Бағдарламасының ( Syllabus) титулдық парағы Нысан пму ұс н 18. 3/37

мен   ымның,   ишараттың,   дене   тұрысының,   жүрістің,

бұлшық еттер тартылысының және барлық «экспрессия»

түсінігіне   кіретін   атрибуттарда   жүзеге   асады.   Сөзсіз

коммуникация сөзді коммуникацияға ілесе алады, немесе

коммуникацияның жекелеген тәсілі де бола алады. Сөзсіз

коммуникация   санасыз,   ішкі   әсерлерден   пайда

болатындықтан,   жаңа   психология   оны   сөздік

коммуникациямен салыстырғанда неғұрлым шынайы деп

бағалайды. 

Коммуникация   процесін   қарастыратын   қандай   да

болмасын   теория   адам   іс   жүзінде   үнемі   қатынас

жағдайында   Тіпті   үнсіздіктің   өзі   әркімнің   оны   әр   түрлі

бағалауына   орай   коммуникация   процесіне   жатады.

Коммуникацияның бірнеше түрлері бар: ішкіжекелік (адам

оңашада   не   істеу   керек   екенін   ойланады,   жоспарлар

құрады, жетістіктерін немесе кемшіліктерін сараптайды);

тұлғааралық (екі немесе одан да көп адамдармен арадағы

қатынас);   топтық   тұлғааралық   (әлеуметтік   топтағы

қатынас);   топаралық   (түрлі   әлеуметтік   топтардың   өзара

әсері). Қатынастың барлық түрі олардың әрқайсысына тән

ерекшелік заңдарына сәйкес қалыптасады. 

Әлеуметтік   тәжірибе   үшін   әлеуметтік-психологиялық

теориялардың   мәнін   бағалау   қиын,   өйткені   адамдарда

туындайтын   барлық   процестер   қатынас   процестерін

бұзумен   шектеледі.   Психологиялық   коммуникативтік

теориялар   әлеуметтік   сала   аймағындағы   қызметтерді,

қатынас   процестерін   түзетуде   түрлі   теориялар   мен

технологияларды   қалыптастырудың   жақсы   базасы   бола

алады. 

  Д.   Гриндердің,   Р.   Бендлердің,   В.   Сатирдің,   М.

Эриксонның

 

жұмыстарында

 

қаралған

нейролингвистикалық бағдарлау (НЛБ) – адамдарға әсер

етудің өзіндік теориясы мен технологиясы. НЛБ тақырыбы

болып   нейрондық   байланыс   деңгейінде   берілген   ішкі

бағдарламаның

 

айнасындай

 

өзара

 

қатынаста

пайдаланылған тілдер болып табылады. НЛБ-ның орталық

түсініктерінің   бірі   –   репрезентативті-ақпараттық   жүйе,

яғни

 

психиканың

 

модальдығына

 

байланысты

тәжірибелерді   ұсыну   жүйесі.   Олардың   біреуі   неғұрлым

дамыған  және  нақты  тұлғаға жиі пайдаланылады.  Адам

оның   көмегімен   ақпаратты   іздеуді   жүзеге   асыратын

репрезентативті   жүйе   негізгі   тәсілді   қалыптастырады.

(«визуалдар»,   «аудиалдар»,   «кинестетиктер»).   Жеке

адамның   жетекші   ақпараттар   мен   қосымша   жүйелерді

пайдалануы,   мінез-құлық   паттерндері   мен   ішкі

жоспарлардың   қалыптасуы   сөзді   және   сөзсіз   тілде

көрінеді. 

Өзін   ұсыну,   немесе   өзін   таныстыру   коммуникацияның

ерекше   аспектісі   секілді,     адамдармен   жеке   жұмыс

атқарудың   тиімділігінің   маңызды   шарты.   Маман

әлеуметтік   өзара   қатынастың   қандай   да   болмасын

саласында   өзін   дұрыс   көрсете   білуі   және   серігінің   өзін

көрсету бет пердесіне жасырынған шынайы әсерлерін оқи

білуі керек.

Адам   өз   мінезінің   ауызша   және   сөзсіз   аспектілерін

бақылайды және  міндеттерге сәйкес айлалы әрекеттерге

бара   алады.   Алайда,   айла   жасағаннан   гөрі,     адамның

мінезінің ыңғайын табу тиімдірек.

