

Операциялық жүйенің функциясына кіреді:

• 
  Қолданушымен сұхбатты жүзеге асыру;
  
• 
  Енгізу-шығару және деректермен басқару;
  
• 
  Бағдарламалардың өндеу процесін жоспарлау және ұйымдастыру;
  
• 
  Ресурстарды орналастыру (жедел жады мен кэш жады, процессорды, сыртқы құрылымды);
  
• 
  Бағдарламаларды орындалуға енгізу;
  
• 
  Бірнеше көмекші операцияларды қамтамасыз ету;
  
• 
  Әр түрлі сыртқы құрылымдар арасында ақпараттарды беру;
  
• 
  Перифериялық құрылымдарды бағдарламалық қолдау жұмыстары (дисплей, пернетақта, диск жинақтауыш, принтер және т.б.).
  

1. 
   Бір пайдаланушылық бір есептік, олар бір пернетақтаны қолдайды және тек бір есеппен жұмыс істей алады;
   
2. 
   Бір пайдаланушылық бір есептік фондық, негізгі есеппен бірге қосымша есепті енгізе алады және ақпаратты мөрге бағыттайды. Бұл көп көлемді ақпараттарды жіберу жұмысын тездетеді;
   
3. 
   Бір пайдаланушылық көп есептік, бір қолданушыға көп есептермен жұмыс жасап, өндей алады. Мысалы, бір компьютерге бірнеше принтерлер қосуға болады және әрқайсысы өз жұмысын атқарады;
   
4. 
   Көп пайдаланушылық көп есептік, бір компьютерде бірнеше қолданушылармен бірнеше есептер енгізе алады. Осы ОЖ өте күрделі және бірталай машиналық ресурстарды керек етеді.
   

Дербес компьютерлер үшін операциялық жүйе, профессионалдық қолдану іске асыру үшін келесі негізгі компоненттерден тұру керек:

• 
  Енгізу/ шығару бағдарламаларын басқару;
  
• 
  Файлдық жүйемен және компьютер үшін жоспарланған тапсырмалармен басқаратын бағдарламалар;
  
• 
  Командалық тіл процессоры, ол ОЖ бағытталған командаларды қабылдайды, талдау жасайды және орындайды.
  

• 
  Каталогтарды қарау;
  
• 
  Сыртқы жетек таңбаларды орындау;
  
• 
  Бағдарламаларды енгізу;
  
• 
  Басқа әрекеттер.
  

Компьютердің сыртқы құрылғылардың басқару үшін арнайы жүйелік бағдарлама қолданады - драйверлер. Стандарттық құрылғы драйверлер енгізу-шығару базалық жүйе жиынын құрайды (BIOS).

Windows операциялық жүйесінің негізгі ұғымы. 1981 жылдың тамыз айын есептеу техникасының дәуірі деп атауға болады. IBM фирмасы IBM PC компьютерлерін шығарды. PC «дербес компьютер» (ДК) деп аударылады. Өңдеушілер жаңа машинаға формула енгізді. Бұл формула қарапайым:

80386 сериялы микропроцессорлардың шығарылуымен бірге Windows жүйесінде жаңа версияның бірі Windows 3.1 кейін Windows 3.11 версиялары орнатыла бастады. 80 жылдардың ортасында Microsoft фирмасы IBM тәрізді компьютерлерге арналған бірнеше есепті қатар шығара алатын операциялық жүйелер жасады. Осылайша Windows 95-98 және Windows NT операциялық жүйелері пайда болды. Windows операциялық жүйесі бұрынғыға қарағанда жұмыс істегенде жеңіл, қызықты. Қазіргі кезде компьютермен жұмыс істеу жұмыс үстелінің арқасында жеңіл, мысалы бір рет батырмамен файл ашу және әрбір терезеде қосымша қарау батырмаларын табу. Бір компьютермен бірнеше мониторды қолдану жүзеге асты, ол жұмыс аймағының көлемін үлкейтеді. Windows 98 цифрлық фотоаппараттарымен және басқа да жабдықтармен жұмыс істей алады.

