Г. С. Афонин, В. Н. Бар щенков, Н. В. Ко ндр атьев

244
 
 
 
Ереже бойынша АЛСҮ локомотивті құрылғыларымен бірге арнайы 
жарық 
дабылдағышын 
қосатын 
алдын-ала 
жарықтандыру 
дабылдағышы  жұмыс  жасайды,  ол  көлікшіге  ЭПК  ысқырығына  дейін 
РБ басу керек қажеттілігін (БКАҚ) көрсетеді.  
АЛСҮ  құрылғысымен  локомотивті  басқару  дың  шынжырларымен 
байланысқан  қосылулы  автостоппен  локомотивті  қимылға  келтіру 
мүмкін  емес,  ал  ЭПК  істеген  жағдайда  жедел  тежеу  кезінде  күшті 
режим автоматты түрде өшіріледі.  
Сонымен,  АЛСҮ  жолдық  және  локомотивті  құрылғыларының 
бірлескен жұмысы мыналарды қамтамасыз етеді:  
Пойыз 
жақындап 
қалған 
жолдық 
бағдаршамдардағы 
көрсеткіштердің локомотивті бағдаршамға үздіксіз жіберілуін;  
Локомотивті 
бағдаршамның 
оттарының 
ауысқан 
кезіндегі 
көлікшінің жітілігін бір реттік тексеруін;  
Локомотивті  бағдаршамдағы қызыл  от  («Қ»)  жанып  тұрған кездегі 
көлікшінің  жітілігін  мерзімді  бақылауы  және  қозғалыс  жылдамдығы 
20км/с аз емес; локомотивті бағдаршамда «ҚС» немесе «А» оттарының 
жануы  кезінде;  «С»  оты  кезінде  және  скоростемердегі  белгіленген 
(реттелген) у
ж
артық қозғалыс жылдамдығы;   
АЛДҮ  жолдық  құрылғылармен  қамтамасыз  етілмеген  аумақтарды 
бақылау кезіндегі көлікшінің жітілігін мерзімді бақылау кезінде уақыт 
интервалын өзгерту мүмкіндігі;  
«ҚС»  және  «Қ»  оттары  кезіндегі  локомотивті  бағдаршамындағы 
қозғалыс жылдамдығын бақылау;  
АЛДҮ  құрылғылырымен  автостоптың  қосылулы  кезіндегі  күштің 
қосылуының мүмкінсіздігінен;  
ЭПК  автостопының  іске  қосылуы  жедел  тежеу  кезінде  күшт 
режимінің автоматты өшірілуі;  
Локомотивті  бағдаршамда  ақ  оттың  орнына  қызылдың  қосылу 
мүмкіндігі.  
Ресейдің темір жолдар қатарында таратылатын ақпараттың көлемін 
едәуір  көлемде  көбейтуге  мүмкіндік  беретін  (АЛД-НҮ)  кодты 
дабылының  фазалық  модуляциясымен  локомотивті  дабылдағыштың 
жүйесі орнатылып жатыр.  
 
9.3.  Автостоптың электропневматикалық клапаны  
Қозғалыстағы 
құрамда 
ЭПК-150И 
автостопының 
электропневматикалық клапанын қолданады. 

245
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9.3 сурет.ЭПК-150И автостопының электропневматикалық клапаны: 
а —ЭПК электромагнитінің құлпының жібі; б – ЭПК жалпы түрі; в –  ЭПК ысқырығы; 
1 —ысқырық; 2 – эксцентриктің осьі; 3, 13 – қақпақтар; 4 – эксцентрик; 5 – кронштейн; 
6  –  жұлынбалы  клапан;  7  –  резеңкелі  диафрагма;  8  –  атмосфералық  (қоздырғыш) 
клапан; 9 – тұтқа; 10 – ұштағы қосқыш; 11 – стақан; 12 – реттегіш серіппе; 14 – тұтқа; 
15 – байланысты топ; 16 – құлыптың корпусы; 17 –  ЭПК кілті; 18 – якорь; 19 – шток; 
20 – катушка; 21 – плунжер (клапан); 22 – калибраланған саңылау диаметрі 1,0 мм; 23 
–  калибраланған  саңылау  диаметрі  0,9  мм;  24  –  уақытты  сақтау  камералары;  25  – 
жүрекше;  26  –  кеңістікті  канал;  а  –  саңылау;  Ат1,  Ат2  –  атмосфера;  ГР  –  басты 
резервуар; ТМ – тежегіш магистраль 
       Электропневматикалық  клапан  басты  резервуарлардан  құбыр 
өкізгіштер  қосылған  кронштейны  5  бар  (9.3  сурет)  және  ТМ  тежеуіш 
магистральі,  сонымен  қатар  Ат1  атмосфералық  құбыры.  Бұл 
кронштейнде  тағы  1  л  көлеміндегі  уақытты  сақтау  камерасы  24 
орналасқан.  Кронштейннің  үтсіңгі  бөліктерінде  ЭПК-ның  барлық 
түйіндері жинастырылған. 

