|
 Сынып жетекшісінің қызметі Сынып жетекшісі
|
| Дата | 27.12.2017 | | өлшемі | 30,68 Kb. | | #6144 | | түрі | Сабақ |
| - Сынып жетекшісінің қызметі
- Сынып жетекшісі жалпы білім беретін мектепте - сабақтан тыс тәрбие жұмысын ұйымдастырушы, үйлестіруші және өткізуші педагог.
- Сынып жетекшісі – мектеп пен баланың арасындағы қарым-қатынас жүйесін сынып ұжымының тәрбиелік қызметінің санқырлы түрлері арқылы ұйымдастыратын кәсіби педагог, әрбір оқушының жеке қабілеттерін ашуға жағдай жасайды және өз қызметін мектептің оқу-тәрбие жұмысының бірыңғай жүйесі арқылы жүзеге асырады.
- Сынып жетекшісі қызметінің тәрбиелік мақсаты
- Сынып жетекшісі қызметінің мақсаты – оқушының өзін-өзі дамытуына және өзін-өзі жүзеге асыруына, оның қоғамда табысты әлеуметтенуіне жағдай жасау.
- Баланың қабілеті мен оптималды даму мүмкіндіктерінің дер кезінде анықталуына, олардың қорғалуы мен қауіпсіздігіне, эмоционалдық жайлылықтарына психологиялық-педагогикалық жағдай туғызу.
- Тәрбиеленушілердің әлеуметтік ортада қолдана алатын өмір тәжірибесінің: қазіргі және болашақ ересек өмірінде өзін-өзі дамытудағы, өзін-өзі анықтаудағы және өзін-өзі жүзеге асырудағы білімінің, біліктілігі мен дағдыларының қайнары ретіндегі саналуан шығармашылық, тұлғалық және қоғамдық маңызды қызметтерін ұйымдастыру.
- Өзара байланыста тәрбиеленушілердің әлеуметтік құнды қарым-қатынасын ұйымдастыру.
- Сынып жетекшісі қызметінің тәрбиелік міндеті
- сынып ұжымын қалыптастыру мен дамыту;
- тұлғаның дамуына, әрбір оқушының өз орнын табуына, оның қайталанбас потенциалдық қабілеттерінің сақталуы мен ашылуына қолайлы психологиялық-педагогикалық жағдай туғызу;
- салауатты өмір салтын қалыптастыру;
- қарым-қатынас жүйесін сынып ұжымының тәрбиелік қызметінің әртүрлі формалары арқылы ұйымдастыру;
- оқушылардың құқықтары мен мүдделерін қорғау;
- оқушылармен сыныпта жүйелі жұмыс ұйымдастыру;
- оқушылар арасындағы және оқушылар мен педагог қызметкерлер арасындағы қарым-қатынасты гуманизациялау;
- оқушыларда адамгершілік құндылықтар мен рухани бағдарлар қалыптастыру;
- оқушылардың әлеуметтік маңызды, шығармашылық қызметтерін ұйымдастыру
- Сынып жетекшісінің негізгі қызметіне жататындар:
- сынып ұжымы қызметін ұйымдастыру;
- сынып ұжымының оқу жұмысын ұйымдастыру;
- сыныптың оқудан тыс өмірін ұйымдастыру;
- оқушы тұлғасын зерттеу.
- оқушыларды әлеуметтік қорғау.
- ата-анамен жұмыс.
- Сынып жетекшісі:
- өзінің тәрбиелік мақсатын көре және құра білуді;
- өз сыныбында тәрбие жұмысының жоспарын жасауды;
- тәрбиелік шараларды өткізуді;
- ата-аналар жиналысын ұйымдастыру және өткізуді;
- өзінің жеке іскерлігін және жауапкершілігін үлгі ете және балалардың белсенділігін, жауапкершілігін дамыта отырып, балалармен қарым-қатынас жасауды;
- психологиялық – диагностикалық тесттерді, сауалнамаларды, басқа да диагностикалық әдістемелерді пайдалануды және оларды тәрбие жұмысында дұрыс қолдануды білуі керек.
- Сынып жетекшісі білуі керек:
- ҚР «Білім туралы» заңын;
- Бала құқығы туралы Конвенцияны;
- педагогиканы, педагогикалық психологияны, валеологияны, мектеп гигиенасын;
- тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесін;
- еңбектің заңнамалық негіздерін.
- Сынып жетекшісінің қызметтік міндеттері:
- журнал жүргізеді;
- оқушылардың жеке іс қағаздарын жүргізедіі және олардың дұрыс сақталуын қадағалайды;
- сынып ұжымын ұйымдастырады: тапсырмаларды бөледі, белсенділермен жұмыс жасайды, оқушыларды бағыттап отырады;
- аға кезекшінің жұмысын ұйымдастырады және оған көмектеседі;
- сыныптағы, мектептегі, асханадағы кезекшілікті ұйымдастырады;
- бекітілген кабинеттің санитарлық жағдайын бақылайды;
- тәрбиеленушілердің сыртқы түрлеріне қамқорлық жасайды;
- тамақтануды ұйымдастырады
- сыныптың қажеттіліктерінің қаржылық қанағаттандырылуына қамқорлық жасайды (сынып қоры, әртүрлі қызмет көрсету жұмыстарына ақы төлеу т.б);
- оқушылардың сабаққа қатысымын бақылау, ата-аналармен бірлесе отырып, себепсіз сабаққа қатыспайтындарды бақылауға алады;
- оқуға қолайлы жағдай туғызу;
- сыныпта сабақ беретін пән мұғалімдерінің қызметін үйлестіреді;
- оқушылардың күнделіктерімен жұмыс істейді, оқушылардың сабақ үлгерімі бойынша ата-аналармен байланыс жасайды;
- неғұрлым дарынды балалардың дамуына, олардың танымдық қызығушылықтарының артуына, олардың ой-өрісін кеңейуіне ерекше жағдай туғызады (үйірмелерге, факультативтерге, байқауларға, викториналарға, олимпиадаларға, сайыстарға қатыстырады, театр, көрмелерге экскурсия ұйымдастырады т.б)
- психологты оқушылармен ақыл – ой еңбегін ұйымдастыруға қатыстырады (әңгімелесу циклы, жеке ұсыныстар);
- сыныпта қолайлы микроклимат құрады, жағымды тұлғааралық қатынас қалыптастырады, түзейді және бағыттап отырады;
- сыныптағы шығармашылық істерді ұйымдастырады;
- балалардың денсаулығын нығайтады, оқушыларды дене шынықтаруға, спортқа тартады;
- балалардың әртүрлі қоғамдық ұйымдарының қызметіне көмектеседі;
- айына бір рет тақырыптық сынып сағатын өткізеді; пән мұғалімдерінің, ата-аналардың пікірлерін ескере отырып, қолданылып жүрген әдістемеге сай оқушылардың жеке тұлғасын зерттейді; оқушыларға мінездеме беру жұмысымен айналысады;
- оқушыларға мамандық таңдауға көмектеседі;
- егер сыныпта ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған балалар боласа олардың құқықтарының сақталуын және қорғалуын қамтамасыз етеді; әлеуметтік педагогпен ынтамақтастықта әрекет етеді;
- әлеуметтік жағынан қорғалмаған оқушылар категорияларын тауып, оларды есепке алады;
- қолайсыз отбасылардың балаларын тауып, оларды есепке алады;
- «қиын» жасөспірімдердің, «тәуекел тобындағы»оқушылардың және есепте тұрғандардың тәртіптерін қадағалайды;
- тоқсанға бір рет тақырыптық ата-аналар жиналысын өткізеді;
- отбасындағы тәрбие жағдайын зерттейді;
- ата-аналармен жеке жұмыс жүргізеді;
- ата-аналарды сыныптан тыс шаралар ұйымдастыруға тартады.