Жаңа ОЖ-лердің басты артықшылығы мынада: Windows 2000 Windows NT – нің мұрагері болып табылады, сондықтан тұрақты жұмыс істейді, өйткені қолданбалы бағдарламалар ОЖ жұмысына араласа алмайды. Бұл орайда Windows 2000 желідегі топтық жұмысқа, бірлесіп атқаратын жұмысқа есептелген.

2-ші жағынан, Windows 2000-ның басқаруымен қолданбалы бағдарламалардың қалыпты жұмыс істеуі үшін жедел жадынан үлкен көлемі (64 Мб бағдарында) қажет болады.

Windows 2000 ОЖ:

• 
  пайдаланушыға қолайлы әрі түсінікті интерфейс береді;
  
• 
  компьютерлерде көбіне оңтайлы пішіндемелер жұмыс істейді;
  
• 
  одан әрі дамыту үшін ашық архитектурасымен 32-разрядты файл жүйесі бар;
  
• 
  дыбыспен, бейне және жинақтаушы-дискілермен жұмыс істеуге арналып қоса орнатылған құралдары;
  
• 
  пайдаланушыға қарапайым тапсырмалар беру арқылы операцияларды орындау процесін автоматтандыратын Шебердің саймандарын береді;
  
• 
  қателіктерді анықтаудың, оңтайландырудың қоса орнатылған құралдарын қосады, бүкіл жүйенің қызмет атқару тиімділігін арттырады.
  

Бірнеше бағдарламамен жұмыс істеген кезде есте болатын ережелер бар:

• 
  әрбір бағдарлама өзінің терезесінде жұмыс істейді;
  
• 
  уақыттың әр кезінде бір ғана бағдарлама ерекшеленген;
  
• 
  белсенді бағдарламаның терезесі әрқашан алдыңғы қатарда болады;
  
• 
  белсенді емес бағдарламамен жұмыс істеу үшін оның терезесін белсенді ету керек;
  
• 
  бағдарламалардың ашық терезелерінің барлығының міндеттер панелінде өздерінің батырмалары болады.
  

2006 жылы маусым айында Windows Computer Cluster Server 2003 (CCS), шығарылды, ол өте күрделі технологияға және кластерлік есептеулерге арналды. Бұл баспа көптеген компьтерлерді күшейту және барлық қуатты компьютерді өрістетіп шығару үшін жинақталып отыр. Әр кластер Windows Compute Cluster Server бірнеше машиналардан не бір ғана машинадан тұрады, олар әр жұмысты өзінше, бірнеше бағынатын машиналарға, басты жұмысты атқаратын машиналарға бөледі. Computer Cluster Server «Microsoft Messaging Passing Interface»-ді желі кластерін орындаушы машиналар үшін қолданады. Ол кластердің бөлшектерін қуатты ішкі процессор механизмімен қосып байланыстырады.

API 160-тан көп функциялардан тұрады. Open source интерфейсі MPI2 MS MPI-мен өңделіп шығарылды, олар өте күрделі есептеулерде қолданылады.

Windows Serverді 2003-те қолданатын өнімдері

Ал кейбір Microsoft өнімі өзінің құрамына Windows Server 2003-ті арқау ретінде:

• Microsoft Small Business Server 2003- өнімі аз бизнес үшін, өзіне керекті (Microsoft бойынша) кішігірім кәсіпорын ашу. Толықтыру Windows Server 2003 –ін бұл құжат Microsoft SQL Server, Microsoft ISA Server басқа да құжаттарды және жай құжаттарды басқару. Windows Server 2003 нұсқасы, бұл құжатқа кіретін өзінің кейбір ерекшеліктері бар, көбіне Active Directory қызметімен байланысады (мысалы ол 75 –тен артық қолданушыларды қолдай алмайды)

Windows Server 2003 Windows 2000 Server жаңа нұсқасы болып табылады және Windows XP операциялық жүйесінің серверлік нұсқасы. Басында Microsoft бұл өнім өзінің жаңа Microsoft.NET платформасының қолданыста болуы мақсатында «Windows .NET Server» деп атауды жоспарлаған. Бірақ, ақыр соңында бұл атау бағдарламалық қамтамасыздандыру саудасында NET-ті қате таныстырмау үшін алынып тасталды.