Жаңа   әдебиетте   өзін   ұсыну   сансыз   мінез-құлық

стратегиясының көмегімен өзі туралы пікірін басқару, өзі

туралы   басқа   адамдардың   ұсыныстарын   есепке   алу

ретінде   қаралады.   Өзін   ұсыну   түзетілуі,   арнайы

әдістермен   дамытылуы   мүмкін.   Теңбе-тең   әдістерді

таңдау  

  -өз-өзін   бағалаудың   қандай   аспектісінің

бұзылуына

 

байланысты

 

-

 

не

 

жекелеген

конструкцияларының   деңгейінің(жоғарғы   мазасыздығы,

Мен-концепциясының   тұрақсыздығы,   өзін   көрсетуде

шексіз   себептердің   болуы),   не   әлеуметтік   ептілік

деңгейінің   бұзылуы.   Бірінші   жағдайда   тренингтық

топтардың

 

ұтымды-эмотивтік

 

тренингі

 

тәсілі

қолданылады.   Екінші   жағдайда   топтық   және   тұлғалық

тәсілдерді   үйлестіретін   әлеуметтік   шеберлік   тренингін

арнайы оқу көмегімен жетістікке жетуге болады. Өзін-өзі

тиімді көрсете білуде маңызды орынды сезімталдық бейне

(партнер   жөніндегі   алғашқы   пікірде   қалыптасады),

сыртқы   кейпі,   қоршаған   ортаcы   және   уақытша   араласу

ортасы алады.

. 

Технология   және   әдіс   түсінігі;   құрамдас   бөлігі   ретінде.   әдіс   іс-

әрекетттің   танымдық   тәсілі   ретінде.   Классификация   деңгейі,   технология,

әдістің орны мен рөлі. (субъективті деңгей, функциональдық денгей).

Әдістері; құрылымы; тәсілі Әлеуметтік жұмыс практикасындағы әдіс

пен технологияның өзіндік байланысы. 

1.Әлеуметтік технологиядағы қайырымдылық сипаты.

Әлеуметтік   жұмыс   кәсіби   қызмет   ретінде,   мамандық

деңгейі   (дәрігер,   педагог   т.б.)   ұқсас   болатын,   оны

өзгелерден   айыратын   бірқатар   өзге   ерекшеліктері   бар.

Басқа   да   көмек   көрсету   кәсіптеріне   тән   субьектілік,

обьектілік рөлдерінің айырмасына байланысты, әлеуметтік

жұмыстың  да  сенімдік  сипаты  бар  және  де   нәтижесінде

клиент   мүлкі   мен   шешім   қабылдаудағы   құқығын   сақтап

қалатын   обьективтік   және   субьективтік   байланысты

қамтиды.   Әлеуметтік   мекемелерге   көмек   сұрап   келген

клиенттердің   дені,   халықтың   әлсіз   әлеуметтік

категориясына   жатады.   Бұл   дегеніміз,   яғни   әлеуметтік

жұмыс аса белгілі емес, сонымен қатар кәсіби мамандарға

әлеуметтік   қызметкеллерге   жоғарғы   табыс   әкелмейді.

Сондықтан   әлеуметтік   жұмысқа   жоғары   білім   міндетті

емес,   әлеуметтік   тұрмыстық   қызмет   көрсетумен

айналысатын   адамдар   көбірек   шұғылданады.   Клиенттің

жеке   проблемаларын   соционом   немесе   консультант,

психолог,   педагог   ретінде   әлеуметтік   жұмыс

мамандығының   кәсіби   қызметі   теориялық  

  және

тәжірибелік базалық  дайындықты қажет етеді. 

Кәсіптік   қызмет   ретінде,   әлеуметтік   жұмысты   жалпы

түрде үш аясы бар, ол кең үш сфераны қамтиды:

1.

Индивидтің әлеуметтік жағдайға бейімделуі мен

ақталуы   (адаптация   мен   реабилитация)   жеке   индивид

және отбасылық деңгейдегі мақсатта және қоршаған орта

жағдайында   даулы   жағдайлады   шешуге   әлеуметтік

терапия.

2.

Топпен әлеуметтік жұмыс.  Топтың жас бойынша

(балалық   ,   жасөспірім,         қартайған   азаматтар),   жыныс

бойынша (жалғыз басты ана, жалғыз басты әке, бұрынға

нашақорлардың тобы) болып жіктеледі.

3.

Адамдар   өмір   сүретін   жақсы   әлеуметтік   –

психологиялық климатты құру, әлеуметтік қызмет жүйесін

кеңейтуге   бағытталған   тұрғылықты   жері,   қауымдық

бойынша әлеуметтік жұмыс.

Мамандандырылған   әлеуметтік   жұмыс,   білім,   құқық

қорғау   жүйелерінде   қызмет   ету   мен   еңбек   аясында

қолданылады.   Әлеуметтік   жұмыс   көптеген   елдерде

әлеуметтік   қамқорлық   институттары   деп   аталатын

әлеуметтік   мекемелер   мен   әлеуметтік   қызмет   арқылы

жүзеге   асады.   Бұл   инситуттың   негізгі   мақсаты   –   бұл

адамның   өмір   сүруінің   оптимистік,   қоғамдық   әлеуметтік

тұрақтылығын   қолдау.   Әлеуметтік   сфераның   қызметін

жүйелеу   арқылы   мемлекеттің   әлеуметтік   саясатын

жүргізу   болып   табылады.   Бұл   әлеуметтік   институтқа:

мемлекеттік   мекемелер,   халыққа   әлеуметтік   қызмет

көрсету,   әлеуметтік   қамсыздандыру,   әлеуметтік   қорғай