Пән: Өндірістік оқыту
Курс: II курс
Мамандығы: АКӨ
Пән аралық
байланыс: Композиция,.сурет ,ағашты көркем өңдеу.
Тақырып: Инкрустация.
Дибактикалық міндеттері:
- Білім берушілік:
Оқушыларды жазық бедерлі кесіп ою әдісінің алғашқы кезеңдерімен таныстырып, өз ойларын сызба арқылы дайындап ағашты көркем өңдеу процесі туралы теориялық мәлімет беру.
- Тәжірибелік:
Кәсіби шығармашылық жұмыстарға бағыттап сауатты
жұмыс жасауға тәрбиелеу.Дәстүрлі ою өнеріндегі әсемдікке және шеберлікке,жұмыс барысында таза жұмыстануға баулу.
- Дамытушылық:
Жасаған бұйымдарын әсемдеп безендіру және оларды шығармашылық бағытпен өздерінің ойлау қабілеттерін әрі қарай дамыту,қиялдарын кеңейту.Инкрустация жасау кезінде жалпы белгілеуден жекеге көшу , пропорциялық қатынастарын анықтау.
Сабаққа қажетті
құрал-жабдықтар:
Ұзындғы 15-20см,жалпағынан 8-10см,қалыңдығы 20мм кепкен қайың немесе клен,липа ағашының кесіндісі,үстел,қысқыш,көркем оюға арналған пышақтар.Түрлі түсті шпон .
Сабақтың барысы
- Ұйымдастыру кезеңі: Кезекші көмегімен жоқ оқушыларды тексеру. өткен сабақты бағалау. Оқушы назарын жаңа тақырыпқа аудару, қызықтыру.
- Сабақтың мақсаты
мен міндеті: Оқушыларға ағаш материалының түрлерімен таныстырып,өрнектік композиция құрап,шпонды желімдеп декоративті композиция дайындату. ырғақ симметрия арқылы берілген нүктелерді сызықтар арқылы қосып, жазық бедерлі оюдан өрнектер тізбегін алу.
Жаңа білімді қабылдауға даярлық (кіріспе).
Инкрустация өнері-өте күрделі әрі шыдамдылықты талап ететін әдіс.Сондықтанда бұйым өте әдемі және қандай материалдан,терлі жұмыс жасалғандығына қарай бағаланады.Инкрустация өнерінің негізі әртүрлі материалдан ою арқылы бір-біріне нығыздап желімдеу.
Инкрустация өнерінің түрі біраз деуге болады.Алғашқы жұмыс жасауға қарапайым геометриялық ою түрлерін жасауға болады.
Жасалатын жұмыс әсем де әрлі болуына бір себепші ол-шпон. Шпон дегеніміз - шет елдер, таулы аймақтарда өсетін бағалы түсті ағаштардан алынған жұқа қағаз тәріздес бөлігі. Шпонның түстері қызыл, қара, қоңыр кейде ағаш діңінің бөліктері болып структурасы бойынша ұрлекті әдемі болып келеді.
Практика бөлімінде жұмысты бастар алдында бірінші болып нобай салынады. Ою рельефті композициядан құралуы тиіс. Нобайды құрастырған соң сол өрнек бағалы ағаш шпонда ойылады. Жан жағынан тазаланған өрнекті тегіс тақтай бетінде қойып контуры бойынша шпон қалыңдығына батырып ағашта сызық жүргізіледі. Сол сызық бойынша шпон қалыңдығы ойып алып тазаланады. Кейін ПВА желімімен жағып өрнектер жапсырылады.
Инкрустация өнеріндегі ағашпен жұмыс жасауға тағы бір ескеретін жұмыс бар, ол шпон бетінен қылқалам көмегімен су жағу. Ағаштың жұқа қабатын тегістік бойынша еркін жатып желіммен бірігіп кетуіне ылғал жақсы көмектеседі. Желімнің кебу мерзімі өндірушінің шығаруына сай келеді. 24 сағат немесе тез біріктіргіш ПВА желімдері. Желімделген жқмысты 10-15 мин. ауыр жүкпен бастыру қажет. Белгіленген уақыт өткен соң дайын жұмысты алып бірікпеген жерлерін үтікпен басқанда желім қайта жібіп бір-біріне бірігуіне ықпал етеді. Бұнда ескеретін жай қазіргі кездегі химиялық технологиялардың дамуы жұмыстың қарқынын тездетеді.
Ендігі кезекте жасалған жұмысты тазалау. Тазалану процесі үш бөлімнен тұрады:
№8 тұшпара қағазымен
№6 тұшпара қағазымен
№0 тұшпара қағазымен
Қолға ыңғайлы, қырлы тегіс тақтайда тұшпараны (наждак) бекітіп
ағаш бетіндегі бағыты (структура) бойынша ысып тегістігін шығарады.
Осындай бағытта үш түрлі қағаздармен тазаланып ағаш беті лакпен әрлеуге дайындалады. Шаң-тозаңнан тазаланып лакпен әрілеуге НЦ-жалтыр лагын алып губка көмегімен бірінші қабаты жағылады. Бір сағатта кепкен лакты былғары немесе киізбен ысып екінші қабатын қайта жағады. Осы бағытпен керекті нәтижеге дейін қайталау қажет.
- Бекіту.
1. Шпон дегеніміз не?
2. Инкрустация дегеніміз не?
3. Инкрустация әдісін айтып бер.
4. Желімдеу процесі қалай өтеді?
5. Лакпен әрлеу процесі қалай өтеді?
- Қорытынды.
Байыппен жасалған әрі біраз жұмысты талап еткен затты жасай білу үлкен шеберлікті таоап етеді.
- Үйге тапсырма:
Сабақ барысында жасалған жұмысты қайталап, өз ойларыңды қосып өрнекті күрделі түрде ойып орындап келіңіздер.
Достарыңызбен бөлісу: |