Бағдарламасын іске асыратын білім беру мекемелерінің оқыту үрдісінде оқу құралы ретінде қолдануға ұсынылады

239 
 
Спираль  құралы  спиральді  салу  арналған.  Ол  Стандартты  және 
Тікбұрыш 
Құралдар 
панелінде 
орналасады. 
Соңғысы 
әртүрлі 
көпбұрыштарды  салады.  Дәл  осы  құрал  оның  кейбір  параметрлерін 
өзгерткеннен  кейін  әртүрлі  жұлдыздар  мен  жұлдыз  тәрізді  фигураларды 
сала алады. 
4.4.2. 
Баптаулар панелі 
Осы  панельде  (4.31-сурет)  құралды  таңдау  кезінде,  оның  негізгі 
параметрлері  бейнеленеді.  Бұл  жерде  оларды  қойылған  мақсатқа  тәуелді 
түзетуге болады.  
Мәтін  құралы  фигуралық  және  қарапайым мәтін  –  нысандарының екі 
түрін  құру  үшін  қызмет  етеді.  Фигуралық  мәтін  қандай-да  бір  арнайы 
әсерлерді  қолданумен  айтарлықтай  қысқа  жазба  құру  қажет  болған 
жағдайда  пайдаланылады.  Фигуралық  мәтіннің  блогы  кез  келген  басқа 
графикалық  нысанына  ұқсас  қасиеттерді  иеленеді:  оны  созуға,  айнадай 
көрсетуге,  айналдыруға  болады.  Векторлық  редакторлардағы  мәтін 
көбінесе әдеттегі нысан ретінде нүктелер бойынша түзетіледі. 
Фигуралық  мәтінді  құру  үшін,  Мәтін  құралын  таңдап,  оны 
орналастырғыңыз  келетін  жерде  тінтуірдің  сол  жақ  батырмасымен 
шертіңіз.  Бұл  жерде  меңзер  пайда  болады  және  қарапайым  мәтін 
редакторымен сияқты жұмыс істей аласыз. 
Қарапайым  мәтін  мәтіндік  ақпараттың  үлкен  блогын  орналастыру 
қажет  болған  жағдайда  қолданылады.  Қарапайым  мәтінді  енгізу  үшін 
мәтіндік  жақтауды  анықтау  керек.  Жақтауды  құру  үшін,  жақтаудың 
бұрыштарының  бірі  орналасуы  қажет  нүктеге  мәтәнді  енгізу  режимінде 
меңзерді  орнатып,  тінтуірдің  сол  жақ  батырмасыменн  басып,  қарапайым 
мәтіннің  блогы  орналасатын  тікбұрышты  жақтауды  салып,  меңзерді 
диагонал бойынша сүйреңіз. Жақтау пайда болғаннан кейін бірден мәтнді 
теруді бастауға болады.  
Интерактивті  толтыру  құралы  (4.32-сурет)  кез  келген  түрдің 
градиентті  толтыруларын  құрады.  Градиенттік  толтырудың  ең  кең 
таралған  түрі  с ы з ы қ т ы қ   толтыру  болып  табылады.  Сызықтық 
градиенттік  толтыру  өзімен  бір  белгіленген  түстен  барлық  белгіленген 
аумағы толтырылған басқа түске тегіс өтуді білдіреді.  
Толтырудың  басқа  түрі  –  р а д и а л д ы   –  көлемнің  көрсетілуін  құру 
үшін шарды толтыру кезінде айтарлықтай жиі кездеседі. Мұнда түстердің 
біреуінен  басқасына  өтуі  бөліктің  бойымен  түзуге  перпендикуляр,  ал 
шеңбер бойынша радуис бойымен жүргізіледі.  
 
 
4.31-сурет. Баптау панелі 

240 
 
CorelDRAW  бағдарламасында 
әртүрлі 
толтыру 
түрлерін 
пайдалануға  болады:  текстурамен 
толтыру,  конустық,  квадраттық, 
фондық  суретпен  толтыру.  Осы 
опциялардың  барлығы  толтыру 
құралын  таңдау  кезінде  ашылатын 
диалогтық 
терезеде 
бапталады. 
Мөлдірліктің  Интерактивті  баптау 
құралын 
пайдаланып, 
сіз 
Интерактивті  толтыру  (Interactive 
Fill) құралының көмегімен 
құрылатын  әртүрлі  түрлер  мен  толтыру  әдістерін  пайдаланып, 
айтылған күңгірт растрлық масканы құрасыз. 
Төгілудің  интерактивті  баптауы  (Interactive  Blend  Tool)  —  төгілу 
әсерін пайдалануға арналған Interactive Effects тобына кіретін құралдардың 
бірі.  
Басқаша  қадамдық  өту  деп  аталтын  төгілу  әсері,  әртүрлі  нұсқаларда 
пайдаланылуы  мүмкін,  бірақ  олардың  барлығы  өтудің  басы  мен  аяғын 
білдіретін  екі  бастапқы  нысанды  құрастырудан  басталады.  Олардың 
барлығы  қарапайым  болуы  мүмкін,  мысалы,  тікбұрыш  немесе  эллипс, 
немесе,  керісінше,  олардың  құрамына  кіретін  жүздеген  нысандармен 
векторлық  суреттерді  білдіретін  өте  күрделі  болуы  мүмкін.  Қадамдық 
өтулер  болашақтың  елесін  құру  немесе  неон  жарнаманың  көрінісін 
модельдеу  үшін  пайдаланылуы  мүмкін.  Төгілу  әсері  белгілі  бір 
анықтамалық  нысанның  айналасында  немесе  сурет  бетінің  кеңістігіндегі 
берілген  қадаммен  нысандар  тобын  біркелкі  орналастыру  сияқты 
тәжірибелік мақсаттар үшін де пайдаланылуы мүмкін. 
Тікелей  бір  нысанның  басқасына  қадамдық  өтуін  тікелей  бастамас 
бұрын,  төгілу  әсерін  қолдану  нәтижесінде  алынған  графикалық 
объектілердің  жиынтығының  құрам  бөліктерін  түсіну  маңызды. 
Біріншіден,  әсерді  қолдану  нәтижесінде  алынған  нысандар  жиынтығы 
төгілу тобы деп аталады. Мұндай топ үш бөліктен тұрады: екі басқарушы 
нысан  (бастапқы  және  соңғы)  және  әсерді  қолдану  кезінде  құрылған 
аралық объектілер тобы. 
Төгілу  тобындағы  барлық  нысандар  динамикалық  түрде  өзара 
байланысқан.  Бұл  басқару  элементтерінің  біреуін  құжат  бетіндегі  басқа 
орынға  жылжытсаңыз,  онда  төгілу  тобындағы  барлық  нысандар 
басқарушының жаңа орнласуын қадалап, автоматты түрде жылжытылады. 
 
4.32-сурет. Интерактивті 
толтыру 

241 
 
CorelDRAW-те  көлемнің  әсері  өте  үлкен  өзгерістер  жиынтығына  ие 
және ол мәні бойынша 3D-студияда немесе 3D-редакторында емес жүзеге 
асырылған 3D-модулі болып табылады, бірақ әлдеқайда жақсы, өйткені үш 
өлшемді нысандардың проекциясы және бейнелеуі векторлық графикалық 
әдіспен орындалады. 
Осымен  векторлық  графикада  қолданылатын  әсерлердің  тізімі 
аяқталмайды. 
Сондықтан, 
Құралдар 
панелі 
және 
Интерактивті 
баптаулардан жоғарыда сипатталғандар сияқты оған қолжетімділікті алуға 
болатын әсерлер мен функцияларға ауысайық.  
Келешектегі  әсерден  бастайық.  Нысанға  оны  қолданып,  нысанның 
сахна фонына түсетіні туралы елесін жасайсыз. 
Көпшілігіміз  нысандардың  өлшемінде  жою  шамасы  бойынша  азатын 
фактіні қабылдаймыз, өйткені олар үш өлшемді әлемде өмір сүретіндіктен, 
толық  табиғи  болып  көрінеді.  Компьютерлік  экран  сияқты  тегіс  беттің 
қабатында жұмыс істеу кезінде кездесетін мәселе – мұндай беттің үшінші 
өлшемінің  жоқтығы.  Алайда,  көрерменнің  көзін  суреттегі  үшінші 
өлшемнің бар болуына бір немесе бірнеше әсерлерді, оның ішінде болашақ 
әсерін пайдаланып сендіруге болады.    
Болашақ  әсері  жеке  нысандарға  немесе  нысандар  топтарына 
қолданылуы  мүмкін,  бірақ  ол  бір  уақытта  түрлі  нысандар  топтарына 
қолданыла алмайды. 
Болашақ түрленулердің екі түрі бар – бір нүктелі және екі нүктелі. Бұл 
жағдайда  нұрдың  нүктелері  туралы  сөз  болады.  Осылайша,  бір  нүктелі  – 
түсетін  сәулелердің  бір  нүктесін,  ал  екі  нүктелі  түрлендіруді  -  екі  түсу 
нүктесін пайдаланады.  
Ерекшелік  командасы  (Trim)  жаңа  бірегей  нысандарды  тез  және  оңай 
жасауға мүмкіндік береді. Алдыңғы екеуі ұқсас (Біріктіру және Қиылысу), 
оны  қолдану  үшін  кемінде  екі  қабаттасатын  нысан  қажет.  Trim 
командасының  әрекеті  қамырдың  иленген  кесігінен  печеньелерді  үзіп-
жару  үшін  пішіннің  жұмысына  ұқсас.  Команда  басқалармен  үйлесетін 
нысанның  бөліктерін  жояды.  Осы  команданы  қолдану  ерекшеліктері  оны 
орындау  алдында  қандай  қиылысатын  нысандардан  артық  бөліктері 
алынатынын көрсету қажеттілігінде тұжырымдалады.  
4.4.3. 
Бейнелерді экспорттау 
Бағдарлама  интернетте  пайдаланылатын  барлық  форматтарға,  соның 
ішінде  болашақта  қолданылуы  мүмкін  суреттерді  экспорттауға  мүмкіндік 
береді, мысалы, PNG (Portable Network Graphics) және WI (Wavelet). JPEG 
пішіміне экспорттау кезінде алдын-ала тек бейненің өлшемін ғана емес,