22
2. жиынтық бағалауда тексерілетін оқу мақсаттарына сәйкес бағалау
критерийлерін
анықтау,
ойлау
дағдыларының
деңгейлерімен
сәйкестендіру;
3. ойлау дағдыларының деңгейлеріне сәйкес келетін тексерілетін
критерийлердің, оқу мақсаттарының мазмұнын қамтитын бір немесе
бірнеше тапсырмалар дайындау;
4. әр тапсырмаға дескрипторлар құрастыру;
5. білім алушыларға, олардың ата-аналарына жиынтық бағалау нәтижелерін
ұсыну үшін бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалауға
рубрикалар құрастыру (бағалау критерийлерінің деңгейлерге сәйкестігін
сипаттау).
Бөлім
Оқу мақсаттары
Бағалау
критерийлері
Ойлау дағдыларының
деңгейлері
Түрлі деңгейдегі
тапсырмалар
Дескрипторлар,
балдар
Рубрикалар
Осылайша мұғалім бөлім немесе ортақ тақырыптар бойынша жиынтық
бағалауды жоспарлау кезінде оқу мақсаттарының негізгілерін көрсететін,
ойлау дағдыларының деңгейлеріне сәйкес екенін белгілейтін бағалау
критерийлерін анықтайды. Мысалы, 1-сыныптағы математика бойынша
«Геометриялық фигуралар» бөлімінде 4 оқу мақсаты берілген:
1. Жиындарды элементтерінің белгілері (нысандардың түсі, пішіні, өлшемі,
материалы, әрекеті) бойынша құру және жіктеу;
2. Геометриялық фигураларды: нүкте, түзу, қисық, сынық сызықтар,
тұйықталған және тұйықталмаған сызықтар, кесінді, сәуле, бұрышты
бір-бірінен ажырату және атау;
3. Жазық фигураларды (үшбұрыш, дөңгелек, шаршы, тіктөртбұрыш) және
кеңістік фигураларды (куб, шар, цилиндр, конус, пирамида, тікбұрышты
параллелепипед) тану және қоршаған ортадағы заттармен сәйкестендіру;
4. Жазық фигуралардың модельдерінен және бөліктерінен композиция
құрастыру.
Жоғарыда аталған оқу мақсаттарының бағалау критерийлері 4-кестеде
көрсетілген.
6-сурет. Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмаларын
құрастыру алгоритмі
23
4-кесте. «Геометриялық фигуралар» бөліміндегі оқу мақсаттарына бағалау
критерийлері бойынша мысал
Бөлім
Оқу
бағдарламасы
бойынша
бөлімшелер
Оқу мақсаты
Бағалау
критерийлері
Ойлау
дағдыларының
деңгейлері
Білім алушы:
Геометрия
лық
фигуралар
Жиындар
және олармен
орындалатын
амалдар
Жиындарды
элементтерінің
белгілері
(нысандардың түсі,
пішіні, өлшемі,
материалы, әрекеті)
бойынша құру және
жіктеу
Жиын
элементтерін
ортақ белгілерін
анықтай отырып,
біріктіреді
(топтастырады)
Талдау
Геометриялық
фигуралар және
олардың жіктелуі
Геометриялық
фигураларды:
нүкте, түзу, қисық,
сынық сызықтар,
тұйықталған және
тұйықталмаған
сызықтар, кесінді,
сәуле, бұрышты
бір-бірінен ажырату
және атау
Геометриялық
фигуралар:
нүкте, түзу,
қисық, сынық,
тұйықталған және
тұйықталмаған
сызықтарды,
кесінді, сәуле,
бұрыштарды
ажыратады және
атайды
Білу және түсіну
Жазық фигураларды
(үшбұрыш,
дөңгелек, шаршы,
тіктөртбұрыш) және
кеңістік
фигураларды (куб,
шар, цилиндр,
конус, пирамида,
тікбұрышты
параллелепипед)
тану және қоршаған
ортадағы заттармен
сәйкестендіру
Жазық
фигураларды
(үшбұрыш,
дөңгелек, шаршы,
тіктөртбұрыш)
және кеңістік
фигураларды
(куб, шар,
цилиндр, конус,
пирамида) таниды
және атайды
Білу және түсіну
Жазық және
кеңістік
фигураларды
ажыратады
Фигураларды
қоршаған
ортадағы
заттармен
сәйкестендіреді
Қолдану
Геометриялық
фигураларды
кескіндеу және
салу
Жазық
фигуралардың
модельдерінен және
бөліктерінен
композиция
құрастыру
Геометриялық
фигураларды
композицияның
бөлігі ретінде
құрастырады
және атайды.
Қолдану
Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау - бұл белгілі бір
материалды меңгеруді аяқтаған кездегі оқу жетістігін бағалау. Аталған
бағалауды сабақ үстінде 15-20 минут уақытты алатындай мерзімде
ұйымдастыру ұсынылады.
24
Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалаудың мысалы
5-кестеде берілген.
5-кесте. «Математика» пәнінен бөлім бойынша жиынтық бағалаудың үлгісі, 1-сынып
Бөлім/Тақырып:
Теңдік және теңсіздік. Теңдеу
Бөлімше:
Теңдік және теңсіздік. Теңдеу
Санды және әріпті өрнектер
Есептер және математикалық модель
Оқу мақсаты:
Теңдік және теңсіздікті, теңдеуді, тура және тура емес теңдік пен
теңсіздікті айыра білу.
Әріптің берілген мәніндегі бір амалды әріпті өрнектің мәнін
табу.
Жақшасыз әріпті, санды өрнектерді салыстыру.
Қосынды және қалдықты табуға берілген есептерді талдау және
шығару, кері есеп құрастыру және шығару.
Ойлау дағдыларының
деңгейі:
Білу және түсіну
Қолдану
Талдау
Бағалау критерийі:
Теңдік, теңсіздікті, теңдеуді ажыратады.
Тура және тура емес теңдіктерді анықтайды.
Берілген мәні бар әріпті өрнектің мәнін табады.
Санды және әріпті өрнектерді салыстырады.
Қосындыны және қалдықты табуға берілген есептерді шығарады.
Орындау мерзімі
20 минут
Тапсырма