- Өз қызметін жүзеге асыра отырып сынып жетекшісі жылдың басында:
- сыныптың тізімін жасап, сынып журналын жасақтайды (алғашқы оқу аптасының басында)
- мектеп кітапханасынан оқулықтар алуды ұйымдастырады (бірінші-екінші оқу күндері барысында)
- оқушылардың отбасындағы тәрбиелік жағдайын зерттейді (алғашқы оқу тоқсаны барысында);
- сыныптың әлеуметтік төлқұжатын жасап немесе нақтылап, әлеуметтік педагогқа тапсырады (бірінші оқу тоқсаны барысында);
- сынып оқушыларының қосымша білім беру мекемелеріне қатысымы жөнінде толық ақпарат жинайды (қазан айында);
- оқушылардың жеке қабілеттерін дамыту мақсатында оларды әртүрлі қызметке, соның ішінде қосымша білім бірлестіктеріне тарту бойынша жұмыстар жүргізеді (бірінші тоқсан бойына);
- сынып өмірінің қызметін жартыжылдыққа немесе бір жылға ұжымдық жоспарлауды ұйымдастырады ( қыркүйек бойына);
- сыныптың тәрбие жоспарын құрастырады, оны сынып жетекшілері бірлестігінің жетекшісімен келістіргеннен кейін директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасарына бекітуге тапсырады (қыркүйек бойына);
- күнсайын:
- сынып журналына жоқ оқушыларды белгілейді;
- сынып оқушыларының өзін-өзі басқару органы мен мектептің өзін-өзі басқаруындағы сынып өкіліне педагогикалық көмек көрсетеді;
- оқушылардың сыртқы түрін және оларда ауысымдық аяқ киімнің болуын қадағалайды;
- оқушылардың тамақтануларына және олардың асханадағы өз-өздерін ұстау мәдениетіне бақылау жасайды;
- сынып бойынша кезекшілікті бақылайды;
- аптасайын:
- оқушылардың күнделіктерін тексереді;
- пән мұғалімдерінің сынып журналын жүргізулерін қадағалайды;
- сынып сағатын өткізеді және (немесе) жартысағаттық ақпарат алысу және жүздесу ұйымдастырады;
- мектептің сыныпқа бөлінген жер телімінің санитарлық жағдайына бақылау жасайды;
- оқушылардың тамақтануына ақша жинауды ұйымдастырады
- айсайын:
- сынып ұжымының мектеп істеріне қатысымын ұйымдастырады;
- оқушылардың өзін-өзі басқару органына сынып ұжымы қызметінің қорытындысын шығаруға көмектеседі;
- жолда жүру ережесі бойынша сабақтар жүргізеді және техника мен өмір сүру қауіпсіздігі бойынша жоспарлы нұсқаунамалар беріп отырады;
- оқу кабинетінің және сыныпқа бөлінген жер аумағына тазалық күндерін ұйымдастырады;
- жалпымектептік кештерде және өзге де шараларда кезекшілік атқарады (кезекшілік кестесі бойынша);
- ерекше педагогикалық қамқорлықты қажет ететін өз сыныбының үйірме, секция, клуб, басқа да оқушылар бірлестіктеріне қатысымдарын қадағалайды;
- тоқсан бойына:
- оқушылардың денсаулықтарын қорғау бойынша медицина қызметкерлерінің нұсқауларын орындауды ұйымдастырады;
- оқушылардың өзін-өзі басқару органына сынып ұжымы қызметін ұйымдастыруға көмектеседі (ағымдағы ұжымдық жоспарлау, істі ұйымдастыру және ұжымдық талдау);
- сыныптың мектеп бойынша кезекшілігін ұйымдастыру (кезекшілік кестесі бойынша);
- әлеуметтік педагогты, директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасарын немесе директорды оқушылардың ауытқымалы мінез-құлықтары, оқушылардың мектеп ережесін өресел бұзғандығы, өз оқушыларын әлеуметтік қорғау қажеттілігі туралы дер кезінде хабардар етіп отырады, және сонымен қатар қажетті педагогикалық шараларды қолданады;
- мектеп оқулықтарының жағдайына бақылау ұйымдастырады;
- сынып оқушыларының қосымша білім беру бірлестіктеріне қатысымы жайлы ақпараттарды анықтап нақтылайды;
- педагогикалық консилиумдар өткізеді;
- ата-аналар жиналысын өткізеді;
- сыныптың ата-аналар жиналысын өткізеді;
- сыныптың ата-аналар комитетінің жұмысын ұйымдастырады (комитеттің жұмыс жоспарына сәйкес);
- сынып жетекшілерінің әдістемелік бірлестігінің жұмысына, тәрбие жұмысының мәселелеріне арналған семинар, кеңестерге, сынып жетекшісінің педагогикалық шеберліктерін арттырумен байланысты басқа да шараларға қатысады.
- тоқсан соңында:
- өткен тоқсандағы оқушылардың оқу және өмір сүру қызметінің қорытындысын шығаруды ұйымдастырады;
- директордың оқу-тәрбие ісі жөніндегі орынбасарына сынып үлгерімі туралы есеп және толтырылған сынып журналын тапсырады;
- каникул кезінде:
- сынып жетекшілері әдістемелік бірлестігінің каникул кезіндегі жұмысына қатысады;
- өзін-өзі басқару органымен, қоғамдық ұйымдармен, оқушы белсенділерімен, ата-аналармен өз сыныбының каникул кезіндегі шараларын ұйымдастырады;
- оқу жылы аяғында:
- оқу жылындағы сынып өмірінің қорытындысын шығарады және сынып белсенділерімен (өзін-өзі басқару) сыныптың есеп беру-сайлау компаниясын ұйымдастырады;
- сыныптың оқу-тәрбие жұмысының барысы мен қорытындысына педагогикалық талдау жасайды және оны директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасарына (өткен жылдың оқу-тәрбие жұмысының есебі формасында) тапсырады;
- кітапханаға мектеп оқулықтарын тапсыруды ұйымдастырады;
- сынып бөлмесін жөндеуді ұйымдастырады;
- ата-аналардан балалардың жазғы демалысы туралы мәлімет жинақтайды.
- Мектеп бітіруші сыныптың жетекшісі:
- түлектердің болашақтағы оқу және еңбекке орналасу жоспары туралы мәлімет жинақтайды (соңғы оқу жылы бойына);
- оқушылармен және олардың ата-аналарымен өз сыныбының мектеп бітіруіне арналған шараларды дайындауды ұйымдастырады (жыл бойы);
- өз түлектерінің оқуға және еңбекке орналасқандықтары туралы толық ақпарат алады (кезекті оқу жылының басына қарай).
- Сынып жетекшісінің құжаттары:
- сынып журналы;
- сынып ұжымымен тәрбие жұмысының жоспары;
- оқушылардың жеке іс қағаздары;
- оқушы тұлғасын зерттеудің психологиялық-педагогикалық картасы;
- ата-аналар жиналысының хаттамалары;
- оқушылардың күнделіктері;
- тәрбие шараларының папкасы, сыныпты педагогикалық және әлеуметтік-психологиялық зерттеудің қорытындылары.
- Тәрбие жоспарына қойылатын талаптар
- Жоспар алты бөлімнен тұрады:
- Өткен жылғы тәрбие жоспарының талдауы.
- Тәрбие қызметінің мақсаты мен міндеті.
- Сынып қоғамдастығының негізгі бағыттары мен істері.
- Оқушылармен жеке жұмыс.
- Ата-аналармен жұмыс.
- Сыныптағы тәрбие үрдісінің жағдайын және тиімділігін зерттеу.
