Дифференциалдық теңдеулер Дәріс жоспары


Бірінші ретті сызықты дифференциалдық теңдеу



жүктеу 354,5 Kb.
бет4/4
Дата13.02.2022
өлшемі354,5 Kb.
#35635
1   2   3   4
43f949c7-decb-4f81-9be3-f3338bd9912a

Бірінші ретті сызықты дифференциалдық теңдеу

  • у' + р(х) у = f (х), (1)
  • мұндағы р(х) и f(х) — үздіксіз функциялар,
  • Егер f (х) = 0, онда у'+р(х)у=0
  • біртекті сызықты д.т.
  • Егер f (х)0, онда у'+р(х)у=f (х),
  • біртекті сызықты емес д.т.

Сызықты біртекті д.т. шешу әдісі

  • у'+р(х) у = 0
  • у'= - р(х) у

Біртекті сызықты емес д.т. шешу әдістері

  • у' + р(х) у = f (х)
  • Тұрақтыны вариациялау әдісі
  • ( Лагранж әдісі)
  • Бернулли әдісі

Тұрақтыны вариациялау әдісі

  • 1. С.б.емес д.т. жалпы шешімін адымдап табу әдісі.
  • 2. Жалпы шешімнің формуласы:

Тұрақтыны вариациялау әдісі

  • Бұл әдіс үш этаптан тұрады.
  • А)
  • сызықтық біртекті теңдеудің жалпы шешімін анықтаймыз.

Тұрақтыны вариациялау әдісі

  • В) теңдеудің дербес шешімін табу үшін С х айнымалының функциясы болсын да, бұл жерде белгісіз функция. Яғни, С=С(х).
  • С) функциясының табылған мәнін теңдікке
  • қойып, табамыз:
  • (*)
  •  
  • (*) - бірінші ретті сызықтық бір текті емес теңдеудің жалпы шешімі.

Бернулли әдісі

  • С.б. емес д.т. шешімі мына түрде ізделінеді
  • мұндағы және - белгісіз функциялар.

Бернулли теңдеуі

  • дифференциалдық теңдеуін қарастырайық.
  • Егер немесе болатын болса, онда сызықтық дифференциалдық
  • теңдеуге ие боламыз. Сондықтан және жағдайда қарастырамыз.
  • Бұл теңдеу Бернулли теңдеуі деп аталады және алмастыруы
  • арқылы сызықтық дифференциалдық теңдеуге келтіріледі. Ол үшін теңдеудің екі
  • жағын да бөліп: (1) теңдеуін аламыз.
  • (2) алмастыруын жасаймыз.
  • (2) теңдікті дифференциалдап, табамыз:
  • (3)
  • z және -тің мәндерін (1) теңдеуге қойып, төмендегі сызықтық
  • дифференциалдық теңдеуге ие боламыз:
  • (4)
  • Бұл теңдеудің жалпы интегралын тауып және z-ті арқылы алмастырып,
  • Бернулли теңдеуінің жалпы интегралын табамыз.

Кейбір жаратылыстану есептеріне д.т. құру:

Бактериялардың көбею жылдамдығы жөніндегі есеп

  • Бактериялардың көбею жылдамдығы олардың санына пропорционал. Бастапқы мезетте 100 бактерия болды, ал 3 сағ. Ішінде олардың саны екі есе артты. Бактериялар санының уақытқа тәуелділігін табу керек. 9сағ. ішінде бактериялар саны неше есе артады?

Химиялық реакцияларды сипаттайтын д.т.:

  • - бірінші текті х.р.
  • - екінші текті х.р.

Радиоактивті ыдырау жөніндегі есеп

  • Радийдің ыдырау жылдамдығы уақыттың әрбір мезетінде оның бар массасына пропорционал. Бастапқы мезетте m0 г радийдің болғаны және радийдің жартылай ыдырау кезеңі (радийдің жарты массасының ыдырайтын уақыт кезеңі) 1590 жыл екендігі белгілі болса, онда радийдің ыдырау заңын табу керек.

Дененің тоңазуы жөніндегі есеп

  • Дененің ауада тоңазу жылдамдығы дене температурасы мен ауа температурасының айырмасына пропорционал. Ауа температурасы 200 С тең. 20 мин. ішінде дененің 100 ден 600 С. дейін тоңазитыны белгілі болса, дене температурасының t уақытқа тәуелді өзгеру заңын табу керек.

Әдебиет:

  • ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ
  • Изтлеуов М.К., Беккужина А.И., Жалимбетова Н.К., Ахметова А.Б. Математика: Жоғары медицина оқу орындарына арналған оқулық. Полиграфия, 2005г.
  • Қасымов К., Қасымов Е. Жоғары математика курсы. Оқу қуралы.-Алматы: Санат, 1997.
  • ОРЫС ТІЛІНДЕ
  • И.В. Павлушков и др. Основы высшей математики и математической статистики. (учебник для медицинских и фармацевтических вузов)., М., 2003 г.
  • В.С. Шипачев. Курс высшей математики. М., Проспект. 2004 г.
  • И.И. Баврин, В.Л. Матросов. Высшая математика. М., ВЛАДОС.2002г.
  • Ю. Морозов. Основы высшей математики для мед. вузов. М., 2000 г.

Назарларыңызға рахмет


жүктеу 354,5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау