БАҒЫТ: Қоғамдық қауіпсіздік және құқықтық тәртіп

Алматы қ.

Ақмола

Жамбыл

Қостанай

БҚО

ОҚО

СҚО

Атырау

Астана қ.

Қызылорда

28 сурет – 100 мың адамға шаққандағы жол-көлік оқиғасы, бірлік, 2014 ж.

Мәлімет көзі: ҚРБас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу комитетінің деректері бойынша

Облыста жол қауіпсіздік деңгейін қамтамасыз ету деңгейін жоғарлатуға бағытталған іс-шаралар кешені жүзеге асырылуда.

Мүдделік танытқан мемлекеттік органдармен және бұқаралық ақпарат құралдырының, қоғамдық ұйымдардың қатысуымен тұрақты түрде кең ауқымда «Қауіпсіз жол!», «Автобус», «Абайлаңыз балалар!», «Жаяу жүргінші», «Мас жүргізуші» және т.б. алдын алу әс-шаралары өткізіледі.

Жол қозғалысын бақылаудың интеллектуалды жүйесін дер кезінде пайдалануға енгізу мақсатында Ақтөбе қаласындағы БДПП ІІБ ғимаратында жерге тұйықталуы бар Процессигтік орталықтың серверлік үй-жайы пайдалануға берілді.

Облыс бойынша қылмыстық жағдайдың өсуіне қарамастан жағдай тұрақты болып, криминалдық жағдайлардың күрделенуіне жол берілмеді.

Мемлекеттік органдарда сыбайлас жемқорлықтың деңгейін төмендетуге бағытталған біріңғай мемлекетік саясатты жүзеге асыру бойынша іс-шаралар реті қарастырылған: мемлекеттік сатып алудың электронды жүйесін енгізу, электронды үкімет, мемлекеттік көрсетілетін қызметке конкурстық іріктеу, көптеген мемлекеттік органдардың жұмысы «бір терезе» принципі бойынша ұйымдастырылған.

Сыбайас жемқорлықпен күрес саласындағы мемлекеттік органдардың қызметін үйлестіруді қамтамасыз ету мақсатында облыста сыбайлас жемқорлықпен күрес мәселесі бойынша Аймақтық комиссия қызмет атқарады. Тоқсан сайын комиссия отырысында сыбайлас жемқорлықпен күрес проблемасы бойынша проблемалық сұрақтар талқыланып, Ақтөбе қаласы мен аудан әкімдерінің, облыстық атқарушы орган басшыларының есебі тыңдалады.

Бұқаралық ақпарат құралдарында тұрақты түрде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тақырыбына бағытталған материалдар тұрақты түрде жарияланып тұрады.

Көпжылдық бақылау бойынша Ақтөбе облысы тайғанақ, боран, қыс уақытындағы автомобиль және темір жолдарындағы қар басып қалу көктем кезеңіндегі көп сулы жылдары қатты су тасқындарының өтуі, дала өрттері, жаз кезеңіндегі қуалама желдер, эпидемия және эпизоотия сияқты табиғи сипаттағы төтенше жағдайлармен расталады. Вегатативті кезеңде ауыл шаруашылық өсімдіктері аурулармен және зиянкестерден зақымданады.

Сонымен қатар адамдардың қайтыс болуына, қоршаған ортаға және шаруашылық объектілеріне елеулі зиян тигізуі мүмкін, материалдық шығындар мен тұрғындардың өмір сүру жағдайының бұзылуына алып келетін, техногендік сипаттағы төтенше жағдайларда орын алуы мүмкін. Осындай қауіп көздерінің бірі Қарғалы, Ақтөбе, Саздын сияқты ірі су қоймалары, күшті әсер ететін және уытты заттарды (КӘЕУЗ) пайдаланатын мұнай кен орындары мен мұнай, газ құбырларындағы апаттар, тау-кен металлургиялық кешендеріндегі, газ шаруашылықтарындағы, жылу кәсіпорындарындағы электр энергиясын өндіретін кәсіпорындары объектілеріндегі апаттар және т.б. болып табылады

Табиғи және техногендік сипаттағы жағдайлардың алдын алу

Өткен жылдардың зерттеулері мен талдауларының қорытынды нәтижесі бойынша Ақтөбе облысының аумағында 46 учаске анықталған. Ақтөбе аумағындағы қауіпті су тасқыны учаскелерінің төлқұжаты жинақталды және бекітілді. Су тасқыны болуы мүмкін аймақтарға 106 әлеуметтік объектілер, 140 бау-бақша ұжымдары, 17 мың адамнан көп тұрғындары бар 2 879 тұрғын үйлер кіреді.

