Кіріспе
|
|
«Сызу және топографиялық сызу негізі» оқу пәнінің мақсаты мен тапсырмалары, оның маркшейдерді даярлаудағы рөлі. Сызба құралдары, құрылғылары мен материалдары. Оларды жұмысқа даярлау, сақтау және күтім. Топографиялық сызудың тапсырмалары, ережелері мен әдістері.
Жұмыс орынын ұйымдастыру. тіктөртбұрышты рамкаларды салу тәсілдері.
|
Жұмыс орынын әзірлейді.
|
Оқу пәнінің мақсаты мен тапсырмаларын, негізгі сызу құралдарын атайды.
Жұмыс орынын әзірлейді, тіктөртбұрышты рамкаларды салады.
|
|
Бөлім 1 Сызбаларды графикалық әрлендіру
Тақырып 1.1 Форматтар. Сызба сызығы
|
|
Сызба форматы. Негізгі жазба. Сызба сызығы, олардың мазмұны. Сызбалардағы көрініс масштабтар.
Сызба сызығын салу, сызба парағының рамкасы мен негізгі жазуды салу (формат А4).
|
Сызба сызығын салады.
|
Негізгі сызба форматтарының өлшемдерін мазмұндайды.
Сызба рамкасының түзілуін, күйі мен негізгі жазбаның мағынасын мазмұндайды.
Қолдану мен мәніне байланысты сызба сызығына талаптар стандартын құрастырады.
Сызбалардағы көріністің масштабтарын атайды, оларды қолдану және салуды мазмұндайды.
Талап етілетін стандарттарға сай сызба сызығын, сызба парағының рамкасын және негізгі жазбаны салуды орындайды.
|
|
Тақырып 1.2 Сызбаларда жазуларды орындау
|
|
Сызба шрифтарының түрлері мен өлшемдері. Цифр, әріп пен белгілерді жазу менконструкциясы. Жазбаларды жазудың негізгі ережелері.
Әртүрлі көлемдегі шрифтармен әріп, цифр, сөз бен сөйлем жазу.
Сызбаларда жазуларды орындау. Негізгі жазбаны толтыру формасы (формат А4).
|
Сызбада жазбаны салады.
|
Стандартты сызба шрифтарының түрлрі мен өлшемдерін, әріптер мен цифрлар параметрлерін сипаттайды, олардың кострукциясын мазмұндайды.
Жазбаны салудың негізгі ережелерін мазмұндайды.
Үлгілерді қолдану арқылы талап етілген шрифт арқылы әріп, цифр, белгі, сөз бен сөйлемдерді сызу дағдысын демонстрациялайды.
Сызбада жазбаларды жазады, стандарттарға сай негізгі жазба формасын толтырады.
|
|
Тақырып 1.3 Өлшемдерді енгізу
|
|
Сызықтық өлшемдерді сызу. Диаметр, радиус, квадраттарды белгілеу. Бұрыштық өлшемдерді енгізу. Бөлшектердің шартты қалыңдығы мен ұзындығын белгілеу. Қайталанатын элементтердің өлшемдерін енгізу.
Қарапайым конфигурациядағы тегіс бөлшекте сызықтық және бұрыштық өлшемдерді сызу.
|
Қарапайым конфигурациядағы тегіс бөлшекте сызықтық және бұрыштық өлшемдерді сызады.
|
Сызықтық өлшемдерді сызуады, диаметр, радиус, квадраттарды белгілейді, бұрыштық өлшемдерді енгізеді, бөлшектердің шартты қалыңдығы мен ұзындығын белгілейді, қайталанатын элементтердің өлшемдерін енгізеді.
Стандарттар талаптарына сай қарапайым конфигурациядағы тегіс бөлшекте сызықтық және бұрыштық өлшемдерді сызады.
|
|
Тақырып 1.4 Геометриялық сызба. Жанасу
|
|
Геометриялық сызба: қиық, бұрыш, дөңгелекті тең бөлікке бөлу, дұрыс көпбұрыштар мен көпбұрыштар, берілгенмен тең; сызбаны орындауда қолдану. Жанасу сызығы, олардың түрлері. Жанасуларды салудың жалпы принципі.
Негізгі геометриялық салуды орындау. Әртүрлі жанасу сызықтарын орындау.
Стандарттар талаптарына сай өлшемдерді енгізу мен техникалық бөлшектін контурын салу (формат А4).
|
Негізгі геометриялық салуларды орындайды.
|
Негізгі геометриялық салуларды мазмұндайды.
Жанасуды салудың негізгі принципін мазмұндайды.
«Жанасу нүктесі» түсінігінің мәнін ашады.
Негізгі геометриялық салуды орындайды.
Екі түзудің жанасуын, екі доғаның ішкі және сыртқы жанасуын, түзу доғалардың сыртқы және ішкі жанасуы мен радуисы берілген доғамен жанасуын салады.
Сызудағы жанасу мен қажетті геометриялық салуларды орындауарқылы техникалық бөлшектер контурын салады.
Стандарттар талаптарына сай өлшемдерді енгізеді.
|
|
Бөлім 2 Сызу геометриясының негізі
Тақырып 2.1 Кескін әдісі. Нүкте мен түзу кескіні
|
|
Кескін әдісі. Орталық және параллельді кескін. Ортогоналды кескін. Тегіс кескін. Координат жүйесі. Кескін нүктесі. Түзу қима кескіні. Жалпы және жеке күй түзуі. Тегістегі нүкте. Түзулердің өзара орналасуы (параллельді, қиылысатын, тоғысу).
Екі берілген бойынша үшінші нүкте кескінін салу. Жалпы және жеке күйдегі түзу және сызу нүктелерін салу және оқу. Түзу сызық нүктесінің тәуелділігін аныұтау. Берілген координаттар бойынша тура және қиық, нүкте сызбасы, түзу сызыққа қарасты нүкте сызығын салу.
|
Түзу және нүкте сызбасын салуды орындау.
|
Кескін әдісі туралы жалпы пікірлерді айту.
Кескіндеу әдісін сипаттайды. Ортогоналды кескіндегі тура және нүкте сызбасын мазмұндайды.
Нүкте координаттарын анықтайды.
Тура және өзара орналасқан түзу нүктелер қарастылығының қасиеттерін мазмұндайды.
Бір сызыққа қатысты координаттар бойынша жалпы және жеке күйдегі түзу және сызу нүктелерін салу.
|
|
Тақырып 2.2 Тегіс кескіні
|
|
Сызбадағы жазықтық тапсырмасы. Жазықтық ізі. Ортақ және жеке күйдегі жазықтық. Жазық фигуралардың кескіні. Жазықтықтағы түзу және нүкте. Жазықтықтардың өзара орналасуы.
Тегіс және берілген із салынған фигуралары, жазықты кескіндейтін және деңгей жазықтығы, ортақ жатқан жазық сызбасын салу және оқу.
Жазықта жатқан нүкте мен түзуді сызу. Сызбада жанасатын жазықтықта түзуді салу. Параллельді берілген жазықтықты салу.
|
Жазық сызбаларды орындау және оқу.
|
Сызбада жазықтықты беру тапсырмаларын сипаттау.
Жалпы және жеке орналасқан жызықтық сызбасын түсіндіру.
Тегіс және берілген із салынған фигуралары, жазықты кескіндейтін және деңгей жазықтығы, ортақ жатқан жазық сызбасын салу және оқу.
|
|
Тақырып 2.3 Геометриялық дене кескіні
|
|
Геометриялық шек пен дене, олардың классификациясы. Негізгі геометриялық денелер кескіні: призмалар, цилиндр, пирамидалар, конустар, шарлар. Геометриялық дене бетіне қатысты нүкте кескіні.
Үш кескінде геометриялық денелер сызбасын салу және оқу. Геометриялық денер бетіне жататын нүктелер кескінін салу.
Геометриялық дене мен нүкте топтарын, оларыдң бетіне салу (формат А3).
|
Үш кескінде геометриялық денелер сызбасын салу мен оқуды орындайды.
|
Геометриялық шек пен дене, олардың классификациясын сипаттайды.
Геометриялық денер бетіне жататын нүктелер кескіні мен негізгі геометриялық дене кескінін салуды түсіндіру.
Үш кескінде геометриялық денелер сызбасын сала және оқи алады.
Геометриялық денер бетіне жататын нүктелер кескінін, олардың бетіне геометриялық денелер тобы мен нүктелерді салу.
|
|
Тақырып 2.4 Аксонометриялық кескін
|
|
Стандартты аксонометриялық кескін түрлері. Аксонометриялық ось.
Қисаю көрсеткіштері. Геометриялық дене мен жалпақ фигураның аксонометриялық кескіні. Айналымның тікбұрышты изометриялық кескіні.
Сызбамен берілген жазық кескініндегі кез келген параллельді, дұрыс көпбұрыштардан тегіс изометриялық және қисықбұрышты кескінді; еркін орналасқан көпбұрышты салу. Түкбұрышты изометриялық кескіндегі параллельді жазық кескін, дөңгелек көрінісі. Геометриялық денелердің аксонометриялық кескінін салу.
Аталған денелерге қатысты геометриялық дене мен жалпақ фигураның аксонометриялық кескінін салу (формат А4).
|
Геометриялық дене, жалпақ фигуралардың аксонометриялық кескінін салуды ұйымдастыру.
|
Аксонометриялық кескіндердің түрлерін және аксонометриялық осьті және иілу көрсеткіштерін сипаттайды.
Геометриялық дене мен жалпақ фигуралардың аксонометриялық кескінін салу тәртібін мазмұндайды.
Аталған денелерге қатысты геометриялық дене мен жалпақ фигураның аксонометриялық кескінін салу.
|
|
Тақырып 2.5 Кескіннің өзгеру тәсілдері
|
|
Жазық кескіннің айналу және ауыспалы тәсілдері. Жазық фигураның нақты көлемі мен түзу ортақ орналасқан қияқтың ұзындығын анықтау үшін кескінді өзгерту тәсілдерін қолдану.
Жазық кескіннің айналы және ауыспалы тәсілдерін қолдану арқылы кескінді жазыққа жататын жазық фигура мен қиықтың нақты көлемін анықтау үшін орналастыруды орындау.
|
Жалпақ фигура мен кескін көлемін анықтайды
|
Жазық фигураның нақты көлемі мен түзу ортақ орналасқан қияқтың ұзындығын анықтау үшін кескінді өзгерту тәсілдерін қолдануды мазмұндайды.
Жалпақ фигура мен кескін көлемін анықтайды.
|
|
Тақырып 2.6 Тегіс геометриялық денелердің бетімен жанасуы
|
|
Айналмалы жазықтықтағы көпбұрыштар мен денелер беттерінің жанасу сызығы мен жазықтықта кескінделетін геометриялық денелер жанасуы. Фигура кескінінің шынайы көлемі. Тұрақты геометриялық денелер бетінің орамы. Иілім сызығы. Лекалдармен жұмыс жасау тәсілі.
Сызбаларды үш кескінде салу, аксионометриялық кескін мен геометриялық дене орамы, жазықтағы ажыраған кескінді салу. Кескін фигурасының шынайы көлемін анықтау. Аксонометриялық кескінді және тұрақты геометриялық дене орамын салу.
Аксонометриялық кескін сызбасын және тұрақты қиыстырылған геометриялық дене орамын және жазықта ажыраған кескінін салу (формат А3).
|
Комбинацияланған геометриялық дене орамы мен аксонометриялық кескін сызбасын орындайды.
|
Шынайы бой фигурасының көлемін, жазықтықтағы дене беттерінің жанасу сызы,ын сипаттайды.
Геометриялық дене орамын салуды сипаттайды.
Сызбаларды үш кескінде салады, аксионометриялық кескін мен геометриялық дене орамы, жазықтағы ажыраған кескінді салады. Кескін фигурасының шынайы көлемін анықтайды. Аксонометриялық кескінді және тұрақты геометриялық дене орамын салады.
Аксонометриялық кескін сызбасын және тұрақты қиыстырылған геометриялық дене орамын және жазықта ажыраған кескінін салады.
|
|
Тақырып 2.7 Геометриялық денелердің өзара жанасуы
|
|
Геометриялық денелердің жанасу сызығы: екі көпбұрышты, айналмалы денесі бар көпбұрышты, екі айналымдағы денелер. Егер екі жанасатын жазық үлкен болса және егер бір жанасатын жазық үлкен болса жанасатын сызық салынады.
Жанасатын геометриялық денелердің аксонометриялық кескінін және сызбасын салу.
Жанасатын геометриялық денелердің аксонометриялық кескінін және сызбасын салуды орындау (формат А3).
|
Жанасатын геометриялық денелердің аксонометриялық кескінін және сызбасын салуды орындайды.
|
Геометриялық денелердің жанасу сызығын сипаттайды.
Егер бір жанасатын жазық үлкен болса жанасатын сызықты салады.
Жанасатын геометриялық денелердің аксонометриялық кескінін және сызбасын салуды орындайды.
Жанасатын геометриялық денелердің аксонометриялық кескінін және сызбасын салады.
|
|
Бөлім 3 Топографиялық сызу
Тақырып 3.1 Сызу материалдары, құралдары мен жабдықтары
|
|
Қағаз. Қағаз сапасы, оның форматы. Қағаздар түрлері: сызу, сурет салу, картографиялық, масштабтық-координаттық, графиттік, сорғыш.
Мөлдік материалдар. Калька, пергамент сызу қағазы, пластик.
Тушь. Тушь түрлері: палочка түріндегі тушь, ыдыстағы сұйық тушь, тюбиктегі концентрленген тушь.
Сызу құралдары. Сызу тақтасы, сызғышы, үшбқрышы, лекало, транспортир, координатомер, өлшеу лупасы, өшіргіш.
Сызу құрылғылары. Циркуль-өлшегіш, дала циркуль, микроциркуль, кронциркуль, бірыңғай рейсфедер, кішігірім рейсфедер, бірыңғай қисық аяқ, екі қисықаяқ, пуансон, наколка-пенал, отвёртка-пенал. Рапитограф. Готовальни. Готовален түрлері. Топографиялық готовален, әмбебап картогрфиялық готовален.
Сызба құрылғылары. Рейсшина, пропорционалды (синустік) сызғыш, шрафировалды сызғыш, штриховалды құрал.
Жұмыс орынын даярлау.
|
Сызу материалдары мен сызу құралдарын қолданады.
|
Қағаз түрлерін, мөлдік материалдар, тушь, сызба құралдары, сызба құрылғыларын сипаттайды.
|
|
Тақырып 3.2 Қарандау, қаламұшпен сызу
|
|
Қарандаш қасиеті. Қаттылығына байланысты қарандаш түрлері. Оларды жұмысқа даярлау. Қарандашпен жұмыс жасау техникасы. Әртүрлі разграфка, үзілмелі сызық пен түзу сызғышы арқылы қарандашпен сызады.
Қолмен қарандаш арқылы сызу. Жоғарыдан төмен штрихты біртіндеп ұлғайту техникасы. Қисық және толық сызықтарды сызу. Қарандашпен салынған жқмыстардағы қателіктерді түзеу.
Сызу қаламүштардың түрлері. Сызу қаламұштарын жұмысқа даярлау. Штрихты ұлғайту тәсілі арқылы қаламұшпен жұмыс техникасы.
Түзу, қиғаш және толық сызықты сызу, топографиялық карта мазмұнының элементтерін сызу (рельеф, гидрография). Сызу қаламұшымен жасаған қателерді түзеу.
|
Штрихты өсіру әдісі арқылы топографиялық жоспар мен карталардың мазмұнының әртүрлі элементтерінің сызбасын сызуды орындау.
|
Қаттылығына байланысты қарандаштарды ажыратады.
