Бесплатная юридическая помощь в казахстане



жүктеу 3,08 Mb.
Pdf просмотр
бет14/103
Дата07.02.2020
өлшемі3,08 Mb.
#28504
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   103

34
ҚАЗАҚСТАНДА ТЕГІН ЗАҢ КӨМЕГІН КӨРСЕТУ
Тағайындалған адвокаттардың көмек көрсетуінің және оны қаржыландырудың 
жаңа үлгісін әзірлеу бойынша ұсыныстар
Бір  мемлекеттің  шегінде  тегін  заңгерлік  көмек  берудің  бірнеше  үлгісі  қатар  қолданылатын  жайттар 
жиі  кездеседі  –  бұл  олардың  тиімділігін,  құнын,  сапасы  мен  мақсатты  тобын  іс  жүзінде  салыстыруға 
көмектеседі.  Бір  үлгінің  бірнеше  сағатты  қажет  ететін  қарапайым  құқықтық  мәселелерді  шешу  үшін 
қолайлы екені, екінші үлгінің тергеу мен сот отырысын қамтитын күрделі көп айлық процестерге көбірек 
жарайтыны құпия емес. Бұл орайда осы үлгілердің ұтымды өзара әрекеттестігі үшін мемлекеттік емес 
үйлестіруші  органның  болғаны  қажет,  ол  осындай  жағдайда  тек  таза  басқарушылық,  ұйымдық  және 
үлестірушілік  міндеттерді  атқарып,  осы  үлгілерді  ұсынатын  барлық  тараптардан  тәуелсіз  болар  еді. 
Әрине, тікелей көшіріп алу арқылы қандай да бір үлгіні артық деп санау туралы мәселенің өзі дұрыс 
емес. Біріншіден, әр елдің және тіпті өңірдің нақты жағдайлары, соның ішінде қаржылық мүмкіндіктері, 
құқықтық мәдениеті, салт-дәстүрі, халқының жас жағынан, ұлттық және әлеуметтік құрамы, жұмыс істейтін 
заңгерлердің саны, күрделілігі жағынан әр түрлі санаттағы істердің таралу статистикасы және т.с.с. орасан 
зор рөл атқарады. Екіншіден, тегін заңгерлік көмек көрсетудің кез келген біршама сәтті жүйесінде әр 
түрлі үлгілердің қиысымы қолданылады. Алайда, түрлі жағдайда түрлі үлгілер әр түрлі дәрежеде жарамды 
болуы мүмкін, сондықтан олардың оңтайлы қиысымын таңдап алу – қиын міндет. Сондықтан кез келген 
үлгі әрқашан да икемді, ұдайы дамып отыратын және құқық қорғау саласындағы қоршаған жағдайдың 
өзгерістеріне қарай жетіліп отыруға бейім болуға тиіс.
Қандай да бір үлгінің қолданылу мүмкіндігін айқындайтын аса маңызды факторлардың қатарында әдетте 
заңнаманың  ерекшеліктері,  атап  айтқанда,  адвокаттың  жұмысының  көлеміне  әсер  ететін  іс  жүргізу 
нормалары; азаматтардың заңгерлік мұқтаждарының көлемі мен құрылымы; көрсетілетін қызметтердің 
түрі аталады. 
Тегін заңгерлік көмектің жаңа жүйесі жекелеген мемлекеттің өзіне тән жағдайларынан тамырымен жұлып 
алынған қандай да бір жалғыз үлгіге негізделмеуге тиіс, себебі ол көп жағынан жергілік жағдайлардың сан 
алуандығына байланысты болады, оларды кешенді түрде қарастыру қажет. Кез келген құқықтық қызметтер 
көрсетуді қаржыландырудың заңнамамен реттемеленетін мәселесін нақтылай келе, мұқтаж адамдарға 
заңгерлік қызметтер көрсетудің тегін болуы мұндай қызметтерді көрсету ешқандай шығын мен күш салуды 
қажет етпейді дегенді білдірмейтінін айта кеткіміз келеді. Адамдардың сапалы заңгерлік көмекке кепілді 
түрде жете алу мүмкіндігі мемлекеттің тарапынан қаржылық және басқа да жұмсалымдарды талап етеді. 
Бұл орайда жаңа тұжырымдама тағайындалған адвокаттардың жұмысын қаржыландырудың бұрыннан 
бар тетігін оңтайландыру мен түзетуге ұмтылуға тиіс. Атап айтайық, біз ұсынып отырған тетік – бұл догма 
емес, бұрынырақ айтылып өткендей – біріншіден, ол дамыту мен жетілдіруді көздеуге тиіс; екіншіден, 
ол аймақтың немесе қаланың жергілікті жағдайларына қарай еліміздің жекелеген аймақтары үшін әр 
түрлі  болуы  мүмкін.  Мысалы,  халқының  тығыздығы  мен  табыс  деңгейі  жоғары  ірі  қалада  адвокаттық 
қызметтердің бағасы жоғары; аймақтарда бұл көрсеткіштер әлдеқайда төмен, демек, адвокаттарға деген 
сұраныс та төмен. Сонымен қатар, істердің күрделілігі мен бағытына қарай жағдайлар да әр түрлі болуы, 
және бұл орайда, аталған аумақтық бірліктегі заңгерлік көмек көрсетудің бүкіл тетігін түзетуді талап етуі 
мүмкін. Тек осындай жағдайда ғана заңгерлік көмек көрсету жүйесі адамдардың мұқтаждарына барынша 
көп қызмет көрсете отырып, оңтайлы жұмыс істейтін болады.


II Тарау 
35
Мемлекеттік бюджеттен заңгерлік көмекті қаржыландырудың қазіргі жүйесі.
Тағайындалған адвокаттардың жұмысына мемлекеттік бюджеттен ақы төлеу бірнеше бағдарлама бойын-
ша жүргізіледі. Төменде 2008 және 2009 жылдар бойынша нақтыланған көлемдер келтірілген:
2008 жыл 
3-кесте
Ресми мекеме
Бағдарламаның нөмірі мен атауы
Қаржыландыру 
көлемі 
(мың теңге)
ҚР Ішкі Істер министрлігі
003 бағдарламасы – «Қылмыстық процеске 
қатысушы адамдардың құқықтары мен 
бостандықтарының қорғалуын қамтамасыз 
ету», 102 кіші бағдарламасы – «Тергеуде 
адвокаттардың заңгерлік көмек көрсетуі»
163 000
Қазақстан Республикасының 
Экономикалық және сыбайлас 
жемқорлық қылмыстылыққа 
қарсы күрес жөніндегі агенттігі 
(қаржы полициясы)
002 бағдарламасы – «Қылмыстық процеске 
қатысушы адамдардың құқықтары мен 
бостандықтарын қамтамасыз ету», 102 кіші 
бағдарламасы – «Тергеуде адвокаттардың 
заңгерлік көмек көрсетуі»
6 275
ҚР Әділет министрлігі
005 бағдарламасы – «Сотта адвокаттардың 
заңгерлік көмек көрсетуі»
100 000
Қаржылық төлемақылардың жалпы көлемі:
269 275
2009 жыл  
4-кесте
Ресми мекеме
Бағдарламаның нөмірі мен атауы
Қаржыландыру 
көлемі 
(мың теңге)
ҚР Ішкі Істер министрлігі
018 бағдарламасы – «Тергеуде 
адвокаттардың заңгерлік көмек көрсетуі»
207 475
Қазақстан Республикасының 
Экономикалық және сыбайлас 
жемқорлық қылмыстылыққа 
қарсы күрес жөніндегі агенттігі 
(қаржы полициясы)
002 бағдарламасы – «Қылмыстық процеске 
қатысушы адамдардың құқықтары мен 
бостандықтарын қамтамасыз ету», 102 кіші 
бағдарламасы – «Тергеуде адвокаттардың 
заңгерлік көмек көрсетуі»
10 936
ҚР Әділет министрлігі
005 бағдарламасы – «Сотта адвокаттардың 
заңгерлік көмек көрсетуі»
130 000
Қаржылық төлемақылардың жалпы көлемі:
348 411


жүктеу 3,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   103




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау