Г. С. Афонин, В. Н. Бар щенков, Н. В. Ко ндр атьев

137
 
 
 
 
1  –  кронштейн;  2  –  пневматикалық  реленің  төменгі  қуысының  корпусы;  3  –  сақиналы 
қырнақ; 4 – тіреу; 5 – реттегіш сомын; 6 – қарсы сомын; 7, 8, 21, 28, 31 – серіппелер; 9 – 
аша;  10  –  серіппе  сақинасы;  11  –  стақан;  12  –  бағыттаушы;  13  –  бәсеңдету  бөлігінің 
корпусы; 14 – бұранда; 15 – сырғық; 16 – аралық бөлшек; 17 – сояуыш; 18 – тығыздама; 
19 – манжет; 20 – бәсеңдету поршені; 22 – қақпақ; 23 – резеңке төсеме; 24 – диаметрі 0,5 
мм  дроссельді  саңылауы  бар  ниппель;  25  –  иінтірек;  26  –  пневматикалық  реленің 
жоғарғы қуысының корпусы; 27 – жоғарғы поршень; 29 – қосершікті клапан; 30 – тіреуі 
тығырығы; 32 – төменгі поршень; а, б – иінтірек иіндері 25  
Иінтірек  25  аралық  бөлшекке  қатысты  сәттер  теңедігінде  бастапқы 
қалыпты  алады.  Сонымен  бірге  қосершікті  клапан  29ЗР-дан  ТЦ-ға 
уауның  өтуін  тоқтата  отырып,  өз  пружинасымен  жабылады.  ТЦ-ғы 
қысым  сығылған  ауаның  жылыстауының  әсерінен  төмендеген 
жағдайда,  авторежимнің  пневматикалық  релесінің  поршендерінде  күш 
сәттерінің  тепе-теңдігі  бұзылады.  Бұл  жағдайда,  иінтірек  ершіктен 
қосершікті  клапанды    29  ығыстыра  отырып,  сағат  тілі  бойынша 
бұзылады,  ол ЗР-дан ТЦ-ға уау жібере бастайды, мұнысымен иінтірек 
тіреу  нүктесіне  қатысты  күш  сәттерінің  тепе-теңдігін  қалпына 
келтіреді. 
 
Ауабөлгіштің  босатуға  әсер  еткен  жағдайында,  төменгі  поршеннің 
32  оң  жағына  қарай  қуыста  қысым  төмендейді.  ТЦ  қысымымен 
 
 
 
5.10-сурет.Шарт. № 265-002 авторежимінің құрылымы (а) және оның жұмыс 
істеу сызбасы (б): 

138
 
 
 
жоғарғы  поршень  27  иінтіректі  сағат  тіліне  қарсы  бұра  отырып  солға 
жылжиды,  және  қосершікті 
клапан  29поршеньсояуышындағы 
атмосфералық  каналды  ашады,  ол  арқылы  ТЦ-ғы  ауа  атмосфераға 
шығады. 
Вагонның  тігінен  тербелу  авторежим  жұмысына  әсерін  тигізбейді. 
Мысалы,  шанақтың  немесе  арбашаның  жоғары  соққылау  көтерілген 
кезінде,  көлденең  бөрене  бәсеңдету  поршенін  жоғарыға  жылжытуға 
тырысып,  серппелерді  7  және8қысады,  бірақ  оған  серіппе  21  және 
поршеннің  үстіндегі  қуыстағы  ауа  кедергі  келтіреді.  Төменге  қарай 
итерген  кезде  көлденең    бөрене  төмен  түседі,  серіппелердің  7  және8 
күші  азаяды,  және  серіппе  21  бәсеңдету  поршенін  төмен  жылжытуға 
тырысады,  бірақ  бұған  поршеннің    астындағы  қуыстағы  ауа  кедергі 
келтіреді. Осылайша, вагонның қозғалу барысында бәсеңдету поршені 
сагонның  жүктемесіне  сәйкес    баршама  теңестірілген  қалыпты  алады 
және  оның  тербелісі  мардымсыз.  Вагондыжүктеу  немесе  түсіру 
барысында  ауа,  бәсеңдету  поршеніндегі  дискідегі  диаметрі  0,5  мм 
дроссель  саңылауы  арқылы  бір  қуыстан  екінші  қуысқа  өтіп  үлгереді, 
және  соңғысы  рессордың  майсуына  сәйкес  келетін  қалыпты  алады, 
яғни вагонды жүктеу.  
Авторежимді  реттеу  бос  вагонда  тіреуіші  4  бар  сомында  5  тіреу 
тақтайымен  жанасқанға  дейін  бұрай  арқөылы  жүзеге  асырылады 
(сондай-ақ,  тіреу  тақтайына  бектілетін  метал  төсемелердің көмегімен). 
Бос  вагонда  авторежим  тіреуі  мен  тіреу  тақтайының  арасында  3  мм 
аспайтын саңылаудың болуына рұқсат беріледі, сонымен бірге ашадағы 
сақиналы  қырнақ  корпустан  2  мм  кем  емес  болып шығып  тұруы  тиіс. 
Жүктелген вагонда авторежим тіреуі мен тіреу тақтайының арасындағы 
саңылаудың болуына рұқсат етілмейді, және ашадағы сақиналы қырнақ 
толығымен бәсеңдету бөлігінің корпусына батырылуы тиіс.  
Шарт. № 605 және шарт. № 606 авторежимдері ТЦ-ғы қысымды 
автоматты  өзгертуге  арналған,  ал  шарт.  №  606  авторежимі,  мұнан 
басқа,  электрлік  тежеу  кезінде  тежелу  тогын  және  вагонның 
жүктемесіне қарай  тартпа режиміндегі  қосу  тогын  өзгертуге  арналған. 
(Шарт.  №°  606  авторежимі  электрлік  бөлігімен  бірге  шығарылады. 
Оның  құрамында  тартпа  қозғалтқышын  басқару  тізбегіне  қосалған 
түйіспелер 
жылжымайтын 
және 
бір 
жылжымалы 
кіреді). 
Авторежимдерді моторлы-вагонды жылжымалы составта қолданады.  
ТМ-ғы  зарядтау  қысымы  5,3...5,5  кгс/см
2
тең  болған  жағдайда,  ТЦ-
ғы қысымды реттеу шектері келесіні құрайды:  бос режимде – (2,8+
0,2
) 
кгс/см
2
; жүктелген режимде – (4,1+
0,3
) кгс/см
2
. 
Авторежим  (5.11-сурет)  өзіне  басқару  бөлігін  А,  пневматикалық 
релені В және кронштейнді Б қамтиды. 
Басқару  бөлігі  ұштығы  40  бар  поршень  4  орналастырылатын  
корпустан  1,  сояуыш    5,  стақан  7,  итергіші  12  және  жылжымалы 
түйіспесі  14  бар  сырғытпа  15  (шарт.  №  606  авторежимі  үшін)  кіреді. 
Шарт.  №  606  авторежимінің  байланыс  тобы  қақпақпен  16жбылған. 
Корпусқа  тығыздау  сақинасы  20  және  манжеті  17  бар  тығыздама 

