«диуани лұҒат-ит-түрік» ЕҢбегі негізінде орта ғасыр түркілері танымындағЫ Әлем бейнесінің этнолингвомәдени көрінісі

167
Türk Dünyası 39. Sayı
* PhD доктор, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Түрктану кафедрасының аға оқытушысы, 
Астана/Қазақстан, miras.kosybaev@gmail.com
«ДИУАНИ ЛҰҒАТ-ИТ-ТҮРІК» ЕҢБЕГІ НЕГІЗІНДЕ 
ОРТА ҒАСЫР ТҮРКІЛЕРІ ТАНЫМЫНДАҒЫ ӘЛЕМ 
БЕЙНЕСІНІҢ ЭТНОЛИНГВОМӘДЕНИ КӨРІНІСІ
Miras M. KOSIBAYEV
*
“Dîvânu Lugâti’t Türk” Çalışması Esasında Orta Çağ Türkleri 
Bilincindeki Dünya Görüşünün Etnolengükültürel Görüntüsü
Özet:
Günümüzde kökü derin Türk uygarlığını meydana getirme yolunda kökü bir olan 
Türk halklarının geçmiş tarihi, dili, edebiyatı, kültürü, yaşamı, mitolojik inançları 
ve maddi değerlerinden bilgi veren yazı abidelerini her yönden araştırmak, incele
-
mek hiçbir zaman önemini kaybetmemiştir. Makalede Eski Türklerin mirası olan Orta 
Çağ’da yaşamış kökü aynı Türk halklarının doğal zihniyeti ve etnik bilinci, boşluk ve 
zamanı benimsemedeki manevi ve maddi değerler sistemi M. Kaşgarlı’nın “Dîvânu 
Lugâti’t Türk” ansiklopedik eseri esasında incelenmiştir.
Anahtar kelimeler:
 Dîvânu Lugâti’t Türk, Orta Çağ Türkleri, dünya görüşü.
Ethnolinguocultural Aspect in the Worldview of the Medieval Turks 
Conscious on the Basis of the “Dîvânu Lugâti’t Türk”
Abstract:
The article includes study of unique ancient Turkic civilization, material and in
-
tellectual cultures, common origin and history, language and literature, spirituality 
and beliefs, which are clearly seen in written records of Turkic civilizations. The sco
-
pe of the article is descendants of the ancient Turkic medieval natural personality 
and ethnical outlook of the Turkic people, the space and time in the development of 
spiritual and material values, which was greatly illustrated in the heritage of Turkic 
literature “Dîvânu Lugâti’t Türk”.