Сызуға қарандаштарды даярлайды. Қолмен сызғыш арқылы сызуды орындайды, қарандаш арқылы жазылған жұмыстағы қателерді түзетеді.
Сызу қаламұшын ажыратады.
Жұмысқа сызу қаламұшты даярлайды. Түзу, қиғаш және толық сызықты сызу, топографиялық карта мазмұнының элементтерін сызады. Сызу қаламұшымен жасаған қателерді түзетеді.
|
|
Тақырып 3.3 Рейсфедер, қисықаяқпен, кронциркульмен жұмыс
|
|
Рейсфедерлер, олардың құралы мен түрлері. Рейсфедерлерді ұштау мен тексеру. Рейсфедермен жұмыс жасау техникасы. Әртүрлі ұиындықтағы қалыңдық пен штрихтау шкалаларын рейсфедермен сызу.
Қисықаяқ (айналатын рейсфедер), оның құралы мен түрлері. Қисықаяқты ұштау мен тексеру. Қисықаяқпен жұмыс атқару техникасы. Әртүрлі қиындықтағы қисық сызықтарды сызу ерекшелігі.
Кронциркуль (құлау тәрізді рейсфедер), оның құралы. Дөңгелек салуға арналған басқа да циркульдер. Кронциркульді ұштау мен эксцентрді түзеу. Кронциркульмен жұмыс техникасы.
|
Топографиялық жоспарлар мен карталар мазмұнын көрсететін шартты белгілердің әртүрлі сызбаларды сызуды орындайды.
|
Рейсфедер құралын сипаттайды және түрлерін атайды. Рейсфедерді ұштау мен тексеру тәртібін атайды. Рейсфедермен жұмыс жасауды орындайды.
Қисықаяқ құралын сипаттайды және түрлерін атайды. Қисықаяқты ұштау мен тексеру тәртібін атайды. Қисықаяқпен жұмыс жасауды орындайды.
Кронциркуль құралын сипаттайды және түрлерін атайды. Кронциркульді ұштау мен тексеру тәртібін атайды. Кронциркульмен жұмыс жасауды орындайды.
|
|
Тақырып 3.4 Жоспарлардағы картографиялық шрифтар мен жазбалар
|
|
Топографиялық карталар мен жоспарлардағы жазбалар, олардың мәні.
Шрифтарға қойылатын жалпы талаптар: әріп формасының нақтылығы, оқу жеңілділігі, көрінуі, сызу қарапайымдылығы.
Шрифтар классификациясы. Графикалық шрифт қасиеті. Шрифт гарнитурасы. Картографиялық шрифттар индексі.
Әріптердің негізгі параметрлері мен элементтері. Әріпті салу әдісі. Бас және кіші әріп, пунктуациялық белгі мен цифралар.
Жоспарлар мен карталардың маркшейдерлік-геодезиялық жұмыстарындағы қолданылатын шрифттар. Қолмен жазу шрифттары.
|
Карталар мен жоспарларда қолданылатын қолмен жазу шрифтарын салу.
|
Карталар мен жоспарларда қолданылатын жазбалардың барлық түрлерін атайды. Шрифтарды салады.
Карталар мен жоспарларда қолданылатын қолмен жазу шрифтарын салады және ажыратады.
|
|
Тақырып 3.5 Топографиялық жоспарлардағы шартты белгілер
|
|
Топографиялық шартты белгілерді белгілеу. Шартты белгілердің сапалы және сандық сипаты. Шартты белгілерге қойылатын талаптар: оңай есте сақтау, сызу икемділігі мен көрініс экономдылығы.
Шартты белгілер классификациясы. Жоспар мен карта масштабтар мен объектілердің салынған көлеміне қатысты шартты белгілерді топтарға бөлу. Компонентті мазмұны бойынша шартты белгілерді топтастыру (геодезиялық пунктар, гидрография, рельеф).
Масштабттан тыс, сызықтық және аудандық белгілерді сызу әдісі.