139
 
 
 
13бұралған. Сыртғытпа 15,иінтірек 22 және аралық бөлшек бір бірімен 
қатты байланыстырылған.  
Серіппе 18 бір ұшымен қақпаққа 19 тірелеі, ал екіншісімен төменгі 
қалыпқа  итергіші  бар  сырғықты  және  аралық  бөлшекті  иінтіректі  
ығыстырады. 
Серіппе  6,  тығырыққа  23  тіреле  отырып,  стақанды  7  жоғарғы 
қалыпқа сұққының 21 сояуышқа 5 тірелуіне дейін көтереді. 
2  және  3  серіппелер  сояуышы  бар  поршеньді  4  жоғарғы  қалыпқа 
итергішке 12 тірелгенше ығыстырады.   
Поршень  9  өз  серіппесінің  әсерімен,  стақанды  7  (ал  шарт.  №  606 
авторежимінде жылжымалы түйіпесі 14 бар  электрлік бөлігін де) қыса 
отырып,  шеткі  оң  қалыпта  болады.  Айналып  кетуден  сақтау  үшін 
поршеньге сұққышты 8 престейді.  
Басқару бөлгінің корпусының ПМ қоректену магистралінен бұруды 
қосуға арналған көтерілуі бар.  
Пневматикалық  реденің  корпусында  төменгі  38  және  жоғарғы  26 
поршеньдер  орнатылған.  Төменгі  поршень  серіппемен  35  жүктелген 
және  босатылған  тежеуіште  шеткі  сол  жақ  қалыпта  болады.  Жоғарғы 
поршеньның  өстік  каналы  және  атмосфералық  саңылауы  бар  бос 
сояуышы  бар.  Серіппеленген  атмосфералық  клапан  31  гильзада  29 
орналасқан  және  екі  ершігі  бар  –  28  (бос  сояуыштың  өстік  каналына 
престелген).  
Жоғарғы  поршеньмен  гшильза  арасындағы  қуыс  поршеннің 
қабырғасындағы  саңылау  арқылы  ұдайы  ТЦ-мен  байланысқан  және 
кронштейннің  төменгі  көтерілуіне  апатарын  канал.  Гильзаның  оң 
жағында орналасқа қуыс ұдайы ауа таратқышпен байланысқан.  
Поршендердің артқы ілмектері иінтірекке 39 тіреледі, ал иінтіректің 
айналу  өсі  аралық  бөлшек  болып  табыладв.  Кронштейннің  ауа 
таратқышты және тежеу цилиндрін қосуға арналған екі көтерілуі бар. 
Авторежимді  қайта  бекіту  вагонның  жүктеліміне  қарай  сыртқы 
есіктерді ашу кезінде орын алады. 
Жабық  сыртқы  есіктерде авторежимнің  ұштығы вагона  арбасының 
дрессорланбаған  бөлігінде,  оған  динамикалық  әсерді  болдырмайтын 
арақашықтықта болады.