5.ПӘН БОЙЫНША ДӘРІСТЕР КЕШЕНІ
Дәріс №1.
Тақырыбы: Кіріспе.
Дәрістің мазмұны.
1.Картография топография негіздері курсының географиялық пәндер арасындағы алатын орны және ролі. Пәннің мақсаты, міндеті және зерттеу әдістері.
2. Топография пәні , оның мазмұны, географиямен және басқада пәндермен байланысы.
Мақсаты: Студенттерді Картография топография негіздері пәнінің мазмұны мен міндетін таныстыру. Сонымен қатар, ғылымдар жүйесінде картография мен топографияның орны мен ролін анықтау.
1. Картографияның пәнінің негізі бұл шындықты бейнелейтін ерекше әдісі болып табылатын географиялық карталар алынады. Картографияның міндетіне географиялық карталардың мәнін жан-жақты зерттеу және осы географиялық карталарды құрастырудың әдістерімен процесстерін жасақтау және оларды қолдану кіреді.
Картография өз міндетіне жеке табиғи және қоғамдық пәндерге кіретін
құбылыстарды зерттеуді алмайды, ол тек осы құбылыстарды зерттеуде картографиялық әдіс тұрғысын қолдана отырып зерттейді және бейнелейді. Мысалға, география ғылымы картаны географиялық зерттеулерде басты құрал ретінде пайдаланады, ал топография жер бетінің топографиялық карталарын жасақтауда және сипаттауда, картография ғылымының картографиялық жинақтаудағы, картаны безендірудегі және редакциялаудағы жетістіктерін қолдан
Картография – бұл табиғи және қоғамдық құбылыстарды зерттеу және оны картографиялық бейнелеуде кеңістіктегі образдық-белгілік модель ретінде құбылыстардың уақыт бойынша орналасуын, қасиетін, бір-бірімен байланысын қарстыратын ғылым.
2. Топография - Жер туралы ғылымдардың қатарына жатады және құрлық бетін геометриялық бағытта зерттейді.
Топографиядағы жер бетін зерттеудегі басты әдістерінің бірі жергілікті жердегі түсірістер жүргізу. Жергілікті жердегі түсірістер далалық және камеральдық жағдайдағы күрделі кешенді жұмыстардан тұрады, оның нәтижесінде топографиялық карталар, пландар және қималар жасалады. Бұл графикалық құжаттар көптеген жағдайда картада бейнелеуге мүмкін болмайтын жергілікті жердің физикалық-географиялық және экономикалық мағұлматтарынан тұратын топографиялық сипаттамалармен толықтырлып отырады.
Топография пәнінің негізгі ғылыми практикалық мақсаттарының бірі бұл топографиялық карталарды жасаудың жаңа әдістерін жетілдіру және жер бетін белгілеудің әдістерін ғылыми практикалық жұмыстарды шешуде картаны дұрыс пайдалануға бағыт беру болып табылады.
Жергілікті жер жөнінде көптеген мәліметтер аламыз олар: биіктік жөніндегі сандық мәліметтер, жергілікті жердегі нүктелердің орналасуы (координаттар), сызықтардың ұзындығы және бағыттары, әр түрлі телімдердің пішіні, көлемі, биіктік беткейлердің бағыты, құлама бұрыштары жөніндегі мәліметтер.
Достарыңызбен бөлісу: |