13
- оқу бағдарламасы;
- күнтізбелік-тақырыптық жоспар;
- сабақ жоспары;
- міндетті өндірістік жұмыстар тізбесі;
- техника қауіпсіздігі жөніндегі есеп журналы.
Сабақ жоспарын оқытушы күнтізбелік-тақырыптық жоспар бойынша
және жұмыс орнының санына байланысты біріктіре отырып, бөліктерге бөліп
жасайды. Оның құрылымы төмендегідей болады:
- ұйымдастыру бөлімі;
- кіріспе нұсқау;
- кезекті нұсқау, оқушылардың өзіндік жұмыстары;
- қорытынды нұсқау;
- үй тапсырмасы.
Кіріспе бөлімді ұйымдастыру
Кіріспе нұсқау өндірістік оқыту бағдарламасы тақырыптарын немесе
бөлімдерін үйрену алдында өткізіледі. Оның мақсаты – оқу-өндірістік
жұмыстарды тиімді әдістермен саналы орындауға әзірлеу, қателікті ескерту,
техника қауіпсіздігі ережелерін сақтауды қамтамасыз етеді.
Шебердің кіріспе нұсқауының мазмұны төмендегідей болуы мүмкін:
- оқушылардың қатысын тексеру, үй тапсырмасының орындалуын
тексеру, оқушыларға оқу тапсырмасының мазмұнымен таныстыру,
информатика және арнаулы пәндер бойынша өткен материалды қайталау;
- оқушыларды компьютермен жұмыс істеу талаптарымен таныстыру;
- оқу-өндірістік тапсырмаларды орындаудың тиімді әдістерін көрсету;
- тапсырманы орындаудың тиімді әдіс-тәсілдерін көрсету және
түсіндіру;
- оқушыларды техника қауіпсіздігі ережелерімен таныстыру;
- оқушылардың көпшілігінің тапсырманы орындау кезінде қателіктер
жіберетін жұмыстарын қайталап көрсету және түсіндіру;
- жаңа материалды оқушылардың түсінгенін тексеру мақсатында екі-үш
оқушының жұмысын көрсету және тапсырманы орындау әдістернін түсіндіру.
Негізгі және оқушыларды бағалау бөлімі .Ағымдағы нұсқау – оқу-
өндірістік жұмыстарды орындау кезінде оқушылардың іс-қимылына
жетекшілік ету. Оқушылардың ағымдағы нұсқауына дайындық кезінде шебер
педагогикалық тәжірибесіне сай, белгілі жұмыстарды орындауда оқушылар
тарапынан болатын қателіктерді және қиындықтарды ескереді.
Оқу тобының жұмысына жетекшілік жасаған кезде оқушыларды
өндірістік тәртіпке, ұқыптылыққа тәрбиелейді. Жұмыс орнын ұйымдастыру
және техника қауіпсіздігін сақтауға мұқият көңіл бөлінеді.
Қорытынды нұсқауда шебер сабақ қалай өтті, оқу тобы және жекелеген
оқушылар қандай жетістіктерге жетті, оқушылардың жұмыстарында қандай
қателіктер байқалды, келешекте кемшіліктер болдырмау үшін қандай шаралар
жасау қажет екенін саралайды.
14
Аяқталған жұмыстарды бағалау қажет және бағаның неге, не үшін
қойылғандығы түсіндіріледі. Жұмыстарды бағалаған кезде шебер орындалған
жұмыстың сапасын және орындау мерзімін ескереді.
2.3
Пісіру технологиясы және оның түрлері
Пісіру ‒ қазіргі өнеркәсіпте алдыңғы технологиялық процестердің бірі
болып саналады. Оның дамуы мен жетілу дәрежесіне машина жасау, құрылыс
және халық шаруашылығының басқа да салаларының деңгейі көп жағдайда
байланысты. Пісіру әр түрлі машиналар, аспаптар, құрылыс құрылғыларының
өндіру технологиясын түбегейлі жақсартуға мүмкіндік тудырады.
Пісіру деп қатты материалдарды жергілікті балқыту немесе пластикалық
деформация жасау арқылы ажырамайтын жалғас алу процесін айтады.
Осының нәтижесінде пісірілетін материалдар атомдарының арасында берік
байланыс орнайды. Пісірудің түрлері:
- электрлі пісіру доғасы;
- қолмен доғалы пісіру;
- газбен пісіру;
- доғалы пісіру;
- электроқожды пісіру;
- түйіспелі пісіру.
Металдарды пісіру физикалық,техникалық және технологиялық
белгілерімен әртүрлі топтарға бөлінеді.
Металдарды пісіруді физикалық белгілерімен жіктеу. Физикалық
белгілерімен жіктеу пісіру жалғасын қалыптастыруға қолданылатын энергия
түріне байланысты жасалады. Осы бойынша пісіру процестері үш топқа
бөлінеді:
- термиялық;
- термомеханикалық;
- механикалық.
Термиялық топқа жылу энергиясын пайдаланып балқыту пісіру түрлері
жатады: доғалы, электрон-сәулелі, электрқожды, плазмалы, термитті, газбен
және құймалы.
Термомеханикалық топқа жылу энергиясын және қысым күшін
пайдалану арқылы пісірілетін түрлері жатады. Бұл топқа түйіспе пісіру,
индукциялы-қысымды, диффузиялы, газды-баспалы, термокомпрессиялы,
доға-басқалы, термитті-баспалы.
2.4 Дәнекерлеу ісі мамандығының біліктілік сипаттамасы мен
мінездемесі
15
Қай кезді алсақта, ел экономикасын қарқынды дамуын жас маман
кадрларынсыз елестете алмаймыз. Осы тұрғыда кәсіптік мектептердің орны
бір төбе. Мыңдаған жастар кәсіби білім алып, еңбекке етене араласты. Әсіресе
мамандықтарды игеріп, ауыл шаруашылығы салаларында жұмыс істей
бастады.
Дәнекерлеу ісі мамандығы бойынша біліктілік сипаттамасы.
Мамандық бойынша білім алушылар біледі:
- электрлі дәнекерлеу қондырғыларын орындауды;
- дәнекерлеу арқылы қосудың түрлерін;
- электродты іріктеудің тәсілдерін;
- металды балқыту туралы мәліметтерді;
- металды дәнекерлеудің механикалық қасиеттерін;
- термиялық дәнекерлеу таңдап алу ережесін;
- дәнекерлеу кезіндегі ақаудың туындау себебін және оның ескертудің
тәсілдерін;
Білім алушылар дағдыланады:
- кеңістіктегі түрлі жағдайда металды қолмен дәнекерлеп қосуды
орындай алуға.
Студенттер білімді меңгеруі мен тәжірибесін қалыптастыру барысында
белгілі бір біліктілік пен дағдыны қалыптастырады. Сол арқылы дәнекерлеу
ісі мамандығы бойынша разрядтар алады. Әрбр біліктілік мінездемесін алу
үшін төмендегі тәжірибені қалыптастыра білу керек.
Дәнекерлеушілердің біліктілік мінездемесі
1 разрядты дәнекерлеуші
- металды пісіруге дайындау
- пісіру қосылыстарының сапасын тексеру
- паралель білікшелерді балқытып құю
- берілген тапсырманың сапасын көтеру
2 разрядты дәнекерлеуші
- бұрыштық жікті пісіру
- пісіру және жинаудың сапасын тексеру
- құбырларды пісіруге дайындау
- пісіру қосылысын тығыздыққа тексеру
3 разрядты дәнекерлеуші
- түйісу жігін көпқабатты пісіру
- металды оттекпен қашықпен кесу
- сақиналы жіктерді доғалы және газбен балқыту
- легірленген болатты пісіру
- түрлі-түсті металды пісіпу және қорыту
- айнымалы оқтау темірге сырт жағынан ертігді жұмыстарын орындау
4 разрядты дәнекерлеуші
- бұрыштық прокатты пісіруге әзірлеу
- қосылысты төбелік жікпен пісіруге дайындап орналастыру
- түйіскен жерді бір бетінен төбелік жікпен пісіру
Достарыңызбен бөлісу: | 
