14
Бейнеконференция
Оnline режимдегі бейнеконференция жұмыс немесе тұрғылықты
орыннан
кетпей
және
«бейнелі»
қарым-қатынастың
барлық
артықшылықтарын қолдана отырып, қажетті білім және дағдыны меңгеруге
мүмкіндік береді. Ол үшін (компьютерден басқа) сәйкес қосымша жабдық
және арнаулы бағдарламалық жабдықтау болуы қажет. Бейне ағынды тарату
үшін мәліметтерді таратудың аналогтық және сандық, соның ішінде
спутниктік каналдары қолданыла алады.
«Көп нүктелік» бейнеконференция нақты уақыт режимінде бір уақытта
көптеген қатысушыларға байланысуға мүмкіндік береді.
Мұндай
технологияның іске асырылуы арнаулы жабдықтың, байланыс каналының
жоғары жылдамдықтағы және тұрақты жұмысын қолдануды талап етеді.
Мұндай технологияны қолдану оқыту процессінде оперативті режимде пікір
алмасу және сұрақтарды талқылау қажет болатын ақпараттың қарсы ағыны
кезінде тиімді.
Қазіргі таңда бұлыңғыр есептеулер (қызмет немесе SAAS ретіндегі
бағдарламалық жабдықтау) – серверлерде орналасқан қосымшаларды
орындау танымал болуда.
Мұндай тәсілдің өзіндік артықшылықтары бар:
• Бағдарламалық жабдықталу тексеріледі және бақыланады.
• Бағдарламалық жабдықталудың нұсқаларын басқару жеңілдетілген.
• Вирустардың таралу қауіптілігі ең төменге дейін келтіріледі.
• Бастапқы мәліметтерді және алынған файлдарды брандмауэрлердің
серверлерінде орталықтандырып сақтауға, басқаруға болады.
• Компьютерлердің қарапайым конфигурацияларында жұмыс істеуге
болады.
Бұлыңғыр есептеулерде оқытуды жүргізген кезде твиттер, блог
жүргізу бағдарламалары, вебинарларды жүргізу және т.б. танымалдылыққа
ие.
Твиттер
Твиттердің негізін 2006 жылдың наурызында Джек Дорси, Биз Стоун,
Евангелие Уильмс және Ноан Глесс қалады. Твиттердің мәні – бұл 140
белгіге дейін хабарламалар ағынын жасау (микроблоктар) және жалпы
ағынның ішінен өз хабарламаларды іріктеу (автордың аты және кәсіби топқа
қатыстылығы бойынша). Ұялы телефонды қолдану мүмкіндігі.
Твиттер – бұл кез келген саладағы немесе бағыттағы ақпараттың
тұрақты анонсы; сараптамалық бағалау; байланыс орнатудың тиімді жүйесі.
Твиттер хабарландыруды жариялауға, сілтемелер беруге, сұрау
жүргізуге, ғылым, саясат және т.б. белгілі қайраткерлердің хабарламаларын
15
оқуға мүмкіндік береді.
Оқу процессінде Твиттер мәліметтер, пікір алу үшін; ақпарат ұсыну,
талқылау мақсатында проблемалар және сұрақтар құру үшін пайдалы.
Блог
Блог (веб журнал) – бұл асинхрондық қарым-қатынасқа арналған
бағдарламалық құрал. Бірі жаңалықтарды жариялайды, екіншілері өз
пікірлемелерін қалдыра отырып жауап беру мүмкіндігіне ие болады.
Оқытушының блогы – бұл соңғы жарияланымдардың шекті талдауы,
кейбір проблемаларға, пайымдауларға деген көзқарастар. Алдағы уақытта
ақпарат
тыңдаушылар
үшін
конференциялардағы
баяндамаларға,
мақалаларға, дәрістерге айналуы мүмкін. Бұл қосымша оқу платформасына
жиі біріктірілген және жеке құрал ретінде де қолжетімді.
Блог жеке және корпоративтік болуы мүмкін.
Оқытушыға мынадай жағдайларда қолдану үшін тиімді:
• Оқыту күнделігін, соның ішінде оқыту/ курс/семестр кезеңінің
аралығында өзін-өзі көрсететін нысан түрінде алынған жаңа білімді бақылау
үшін жүргізу;
• Курс/семинар/тапсырма бойынша тыңдаушылардан кері байланыс
алу;
• Оқыту күнделігіне ұқсас етіп, алайда сыни ойлауға басымдық
танытып сыншыл бейнелеу;
• Форумның орнына топтық талқылауды жүргізу;
• Ұжымдық басшылық, форумның орнына топтық талқылау түрінде;
• Тыңдаушы оқып, өз пікірін қалдыру қажетті курс мазмұнына қатысты
күн/ай оқиғасын, кез келген жаңалықты көрсету.
Блогтың қойылған мақсаттарына қарай тыңдаушылар рөлдерге,
міндеттерге, сатыға, ұзақтыққа және т.б. қатысты сәйкес толығырақ
нұсқаулықтар және ақпаратты алдын ала алады. Нақты тақырыптарды топпен
талқылау үшін қолданылатын блогтарда, әдетте, тыңдаушылар арасында
талқылауды бастау үшін ашық өтініш жасалынады.
Сапалық қашықтықтан оқу процессі міндетті түрде асинхрондық
(пошта, форум) және синхрондық (чат, скайп) қарым-қатынасты
қарастырады. Қазір қарым-қатынастың жаңа құралы - вебинар белсенді түрде
таралуда.
Вебинар
Вебинар (веб + семинар = вебинар) – қарым-қатынастың заманауи
құралдары – бейне, флеш және чатты қолдану арқылы Интернетте топпен
жұмыс жасау.
Вебинарларды жүргізу үшін бағдарламалық жабдықтау, әдетте,
16
құжаттарды кеңінен таралған форматтарда көрсетуге; жүргізушінің және
бірнеше қатысушылардың дауыстары мен бейнесуреттерін жіберуге; чатта
байланысуға; бейнероликтерді көрсетуге; ақ тақтада кестелік объектілер мен
мәтінді салуға; компьютер экранын жаулауға; алмастыру үшін файлдарды
орналастыруға; тыңдаушылардан сұрау жүргізуге мүмкіндік береді.
Вебинарлар кері байланыспен дәрісті жүргізу үшін; тақырыптық
семинарлар жүргізу үшін; орындалған жұмысты қорғауда; топтық жұмыста;
сұрау жүргізу үшін; тренинг кезінде қолданыла алады.
Google
Оқу процессінде кеңінен қолданылады. Бұл тегін, қолдауды қажет
етпейді, қорғалған құпиялылық, орталықтандырылған сақтау, кез келген
уақыттағы қолжетімділік, жақсы фильтрлер, тыңдаушылар оларды
қолданады, мобильді құрылғылардың қолдана алу мүмкіндігі.
Бұлыңғыр есептеулердің мұндай және өзге де құралдары тыңдаушыға
персоналды оқу ортасын (ПОО) қалыптастыруға мүмкіндік береді – батыс
әдебиетінде бірнеше жыл бұрын пайда болған термин.
ПОО үшін құралдарды іріктеу – аса жеке мәселе, тыңдаушының
мақсатына тәуелді болады. Бірақ ПОО неғұрлым бай болған сайын,
Интернетті қолданушыда көбірек оқу мүмкіндіктері пайда болады.
Сондықтан әлеуметтік сервистердің жаңа мүмкіндіктерін ескере отырып, оны
үнемі дамыту ұсынылады.
Қашықтықтан оқытудағы оқытушының және тыңдаушының рөлі
Қашықтықтан оқыту курсын тиімді жүргізу үшін оқытушыларға
мыналар қажет:
• Қосымша түрлі педагогикалық және дидактикалық дағдылар;
• Қоғамдық құзыреттілікті байланыстық оқыту ортасынан виртуалды
оқыту ортасына ауыстыру әдісі;
• ҚО бөгеттері мен мүмкіндіктері туралы білу;
• Компьютерлік дағдылар;
• Ауызша және жазбаша мәтін арасындағы айырмашылыққа
бейімділік;
• Оқу мазмұнын алдын ала даярлау және толықтай толығымен
құрылымдау қабілеті;
• Студенттер барлығын дұрыс түсініп, сұрақ қоймас үшін
тапсырмаларды, нұсқаулықтарды нақты жазу.
Оқу барысында тыңдаушы мен оқытушының рөлдері мен тұрғылары
ауысады. 5 сатыдан тұратын Джилли Сэлмонның үлгісі онлайн оқытудағы
жаңа келген өтуге тиісті түрлі фазаларды көрсетеді:
Достарыңызбен бөлісу: | 
