Биологиялық өндіріс факторларының сипаттамасы

Радиациялық қауіпсіздіктің өзіндік мәселелері

жүктеу 234,64 Kb. бет 37/46 Дата 12.12.2022 өлшемі 234,64 Kb. #40588

63. Радиациялық қауіпсіздіктің өзіндік мәселелері. Радиациялық қауіпсіздік – ұлттық қауіпсіздіктің маңызды элементі және ол қазіргі және болашақ ұрпақтарды радиациялық ластанудың зиянды әсерінен қорғау жағдайын білдіреді. Тарихи және саяси тұрғыда қалыптасқан себептерге байланысты Қазақстан үшін радиациялық қауіпсіздік мәселесі ерекше мәнге ие. Қазақстан ядролық қарудан өз еркімен бас тартқан алғашқы мемлекеттердің бірі. Дегенмен, ядролық қаруды қолданудың салдары әлі де орын алуда. «Айталық, тек Семей ядролық сынақ полигонында 40 жылдық жоспарлы ядролық қаруды сынақтан өткізу мерзімінде 500 ядролық және термоядролық жарылыстар орын алғаны жақында ғана белгілі болды. Жарылған зарядтардың жалпы қуаты тротил эквивалентінде 18 мегатоннаны құрайды. Бұл аймақтың тек экологиялық жүйесіне ғана зиян келтірілген жоқ, сонымен қатар Семей, Курчатов қалаларында, Знаменка, Қайнар, Саржал, Долан, Қарауыл, Шаған елді мекендерінде тұратын әртүрлі жастағы жарты миллионға жуық адам радиациялық ластанудың құрбанына айналды. Бұл жағдай радиациялық қалдықтардың аэрозольды және диффузды түрде тасымалдануы (мал жайылымдары, жем-шөп даярлау және т.б.), сондай-ақ жабайы аңдардың түрлі жолдармен тасымалдауы салдарынан орын алуда. Қазақстанда алты ірі және көптеген шағын уран кеніне бай аумақтар бар. Осы кен орындары табиғи радиоактивтілік деңгейін жоғарылатады. Қазақстан аумағының 30% радиоактивті радон газының жоғары деңгейде бөлінуі орын алған, ал бұл адам денсаулығына шынайы қауіп төндіруде. Сонымен қатар радио нуклидтермен ластанған суларды ішу немесе шаруашылық қажеттілігі үшін пайдалану да үлкен қауіп қатерге алып келеді. Қазақстан кәсіпорындарында 50 мыңнан астам ионды сәулеленудің қайнар көздері бар екендігі анықталды. Радиациялық зерттеу нәтижесінде 700 бақылаусыз қайнар көздер анықталып, олардың 16 адам өміріне аса жоғары деңгейде зиян екендігі айқындалды. Радиоактивті орта қалыптастыру радиоактивті ластанудың нақты көрінісі, ал радиоактивті қалдықтардың жинақталуы, яғни радиацияның қайнар көзі қоршаған ортаның ластануына алып келеді. Радиациялық қауіпсіздік – белгіленген нормаларға сәйкес қызметшілерге, халыққа және қоршаған ортаға радиациялық әсерді шектейтін шаралар кешенімен қамтамасыз етілген радиациялық жағдайының жай-күйі. жүктеу 234,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз