Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

Шала туылған нәрестелердегі шекаралық жағдайлар

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	142/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 138 139 140 141 142 143 144 145 ... 772

tusipkaliev pediatria

Физиологиялық эритема – терісінің тҥсінің қарқындылығымен сипатталады. Қабыршақтануы болмайды. Токсикалық эритема – сирек кездеседі. Гормоналды

Шала туылған нәрестелердегі шекаралық жағдайлар
ШТН-дің салмақ жоғалту деңгейі туғандағы салмағымен салыстырғанда 9-14%
қҧрайды. Салмақ жоғалту алғашқы салмаққа байланыстылығы айқын байқалады. ШТН
салмақ жоғалтуы созылыңқы, ал оның қалпына келуі 2-3 аптаға созылады. Ҿтпелі
(транзиторлы) гипербилирубинемия жетіліп туған нҽрестелерге қарағанда ШТН жиі
кездеседі.
ШТН сарғаюдың пайда болуы 90-95% кездеседі. Жетіліп туғандарда билирубин
мҿлшері 51-60 мкмоль/л болса, ШТН – 85 мкмоль/л болады. ШТН қанында билирубин
мҿлшері жоғары, бірақ олардың жинақталуы баяу жҥреді, максимальды концентрациясы
жетіліп туғандарда – 3-4 кҥнде, ал ШТН – 5-8 кҥнде болады. Сарғаю қарқындылығымен
гипербилирубинемия дҽрежесінің арасындағы байланыс болмайды. ШТН билирубиндік
уыттану қауіпі ҿте жоғары. Ядролық сарғаю салыстырмалы билирубиннің тҿмен
деңгейінде де болуы мҥмкін (170 мкмоль/л). Сарғаю 3 аптаға дейін сақталуы ықтимал.
Физиологиялық эритема
– терісінің тҥсінің қарқындылығымен сипатталады.
Қабыршақтануы болмайды.
Токсикалық эритема
– сирек кездеседі.
Гормоналды
-
жыныстық
криз – сирек кездеседі.
Транзиторлы қызба
байқалмайды.
Несеп қышқылды инфаркт
– сирек кездеседі.

Шала туылған нәрестелердің кҥтуінің ерекшеліктері

Қорғап, мамандандырылған кҥтім жасау, ШТН кҥтуде маңыздылығы бойынша
бірінші орын алады. Қолайлы (комфортты) жағдаймен қамтамасыз ету, нҽрестенің
(адекватты температура, ауа ылғалдылығы, жеткілікті оттегі емі, тыныштық, дҧрыс
тамақтандыру, емдеу жҽне нҽрестені тексеру іс-ҽрекеттерін еппен, аяушылықпен жҥргізу)
қоршаған ортаның жаңа жағдайларына оңай бейімделуіне кҿмектеседі, бҧзылған алмасу
процесстерінің ҿзіндік реттелуіне ықпал жасайды. Ең кҥшті тітіркендіргіш ретінде туылу
кезінде қоршаған ортаның температурасының кҥрт тҿмендеуі болады. Осындай
ҿзгерістерге ШТН ҽсіресе сезімтал болып келеді. Сондықтан туылу бҿлмесінде ауа
температурасы 24-26 Сº болуы керек. ШТН туылған бойда жылы жаялыққа қабылдануы
керек, бірінші тазарту жылытқышы бар стҿл ҥстінде жҥргізілуі тиісті, қалай болғанда да
оларды тоңазып қалудан сақтау керек. Салмағы 2 кг жҽне одан тҿмен болып туылған
нҽрестелерде жылылықты ҧстап тҧру қабілеті жоқ, сондықтан оларды кувезге салу керек.
Бала салмағы қанша тҿмен болса, кувездегі температура сонша жоғары болу керек. Бала
салмағы 1000 г болса бірінші аптасында ауа температурасын 34,5-35 Сº қылу керек, ал

171
салмағы 1500-1700 болса 33-34 Сº болуы жеткілікті. Кейін кувездің температурасы 0,5-1
Сº ҽр 7-10 кҥн сайын тҿмендетіледі.
Кҿптеген ШТН гипоксемия орын алады, сондықтан олар қосымша оксигенация
жасауды талап етеді. Тіпті кувездегі оттегі концентрациясын 25-30%-ға арттырғанның
ҿзінде нҽресте жағдайы жақсарады. Оттегі ағымы 2-3 л/мин болуы керек. Оттегі
концентрациясы 40% аспауы керек, себебі нҽресте кҿзінің торлы қабатына токсикалық
ҽсер етіп, ретинопатия туғызуы ықтимал.
ШТН-дің ҿмірінің бірінші аптасында ауа ылғалдылығының жоғары болуын
қамтамасыз ету керек: бірінші 3-4 кҥнінде 80–90 %, 4-7 кҥнінде – 70-80 %. Ҽрі қарай 60%
(2 апта) жҽне 50% (3-4 апта) дейін тҿмендетіледі.
Тар киім жҽне ҿте қысып қҧндақтау нҽресте қимылдары мен тыныс алуына кедергі
жасауы ықтимал жҽне оның сезімтал терісін зақымдауы мҥмкін, сондықтан оларды бос
қылып қҧндақтау керек, тар киімді кигізбеу тиімді. Оны қысып орағанның ҿзі тері асты
шел май қабатында трофикалық ҿзгерістерге ҽкелуі мҥмкін. Кувезде нҽрестелер киімсіз
жатуы керек. Кереуетте дҧрыс жатуының ҿзі маңызды. Бас жағы кҿтеріңкі болу керек,
қырына жатқанда иегі кеудесіне тиіп жатпау керек, себебі тыныс алуына кедергі болады.
Кҿп уақыт бір қалыпта болмау керек. Кҥтім жасау арнайы мамандырылған
қызметкерлермен жҥргізілуі керек.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 138 139 140 141 142 143 144 145 ... 772