Электр аппараттары «Федералдық білім беруді дамыту институты»

152
шығады. Діріл уақытын азайту үшін түйіспелерді жəне жылжымалы 
бөліктерді барынша жеңіл етіп жасайды, олардың жылдамдығын азай- 
тады, басу күшін ұлғайтады. Көрсетілген іс-шаралар, мысалы, 2-106 
операцияларға дейінгі электр тозу төзімділігі бар ПА типті қосқышты 
жасауға мүмкіндік берді.
Зерттеулер 100 А дейінгі токтарда түйіспелердегі күміс қаптамалар- 
ды қолдану орынды екенін көрсетті. 100 А жоғары токтарда күміс жəне 
кадмий тотығының композициясы жақсы нəтиже береді.
Ағытуда қалпына келтірілетін түйіспелердегі кернеу желі кернеуіне
жəне қозғалтқыштың ЭҚК тең. Ол барлығы 15-20 % 
U
ағытудың жеңілдетілген шарттары орын алады.
ном
құрайды, яғни
Электр қозғалтқыш желіден іске қосқаннан кейін ағытылатын 
жағдайлар аз емес. Қосқышқа тек номиналды токқа тең токты қуат- 
тылықтың өте төмен коэффициентінде (cosφ = 0,3) жəне қуат көзінің 
номиналды кернеуіне тең қалпына келтіру кернеуінде ғана ағытуға тура 
келеді. Тежелген қозғалтқыштың 50 еселік қосылу-ағытылуынан кейін 
қосқыш əрі қарай жұмыс істеу үшін жарамды болуы тиіс. Қосқыштың 
техникалық деректерінде тек оның номиналды тоғын ғана емес, со- 
нымен қатар қосқыш əр түрлі кернеулерде жұмыс істейтін алатын
9.5
-сурет. ПА типті магнитті қосқыш:
1 
— негіз; 
2, 7, 9 
— серіппелер; 
3 
— магнитжетек; 
4 
— орам; 
5 
— якорь; 
6 
— доға
сөндіргіш камера; 
8, 12 
— түйіспелер; 
10 
— траверса; 
11 
— қорғаныш релесі

153
қозғалтқыш қуаттылығы да көрсетіледі. Қосқыш ағытатын ток керне- 
удің артуымен төмендейтіндіктен, аталмыш қосқыш жұмыс істей ала- 
тын қозғалтқыш қуаттылығы номиналды кернеуді ұлғайтумен артады. 
Барынша көп жұмыс кернеуі 500 В құрайды.
Егер қосқыштың қызмет мерзімін асыру қажет болса, онда қуат- 
тылығы бойынша артығымен таңдау орынды. Қозғалтқыш қуаттылығы 
азайғанда сағатына қосылулардың рұқсат етілетін саны да артады. Аз 
қуаттылықты қозғалтқыш айналудың номиналды жиілігіне тезірек же- 
теді. Сол себепті қосқышты ағыту кезінде қозғалтқыштың орнатылған 
номиналды тоғы ажырайды, ол қосқыштың жұмысын жеңілдетеді.
Қосқыштардың кеңінен таралуын ескерсек, ол тұтынатын қуат- 
тылықтың төмендеуі үлкен мəнге ие болады. Қосқышта шамамен 60 % 
қуаттылық электрмагнитте, ал қалған 40 % — жылулық релеге шығын- 
далады. Электрмагниттегі шығынды төмендету үшін суықтай тапталған 
болат қолданылады.
ПА типті магнитті іске қосу схемасы 9.5-суретте келтірілген. 
Қосқыш металл негізге жинақталған 
1
. Қозғалмайтын 
12 
жəне қозғал- 
малы 
8 
түйіспелі көпірше типті түйіспелі жүйе доға сөндіргіш каме- 
рада 
6 
орналасқан. Түйіспелі басу серіппемен 
9 
қамтамасыз етіледі. 
Қозғалмалы түйіспелер 
8 
траверсамен 
10 
жалғасқан, ол 
О 
нүктесіне 
қатысты бұрылуы мүмкін. Траверсаның 
10 
қарама-қарсы ұшында якорь 
5 
бекітілген, ол магнитжетектен 
3 
жəне орамнан 
4 
тұратын электрмаг- 
нитпен тартылады. Магнит жетектің астында сығу серіппесі болады 
2
, 
ол электрмагнит іске қосылғанда магнит жетек жəне якорьдың барын- 
ша тығыз жатуын қамтамасыз етеді жəне осында туындайтын соққыны 
жұмсартады. Ретті коммутацияланатын тізбекпен жылу қорғаныш ре- 
лесі 11 қосылған.
Осындай артық жүктеме тогы кезінде жылу релесі іске қосылады 
жəне өзінің түйіспелерімен (9.5-сур. көрсетілмеген) орамның 
4 
қуат тіз- 
бегін ажыратады. Траверса 
10 
қайту серіппесінің əсерімен 
7 
оңға қай- 
тады, 
8 
жəне 
12 
түйіспелері ажырайды жəне негізгі тізбектің ағытылуы 
болады.

жүктеу 8,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: