Дипломдық жұмыста жолаушылық лифтісінің жұмыс органдарындағы электр жетегінің жылдамдығын реттеуі жүйесін

35 

 

 

-  «МБ  2»  режимінде  сөндіргіштерді  және  ұстағыш  сөндіргіштерін 

шунттау жүргізіледі (көтеру және түсіру). 

 

-  Кабинаның  қозғалысы  төмен  жылдамдықта  мүмкін,  машиналық 

бөлмеде  орналасқан  төмен  және  жоғары  батырмалары  арқылы.  Кабина  тек 

батырманың  басылған  күйінде  ғана  жүзеге  асады.  Батырманы  жіберіп 

қойғанда кабина тоқтайды. 

 

«ДБЛ»  деблокировка  батырмасын  қайтадан  басқанда,  ұстауыш 

сөндіргіштіре мен соңғы сөңдіргіштер шунтталады. 

 

Ұстаушыларды  деблокировка  жасағанда  тек  жоғарыға  қарай  қозғалыс 

болады. 

 

Сонымен жоғарыда көрсетілгендерден жұмыстың мақсаты жолаушылық 

лифтісінің  жұмыс  органдарындағы  электр  жетегінің  жылдамдығын  реттеу 

жүйесін автоматтандыру болып табылады. 

 

Ол  үшін  келесі  мәселелерін  шешу  қажет.  Электрқозғалтқышты  таңдау 

және  редутордың  қатынастар  санын  анықтау.  Берілген  статикалық 

моменттерді,  инерция  моментін  және  қаттылық  коэффициентін  есептеу. 

Қозғалтқышты алдын-ала қызу бойынша және өнімділігіне тексеру. Тежеуіш 

резисторын таңдау және оның қуатын есептеу. Электр жетектің құрылымдық 

сұлбасын құру және оның параметрлерін есептеу.   

 

 

 

2 Жолаулышылық лифтісінің электр жетегін жетілдіру 

 

2.1 Жолаушылық лифтісін жобалаудағы бастапқы деректер 

 

Электр  жетегін  жобалау  заты  болып  саналатын  механизм  бұл  аз 

уақытты қайталамалы жұмыс режимі болып саналады (экскаваторды, кранды 

көтеру  механизмі,  кран  мостысның  немесе  арбаның  қозғалу  механизмі, 

эксваторды бұру механизмі және т.б.). 

 

Нагрузканы  жүктеу  цикл  ағымында  өзгереді,  оның  ішіне  жұмыс 

жылдамдығына  дейін  үдету,  осы  жылдамдықта  жұмыстарды  атқару,  тежелу 

немесе  ревежұ  және  үлкен  жылдамдықтан  бұрынғы  қалпына  қайта  келу 

жатады.  Механизмнің  жұмыс  процессі  кезінде  олардың  жылдамдығын  және 

моментін,    моменттің  шеткі  мәндеріне  шектеуді,  жұмыс  органының  үдеуін 

шектеуді  басқару  мұқтаждығы  туады.  Жүктемені  қалпына  келтіру  режимі 

туады. 

 

Жолаушылық  лифтісін  жобалаудағы  бастапқы  деректерге  мыналар 

жатады. 

 

-  айналатын  және  қабылданып  қозғалатын  динамикалық  массаларды, 

және  қозғалыс  кедергісінің  күштерін  (моменттерді)  көрсететін  жұмыс 

органының кинематикалық сұлбалары; 

 

-  әр  түрлі  жүктемедегі  жұмыс  органының  қозғалыс  жылдамдығы, 

берілген деректер бойынша рұқсат етілген ауытқулар бар кезде; 

 

-  жұмыс органының рұқсат етілген үдеуі, механикалық төзімділік және 

технологиялық процесстің шарттары бойынша; 

36 

 

 

-    технологиялық  операцияларды  жасауға  кететін  уақыт,  бір  сағаттағы 

циклдер саны; 

 

-  жұмыс  органың  сызықтық  орын  ауыстыруы  (немесе  білік  бұрылу 

бұрышы); 

 

-  жұмыс  органың  байланыс  білігінің  сызықтық  (немесе  шекті) 

қаттылығы; 

  

-  механизм  жұмыс  жасайтын  белгілі  бір  жерді  (цехті)  электрлік 

жетілдіру жүйесі; 

 

- қоршаған орта шарты (түтінденуі, вентиляция, ылғал және т.б.). 

 

Жолаушылық  лифт  жолаушыларды  төменгі  қабаттан  жоғарғы  қабатқа 

тасымалдауға  арналған.  Кабина  төменге  жүксіз  де,  жүкпенде  түсе  алады. 

Лифтінің жұмыс циклі кабинаның көтерілу және төмен түсу уақытына, және 

отырғызу  және  түсіру  уақыттарынан  тұрады.  Кабинаны  көтеру  тұрақталған 

жылдамдықпен жүреді V

т

, ал төменге түсіру жылдамдығы V

т

 > V

ж

. 

 

Есептеу  процессі  кезінде  қозғалтқышты  ең  жоғары  жүктелген  жұмыс 

режимін  табу  керек,  лифттің  үдеу  шарттарын  және  әр  түрлі  салмақтармен 

төмен немесе жоғары көтерілу жұмыс шарттарын орындау керек. 

 

 

2.2  Статикалық  кедергі  моменттері  есептеу  және  электр 

қозғалтқышының қуатын алдын ала есептеу 

 

Жолаушымен қозғалыс кезіндегі момент: 

Барлық қозғалмалы бөліктердің салмағы тең 

 

m

1

= m

г

+ 15m

p

19500 

кг. 

(2.1) 

 

Тең салмақтық масса:  m

= m

г

= 7500 кг . 

Подшипниктердегі үйкеліс күші моменті  

 

                                      

M

ПҮ

=

m

1

d

Ш

μ

П

g

2

= 124,215Н ∙ м.                                   (2.2) 

 

Жылжудағы үйкеліс моменті 

 

                                

М

ҮЖ

= mfg = 5881Н ∙ м.                                          (2.3) 

 

Жұмыс машинасының статикалық моменті тең 

 

                         

М

жұст

= М

пү

+ М

үж

= 6004,126Н ∙ м.                               (2.4)    

  

          Жұмыс машинасының динамикалық моменттерін анықтау үшін алдын 

ала инерция моментін анықтап аламыз 

 

                                        J

те

= J

в

+ m

1

∙

D

2

4

= 443,76кг ∙ м.

2                                                     

 (2.5)