Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	333/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 329 330 331 332 333 334 335 336 ... 772

tusipkaliev pediatria

Стоматологтар назарына.
Аллергиялық аурулар байқалатын балаларға ауыз
қуысының кілегей қабатында жҽне еріннің қызыл жиегінде ҽртҥрлі патологиялық
ҿзгерістердің (ауыз қуысының ісінуі, афтозды стоматит, десквамативті глоссит,
эксфолиативті жҽне экзематозды хейлит, кілегей қабатының қҧрғауы, кандидозды
стоматит) байқалуы тҽн. Бронхиальды астмада ауыз қуысындағы патологиялық ҿзгерістер
дҽрілер, атап айтқанда ингаляциялық глюкокортикоидтарды, ҧзақ қабылдау салдырынан
байқалады. Гормондық препараттар минералдық заттек алмасуын бҧзып, тіс кариесінің
дамуына ықпал етеді. Ингаляциялық емде кортикостероидтар клегей қабатына жергілікті
негативті ҽсер етеді де, қҧрғақтануға, қозуына, геморрагиялық белгілердің пайда болуына,
ащытқытҽріздес саңырауқҧлақтардың
Candida
ҧрпағының ҿсуіне ықпал етеді. Жағымсыз
ҽсерлердің пайда болуы мҥмкін қауіптерін тҿмендету ҥшін міндетті тҥрде ингаляциядан
соң аузын шаю, тамақ ішу, қажет болған жағдайда саңырауқҧлақтарға қарсы дҽрілер
қабылдау, стоматитті емдеу қажет. Егер бет перде пайданылатын болса, ернін, мҧрынерін
ҧшбҧрышын сҥрту, сонымен қатар ингаляциялық препараттарды жеткізетін арнайы
жабдықтар (спейсер, небулайзер) қолдану қажет. Одоногенді инфекциялардың ошағы
болуы организмді қосымша сенсибилизациялауы мҥмкін, сондықтан аллергиялық аурулар
байқалатын балалар мен жасҿспірімдер ауыз қуысын ҧқыпты санациялауды жҽне
стоматологиялық аурулардың тиімді алдын алу шараларын ҧқыпты жҥргізуді қажет етеді.
Бронхиальды астмамен ауыратын балалар мен жасҿспірімдерді зерттеу барысында
ҽртҥрлі гингивиттер (катаральды, гипертрофиялық, жаралық-некротикалық, пародонтит)
анықталады. Пародонт тіндерінің ерекше айқын ҿзгерістері базисті емі ҧзақ уақыт корти-
костероидтарды қабылдау нҽтижесінде организмнің жалпы иммунорезистенттілігінің
тҿмендеуіне жҽне жергілікті арнаулы емес қорғаныс (секреторлық Ig A, лизоцим)
факторларының жеткіліксіз тҥзілуіне ҽкелетін бронхиальды астманың ауыр тҥрі
байқалатын балаларда анықталады. Пародонттың қабынулы ауруларының патогенезінде
пародонт жҽне ауыз қуысы кілегей қабаты тіндерінде микроциркуляциялық ҿзгерістердің
байқалуы маңызды орын алады. Пародонттың қанмен қамтамасыз етілуінің нашарлауы
нҽтижесінде метаболизм процесстері баяулайды да, тіндер гипоксиясы пайда болып,
олардың функциясының бҧзылуының ҥдеуіне ҽкеледі.
Аллергиялық патологиялар байқалатын науқастарда ауыз қуысының кілегей
қабатының жҽне еріндердің қҧрғақтануы слекей бездерінің тҥзу фунгкциясының тҿмендеу
салдарынан, атап айтқанда қызмет атқаратын кішкене сілекей бездерінің мҿлшерінің
(санының) азаюына, сілекей бҿлу жылдамдығының тҿмендеуіне, ауыз қуысы
сҧйықтығының тҧтқырлығының артуына, слекейдің қҧрамының ҿзгеруіне байланысты.
Бронхиальды астмамен науқас балаларда ауыз қуысының кілегейінің қҧрғақтануы
жҽне қозуы бронхты кеңейтетін, ҽсіресе аэрозоль тҥрінде, дҽрілер қолдану салдарынан
болуыда мҥмкін.
Ауыз қуысының кілегейінің жағдайына бронхоспазм мен мҧрынмен тыныс алудың
бҧзылуыныңда жағымсыз ҽсері бар. Бала аузымен дем алғанда, жылы жҽне ылғалды
ортаға ҥйренген кілегей қабаты қҧрғайды, тҿмен температураның, кҥн сҽулесінің жҽне т.б.
ҽсеріне душар болады. Бҧл эксфолиативтіге ауысып кетуі мҥмкін, метеорологиялық
хейлиттің дамуына ҽкеледі. Еріндердің тығыз жабылуы қамтамасыз етілмейтін
болғандықтан, ауыз бҧрыштарында, теріге жҽне еріндердің қызыл жиегіне ҥйреншікті
емес, тҧрақты ылғалдылық байқалады да, эпителияның мацерациясына ҽкеледі. Тері мен
еріндер қызыл жиегіне бірдей жағдай жасалғандықтан, олардың ҧсақ жылғаларының
суреті арнайы қасиеттерін жойып, екуі бірдей болады да , арасындағы шекара жойылады,

339
ауыз бҧрыштарында сызат пайда болады, созылмалы ангулярлы хейлит дамиды.
Стоматологиялық процедураларға дайындық жҽне жасау кезінде анафилактикалық шок,
есекжем, Квинке ісігі, бронхиальды ҧстамасы сияқты аллергиялық реакциялар дамуы
мҥмкін.
Процедураларды жасау алдында дҽрігер баланың ата-анасынан қосарланған
аллергиялық аурулар, бҧрын дҽрілерге байқалған аллергиялық реакциялар туралы ҧқыпты
сҧрастырып алуы керек. Жиі ем ҥшін жаңа дҽрілер қолданылады, олардың ҿзіндік
аллергиялық реакциясы болуы мҥмкін. Ем жҥргізетін дҽрігердің қол астында ҽруақытта
жедел аллергиялық реакция байқалағанда шҧғыл кҿмек кҿрсету ҥшін антигистаминдік
жҽне гормональды парентеральды препараттар болуы қажет.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 329 330 331 332 333 334 335 336 ... 772