Әдістемелік нұсқаулардың титулдық парағы



жүктеу 3,97 Mb.
бет11/13
Дата18.12.2017
өлшемі3,97 Mb.
#4636
түріНұсқаулар
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Сурет 6.3. - Зертханалық құбырдың сызбасы


  1. Жұмыстың орындалу тәртібі




  1. Құралдар мен тәжірибе қондырғының сызбасымен танысу.

  2. 5 термометр және 4 барометрді өлшеп,көрсеткіштерін жазып алу.

  3. Булы қайнатқыш құралындағы 1 су көлемін өлшеуіш таяқшасы көмегімен өлшеу, оның көлемі 50-70 % болу керек.

  4. 8 шүмегін ашып ,яғни булы қыздырғыш пен атмосфераның ара қатынасын хабарлау.

  5. 3 ЛАТР-ды қосу және қуаттылықты 200 В деңгейінде орнату.

  6. Буды алмастыратын 11 түтікшесінде бу ағынның пайда болған жағдайда, қуаттылықың деңгейін төмендету керек.

  7. Ылғалды будың конденсаты 12 мензуркасында жиналады, керекті санына (50 г) жеткен кезде қондырғы жүйеден сөндіріледі.



  1. Нәтежелерді өңдеу




  1. рН қысымынан арқылы 6.1 кестесенің көмегімен i' қайнай суының энтальпиясын, құрғақ қаныққан будың энтальпиясын i'', жасырылған бу жылулығын r, қайнау суының меншікті көлемін v', құрғақ қаныққан будың меншікті көлемін v'', қайнау суының энтропиясын s', құрғақ қаныққан будың энтропиясын s''.

6.1кестесі



Қанығу күйіндегі судың және сулы будың термодинамикалық қасиеттері

рН ·104, Па

tН, оС

v', м3/кг

v'', м3/кг

i', кДж/кг

i'', кДж/кг

r, кДж/кг

s', кДж/(кг·К)

s'', кДж/(кг·К)






































































































































































  1. (6.8) формуласы арқылы құрғақтық дәрежесін х анықтау.

  2. (6.3) формула арқылы ix мәнін есептеу.

  3. Ылғалды қаныққан будың меншікті көлемін келесі формула арқылы анықтау:


vx = (1-x) v’ + v’’ x.


  1. Ылғалды қаныққан будың энтропиясын sx келесі формула арқылы анықтау:


sx = (1-x) s’ + s’’ x.


  1. Ылғалды қаныққан будың ішкі энергиясын ux келесі формула арқылы есептеу:


ux = ix – p vx.


  1. Бақылау сұрақтары:




  1. Будың пайда болу үрдісі неде қорытындылады?

  2. Қаныққан бу дегеніміз не?

  3. Құрғақ бу дегеніміз не?

  4. Ылғалды бу дегеніміз не?

  5. Қызып кеткен бу дегеніміз не?

  6. Будың құрғақтық жәрежесі.

  7. Ауыспалы нүктесі.

  8. Ылғалды қаныққан будың құрғақтылық дәрежесін х тәжірибелік түрде анықтау әдістемесінің маңызы неде?


Зертханалық жұмыс № 7 - Ылғалды аудағы үрдістерді зерттеу



Мақсаты: Кептіру камерасында өтетін ылғалды ауаның және үрдістердің күійін зерттеу.
1 Кіріспе
Ылғалды ауаның көрсеткіштері. Атмосфералық ауада (шөлейт жерлерде) сулы бу түрінде үнемі ылғал болады. Мұндай қоспа ылғалды ауа деп аталады. Көбінесе ауа қоспасы мен сулы бу идеал газ қоспасы ретінде қарастырылуы мүмкін. Оған Дальтон заңы әділ: қоспа қосындыларының парцианалды қысымы қоспа қысымына
Р вл = Ра = Рс.в = Рп, (7.1)
Мұнда Рылғ. – ауа қысымы,атмосфералыққа тең Ра :

Рқ.а. – құрғақ ауаның парцианалды қысымы :

Pп – сулы будың парцианалды қысымы.

Құрғақ ауа мен құрғақ қаныққан сулы будың қоспасын қаныққан ылғалды ауа деп атайды, мұндай ауа ылғамен қаныққан, сондықтан сулы будың парцианалды қысымы мен тығыздылығы берілгекн температурада максималды болады


Pн. = Pп,max -, pн, = p п, max. (7.2)
Құрғақ будың қысымы мен тығыздылығын берілген ылғалды ауаға температурасынан сулы будың сызбасы бойынша анықтауға болады.

Құрғақ ауаның және қызып кеткен сулы будың қоспасын қанықпаған ылғалды ауа деп атайды. Қанықпаған ылғалды ауаны изобаралық суыту температурасын шық нүктеснің температурасы деп атайд.

Ауаның абсолюттік ылғалы(сулы бу тығыздылығының парцианалдығы,сулы будың массалық концентрациясы) деп құрамында ылғалды ауа құрамындағы сулы будың массасының ылғалды ауаның көлемінің қатынасы айтады.
j п = mп / mвл = Pп /(Rп * T) , (7.3)
мұнда Rп = 461 Дж /(кг. К) – ылғалды ауаның меншікті газ тұрақтысы

Ауаның салыстырмалы ылғалы деп, сол температурада ауадағы бу массасының қаныққан ауа буына қатынасын айтады.Сонымен қатар парцианалды бу тығыздығының салыстыруда қаныққан ауа буына қатынасы:
j = mп / mн =pн / p п = Pп / Pн (7.4)
Салыстырмалы ылғалды (7.4) бөліктері немесе пайыздық түрінде көрсетіледі. пайыздық түрде алу үшін, (5.4) формуласын 100 % көбейту керек. шамасы ылғалды ауаның жағдайының ұзындау дәрежесін сипаттайды,ол су тамшыларының құлау жағдайында (100 %).

Ылғал құрамы d, г/кг деп, ылғалды ауа құрамындағы сулы будың массасының құрғақ ауаның массасына қатынасын айтады:
d = mБ / mқ.а =p Б * 103 / p қ.а. (7.5)
мұнда mБ будың массасы, г;

mқ.а. – құрғақ ауаның массасы, кг;



pқ.а. = (Ра PБ ) / (Rқ.а. * Tылғ.) – құрғақ ауаның парцианалды тығыздылығы, кг/ м3;

pт – будың парцианалды тығыздылығы, кг/ м3.

Ылғалқұрамы сулы бу парцианалды қысыммен анықталады:


d = 622 Pп /( Рвл – Pп). (7.6)

Барлық есептер 1 кг құрғақ ауаның меншікті көлемін үшін жүргізіледі. Ылғалды ауада өтетін үрдістерде құрғақ ауаның массасы өзгермейді. Сулы будың және ылғалды ауаның массаслары өзгермелі шамалар болып келеді. Түрлі массалардың байланысы келесі қатынаспен бекітіледі:


mвл = mс.в + mп; mс.в = mвл / (i+ d); mп= d /1+ d * m. (7.7)
Ылғалды ауаның меншікті энтальпиясы құрғақ ауаның энтальпия құрамы мен сулы бу қосындысы келесі формула арқылы анықталады:
iвл = i с.в + iп d /1000 = ср.в t0 + d 10-3 (r0 + cр.п t0), (7.8)
мұнда ср.в = 1,00 кДж /(кг. К) – ауаның изобаралық жылу сыйымдылығы;

r0 = 2501кДж /кг – үш нүктесіндегі бу пайда болатын судың меншікті жылуы;

ср.п = 1,92 кДж /(кг. К) – сулы будың изобаралық жылу сыйымдылығы.

Келтірілген теңдіктер ылғалды ауадағы термодинамикалық есептерді жүргізуге көмектеседі. Бірақ 1918 ж. Л.К. Рамзин ұсынған i-d – диаграммасын қолдансақ, онда есептер жеңілденіп, көрнекті болады.

Диаграммада ордината осі арқылы (2.2 сур.қара) 1 кг құрғақ ауаға берілген ылғалды ауаның меншікті энтальпиясы салынады,ал абцисса осі бойынша 1 кг құрғақ ауаға граммдап берілген ылғалқұрамы салынады.

Диаграммаы ауданын жақсылап қолдану үшін, координата осьтері бір-біріне 1350 бұрышында орналасқан. Осыған байланысты i = const сызықтары горизангтальға қарай 450 бұрыш астында өтеді. d = const сызықтары көлдеңен түзу сызықтары болады. Осы сызықтар ылғалды ауаның қызу үрдістерін (төменнен үстіне қарай-1-2 сызықтары) және сууын (үстінен төменге қарай – 3-4 түзуі) көрсетеді. Энтальпиясы ауысады,ал ылғалқұрамы өзгеріссіз қалады.

Сонымен қатар, i-d- диаграммасына ылғалды ауаның изотермасы және ылғалды ауаның қатысты тұрақтысы салынған. = 100 % қисығында берілген температурада будың парцианалды қысымы және оның тығыздылығы максимальді мәндерге жетеді.Сондықтан шектік қисығынан жоғары = 100 % қанықпаған ылғалды ауаның аймағы, ал төмен жағында – тұман аймағы орналасады, мұнда ылғалды ауа құрамында бір кезде бу мен кішкентай су тамшылары болады.

Сонымен қатар i-d-диаграммасында пунктир сызығы арқылы термометрдің «сулы» изотермасы салынған. = 100 % шектік қисығында «құрғақ» және «сулы» температуралары термометрде мәндері бірдей болады

Төменгі бөлігінде диаграммалар (7.6) теңдеуі бойынша салынған,бұл жағдайда будың парцианалды қысымының сызығы ордината осімен диаграмманың оң жағында орналасқан.

Ылғалды ауадағы өтіп жатқан үрдістерге:әртүрлі заттарды кептіру,компрессорде ауаны қысу,конденсациялау және т.б.

Осы үрдістер i-d – диаграммеасында бейнеленген. Мысалы,калориферде ылғалды ауаны қыздырғанда,оның ылғалдылық құрамы тұрақты болып қалады және қыздыру үрдісі 1-2 тура тік сызығы арқылы i-d – диаграммеасында бейнеленеді.

Жылу шығыны болған жағдайда затты құрғату үрдісі ылғалды ауаның тұрақты температурасында өтеді.Оны 2-3 сызығы арқылы бейнелеуге болады.Кептіру үрдісінде буланатын ылғал саның 3және 2 нүктесінде ылғалдылық құрамының d айырмашылығы арқылы бейнелейміз.



2 Зертханалық қондырғыны сипаттау
Қондырғы кептіру қондырғы ретінде ұсынылған,ондағы кептіру агенті ауа болып келеді,ал кептіру заты – сумен суланған дәке. Қондырғының сызбасы 7.1 суретінде көрсетілген. Оның негізгі элементі калорифер 1 және кептіру камерасы 2. Калориферде ауаны ылшғалды буландыру қасиетін жоғарлату үшін қыздырады. Кептіру камерасында қыздырылған ауа арқасында мата құрамындағы су буланадыда, ауамен ұшырылып кетеді.

Калорифер екі металды құбырдан және бір фарфорлы құбырдан тұрады. Фарфорлы құбырдың ішінде электроқыздырғыш 3 орнатылған. Электроқыздырғыштың қуаты зертханалық автотрансформатормен 4 реттеледі.

Ауа калориферге ауа үргіші 6 арқылы беріледі.Ауа шығыны диаграммадағы 7 қысымның төмендеуі арқылы анықталады. Ол U – тәрізді манометрмен 8 өлшенеді. Калориферден шығатын ауа температурасы (700 С жуық) қарсыласу температурасы 9 мен логометр 10 көмегімен өлшенеді.

Кептіру камерасының ортасында мақта тәріздес мата орнатылған,ол кептіруге ұшырайды. Мата биіктігі бойынша төрт бөлікке бөлінген және бөлімктердің төменгі жақтары әдейі арналған сумен толтырылған стаканғаи түсірілген. Ол ыдыстан 13 стақанға жіберу үшін берілген тесіктері бар металдық құбырдың ортасына бекітілген. Тәжірибе кезінде кептірілетің зат үнемі ылғалданады, ол кептіру үрдісінің стационарлығын қамтамасыз етеді.



Калориферден шығудағы және кірудегі судың күйін психрометрмен 11 анықталады. Кептіруден кейінгі ауаның температурасы термометрмен 12 өлшенеді.

Сурет 7.1 – Зертханалық қоңдырғы



жүктеу 3,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау