Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

72 
ІІ-дәрежелі гипотрофия
 
– шел майы денесінде, аяқ-қолында азаяды, ішінде 
жойылып кетеді, тек бетінде сақталады. Терісі бозғылт тартады, барқыттығын жояды. 
Салмақ жетіспеушілігі 20–30 % мҿлшерінде болады. 
Атрофия 
немесе 
III-дәрежелі гипотрофияда
шел майы бетінде де жойылып кетеді. 
Тері қҧрғақ, аппақ-қудай болып, сҧрғылт тартады, серпінділігі ҿте тҿмендейді. Салмақ 
жетіспеушілігі 30%-дан жоғары болады
 (28
-а 
сурет). 
Паратрофия 
немесе 
артық 
тамақтану, 
конституциональды-алиментарлы 
жағдайларда, эндокриндік аурулардың белгісі ретінде байқалуы мҥмкін 
(28-б сурет).
Тері 
жҽне тер асты шел майын тексере отырып, таралған (жалпы) жҽне жергілікті ісіктің бар 
немесе жоғына кҿңіл аудару керек. Таралған (жалпы) ісіктер бҥйрек ауруында болады. 
Бозғылт тҥсті жарқырап, тері беті қатты керіліп тҧрады. Кҿбіне таңертеңгілікте бетінен 
басталады. Жҥрекке байланысты ісіктер, ҽсіресе бала жҥргенде, аяқтарынан басталады да, 
кешке қарай кҿбейеді. Ісік бетіндегі тері, ҽдетте кҿк тҥсті болып келеді. 
а) б) 
28 сурет
. Тері асты шел майының ауытқулары бар балалар 
а) ІІІ-дәрежелі гипотрофия (атрофия); б) паратрофия 
 
Ісікті анықтау ҥшін астында тіреу болатын сҥйек бар аймақтарда (балтыр сҥйек, аяқ 
басының ҥсті жҽне т.б.) бас бармағымен басып қарайды. Басқанда біртіндеп жойылып 
кететін шҧңқыр пайда болуы тері асты шел майында ісік бар екенін білдіреді. Ісікті немесе 
ісінуді, сонымен қатар, маңдайда, кеудеде, белде анықтауға болады. 
Гипотиреозда, терінің қҧрғақ болуымен қатар, балада тер астының қоймалжың ісігі 
байқалады. Ол бармақпен басқанда із (сай) қалдырмайды. Тері астына дҽрі жібергенде 
немесе трахеостомия жасағанда тері астына ауа кетуіне байланысты ісік сықылды белгі 
байкалады. Тері астына кеткен ауаны пальпациялағанда сықырлап білінетініне 
байланысты ажыратады. 
Жергілікті ісіктер ангионевротикалық немесе Квинке ісігі тҽріздес аллергиялық 
болуы мҥмкін. Олар кҿбіне маңдайда, қол-аяғында, кҿбіне бір жағында болады. Тез пайда 
болып, тез жойылып кетеді. Кейде бҧндай ісіктер кейбір заттарға, дҽрілерге сезімталдығы 
жоғары болғанда кездеседі. Кейде жойылып, бҧғанадан тҿмен тҥсетін, мойын тер асты 
шел майының ісігі дифтерия сықылды жҧқпалы балалар ауруларында кездеседі. 
Склерема 
– терінің беті тегіс, басқанда із қалдырмайтын, жайылып (диффузды) 
нығыздалып қатаюы. Шала туған жҽне емшек жасындағы балаларда қоректенудің ауыр 
бҧзылыстарында кездеседі. 
Склеродема
– склерема сықылды терінің жайылып, нығыздалып қатаюы. Одан 
айырмашылығы ісік пайда болады да, басқанда кішкене шҧңқыр қалады. Қайтадан қал-
пына келмейді, науқастың ауруының ақырының нҽтижесіз болатынына меңзейтін белгі. 

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: