Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы

2 Дене тәрбиесі
жүріп, 
жүгіре 
алады
алғашқы 
дағдыларын 
меңгерген
қарапайым 
дағдыларын 
меңгерген
қимыл-қозғалысты
өздігінен 
орындай алады
орындау кезінде
шығармашылық 
танытады
жете отырып, 
негізгі 
қимыл-қозғалыс
түрлерін 
орындай алады
3
Дербес қимыл 
белсенділігі
Қатар ойнай
алады, 
кеңістіктегі
ашық, 
зейінді 
тартатын 
заттарды өз
бетінше 
таба алады
Шағын топта
бірге ойнай
алады
Бірлескен 
ойындарда 
қарапайым 
ережелерді 
сақтай алады
Өз бетінше 
түрлі ойындар 
ойнай алады, 
барлық ойын 
ережелерін 
сақтай алады
Балалар тобымен
қимыл ойындарын
ұйымдастыру 
дағдыларына 
біледі
Қимылдарын 
еркін меңгеріп
, саналы 
түрде ойын 
ережесін 
сақтай алады.
Қозғалыс 
қызметінде 
қарапайым 
өзін-өзі 
бақылау 
қалыптасқан
4
Салауатты өмір 
салты
Күнделікті 
шынығу 
тәсілдерін 
біледі
Шынықтыру 
шараларын 
өткізу 
кезінде 
жағымды 
көңіл-күй 
танытады 
және 
қауіпті 
жағдайда 
сақтық 
танытады.
Салауатты 
өмір салтының
қарапайым 
ережелерін 
біледі, 
ересектердің 
көрсетуімен 
дене 
шынықтыру 
элементтерін 
орындайды
Балабақшада 
өзін ұстаудың 
қарапайым 
ережелерін 
біледі және 
сақтайды. 
Өсімдіктерге, 
жануарларға, 
жәндіктерге 
қарым-қатынас 
жасай біледі.
Қауіпсіздік 
қағидаларын 
саналы түрде 
орындайды. Дене
шынықтыру 
шараларының 
қажеттілігі мен
маңыздылығын 
түсінеді
Ағзаны 
шынықтыру 
және дене 
сымбатын 
сақтау 
тәсілдерін 
біледі. Күн 
тәртібін 
сақтайды
      2-кесте
Коммуникативтік-тілдік дағдылар
Р
/
с
№
Дағдылар 
тізбесі
1 жастан 
бастап 2 
жасқа дейін
2 жастан 
бастап 3 жасқа
дейін
3 жастан 
бастап 4 жасқа
дейін
4 жастан 
бастап 5 жасқа
дейін
5 жастан 
бастап
6 жасқа дейін
6 жастан 
бастап 7 
жасқа дейін
1 2
3
4
5
6
7
8
1
Қарым-қатынас 
мәдениеті
Жай сөйлеммен
айтылған 
өтінішті 
орындай алады
Құрбыларымен 
қарым-қатынасқа
түсе алады
Ересектердің 
сөзін түсінеді
. Сұрақтарды 
тыңдайды, 
оларға жауап 
бере алады
Ересектермен, 
балалармен 
қарым-қатынасқа
түседі және 
олардың 
өтініштерін 
орындай алады
Қоғамдық 
орындардағы 
тәртіп 
ережелерін 
біледі және 
оларды 
сақтайды.
Тілдесу 
қағидаларын:
сөзсіз 
тілдесу 
құралдарын; 
сөйлесу 
әдебін 
меңгерген.
Сөз тіркесі 
мен 
сөйлемдерді 

2
Тілдің 
грамматикалық 
құрылымы
Жеңіл сөздерді
қолданып, 
оларды 
түсіндіре 
алады
Өз ойын 
түсінікті 
дұрыс жеткізе 
алады
Қажетті сөздер
мен сөз 
тіркестерін 
қолдана алады
Ересектердің 
сұрақ қоюы 
арқылы салалас
және сабақтас 
құрмалас 
сөйлемдерді 
үйлесімді 
құрастыра 
алады
Сөйлеуге сыни
қарым-қатынас 
таныта алады,
грамматикалық 
дұрыс сөйлеуге
тырысады
грамматикалық
дұрыс 
құрастыра 
алады. 
Сөйлеуде 
таныс 
сөздердің 
қиын 
түрлерін 
қолданады
3
Сөйлеудің 
дыбыстық 
мәдениеті
Дауысты 
дыбыстарды 
және дауыссыз
дыбыстарды 
артикуляциялық
қатынаста 
жеткілікті 
түрде анық 
айта алады
Дауысты және 
дауыссыз 
дыбыстарды 
дұрыс дыбыстай
алады
Сөздердің 
дыбысталуын 
тыңдай отырып,
оларды анық 
айтады
Ана тілінің 
барлық 
дыбыстарын 
дұрыс айтады
Дыбыстарды 
саралай 
отырып, 
интонациялық 
мәнерлеудің 
әртүрлі 
тәсілдерін 
қолданып, 
сөздерін 
белсенді түрде
құбылтып ойнай
алады
Дыбыстарды 
анық, дұрыс,
мәнерлеп 
айта алады, 
жіктей алады
, дыбыстың 
шартты 
белгілерінің 
көмегімен 
буын мен сөз
құрастыра 
алады
4 Сөздік қор
Ересектердің 
айтқан 
сөздері мен 
сөз 
тіркестерін 
айтады
Өзі, отбасы 
мүшелері, 
сүйікті 
ойыншықтары 
туралы 
сұрақтарға 
жауап бере 
алады
Барлық 
әрекеттерді, 
заттар мен 
құбылыстарды, 
олардың 
белгілерін 
және сапасын 
атайды
Көрнекі 
жағдаяттарсыз 
-ақ сөздерді 
қолданып, 
сөйлеуде 
етістіктерді 
белсенді 
қолдана алады
Сөйлемде 
антоним, 
синоним 
сөздерді 
қолдана 
отырып, 
тілдегі 
сөздің көп 
мағыналығын 
түсінеді
Сөзжасам 
дағдыларына 
ие. 
Заттардың 
белгілері 
мен 
қасиеттерін 
қолдана 
отырып, 
сөздің 
мағынасын 
түсіндіре 
алады.
5
Байланыстырып 
сөйлеу
Тапсырманы 
мұқият 
тыңдайды және
оны басқа 
адамға 
жеткізуді, 
қысқа фразалар
мен сөздерді 
қолданып 
өтініш жасай 
алады
Тілектерін, 
ойларын, 
сезімдерін 
айту үшін 
сөздерді 
қолдана алады
Табиғаттың 
тірі және өлі 
нысандарын 
бақылау, 
суреттерді, 
заттарды 
қарастыру 
арқылы 
сұрақтарға 
дұрыс жауап 
бере алады
Диалогтік 
сөйлеудің, 
тілдесудің 
негізгі 
формасын 
меңгерген. 2-3
сөйлемнен 
тұратын 
тұжырымдарды 
қолдана біледі
Әртүрлі сөз 
таптарын, 
эпитеттерді, 
салыстыруларды
қолдана 
отырып, 
монолог құра 
алады
Берілген 
тақырып, 
сурет 
бойынша 
қарапайым, 
жайылма 
сөйлемдерді 
қолдана 
отырып 
байланыстырып
, 
бірізділікпен
әңгіме 
құрастыра 
алады
Күрделі емес 
шағын сахналық
Түрлі 
оқиғалар 
айта алады, 

6
Шығармашылықпен
сөйлеу қызметі
мазмұндағы 
ойыншықтардың 
қойылымдарын 
түсінеді, 
олардың 
әрекеттеріне 
еліктей алады
Саусақ 
ойындарына 
арналған 
тақпақтарды 
жатқа айтады
Кейіпкерлердің
мінездемесін 
беру үшін 
интонациялық 
мәнерлеудің 
қарапайым 
түрлерін 
қолданады
Таныс 
ертегілерін 
айта алады, 
ойыншықтар 
бойынша шағын 
әңгімелер 
құрастырады
Оқиғалар 
құрастыра 
алады, 
астарлы және 
ауыспалы 
сөздерді 
қолданып, 
түсіне алады.
ертегілер 
ойлап 
шығарады, 
ойынға өлең 
ұйқастары 
мен сөз 
құрастыруға 
қызығады
7
Шығармаларды 
қабылдауы
Тиісті 
суреттерді 
қолдана 
отырып шағын,
қарапайым 
әңгімелерді, 
өлеңдерді, 
тақпақтарды 
түсінеді
Халық ауыз 
шығармашылығы 
туындыларына 
эмоциямен үн 
қата алады
Түрлі 
оқиғаларға, 
кейіпкерге 
өзінің 
қарым-қатынасын
білдіреді
Өзіне ұнайтын 
бірнеше 
шығармаларды 
атай алады, 
әдеби 
кейіпкерлерді 
ойында 
қолданады
Кітапқа деген
қызығушылық 
танытады, 
өлеңдерді 
жатқа мәнерлеп
оқуы мүмкін
Көрген, 
таныс 
шығармалар 
мәтінін 
мазмұндай 
алады
8
Сауаттылық 
негіздері
Үш дыбысты 
сөздермен 
талдау жасай 
біледі. 
Тыңдай біледі
және екпінді 
буындарды 
ажыратады.
Дыбыстардың 
айтылуы мен 
дыбысталуына 
талдау 
жасағанда 
білімін 
қолдана 
алады. 4 
дыбысты 
сөздерге 
дыбыстық 
талдау 
жасайды, 
дыбыстарды 
сипаттайды.
      3-кесте
Танымдық дағдылар
Р
/
с
№
Дағдылар 
тізбесі
1 жастан 
бастап 2 
жасқа дейін
2 жастан 
бастап 3 
жасқа дейін
3 жастан бастап
4 жасқа дейін
4 жастан 
бастап 5 жасқа
дейін
5 жастан бастап
6 жасқа дейін
6 жастан бастап 
7 жасқа дейін
1 2
3
4
5
6
7
8
1
Заттардың 
қасиеттерін 
бағдарлау
Біртекті 
заттарды бір
белгісі 
бойынша (
көлемі, 
пішіні) 
топтастыра 
біледі. 
Заттардың 
негізгі 
түстерін, 
пішінін, 
көлемін, 
Салыстыру (қатар
қою, тіркеу) 
тәсілімен 
заттарға тән 
айырмашы-лықтарды
Заттарға тән 
ерекшеліктерді
және 
белгілерді 
иісі, дәмі, 
дыбысы 
Танымдық әрекет 
ретінде 
заттардың 
Адам өміріндегі 
маңызына және 
қолданылуына 
байланысты 
заттарды даярлау
үшін 
пайдаланылатын 
материалдардың 

Негізгі төрт
түсті 
ажырата 
алады
сипатын 
ажыратады
таниды және 
атайды
негізінде 
қабылдайды, 
атай біледі
қасиеттері мен 
белгілерін 
қарастыра алады
қасиеттері мен 
алуан түрлілігі 
туралы білімді 
меңгерген
2
Қоршаған 
әлемді танып 
білу
Өзі, отбасы 
туралы 
білімге ие. 
Айналасындағы
жануарларды,
өсімдіктерді 
және 
заттарды 
таниды
Адамдарға, 
олардың 
әрекетіне 
ерекше 
қызығушылық 
танытады
Табиғаттағы және
ауа райындағы 
қарапайым 
өзгерістерді 
байқайды және 
атайды.Бағдаршам
белгілерінің 
мәнін түсінеді 
және атайды
Тірі және өлі 
табиғат пен 
қоғамдық 
өмірдегі 
қарапайым 
себеп-салдарлық
байланыстарды 
түсінеді
Танымдық 
міндеттерді 
шынайы-көрнекі 
және 
көрнекі-үлгі 
тұрғысында шеше 
алады, жүйелей 
және топтастыра 
алады. 
Ұқсастықтары мен
айырмашылық-тарын
табуға қабілетті
.
Қоршаған 
ортадағы табиғат
объектілерінің 
сипаты мен 
айтарлықтай 
белгілерін 
айқындау 
негізінде 
түсініктерін 
қорыта біледі
3
Құрылым-дау 
дағдылары
Ересектердің 
көмегімен 
қарапайым 
құрылыс 
құрай алады
Ересектердің 
көрсетуімен 
қарапайым 
құрылыстарды 
қайталап 
жасайды (
үстіне, 
жанына, 
астына қоя 
алады)
Құрылыс 
материалда-рын 
әртүрлі 
тәсілдермен 
орната алады. 
Оның негізгі 
бөлшектерін 
біледі және 
атайды
Құрылыс 
материалдарын 
өз бетінше 
таңдайды, 
құрылысты 
әдемі 
орындауға 
тырысады
Құрастырудың 
бірнеше және 
қарапайым 
жинақтау 
тәсілдерін 
меңгерген.Түрлі 
нәтиже алу үшін 
бір және бірнеше
тәсілдер 
қолданады.
Жапсыру және 
сурет салу 
түрінде 
геометриялық 
пішіндерден 
шынайы және 
абстракциялық 
объектілердің 
қарапайым 
модельдерін 
жасай алады
4
Экология-лық 
мәдениет 
негіздері
Тіршілік 
иелерін, 
өсімдіктерді 
ажырата 
алады, 
оларға 
қызығушылық 
танытады
Жануарлар 
әлеміне 
мейірімділік 
танытады 
және ұқыпты 
қарым-қатынас
жасайды
Ересектердің 
көмегімен 
өсімдіктерді 
күтіп баптау 
бойынша 
қарапайым еңбек 
дағдыларын 
орындай алады
Табиғатта 
өзін-өзі 
ұстаудың 
кейбір 
нормаларын 
меңгерген
Қоршаған әлемнің
алуан түрлілігін
түсінеді. 
Өсімдіктердің 
қасиеттері мен 
жануарлардың 
мекендейтін 
ортасын біледі
Ұсақ ерекше 
белгілері 
бойынша 
жануарлар мен 
өсімдіктерді 
ажырата біледі 
және атай алады.
Табиғат 
бұрышындағы 
мекендеушілерді 
күтіп баптай 
алады. Өмірлік 
жаңа жағдайларда
қауіпсіздікті 
сақтай алады
5
Қарапайым 
математикалық 
түсініктер
Ересектердің 
нұсқауларын 
түсінеді 
және 
айналасындағы
кеңістіктен 
заттарды 
таба алады
Кеңістікте 
бағдарлаудың 
бастапқы 
дағдыларын 
меңгерген
Уақыт, кеңістік,
туралы қарапайым
түсініктерін 
көрсете алады
Уақыт туралы (
тәулік 
бөліктері: 
таңертең, күн,
түн; күндер: 
бүгін, кеше, 
ертең; жылдам,
баяу) 
түсініктерге 
ие
Геометриялық 
пішіндердің 
құрылымдық 
сипаттамаларын, 
тура және кері 
реттегі сандық 
қатынасты біледі
Түрлі белгілері 
бойынша 
объектілерді 
жіктей алады; 
сөз арқылы 
кеңістіктік-уақыт
қатынасын 
меңгерген; 
логикалық ойлау 
тәсілдеріне ие.

6
Ізденіс және 
экспери-менттік
іс-әрекет
Әртүрлі 
пішіндегі (
тесіктерге) 
ойықтарға 
сәйкес 
заттарды 
салуды 
біледі
Әртүрлі 
заттармен 
эксперимент 
жасай (
ажырата, 
жалғай, 
құрастыра) 
алады
Таныс 
материалдар-мен 
өз бетінше 
эксперимент 
жасай алады
Мақсатты түрде
жаңа 
материалдармен
эксперимент, 
моделін жасай 
алады және 
заттар 
арасындағы 
жалпы 
белгілерді 
ажырата біледі
Қарапайым 
себеп-салдарлық 
байланыс орната 
алады, ретімен 
және нәтижелі 
эксперимент 
жасай алады
Нәтижеге жететін
эксперимент 
әрекетіне мақсат
қоя, нәтижеге 
жете біледі
7
Ақпаратпен 
жұмыс
Әртүрлі 
ақпарат 
көздеріне 
қызығушылық 
танытады
Ескі және жаңа 
ақпарат-тардың 
айырмашылы-ғын 
анықтайды
Жаңа 
ақпараттар алу
қажеттігін 
түсінеді
Жаңа ақпаратты 
қалай ұсынуды, 
кімдер 
қызығушылық 
танытатынын 
біледі және 
түсінеді
Алған ақпаратқа 
талдау жасайды, 
оларды саналы 
түрде қолдана 
алады.
      4-кесте

жүктеу 464,48 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: