28
себебі жасалынатын құрылғы басқармасы істен шыққанда жалғанышты
тезірек айырады да, құрылғыны жасап тұрған құрылғыға ауыстырады, ал
істен шыққан бұйымды зауыт дайындаушы мамандарына жөндетуге
жіберуге мүмкіндік береді.
ТЕҚ (тұрақты есте сақтаушы құрылғысы) болуы жасалынатын
бұйымның жұмыс прогаммасы дұрыс жасамаған кезде оның жұмысын
қайтадан программалауға мүмкіндік береді.
Лифт жұмысындағы қателік кодттардың жазбасын ТЕҚ сақтайды.
Қателіктер жазылған журнал жазбасын қарау осы қателіктерді талдап
қарауға және лифт жұмысындағы қателіктерді дұрыстаудың тура шешім
қабылдауға мүмкіндік береді.
Жасалынатын құрылғыда светодиодты индикатрлардың болуы, жанып
тұрмаған немесе жанып тұрған светодиодтары бойынша кабина қандай
жағдайда тұрғаның көзбен байқауға болады.
Жасалынатын құрылғыға 6 лифтке дейінгі топтық жұмысты қосуға
болады.
Басқару жүйесі келесідей қорғаныс жұмыстарын орындайды:
қосқыштарға тікелей қолмен тиуден қорғайды, қалыпты жұмыс режимнде
бас жетектің электр қозғалтқышын қорғау, оның қызуын жанама бақылау,
лифттің әр этаждан келесі этажға өту уақытын қадағалау. Егер де лифт
жоғары жылдамдықта қозғалысын бастап программамен берілген уақыт
аралығында келесі этажда тура тоқтамаса, онда лифттің автоматты өшуі
болады; кабиналар мен шахталардың есігінің жабылуын бақылайтын
сөндіргіштер контактінің тізбегінде рұқсат етілмейтін бөгеттерден қорғауды
қамтамасыз етеді.
Қорғаныс тізбегінде контактерді мәжбүрлеп айыру өшіргіштері
орнатылған, авариялық тоқтау кнопкаларында орнына қайтадан келдірмеу
стопорына ие, кіріктеме құрылғысында кездейсоқ өшуден қорғану үшін
тығынтық құрылғысына ие.
Лифт кабинасы авариялық жарықтандыру мен жабдықталған, ол
желіде кернеу көзі жоғалған кезінде кабина ішінде бір сағат бойы
жарықтандырып тұрады.
1.8 Құрылымдық сұлбасын жасау
Жасалынатын құрылғы лифтті басқарудың системасындағы ең басты
құрылғысы болып табылады және лифтінің электрлік құрылғысы жүйесінің
кешенінде келесідей негізгі функцияларды орындайды:
- лифт кабинасының ішіндегі бұйыру түймесінің сигналдарын және
олардың индикациясын тіркейді;
- қозғалыс бағытының сигналы арқылы және тура тоқтау датчигі
сигналы арқылы лифт кабинасының орнын анықтау;
- лифтінің кабина ішіндегі бұйыру сигналының түймелерін
индикациялау және оларды тіркеу;
29
- лифт кабинасының қабатқа келгенде және есігі ашылғанда оның
шақыруын және тіргелген бұйрықты болдырмау;
- қабаттық жарықтық көрсетулерді қосу және кабинаның орналасуын
көрсететің информациялық таблоны басқару;
- қозғалыс жылдамдығын және бағытын таңдау;
- есік жетектерін сөндіру және қосу;
- шеткі қабаттарды бұйыру және шақыру командасы болмаса да
оларды бәсеңдетуді қамтамасыз ету;
- лифттің істен шығуын анықтау және оны индикациялау;
- лифт бұзылу кодтарын жадында сақтау.
4 сурет - Жасалынатын құрылғынын құрылымдық сұлбасы
Жасалынатын құрылғының құрылымдық сұлбасы өз кезегінде
қамтиды:
- орталықтандырылған процессор (ОП) - сыртқы құрылғылардың
сигналын өңдейді және басқару станциясының блоктарына және жасау
механизмдеріне орындау командасын береді;
- тұрақты есте сақтауыш құрылғысы (ТЕҚ) лифттің жұмыс істеуіне
арналған программа жазылған және қателіктер кодын өз жадына жазып
алады;
- оперативті есте сақтауыш құрылғысы (ОЕҚ) орталық процессордың
дұрыс жасауына арналған;
- адресті кеністіктін дешифраторы;
- шығыс регистрлері бас процессорды лифт жұмысының датчиктерін
бұйыру және шақыру аппараттарымен байланыстыру үшін керек;
- шығыс гальваникалық бөлгіштер атқарушы процессордың атқарушы
блоктар мен механизмдердің байланысы үшін керек;
30
- кіріс гальваникалық бөлгіштер атқарушы процессордың атқарушы
блоктар мен механизмдердің байланысы үшін керек;
- семисегментті индикатор лифт орналасқан қабаттағы жад регистірін,
лифттің жұмыс режимін, қателіктер кодын көрсету үшін керек;
- ауыстырып қосқыштар тоқтау қабатының, төменгі қабаттың, жоғарғы
қабаттың, группадағы лифттің номерін көрсету үшін, тура тоқтау
датчиктерінің арасындағы қозғалыс бақылау датчигін сөндіру, жалғыз
немесе группалық (жұп) басқару ушін қызмет етеді;
- орталық процессор, тұрақты есте сақтауыш құрылғысы және
оперативті есте сақтауыш құрылғылары түзеткіштен және қуаты 5 В
стабилицатордан қуат алады.
Платада төмендегідей светодиодты индикаторлар болады:
- VD2 – топта жұмыс жасауға дайындығы:
жыпылықтап тұрады - жетекші
әр дайым жанып тұрады - хабарлайтын;
- VD3- кабинадағы жолаушылардың болуы (15кг);
- VD4- кабинаның есіктерінің жабылуының бақылауының сөндіргіші
(ЕЖБ);
- VD5- нақты тоқтау датчигіндегі шунт (НТТ);
- VD39- жоғарға қозғалу;
- VD40- төменге қозғалу;
- VD41- есіктердің ашылуы;
- VD42- есіктердің жабылуы;
- VD43- жұмыс (жоғары) жылдамдығындағы қозғалыс;
- VD44- төмен жылдамдықтағы қозғалыс;
- VD45- резерві;
- VD47- «АВАРИЯ» (К1) релесінің қосылуының шығыс сигналы;
- VD48- диспетчерлеу релесінің (К2) қосылуының шығыс сигналы;
- VD49- кабинаны жарықтандырудың релесінің (КЗ) қосылуының
шығыс сигналы;
- VD50- қабатқа кабинаның келуінің шығыстық сигналы (әкімшілік
нұсқа);
- VD61- бас жетектің қозғалтқышының қызып кетуі туралы кіріс
сигналы;
- D62- үш фазалық желінің бақылау платасының кіріс сигналы;
- VD63- шахта есіктерінің (2ДШ) кірістік сигналы;
- VD64- өрт қауіпінің кіріс сигналы;
- VD65- басқару блогынан тоқтау жеріне лифттің қосылу (айырылу)
кіріс сигналы (әкімшілік нұсқа);
- VD69- кабинаның есіктерінің кірістік сигналы (ЕК);
- VD70- тұйықтау тізбегінің кірістік сигналы (БЛ);
- VD71- шахта есіктерінің кірістік сигналы (ЕШ);
- VD72- ұстаушының кірістік сигналы (ҰС).