Координаттары белгілі орталықтармен жерлерге бекітілген мемлекеттік геодезиялық желі пунктерін сызу талаптары.
Бағыты бар сызбаның шартты белгілері талаптары.
|
Топографиялық карталарда шартты белгілерді салу мен оқуды орындау.
|
Шартты белгілерінің классификациясын атайды. Топографиялық карталарда шартты белгілерді салады мен оқуды орындайды.
|
|
Бөлім 4 Компьютерлік графика
|
|
Тақырып 4.1 Графикалық ақпаратты сандық сипаттау негізі
|
|
Тұрғылықты жердің сандық және электрондық жоспары мен карта туралы түсінік. Кеңістік мәліметтерінің қүрылымы мен форматын ұсыну. Мәліметтердің векторлы және өсім форматы. Графикалық ақпаратты үлгілеу. Компьютерлік граяика жүйесінде картографиялық көріністі салу мен сипаттау иерархиясы (күнделікті баспа жүйесі). Конструктивті элементтің сөздігін құру. Картографиялық тілдің нысандандырылған шартты белгілер жүйесін құру – нысандандырылуды құру (машиналық-бағытталған).
|
Графикалық ақпараттың сандық сипаты незігі туралы әңгімелейді.
|
Кеңістік мәліметтерін ұсыну форматы мен құрылымын әңгілмелей.
Конструктивтік элементтер сөздігін құрады.
|
|
Тақырып 4.2 Компьютердік графикада қолданылатын негізгі түстер моделінің негіздері
|
|
Түстерді компьютерлік көрсету. техникалық құралдардың түртік диапазоны. Түсті ұсыну моделі. Компьютерлік графикада қолданылатын перцепциондық (LAB, HSB), аддитивтік (RGB) және субтрактивтық (CMY, CMYK.) түстік модельдер. Сұр түс түсінің моделі. Графикалық бағдарламалардың электронды түсті палитрасы.
|
Компьютерлік графикадің негізгі түсті модель туралы әңгімелейді.
|
Техникалық құралдардың түс диапащоны туралы ақпаратты әңгімелейді.
Түстерді ұсыну моделі туралы түсініктері бар.
Выбирает цветовые модели.
|
|
Тақырып 4.3 Карталар мен жоспарларды автоматты үдерісін техникалық қамтамасыз ету
|
|
Автоматты картографиялық жүйесін автоматты карталар мен жоспарларды құру үдерісінің негізігі.
Компьютерге мәліметтерді енгізу құралы (графикалық ақпараттарды сандықа ауыстыруы). Клавиатура, магниттік, магнитооптикалық, компакт-дисктер, флэш-карталар, графикалық планшет, дигитайзер, сканерлер (қолдық, планшеттік, барабандық).
Графикалық ақпараттарды өңдеу құралы. Есептеу құралының классификациясы. Жеке компьютерлер. Ақпараттарды өлшеу ақпараты.
Ақпараттарды енгізу құралы (сандық ақпараттардың графикалыққа ауыстыруы). Мониторлар, принтерлер, олардың түрлері. Графопостроитель, плоттер. Фото шығару құралы.
Графикалық мәліметтерді сақтау мен кіріс-шығыс құралы – магниттік, магнитооптикалық, компакт-дисктер, магниттік ленталар, сыртқы қатты дисктер, USB-жады.
|
Компьютерге мәліметтерді енгізуді құралын пайдаланады (графикалық ақпараттарды сандыққа ауыстыруы).
|
Автоматты картографиялық жүйесі туралы мағлұматтарды айтады.
Графикалық мәліметтерді сақтау мен кіріс-шығыс туралы мәліметтерді әңгілмелейді.
Компьютерге мәліметтерді енгізуді құралын пайдалана алады.
Графикалық ақпараттарды сандыққа ауыстыру үшін компьютерге мәліметтерді енгізуді құралын пайдаланады.
|
|
Тақырып 4.4 Карталар мен жоспарларды автоматты үдерісін бағдарламалық қамтамасыз ету
|
|
Өсім графикасы бағдарламасы. Графикалық көріністерді скандау. Өсу графикасымен жұмыс үшін құрал. Өсім көрінісін өңдеудің негізгі әдісі. Көркем графика. Қолданылатын құралдар, палитра, түсті модельдер, фильтрлар.
Векторлы графика бағдарламаларында көріністі салу ерекшеліктері.
Векторлы көріністерді құру құралы. Бағдарлама құралы. Негізгі жұмыс палитрасы. Векторлы графика объектілері. Объектілерді қиыстыру. Қисық Безье. Вектор көрінісінің графикалық салу, рәсімдеу және редакциялау. Қабат бойынша көріністі форматтау. Бағдарламада қолданылатын мәліметтер форматы, түсті моделдер. Шартты картографиялық белгілерді құру. Құжатты құру, көріністерді өңдеу, мәліметтерді енгізу мен сақтау.
|
Автоматты карталар мен жоспарлар үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді қолданады.
|
Өсім графикасы бағдарламасы туралы мағлұматтарды әңгімелейді.
Графикалық көріністерді скандауды жасайды.
Векторлы көріністі құру құралы туралы көрінісі бар.
|
|
Тақырып 4.5 Карталар мен жоспарларды компьютерлік құрудың негізгі кезеңдері мен әдістері
|
|
Автоматты карталарды құру кезеңдерінің ағымдағы технологиялық схемасы. Редакциялық-дайындық кезеңі: картографиялық, маркшейдерлі-геодезиялық, әдебиеттік, статистикалық материалдарды жинау, сандықтау және сканерлеу үшін материалдарды даярлау.
Компьютерге мәліметтерді енгізу: картографиялық материалдардың аналогты-сандыққа өнделуі. Сандықтың негізгі түрлері: қолмен, жартылай автоматты, автоматты (сканирлеу).
Ғаламтор-картографирлеу. Ғаламтор желісіне графикалық көріністтерді жіберу ғаламтор.
|
Компьтерлі карталар мен жоспарларды құрудың негізгі тәсілдерін білеміз.
|
Автоматты карталарды құру кезеңдерінің ағымдағы технологиялық схемасын әңгімелейді.
Сандықтың негізгі түрлері: қолмен, жартылай автоматты, автоматты (сканирлеу)
|
|
Бөлім 5 Маркшейдер құжаттамасын сызу
|
|
Тақырып 5.1 Координатты торды салу және зарамалық рәсіндеу
|
|
Торды салу координатты
Карта мен жоспарды зармалық жасау. Көлденеңінен салу графигі мен оларды құру.
Маркшейдерлік-картографиялық ақпарат қорытындылау: визуализациялау – сандық түрден аналогтық үлгіге ауысу. Графикалық көрініс кооректурасы үшін принтерллік көшірмелерді.
|
Координаттық тор мен зарамалық рәсімдеу түрі бойынша карталар мен жоспарларды анықтау.
|
Топографиялық карта мен жоспарлардың координаттық тор түрлері туралы мағлұматты түсіндіру.
Топографиялық жоспардың зарамалық рәсімдеуін салу мен координаттық торды салуды орындайды.
|
|
Тақырып 5.2 Топографиялық жоспарды салу
|
|
Мазмұн элементтері бойынша салу тәртібі.
Өсім негізін векторлау; ғимарат қабаты бойынша карта мазмұнының элементтерін құру. Көріністі редакциялау, генерализация мен корректуралар. Компьютерлік графика әдісімен топографиялық жоспары мен карталарды құру.
1:2000, 1:1000, 1:500 (қолмен және компьютерлік графика әдісі) масштабты топорграфиялық жоспар фрагментін салу.
|
Топографиялық карта фрагменттерін сызады.
|
Компьютерлік графика әдісімен топографиялық карталар мен жоспарларды салу туралы мағлұматтарды түсіндіру.
Маркшейдерде қолданатын топографиялық жоспары фрагментін сызу.
|
|
