Социологиялық зерттеудің сапалы және сандық әдістері

жүктеу 17,07 Kb.

Дата	28.10.2022
өлшемі	17,07 Kb.
	#39887

Социологиялық зерттеудің сапалы және сандық әдістері Нұркамал Мейір

Социологиялық зерттеудің сапалы және сандық әдістері
Социологиялық зерттеудің екі әдісі бар, ол сапалық және сандық.
Сапалық зерттеу- адамның мінез құлқын сандық жағынан емес сапалық жағынан зерртеу. Егер сандық зерттеуді біз «Қанша?» деген сұраққа жауап алсақ, сапалық зерттеуде біз «Неге?» деген сұраққа жауап аламыз. Сапалық зерттеудің кең таралған әдістері фокус-топ және тереңдетілген сұхбат. Сапалық зерттеуді алғашқы орында зерттеліп жатқан мәселеде негізгі және көптеген пікірлерді алуға мүмкіндік береді. Сапалық зерттеулер толық әрі жеткілікті саналады, егер де зерттеушілер сирек кездесетін пікірлер жиынтығын жинай алса. Сапалық зерттеулерде ешқандай жағдайда респонденттердің қаншасы осындай немесе өзге пікірлерді таңдағанын санауға болмайды. Сандық зерттеу- нақты цифрлар мен статистикалық деректер қажет болған жағдайда жүргізілетін зерттеу. Сандық зерттеулер әдісінің негізінде нақты математикалық және статистикалық моделдер жатыр, нәтижесінде зерттелетін көрсеткіштердің нақты сандық мәндеріне ие боламыз. Сандық зерттеулер тұтынушыға «Қанша?» деген сұраққа жауап береді және зерттелген нысанның көлемін оның танымалдылығын, таралауын зерттейді. Сандық зерттеудің түрлері көп. Мысал ретінде: сұхбат, өнімді тексеру, бетпе бет сөйлесу және т.б.
Сандық және сапалық зерттеулер арасындағы негізгі 5 айырмашылық: 1. Зерттеу нысаны: Сандық зерттеудің зерттеу объектісі статикалық мәліметтерден тұрады, олардан ықтимал тұжырымдар жасалады. Сапалық әдістер ең алдымен процестерге бағытталған, яғни динамикалық аспектілерде және олар құбылыстардың субъективті тәжірибесіне талдау субъектілері тұрғысынан көңіл бөледі. 2. Мақсаты және қолданылуы: Сапалы зерттеу өзінің негізгі мақсаты ретінде құбылысты алғашқы зерттеу, сипаттау және түсінуді көздейді. Керісінше, сандық әдістер ғылыми процестің неғұрлым жетілдірілген нүктесінде жиі қолданылады: жылы гипотезаларды сынау, яғни оларды растау немесе жоққа шығару кезінде. 3. Талдау көзқарасы: Сапалы зерттеу құбылыстарды белгілі бір тұлғалар тұрғысынан зерттеуге бағытталғандықтан, ол сөзсіз субъективті сипатта болады, дегенмен бұл әдіснамалық қатаңдықты білдірмейді. Сандық әдістер, керісінше, объективті өлшеуге болатын әсерлерді талдауға тырысады. 4. Мәліметтер түрі: Сандық зерттеулердің деректері сандық болып табылады; Осы себепті деректердің өзінен тыс қорытынды жасауға мүмкіндік беретін белгілі бір беріктік пен шағылыстыру қабілеттілігі қабылданады. Сапалы зерттеулерде нақты факт бойынша ақпараттың тереңдігі мен байлығына басымдық беріледі және қорытындылар мұнымен шектеледі. 5. Әдістеме: Сандық аспектілерге назар аудара отырып, сандық әдістер шындықтың көптеген нақты аспектілерін нақты және бақыланатын түрде өлшеуге мүмкіндік береді. Керісінше, сапалы зерттеулерде негізінен тілдік деректер, атап айтқанда баяндау регистрлері қолданылады.

жүктеу 17,07 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: