«Экология және жер қойнауын пайдалану салаларындағы табиғи ресурстарды тиімді қолдану»

Тақырып 2.7. Қоршаған орта жағдайын бағалау үшін геохимиялық

жүктеу 0,85 Mb.

Pdf просмотр

бет	42/51
Дата	22.06.2023
өлшемі	0,85 Mb.
	#43050
түрі	Конспект

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 ... 51

3.-геохимии-и-экогеохимии-каз

Тақырып 2.7. Қоршаған орта жағдайын бағалау үшін геохимиялық
жұмыстардың технологиясы.
Жоспар:
1. Экогеохимиялық зерттеулерді жүргізудің әдістемелік ерекшеліктері
2.Аквальді жүйенің аясында экогеохимиялық зерттеулерді жүргізудің
әдістемелік ерекшеліктері.
3. Жағымсыз реакциялардың адамға және табиғатқа ықпалы

1. Экогеохимиялық зерттеулерді жүргізудің әдістемелік ерекшеліктері
Қоршаған ортаны экогеохимиялық зерттеу барлық адамдар үшін және әсіресе
эколог-маман үшін өте маңызды. Зерттеу қайда, қалада, ауылдық жерде немесе
таулы-кенді кенорында зерттеу жүргізілетініне қарамастан, экогеохимиялық
жағдайды зерттеу барлық тірі ағзалардың, соның ішінде адамның, тіршілік
жағдайларын бағалауға мүмкіндік береді. Бұған алдағы бүкіл тіршілік тәуелді.
Осылайша, экогеохимиялық жағдайды зерттеу өте маңызды.
Қоршаған ортаның жағдайын бағалау кезінде аймақтық жұмыстар сатысындағы
зерттеулер бастапқы экогеохимиялық зерттеулер болу керек.
Орташа масштабты жұмыстар сатысындағы экологиялық-геохимиялық
зерттеулердің негізгі мақсаты ірі қалалардың немесе территориалды-
өнеркәсіптік кешендердің маңында орналасқан жеке территориялардың
қоршаған ортасының жағдайын бағалау болып табылады.
Берілген сатыда жауап беретін зерттеулер аймақтық жұмыстар сатысында
анықталған, аномальді бөлікшелерде жүргізілуі тиіс.
Қоршаған ортаны қорғаумен байланысты міндеттерді шешудің ландшафтылы-
геохимиялық негізінде жүргізілетін, экологиялық-геохимиялық зерттеулерді 4
негізгі сатыға бөлуге болады:
1.
аймақтық жұмыстар ( масштаб 1 : 2000000-1:200000);
2.
орташа масштабты жұмыстар ( 1:100000 – 1:50000);
3.
ірі масштабты жұмыстар ( 1: 25000 – 1:10000)
4.
бақылау режимі.
Зерттеулерді аймақтық жұмыстардан жүргізе бастайды. Аймақтық орташа және
ірі масштабты жұмыстарды жүргізу келесі негізгі кезеңдерден тұрады: жобалау,
қолда бар мәліметтер бойынша камералды жолмен схематикалық
ландшафтылы-геохимиялық
карталарды
құру,
далалық
экологиялық-
геохимиялық зерттеулер және карталар құру, сынамалар (топырақ, өсімдік, су,
қар, мұз) іріктеу және олардың талдуын жүргізу, талдау нәтижелерін өңдеу
және жеке аномалиялар мен аномальді бөлікшелерді анықтау, есеп жазу және
қорғау.
Әр саты бойынша тапсырманы орындаумен байланысты жұмыстар, далалық
және камералды жұмыстарды жүргізудің бірізділігіне жауап беретін, кезеңдерге
бөлінеді.

49
Сандық бағалау дәлдігінің жоспарланған дәрежесіне қарай, берілген
геохимиялық жағдайларда өсетін өсімдіктер түрінің түрлі саны сынамаланады.
Ауыл шаруашылық ландшафттардың жағдайын бағалау кезінде айқындалған әр
геохимиялық ландшафтта ауыспалы егістің бар схемаларын есепке алып,
барлық өсірілетін өсімдіктердің түрлерін ажыратқан дұрыс. Бұл зерттеулерді
жүргізу мерзімдерін ұлғайтуға әкелуі мүмкін, өйткені сынамалау кезеңі
берілген жағдайда бірнеше жылға ұзартылуы мүмкін, бұл жобаларды құру
кезінде есепке алыну керек.
Өсімдіктерді
талдауды
жүргізумен
қатар
талданатын объектілердің
(өсімдіктердің) санын арттыру, сонымен қатар жерүсті және жерасты суларына
талдау жүргізу қажет.
Суды талдау қандай да бір элементтердің, органикалық қоспалардың болуына
жүргізіледі, өйткені топырақты тыңату кезінде минералды заттар енеді. Ал олар
өте қозғалмалы (ерігіш) болғандықтан, суға түсіп, оны ластайды.
Сонымен қатар топырақты талдау қажет. Бірақ сынаманы минералды
тыңайтқанға дейін алу қажет.
Мұндау талдауды жүргізу кезінде сынамаларда белгілі бір элементтерді
анықтаудың формалары туралы қорытынды жасау қажет. Қоршаған ортаның
жағдайын
бағалау
кезінде
геологиялық
ландшафттардың,
әсіресе
ауылшаруашылық өнімдердің фондық радиоактивтілігі маңызды болып
табылады.

жүктеу 0,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 ... 51