246
 
 
 
 
ЭПК  электромагниті  катушкадан  20  жүрекшеден  25  және  зәкірден 
18 тұрады. Зәкірмен сояуыш 19 берік байланысқан, оның төменгі бөлігі 
тығынжыл  (клапан)  21  болып  табылады.  Каналмен  26  тығынжылдың 
іші ысқырықпен 1 баяндалуы мүмкін. Электрмагнитте ЭПК құлпының 
корпусы  16  орналасқан,  оның  ішінде  осьпен  2  эксцентрик  4  қақпақ  3 
арқылы  өтіп  орналасқан.  Қақпақта  13  тоғынның  14  көмегімен 
байланысты  топ  15  бекітілген,  байланыстардың  тұйықталу  және 
тұйықталмауы  эксцентрикпен  4  жүзеге  асады.  Бұл  байланысты  топ 
скоростемерді таспада автостоптың күйінің (қосылулы және өшірілген) 
тіркелуін қамтамасыз етеді.  
Уақытты сақтау камерасы резеңкелі диафрагмамен 7 қамтамасыз 
етілген, оның үстінен стақан 11 арқылы реттеуіш серіппе 12 қызмет 
етеді. Стақанның атмосфералық клапанға 8 және соңғы өшіргішке 10 
әсер ете алатын тұтқасы 9 бар. Диафрагманың астында диаметрі 0,8 мм 
болатын калибрленген а саңылаумен асеріппемен толтықтырылған 
үзілмелі клапан 6 орналасқан 
ЭПК  қуаттау  үшін  кілтті  17  (9.4  сурет,  а)  құлыптың  корпусына  16 
салып  және  оны  оңға  дейін    бұрау  керек  (ЭПК  өшіру).  Сол  кезде 
эксцентриктің осьі 2 сояушты 19 плунжермен 21 шеткі астыңғы орынға 
қозғалтып соңғысы каналды 26 жауып, плунжердың ішін ысқырықтан 1 
айырады. ГР-дан ауа диаметрі сәйкесінше 0,9 мм және 1,0 мм болатын 
калибрлі  саңылаудан  23  және  22  уақытты  сақтау  камерасына  және 
диафрагманың  астынадағы  сыйымдылыққа  7  кіре  бастайды.  Уақытты 
сақтау  камерасының  қуаттағышы  1,5  ден  8,0кгс/см
2
  дейін  9...10  с 
ішінде жүзеге асады.  
Диафрагма  үстіге  көтеріліп  стқанды  11  да  тұтқасымен  9  үстіңгі 
күйге  ығыстырып  реттеуіш  серіппені  12  қысады.Соңғы  өшіргіштің  10 
байланыстар  тұтқамен  9  тұйықталып  ЭПК  электромагнитінің 
катушканың  күшінің  электрлік  шынжыры  қосылуға  баппен 
дайындалады. Бір мезгілде тұтқа 9 өзінің серіппесімен үстіге көтеріліп 
(жабылады) 
Ат2 
атмосферасымен 
айырмалы 
клапанмен 
6 
сйымдылықты  бұзатын  атмосфералық  клапанды  8  босатады.  ТМ 
шыққан  қысулы  ауа  айырмалы  клапанға  6  түсіп  диаметрі  0,8  мм 
болатын  калибрлі  саңылаудан  сыйымдылықа  кетіп,  олардың  үстінде 
орналасқан клапанды орындыққа қатты қысады. 
Содан  кейін  кілтті  17  сол  орынға  қарай  бұрып  (ЭПК  қосып)  РБ 
жітілік  тұтқасын  басу  керек.  Сол  кезде  электромагнитті  катушкаға  20 
қысым жіберіледі және якорь 18 жүрекшеге 25 ығысып плунжердің 21 
астыңғы  бөлігін  қамтамасыз  етеді.Бұл  кезде  ысқырыққа  1  кеңістікті 
канал 26 жабылулы болады.   
ЭПК  катушкасының  қуаты  жоғалған  кезде,  мысалға  локомотивті 
бағдаршамның отын ауыстырған кезде басты резервуардан плунжер 21 
сояуышпен  19  ауаның  қысымымен  жоғары  көтеріледі.  Бұл  кезде 
плунжер каналды 26 ашып,