Анкеталық сұрау зерттеу түрі ретінде.
-Облысымыздағы бала құқығының сақталуы мен қорғалуы;
-СПИД ғасыр дерті;
-Қаламыздағы көлік тасымалының сапасы;
-Жастарарасындағы зиянды әдеттермен іс әрекеттер;
-Тауар маркасы және оған сұраныс деңгейін анықтау;
-Студенттердің мамандығына сай әлеуметтік объектілерді зерттеу.
Бақылау әдістері.
Зерттеу әдісінің бұл түріне ұйым, ұжым, әлеуметтік топтарды жанама және тікелей бақылау жатады. (Балалар үйі, қарттар үйі, әлеуметтік сауықтыру орталықтары, діни секталардың қызметін бақылау). Жұмыстың нәтижесін қағазға, аудио және видео таспаға, фотоға түсіру.
Сұхбат жүргізу әдісі. (еркін және стандартталған)
Құжаттарды талдау әдісі. Әдістің контент талдау және ивент талдау деген түрлері кездеседі. Бұл баспасөз материалдарының мазмұнын, оның қоғамда қаншалықты маңызды рольге ие болып отырғанын анықтау қатысты қолданылады. Сонымен бірге мұрағат материалдарын зерттеуде қолдануға болады.
Ұсынылатын әдебиеттер:
Әбсаттаров Р. М. Дәкенов. Әлеуметтану. Оқулық. Алматы. 2004., 2007.
Әлемдік әлеуметтану антлогиясы. Алматы. Қазақстан. 10 томдық. 2006.
Икенов А.И. Әлеуметтану негіздері. Алматы. Экономика. 2004.
Қарабаев Ш. Әлеуметтану негіздері. Алматы. 2008.
Ғабдуллина Қ. Құқық әлеуметтануы. Алматы. 2005.
Рахметов К.Ж., Болатова А.Н. Социология. Алматы. 2005.
Оданова Р.К. Жалпы әлеуметтану. Лекциялар курсы. Шымкент. 2004.
Айбеков Б.Ө., Абенов К.К. Әлеуметтану. Оқу құралы. Шымкент. 2003.
Смелзер Н. Социология. М., 1994. Гл. 9.
Арон Р. Этапы развития социологической мысли. М., 1993.
3-тапсырма.
Тапсырма тақырыбы: баспасөз материалдарын талдау.
Тапсырма түрі. Тақырып бойынша өзін-өзі тексеру
Тақырып бойынша өзін-өзі тексеру сұрақтарына ауызша жауап беру (10-15 минут). Жауапттар тақырып қалай ашылғандығына (айқындағанына) және басқаларды қалай қызықтырғанына байланысты бағаланады.
Студенттерден баспасөз, әлеуметтік желі материалдарын талдау барысында әлеуметтік зерттеулердің контент талдау және дикурс талдау қолдану талабы қойылады.
Контент талдау әдісін ғылыми айналымға енгізген АҚШ ғалымы Г.Лассуэл. Контент талдау дегеніміз бұл құжаттарда, халықаралық келісімдерде және бұқаралық ақпараттар құралдарында бейнелетін, қарастырылатын материалдарды текстік мазмұндардың қайталану жиілігі арқылы субъектілердің мүдделерін анықтау. Мысалы, «Егемен Қазақстан» басылымында латын әліпбиінің қандай нұсқалары ұсынылуда және оның қоғам үшін, мемлекет үшін өзектілігі қаншалықты деңгейде деген ұғымдардың талдануы. Мәтіндер мәтіндердің ішкі бағытталуы (подтекстерге), сюжеттік құрылымы, мән мағынасы, субъектілерге бағытталуы бойынша талданады. Өйткені БАҚ қарастырылатын мәселелерге жауапты тараптардың реакциясы, кемшіліктерді жою, ақпаратты жоққа шығару позициялары көрініс береді.
Бұқаралық коммуникация әлеуметтануы - әлеуметтанудың қазіргі бағыттарының бірі. "Коммуникация", "қатынас", бұқаралық ақпарат кұралдары, "бұқаралық мәдениет", "тіл", "өзара түсінік", "диалог", "ой", "құндылықтар ұстанымы". Бұқаралық коммуникация механизмдері мен заңдылықтары. Бұқаралық коммуникация құралдары (кино, баспа, театр, радио және теледидар, музыка, дизайн, сән және тағы басқалар).
Мәдениеттің ақпараттық-коммуникациялык типологиясын жасауда Маршалл Маклюэннің, Дж.Хофстедтің еңбектері бар. Маршалл Маклюэн коммуникация құралдары деп адамның қоршаған ортасы (мейлі табиғи орта болсын, мейлі әлеуметтік орта болсын) мен қарым-қаты-насына түбегейлі өзгерістер енгізетін технологиялар түрін айтады. Коммуникация кұралдары өзінің түр езгерісімен бірге адамның дүниені қабылдау тәсілін қайта күрып, адамдардың өмір салтын өзгертеді.
Паблик рилеишнз технологиясының келесідей принциптерін анықтайды:
ақпараттың ашықтығы;
комуникатор мен реципиенттің өзара пайдасы;
қоғамдық ойға сүйену; қоғамға қүрметпен қарау.
Дербес жағдайларда ПР-технологиясы бір- бірінен өзінің орындалатын міндеттеріне байланысты ажыратылады. Мұндай міндеттер өте көп: Комуникатордың байланыстарын жоқ мемлекеттік және қоғамдық ұйымдармен. Түғаның жақсы образын жасау. БАҚ- пен қарым- қатынас жасау. Аудиторияның қабылдау жэне хабарлардың процесін анықтау. Кадрлар мен, ақпараттық орталықпен жоспарымен жұмыс. Қоғамдық экспертиза инвестормен қарым- қатынас ұстап түру. Презинтациялық іс-шараларды өткізу. Кризистік жағдайды басқару. Имидж жасау-бұл субъектіні қоғам үшін тартымды етіп және оның қатысуымен нақты бір саяси міндетті шешуге болатындай етіп оның кейбір сатыларымен қасиеттерін құрастыру. Бұл тұрғыдан имидж- саяси сфераның негізгі қүрылымдық компоненті болып табылады, оның арқасыда билікті субъектілер түрғыдарымен байланыста болады, қарама- қарсы байланыстың болуына қамтамассыз етеді. Имидж бүл- саяси субъектілердің копиталының негізгі формасы жэне оны көбейтудің механизмі.
Негізгі әдебиеттер:
1. Әбсаттаров Р. М. Дәкенов. Әлеуметтану. Оқулық. Алматы. 2004., 2007ж.
2.Әлемдік әлеуметтану антлогиясы. Алматы. Қазақстан. 10 томдық. 2006ж.
3.Икенов А.И. Әлеуметтану негіздері. Алматы. Экономика. 2004ж.
4.Қарабаев Ш. Әлеуметтану негіздері. Алматы. 2008ж.
5.Ғабдуллина Қ. Құқық әлеуметтануы. Алматы. 2005ж.
6.Рахметов К.Ж., Болатова А.Н. Социология. Алматы. 2005ж.
7.Оданова Р.К. Жалпы әлеуметтану. Лекциялар курсы. Шымкент. 2004ж.
8.Айбеков Б.Ө., Абенов К.К. Әлеуметтану. Оқу құралы. Шымкент. 2003ж.
9.Смелзер Н. Социология. М., 1994. Гл. 9.
Достарыңызбен бөлісу: |