Жүйенің жаңа функциялары. Windows Server 2003 жүйенің алдыңғы Windows 2000 Server нұсқасына кіргізілген функцияларды дамытуда. Бұған жүйенің NT 5.2 ядролық нұсқасы да көрсетілген. Төменде кейбір Windows 2000 мен салыстырғанда көбірек байқалатын өзгерістер көрсетілген.

NET қолдау. Windows Server 2003- .NET Framework қаптамаларымен орнатылған, Microsoft операциялық жүйелерінің алғашқысы. Бұл осы жүйеге Microsoft.NET платформаларына қосымшаларды, басқада керекті бағдарламалық қамтамасыздандыруларды орнатусыз-ақ жүзеге асырады.

Active Directory-дің күшейуі. Windows Server 2003 өзіне Windows 2000да алғаш пайда болған келесі күшейтулерді Active Directory-каталог міндеттерінде қосады:

• 
  Active Directory доменін оны өрістендіргеннен кейін атын қайта өзгерту.
  
• 
  Active Directory сызбасының өзгерісін ықшамдау - мысалы, атрибуттар мен сыныптарды өшіру.
  
• 
  Каталогтарды басқаруға арналған күшейтілген қолданбалы интерфейс.
  

Windows Server 2003 құрамында Internet Information Services қызметінде 6.0 нұсқасы таралады, Windows 2000-да қол жетімді IIS 5.0 архитектура қызметі тіршілігінен өзгеше болады.

Windows операциялық жүйесінде жұмыс істеу үшін негізгі элементтерден бастау керек.

Жұмыс үстелі - экран аймағы, ол жұмыс істеу үшін қажет. Жұмыс үстелімен жұмыс істеу ыңғайлы, әрі жеңіл. Web-пен танысқан адам Windows х жүйесінде батырмалар мен саймандар панелін табады. Егер де сіз Web-пен таныс болмасаңыз да Windows жүйесіндегі жұмыс үстелімен жұмыс атқару жеңіл.

Windows ортасында жұмыс үстелінің рөлін дисплей экраны орындайды. Онда жұмыс істейтін бағдарламалардың терезелері, құжаттары, жеке файлдары шартбелгілер түрінде орналасқан. Windows х іске қосқаннан кейін біріншіден, экранға жұмыс үстелі шығады. Жұмыс үстелінің сол жағында белгілер орналасқан. Әрбір белгі өзінің объектісін анықтайды, ол бағдарлама, жарлық және бума болады.

• 
  толық экранды;
  
• 
  қалыпты күйдегі;
  
• 
  шартбелгі түрінде;
  

• 
  қосымша бағдарламалар белгісі;
  
• 
  белгілі бір топтар шартбелгісі;
  
• 
  функциялар шартбелгісі;
  

Windows операциялық жүйесі мынадай мәселелердің орындалуын қамтамасыз етеді:

• 
  компьютердің барлық аппараттық құрал-жабдықтарын басқару;
  
• 
  файлдық жүйемен жұмыс істеуді қамтамасыз ету;
  
• 
  қолданбалы бағдарламаларды іске қосу;
  

• 
  бір уақытта бірнеше бағдарламалардың жұмыс істеуін;
  
• 
  әр түрлі бағдарламалардың арасында мәліметтер алмасуды;
  
• 
  масштабталатын шрифтерді қолдануды;
  
• 
  мультимедиа мүмкіндіктерін пайдалануды;
  
• 
  бірыңғай анықтамалық жүйе жұмысын қамтамасыз ете алады.