- Тәрбие шарасының өту барысы
- Ұйымдастыру сәті (...мин)
- Кіріспе бөлім (...мин)
- Негізгі бөлім (...мин)
- Қорытынды бөлім (...мин)
- Тәрбие шарасын талдау схемасы
- 1 нұсқа. Сыныптан тыс шараны талдау
- Сабақтың тақырыбы
- Мақсаттар мен міндеттер
- Оқушылардың дайындығын ұйымдастыру
- Тәрбиеші тұлғасының ерекшеліктері
- Өткізілген шараның педагогикалық құндылығы
- 2 нұсқа. Сыныптан тыс шараны талдау
- Тәрбиеші ретіндегі педагогтың бағасы
- Тәрбиеленушілердің мінез-құлық сипаттамасының негізгі бағасы
- Тәрбие шарасы мазмұнының бағасы
- Тәрбиеші мен тәрбиеленушілердің қызмет әдістерінің бағасы
- Тәрбиелік шараның мақсаты мен нәтижесінің бағасы
- 3 нұсқа. Сыныптан тыс шараны талдау
- Шараның атауы
- Тәрбие шарасының бағыты
- Өткізілу уақыты
- Сыныбы
- Қатысушылардың саны
- Жағымды жақтары
- Жағымсыз жақтар
- Ұсыныстар
- Сынып сағатын қалай дайындап өткізуге болады?
- Сынып сағаты – оқушыларда қоршаған әлемге қарым-қатынас жүйесін қалыптастыруға жағдай жасайтын, арнайы ұйымдастырылған құндылықты-бағдарланған қызмет (Н.Е Шуркова, Н.С Финданцевич).
- Сынып сағаты – сынып жетекшісінің сынып ұжымымен жүздесуіне бөлінетін уақыт, онда ол өзара қатынастың әртүрлі әдістері мен тәсілдерін және құралдарын пайдаланады (Е.В Титова).
- Сынып жетекшісінің сағаты – бұл сынып оқушыларының қоршаған әлемге қатынас жүйесін қалыптастыруға ықпал ететін, педагогтың жетекшілігімен арнайы ұйымдастырылатын тәрбие жұмысының формасы (Л.В Байбородова).
- Барлық қатысушыларға қызықты болатын
- сынып сағатын өткізу туралы ұсыныс:
- сынып сағатының тақырыбын анықтамас бұрын оқушылармен сауалнама жүргізу;
- сынып сағаты тақырыбын таңдағанда оның өзекті болуын ескеру;
- тақырып балалардың жас ерекшелігіне сай болу керек;
- өздері бастама жасаған ұйымдастырушыларды анықтау, олардың ресми емес лидерлер болғаны жақсы;
- көрнекі материалдарды дайындайтын шығармашылық топты анықтау;
- қосымша әдебиеттерді, ақпараттарды табу;
- ұжымды түгел қатыстыруға тырысу;
- сынып сағатын үйреншікті емес, инновациялық формада ойындар, көріністер т.б.) арқылы өткізу;
- сынып сағатын өткізудің оптималды уақытын таңдау (ерте де емес, кеш те емес), балалар тамақтанғаннан кейін.
- сынып сағатының басталу және аяқталу сәтін жақсылап ойластырған дұрыс. Оны әзілмен бастап байсалды аңызбен (мысал) аяқтау қажет.
- сынып сағатын өткізуге қолайлы орын таңдау (үстел, орындықтар шеңбер түрінде қойылғаны жақсы).
- тұлғалық ерекшеліктер ескерілуі қажет;
- ойлау үрдісін белсендіретін және назарларын аудартатын әдістерді пайдалану, мысалы: назар аударып тыңдаңыз, бұған басқа жағынан дұрыстап қараңыз...
- әңгіме барысында шешендік шеберліктерді пайдалану;
- сынып сағатын өткізу үрдісіне ойын сәттерін қосу;
- кездесулер ұйымдастыру, оларға қызықты адамдарды, ғылым мен қоғам қайраткерлерін шақыру: жазушылар, актерлер, музыканттар, ақындар т.б.
- көрнекі материалдарды пайдалану: видео – аудиоматермалдарды т.б.
- ынталандыру стимулдарын пайдалану қажет: сыйлықтар, марапаттау, грамота т.б.
- сынып сағатының соңында қорытынды шығару, шығармашылық топты атап өту, барлығына алғыс жариялау және келесі сынып сағатының тақырыбын таңдау қажет.
- ТЫҢДАҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
