33
Халық іші-ақыл-ой мұрасының қайнар көзі. Халықтың өмірлік тәжірибеден
түйгендері,бастан кешкендері,ұстаған қағидалары мен тұжырымдары,ұқыптылықпен сақтаған
әдет-ғұрыптары,салт-дәстүрлері, даналық асыл ойлары,тәрбие шежіресі халық педагогикасы
болып қалыптасқан. Халық педагогикасы халықтың ауыз әдебиетінде,ақын-жыраулардың
шығармаларында,
халықтың
тәрбие
дәстүрлерінде,отбасындағы
тәрбие,бейнелеу
өнері,қолөнер шығармаларында тәрбиелік мәнде көрініс тапқан.Осының бәрі баланың дұрыс
өсуіне,тәрбиелі адам болуына бағытталған.Халық педагогикасының негізгі мақсаты,ең
алдымен-нағыз адамды тәрбиелеу болып табылады.Яғни,баланы Отанын,елін,жерін
сүйетін,бауырмашыл,жолдастыққа адал,ата-анасын құрметтейтін сыпайы азамат етіп
тәрбиелеу.Халық даналығын адамгершілік тәрбиесіне қолдану үшін өтілетін ойын-сабақта
мына төмендегі ертегілерді,тиым сөздерді пайдаланған артық емес.
«Қарлығаш,дәуіт,жылан», «Жақсылық етсең өзіңе»ертегілері.Халық педагогикасы-
нәрестенің сезімін ананың әуенімен оятатын бесік жырлары,даналыққа толы мақал-
мәтелдер,жұмбақ-жаңылтпаштар,қиял-ғажайып
ертегілері,ойындары,тәрбиелеп
өсіру
негіздері адамгершілік ниеттерге баулиды. Олай болса,адамгершілік тәрбие беру кілті-халық
педагогикасында деуге болады. Жаһандану үрдісіне еркін енген осы заманда тек ұлттық
тәрбие алған ұрпақ қана дені сау,білімді,ұлтжанды,еңбекқор,сыпайы,кішіпейіл болып өсетінін
түсінетін уақыт әлдеқашан жетті.Сондықтан халық даналығы арқылы балаларды
адамгершілікке тәрбиелеу басты мақсатымыз.
Қолданылған әдебиеттер:
1.Ә.Әміров «Балаларды адамгершілікке тәрбиелеу».
2. Қ.Б.Сейталиев. «Тәрбие теориясы».Алматы,1976.
3.Отбасы және балабақша №5 2001 ж.
МӘДЕНИ-ҰЛТТЫҚ МҰРА БАЙЛЫҒЫНЫҢ НЕГІЗІНДЕ ЖОБАЛАУ
ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ МАҢЫЗЫ
Адилова Элмира Курбановна
орыс тілі мұғалімі
«Балбөбек» балабақшасы» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны
Мұғалім - өзінің білімін үздіксіз көтеріп
отырғанда ғана мұғалім, ал оқуды,
ізденуді тоқтатқанда оның
мұғалімдігі де жойылады.
К.Д.Ушинский
Елбасы Н.Ә. Назарбаев Білім және Ғылым қызметкерлерінің III съезінде:
«Мұғалімдердің жаңа ұрпағы білім деңгейі жөнімен әлдеқайда жоғары болуы керек. Ол үшін
жаңа фармацияның педагогі қажет» деген болатын. Қазіргі таңдағы жаңа технологиялардың
ерекшелігі- өсіп келе жатқан тұлғаны жан-жақты дамыту. Ал, қазіргі педагогтардың негізгі
мақсаты – тәрбиеленушілер мен білім алушылардың білімін сапалы ету, оның толыққанды
жеке тұлға болып қалыптасуына мүмкіндік жасау. «Бала өзін қоршаған ортада әр түрлі
кездейсоқтықта тәрбиеленеді. Педагогика - бұл кездейсоқтықта дұрыс бағыт беруші сала»
деп В.Ф.Одоевский айтқандай, педагогика ғылымында баланы оқыту мен тәрбиелеудің
міндеті жан-жақты дамыған жеке тұлғаны қалыптастыру болғандықтан, жаңа технология
бойынша әдістемелік жүйенің басты бөлігі- оқыту мақсаты болып қалады.
34
Педагогикалық технологияны меңгерудің міндеттері, жолдары, қолданудың әдіс-
тәсілдері, сонымен қатар педагогикалық технологияның түрлері мен оларды мектепке дейінгі
мекемеде қолдану өте тиімді.
Қазіргі таңда мектепке дейінгі оқыту ұйымдарында педагогикалық ұжымы
инновациялық технологияны қарқынды орындауда. Сондықтан мектепке дейінгі оқыту
орындарының педагогтарының міндеті - жеке тұлғаның дамуына оңтайлы жаңашыл
технологияларды таңдап алу.
Қазіргі мектепке дейінгі оқыту орындарындағы педагогикалық технологиялар, мектепке
дейінгі мемлекеттік білім стандарттарын іске асыруға бағытталған.
Педагогикалық технологияның түбегейлі маңызды жағы тәрбие-білім процесінде
баланың позициясы , үлкендер тарапынан балаға деген қарым қатынасы болып табылады.
Мектепке дейінгі білім беру мекемесінде балалар, ата-аналар арасындағы қарым-
қатынас қазіргі білім беру технологиясының негізінде жүзеге асады.
Мектепке дейінгі білім беру мекемесінде зерттеу жұмысын ұйымдастыру және жоба
жұмысын жасауға мақсатты әрі жүйелі түрде бағыттау керек екені- бүгінгі күн талабы.
Сондықтан да жобалау технологиясының тиімділігі күннен күнге артуда.
Бұл технология әлемдік педагогикада жаңалық емес. Ағылшын тілінен аударғанда
«cooperative learning» - «бірге үйрену» деген мағынаны білдіреді. Жобалау технологиясы-
балалардың жоспарлау және күрделене беретін тапсырмаларды орындау арқылы меңгеретін
білімі.
Жобалау технологиясының негізін қалаған Джон Дьюи атты психолог және педагог,
философ. Дьюдің ілімін жалғастырушы – Колумбия университетінің жанындағы мұғалімдер
колледжінің профессоры Уильям Херд Килпатриктің ойынша, балаларды өз жұмысының
жемісін көруге ынталандыру арқылы үлкен өмірге дайындау- бұл технологияның негізі.
Жобалау технологиясын қолданудағы негізгі мақсат- балалардың қызығушылық
ынтасын дамыту,өз бетімен жұмыстарын жүргізу арқылы білімдерін жетілдіру, ақпараттық
бағдарлау біліктілігін қалыптастыру және сыни тұрғыдан ойлау қабілетін арттыру арқылы
баланы болашақта әр түрлі қоғамдық ортада өзін-өзі көрсете білуге бейімдеу.
Жобаның тиімділігі- көзбен көріп, құлақпен естіп, есте сақтай отырып, баланы ізденіске,
іскерлік пен танымдық ынтаға, шығармашылық қабілетті жетілдіру арқылы түрлі мәселелерді
шеше білуге, тапқырлыққа, жаңа ғылыми ізденіске жетелеуде.
Жобалау технологиясының негізінде- балалардың жұппен немесе топпен дайындайтын
шығармашылық жұмыстар жатыр.
Қазақ педагогикасының атасы Ыбырай Алтынсариннің «Кел, балалар, оқылық
Оқығанды көңілге
Ықыласпен
тоқылық»
деген өлең жолдарында осы технологияның негізгі ұстанымы жатыр.
Жобаның түрлері:
а) басым әдістер бойынша:
1. зерттеу
2. ақпараттық
3. шығармашылық
4. ойын түрі
5. қызық оқиғалы
6. практикалық- бағдарлы
ә) мазмұн сипаты бойынша:
1. баланы және отбасын қамтиды
2. баланы және табиғатты
3. баланы және техногендік әлемді
4. баланы, қоғамды және оның мәдени құндылықтары
б) байланыстар сипаты:
1. бір ересектер тобының ішінде жүзеге асады
