-тақырып Әлеуметтік жұмысты ұйымдастыру әдістері

3-тақырып Әлеуметтік жұмысты ұйымдастыру әдістері  

Әлеуметтік   жұмыс   міндеттерінің   маңыздысы   клиентпен   жұмыс

жүргізудегі әлеуметтік проблемалары шешуде әдістерді орынды қолдана білу.

Әлеуметтік   жұмыс   әдістерінің   классификациясы   әлеуметтік   жұмыс

практикасы мен теориясыындағы өзекті және күрделі проблема ретінде.

Әлеуметтік   жұмыс   әдісі   ғылыми-зерттеу   әдістері,   оған   сипаттама№

практикалық   іс-әрекеттегі   әдістерді   топтастыру-әлеуметтік   жұмыс

формалары   мен   бағыттарына   қарай   бөлу         (арнайы   бөлімдерді   қолдану,

әлеуметтік жұмыс басқаруындағы органдары)

Басқару   әлеуметтік   құбылыс   ретінде.     Әлеуметтік   жұмысты

басқарудағы қатынас. Басқару мәдениеті. Басқару жүйесі. Басқару әдісіндегі

топтастыру   әдісі   (ұйымдастыру-бөлу,   ұйымдастыру-координациялау,

ұйымдастыру   технологиясы)   Ұйымдастыру   –бөлу   әдісі;   оның

классификациясы. Басқару функциясындағы калссификациясы.

Әлеуметтік   жұмыстың   көп   қырлылығы   қазіргі

қоғамдағы   әлеуметтік   мәселелерді   шешуде   көрініс

табуда.   Сондықтан   мамандар   тек   нақты   клиентке   ғана

емес,   қоғамға   толығымен   қажет.   Әлеуметтік   жұмыс

жиырмасыншы   жүзжылдықтың   көптеген   дүниеге   келген

қиыншылықтарын шешуде. Седен (Seden 1999) айтуынша

әлеуметтік   қызметкердің   қызметі   алты   негізгі   талапқа

негізделеді:   қызметте   жақсы   қатынас   орнату,   қолдау

және   белсеңділік   таныту,   зерттеу,   жоспарлау,   қызмет

көрсету   және   әсер   ету,   ұжымдарда   жұмыс   істеу,

кәсіптілікті жоғарлату. 

Әлеуметтік   көмекке   зәру   адамдарға   көмек

көрсетуді алдына мақсат етіп қойған адам өзінің кәсібіне

үлкен   жауапкершілікпен   қарау   керек.   Клиентпен   жұмыс

істей   алмайтын,   кәсіптік   әдепті   бұзатын   әлеуметтік

қызметкерлер заңға келтірілуі мүмкін.

Мемлекеттік   қызметтегі   әлеуметтік   қызметкер

клиентпен   жұмыс   істеу   барысында   әрдайым     бақылау

қызметін атқару керек. Әлеуметтік қызметкер мен клиент

арасындағы байланыста біреуі екіншісіне ерікті болмайды.

Осындай жұмыс келісім шартпен әлеуметтік қызметкердің

кәсібіне   негізделген   ережелерге   сәйкес   келмейді.

Көптеген   шетел   мамандарының   пайымдауынша   бұл

кәсіптің   барабарлығын   жоққа   шығаруға   әкеледі.

әлеуметтік   қызметкердің   жаңа   ұрпағының   маңызды

мәселесі болып қала береді. 

Әлеуметтік

 

қызметкердің

 

жұмысы

бағдарламасында   әлеуметтік   саясатқа   негізделген

идеология   үлкен   ықпал   етеді.   Мысалы,   дүне   жүзінің

көптеген елдерінде әлеуметтік бағдарламаның қалдықты

принципі бойынша қалыптасады.  Осы идеология аясында

жеке   әлеуметтік   проблемалардың   профилактикалық

жоғарлату   ескерілмейді,   көптеген   елдерде   әсіресе

Скандинавияда   әлеуметтік   идеология   яғни   біліммен,

кәсіппен,   медициналық     қамсыздандырумен   байланысты

әлеуметтік   бағдарлама   қоғамда   бірінші   орында   тұруы

тиіс.   Осы   идеолгия   аясында   адам   қолдау   алу   үшін   өз

жағдайын   айтып,   ел   алдында   дәлелдемей   ие   болады.

Ережеге   сәйкес   клиент   пен   әлеуметтік   қызметкер

уақытша   қатынаста   әлеуметтік   қызмет   аясында   болады.

Әлеуметтік қызмет-халыққа әлеуметтік көмек пен қызмет,

жеке адамға, әлеуметтік топқа, өмірдің қиын жағдайында

көмек   көрсететін   мемелекеттік   және   мемлекеттік   емес

мекемелердің жиынтығы. Әлеуметтік қызмет - әлеуметтік

жұмыстың ұйымдастырылған бір түрі. Әлеуметтік қызмет

жүйесіне   әлеуметтік   баспаналар,   жасөспірімдер   мен

балаларға арналған дағдарысты орталық, психологиялық,

педагогикалық   көмек   орталығы,   отбасы   мен   балаларға

әлеуметтік   көмек   көрсететін   аймақтық   орталықтар,

мектептердегі әлеуметтік көмек және т.б. кіреді.

Қызметтің   осы   құрылған   жүйесінде   отбасына

қызмет,   әлеуметтік   қамсыздандыру   қызмет   көрсету,

әлеуметтік   құқықтық   қызмет,   әлеуметтік   педагогикалық

қызмет,   балаларға,   жасөспірімдерге,   әйелдерге

мамандандырылған   қызмет   көмегі   сияқты   әлеуметтік

қамсыздандырудың әр түрлі бағыты дамып жетіліп келеді.

Әлеуметтік   қызмет   көрсетумен   айналысатын   (арнайы

интернат   үйлер,   қарттар   үйі)   әр   түрлі   әлеуметтік

мекемелерде   әлеуметтік   баспаналардың   сенім

телефондарының, психологиялық көмек орталықтарының

қарқынды   өсуі   байқалады.   Дәстүрлі   әлеуметтік

қызметкерлер бөлімдерінен басқа тағы мынадай бөлімдер

бар: педагогикалық анимация, әлеуметтік түзетулер мен

айықтырушы,   мүмкіндіктері   шектеулі   баларға   көмек

көрсету. 

Көптеген   шетел   мемлекеттерінде   мемлекеттік

коммерциялық   емес   (қайырымдылық,   еріктілік)   және

коммерциялық (жеке меншіктік) әлеуметтік қызмет жүйесі

жұмыс   істейді.   Бұл   қызметтің   көптеген   түрлерінде   әр

түрлі   мамандар,   яғни   оның   ішінде   әлеуметтік

қызметкерлер,   психологтар   және   т.б.   қызмет   атқарады.

Еуропалық   елдерде   әлеуметтік   қызметте   негізгі   күшті

мемелекеттік   қызмет   (үйге   әлеуметтік   қамсыздандыру,

мектепке  дейінгі  әлеуметтік  мекемелер,   мүгедектер   мен

қартайған   адамдарға   арналған   мекемелер)   көмек

көрсетеді.   АҚШ-та   мемлекеттік   қызмет   негізінен

қаржылай   көмек   көрсетеді,   ол   әлеуметтік   қызметінің

негізін   ерікті   және   қоғамдық   ұйымдар,   сонымен   қатар

онда   әлеуметтік   қызметкерлер   жұмыс   атқаратын   жеке

меншік   қызметтері   бар.   Әлеуметтік   қызметтің   басты

факторы   болып,   жергілікті   басқару   мен   әлеуметтік

қызметтің   қатынасы   жатады.   Әлеуметтік   көмекке   зәру

адамдарға

 

материалдық

 

көмек,

 

әлеуметтік

қамсыздандыру,   сонымен   қатар   психологиялық   қызмет

көрсету   басты   қызмет   болып   саналады.   Кейбір   елде

ауқатты   адамдардың   өзінің   әлеуметтік   көмек   көрсететін

орталықтары мен қорлары бар. Ол тек қазір Скандинавия

елдеріне тән. 

Әлеуметтік   жұмыстың   практикалық   тиімділігін

анықтайтын   сыртқы   факторларының   біріне   қоғамды

қорғаушы   элементтер   де   кіреді.   Әлеуметтік   қызметкер

клиенттің   жағдайын   талдауға,   өзі   көмек   көрсететін

адамның   өміріне   не   ықпал   ететінің   білу   қажет.   Өзімізге

белгілі   клиент   дұшар   болған   жағдай   көп   қырлы   сипат

алады   және   әлеуметтік   мәселе   ретіндегі   пайда   болған

оқиға   мен   жағдайға   көп   көңіл   бөлу   керек.   Ең   басты

өмірлік   фактор   қоғамның   әлеуметтік   деңгейіндегі   жеке

бас пен адамның қатынасы болып табылады. 

  Әлеуметтік жұмыстың тәжірибесі – оның мақсаты

әлеуметтік   қорғау   мен   адамдарға   көмек   көрсету   болып

келетін   мемлекеттің   ішкі   саясатына   ықпал   етеді.

Әлеуметтік   жұмыс   ұлттық   дәстүрге   әсер   етеді.   Бірқатар

әлеуметтік   мәселелер   жалпы   ұлттық,   сонымен   қатар

халықаралық  сипатта  болады,  кейбіреулері  жеке  негізде

құрылады.   Сондықтан   әлеуметтік   қызметкер   өз   еліндегі

әлеуметтік ұстанымдарын оның әлеуметтік қызметтерінің

ерекшеліктерін, құндылықтарын жақсы білу қажет.

4-тақырып  Әлеуметтік   жұмыстағы   социологиялық   әдістер.

әлеуметтік жұмыстағы социологиялық білімнің рөлі. Әлеуметтік жұмыстағы

социологиялық   зерттеу.   Социологиялық   әдістер,   оларға   сипаттама.

Социологиялық   сұрақ   жүргізу   әдістері   мен   принциптері.   Әлеуметтік-

монгиторинг технология  ерекшеліктері. Әлеуметтік мониторинг технология

еркшеліктері. Әлеуметтік жұмыстағы жеке адам социологиясы.

. Қазіргі қоғамдағы жастар мәселесі. Жастармен әлеуметтік 

жұмыстың тапшылығымен және интегративті моделі. Жастармен 

әлеуметтік қызмет ету сипаттамасы, құрылымы, жұмысты ұйымдастыру 

технологиясы. Жастар қоғамдастығы және оның әлеуметтік 

қызығушылықтары іске асырудағы ролі. Жастардың кіші мәдениеті және