Ұжымдық оқытудың түрлерін анықтай отырып, биология сабақтарында қолданудың тиімділігін жаз

Ұжымдық оқыту əдістемесін əр түрлі пайдаланады. Қарымқатынас құрылымына сəйкес оқытудың ұйымдастыру түрлері бар. Олар:

1. Жеке дара (жанама түрдегі қатынас);

2. Жұптық (тұрақты жұптағы қатынас);

3. Топтық (топтық қатынастың құрылымы). Ол қатысушылардың санына қарап екі түрге бөлінеді: жалпы сыныптық (фронтальдық) жəне звено-бригадалық;

4. Ұжымдық (ауыспалы жұптағы қатынас).

Оқытудың ұжымдық тəсілінің ерекшелігі келесі үдерістердің сақталуына байланысты:

- Оқушылардың жұптарының ауысып отыруы.

- Олардың өзін-өзі оқытуы

- Өзара бақылау.

- Өзара басқару

Ұжымдық оқыту, жұмыс істеу барысында алда туындайтын қиындықтар жоқ емес, атап айтқанда бұл жұмысты əдістемелік ұйымдастыруда:

- оқушыларды үлгерімі, тəртіптері, талаптары, ынталары бойынша бөлуде;

- оқушыларға даярланатын сұрақ тапсырмаларды даярлауда жəне нəтижелерін талдап бағалауда;

- сабақтың тақырыптарына байланысты əрбір жеке оқушыға нақты сұрақтар даярлауда күрделі жəне қарапайым, қиын жəне жеңіл, жай жəне ойландыратын, дəлелдеуді қажет ететін, қорытып шығаратын, жаза салатын т.б.;

- жұмыстың əрбір кезеңдерін де уақытша ұйымдастырулар, түрлендірулер;

- əрбір топтың жұмысына объективті жəне негізделген бағалау;

- жұмыс барысында оң нəтижелерді бөліп алу жəне оны игеру, ұжымды болса дамыту, жетілдіру, іс жүзінде пайдалануға жету жолында еңбек ету.

Ұжымдық оқытудың ерекшелігі–ұжымда және шағын топтағы оқушылардың бірігіп жұмыс істеуінде, мұндай шағын топта оқушы өзін жоғалтпайды. Қажет болса, мұғалімнің ұйғаруымен де олар бір-біріне көмектесіп, ортақ тапсырмалар орындайды. Мұндай жағдайда әр оқушының жетістігі мен кемшілігі бағаланып қана қоймай, олардың ортақ нәтижеге қандай үлес қосқаны да ескеріледі. Ал, жеке жұмыс істеуде әр оқушы жеке тапсырмаларға жете үңіліп, оларды орындауға өзі де тырысады. Оқушының өзіне деген сенімі, өзін-өзі сыйлау мен құрметтеу сезімі пайда болады. Ұжымдық оқытуды енгізу нәтижесі мектепішілік семинарда берілген ашық сабақ өте жоғары деңгейде өткізілуімен, «Ең үздік құрастырылған Онлайн жүйесіндегі сабақ» атты қалалық сайыста берілген сабақ ІІ орынға ие болуымен көрінді.

Оқушылардың танымдық белсенділігі олардың қызығушылықтары мен қабілеттерінің дұрыс бағытталуы мен ұйымдастырылуы шарттарына байланысты болады. Осындай шарттардың ең бастысы дидактикалық міндеттердің айқындығы мен танымдық қызметінің күштілігіне тәуелді болады. Оқушының жеке бас ерекшелігі, рухани дүниесі, қабілеті, бейімділігін ескере отырып, оқу үрдісі арқылы әр оқушының өз бетінше танымдық қызметін, белсенділігін дамытуды көздейді. Әр деңгейде өткізілетін сайыстарға және ғылыми жобаларға қатысатын оқушының саны көбейуде. Қосымша тапсырмаларды алуға ынталанатын да оқушылар бар. Бұл олардың пәнге деген қызығушылықтарының және белсенділіктерінің артуын көрсетеді.

Аталмыш педагогикалық технология қазіргі заман мектебінде білім беруге арналған және қажет әдіс-тәсілдердің бірі. Сондықтан пән мұғалімдері білімді берер оқушының саналы да сапалы білімді болуына кепілдік берер еді. Алған білімдерін өмірде пайдалана отырып дамытар еді. Педагогикалық технологиялар оқушыны дамытуға  бағытталған оқу-тәрбие жұмысының бірі-бірімен тығыз байланысқан әдістер мен түрлерінің жиынтық жүйесі деп қарайтын болсақ, онда әдіс-тәсілдер таптырмайтын құрал.
Билет 7

1.Инновацияның негізгі қағидаларына сипаттама жаз.

2.Биология сабақтарында іскерлік ойынның жүргізілу технологиясын пайдаланып сабақ өту арқылы пәнге деген қызығушылығын арттыру жолдарын қарастыр.

3.Деңгейлеп-саралап оқытудың негізінде сабақтың əртүрлі кезеңдерінде оқушылардың оқу əрекетіне қойылатын талаптарды талда.