Облыс аумағындағы қолда бар 2276 өрт гидранттарының 325 бұзылған, олардың: 532 облыс орталығының көшесінде, 211 облыстың қалаларында, 849 елді мекендерде, 474 облыстың шаруашылық объектілерінде.

Облыс орталығының шет аймақтарында: Кирпичный, Заречный-1, Заречный-2, Россовхоз кенттерінде, Жанңа-қоныс ауылында және Промзона ауданында толығымен өрт қауіпсіздігінің сумен қамту жүйесі жоқ.

Қазіргі уақытта облыс орталығының негізгі және жақын маңдағы аумақтарында өрт қауіпсіздік күзетін төрт өрт бөліктері жүзеге асырады, әрбір қызмет көрсетуші бөлімшенің радиусы нормативтік талаптарды бірнеше есе басып озады.

Ақтөбе облысының аумағын өрт қауіпсіздігімен қамтамасыз ету мақсатында Ақтөбе облысының гарнизонында қрт деполарының құрылысын салу үшін жер учаскелерінің қосымша бөліктерін дайындау үшін жұмыстар жүргізілуде.

Көктем кезіндегі өзеңдердің арнауынан шығуынан, дамбылардың, тоғандардың бұзылуынан немесе ұзақ жауын-шашынның салдарынын болуы мүмкін шыққан су тасқындарынан тұрғындардың және объектілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында мынадай іс-шараларды жүзеге асыру ұсынылады:

1. 
   Кенеттен қардың еруі мен көктемгі қатты жаңбыр салдарынан Елек өзені арнасынан шығып, бірнеше елді мекендерді су басуы мүмкін. Сондықтан да Песчанка, Жіңішке, Қос-етек, Қобда, Шіле, Ойсылқара, Ор, Уыл, Нұра және т.б. өзендерге су тасқындарына қарсы бөгеттер қойып, өзең жағаларын нығайту, тазалау, тереңдету жұмыстарын жүргізіп, өзен арналарын нығайту керек.
   

Су қоймалары (Ақтөбе, Қарқаралы және Саздын) бұзылған жағдайда тұрғындарды қауіпсіз аймақа көшіру бойынша дер кезінде іс-шараларды қабылдап, хабарландыру мақсатында, сонымен қатар аталған су қоймаларындағы суды апаттық лақтыру жағдайында әрбір су қоймасы үшін жекелеме түрде суды апаттық лақтырумен, мүмкін болатын жарылулармен байланысты жағдайларды үлгілеуді жүргізу қажет. Үлгілеу нәтижесінде су тасқынының көлеміне байланысты су басатын аймақтар картографиялануы қажет.

Осыған ұқсас жұмыстарды облыстың Ілек, Қарғалы, Ор, Ырғыз, Көлденең темір, Ресчанка, Жеңішке, Үлкен Қобда, Темір, Уыл, Қиыл, Қайынды, Ойсылқара сияқты өзеңдерде де жүргізу қажет.

Сонымен қатар, ағыс бойы төмен орналасқан Ақтөбе, Қарқаралы және Сазды су қоймалары бұзылған жағдайда су тасқыны аймақтарына түсетін елді мекендерді хабарландырудың желілік жүйесін орнату қажет.

3. Ақтөбе облысында төтенше жағдайлардың алдын алу инфрақұрылымдарымен қамтамасыз етуді одан әрі дамытуды қажет етеді.

Облыс аумағында «Табиғи ресурстарды және табиғатты пайдалануды реттеу» ММ деректері бойынша барлығы, 146 су шаруашылық объектілері бар, олардың 8 республикалық, 119 коммунальдық және 19 жеке меншікте.

Дегенмен, органдардың мемлекеттік өртке қарсы қызметі бөлімшелері жоқ елді мекендерге өрт сөндіру бекеттерін құру қажет. Сондықтан, 7 өрт өауіпсіздік бекеттерін құру қажет (Мұғалжар, Хромтау, Әйтеке би, Мартөк, Қарғалы, Темір аудандары).

ҚР ҚН 2.02-30-2005 «Өртке қарсы қызмет органдары объектілерін жобалау нормалары» құрылыс нормаларына сәйкес Ақтөбе облысы аумағында өрт қауіпсіздік қорғанысын қамтамасыз ету үшін Ақтөбе, Хромтау, Қандыағаш, Алға қалаларында және Шұбаршы ауылында 19 өрт депосының құрылысын салу қажет.

Осылайша, Мұғалжар ауданындағы ӨБ-12, Қобды ауданындағы ӨБ-15 жеке постындағы қолданыстағы өрт депосының ғимаратының апаттық деңгейін анықтау бойынша ғимаратты техникалық зерттеу нәтижесі бойынша апатты болып табылып, фундаменті, қабырғасы және төбе жабындысы апаттық жағдайда және ҚНжЕ 2.01.07-85 «Жүктеме және әсер»; ҚР ҚНжЕ 5.03-34-2005 «Бетонды және темір бетонды конструкциялар»; ҚР ҚН 1.04-26-2004 «Коммуналдық және әлеуметтік-мәдени мағынасы бар тұрғын үй ғимараттары мен объектілері қайта, күрделі және ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу» нормалары мен талаптарына сәйкес келмейді.

Ауданның өрт бөлігі өртті сөндіруге арналған өрт техникасының барлық жасанды және табиғи су көздері суды жинауға арналған пирсалармен жабдықталмау мәселесіне кез болады.

Аталған жағдай қойылған міндетті өртке қарсы құрылымның жеке құрамының орынауына жағымсыз әсер етеді. осыған байланысты 30 өрт пирстерін орналастыру қажет (Ақтөбе қаласында-14, Әйтеке би, Мұғалжар, Темір және Хромтау аудандарында бір-бірден, Алғы, Қарғалы және Мартөк аудандарында екі-екіден, Қобды ауданында -5).

4.Ақтөбе облысының аумағында 242 Ерікті өртке қарсы құрылымдар бар, оларда 6 өрт машиналары, 345 сүйретпесінде инвентары бар тракторлармен, 115 су таситын машиналармен, 296 жабдықталған техникалардың бірлігімен, 214 өрт мотопомпа орталығымен, 1430 аспалы өрт сөндіргіштер (бүркпелермен) жабдықталған.

5.Үлкен қалалардағы апаттарға, зілзалалдарға және табиғи апаттарға қарсы түру бойынша инфрақұрылымды дамыту үшін 2012-2020 жылдарға арналған үлкен қалаларды дамытудың іс-шаралар жоспарының 34-тармағына сәйкес, Хромтау қаласындағы су-өқтқарушы станциясының құрылыс жобасын жүзеге асыру үшін «Үлкен қалалардағы апаттарға, зілзалаларға және табиғи апаттарға қарсы тұратын инфрақұрылымды дамытуды» жүзеге асыру қарастырылған.

Хромтау қаласындағы 3 разрядтағы су-құтқарушы станциясының құрылысы Хромтау қаласының маңында орналасқан Ор, Абай су қоймаларындағы және терең сулы шахталардағы көптеген адамдарды тиімді және қазіргі заманғы қауіпсіздікпен қамтамасыз етудің негізгі мәселелері мен сұрақтарының шешімі болып табылады.

Хромтау қаласында құтқарушы станциясы болған жағдайда Әйтеке би, Мұғалжар, Қарғалы және Ырғыз аудандарындағы төтенше жағдайларға шұғыл түрде әсер ету мүмкіндігі пайда болады.

Сонымен қатар тозығы жеткен вагонда орналасып, 25 жыл бойы суға сүңгушілердің жабдықтары мен құралдарын сақтауға арналған кезекші бөлме қызметін атқарып келе жатқан 1№ құтқарушы станция базасында Ақтөбе қаласының Тұрғын үй қалас жағажайындаға Ілек өзеңінің 2 разрядындағы суқұтқарушы құрылысы туралы мәселе туындауда.

Шалқар ауданындағы, Шалқар қаласындағы «ОСО» ММ құтқарушы постында, Шалқар өзеңінде 4 разрядты құтқарушы станциясының құрылысын көтеру қажет, онда үш құтқарушы жыл бойы УАЗ маркалы автокөлігімен Шалқар өзеңінде кезекшілік атқарады, себебі құтқару постысы жоқ. Әкімдік арқылы алаңы 1 га болатын жер учаскесі бөлінді.

Алғы ауданындаы Бестамак бекетіндегі, Ілек өзеңінде 4 разярдты құтқару станциясының құрылысы жүргізілуде, өзең Бестамак кенті арқылы өтіп, Ақтөбе су қоймасының құйылады. Барлық арақашықтық бойы кәсіптік балық шаруашылығының бригадалары құрылған. Аталған орын балық аулау тек қана балық аулаушы бригадалар ғана қолданып қоймай, сонымен қатар Ақтөбе, Алға, Мұғалжар аудандарының және Ресей Федерациясының балықшылары арқылы да қолданылады.

Ақмола облысының аумағында мыналар бар:

411 халық пунктілері, оның ішінде облыстық ішілік хабарландыру жүйесі бар, оны жаңашалау республикалық деңгейде жүргізілетін Ақтөбе қаласындағы және 12 облыстың аудан орталықтары;

Ақтөбе облысындағы 398 елді мекенде хабарландыру жүйесі жоқ.

29.05.2014 ж. ӨР ТЖМ «Азаматтық қорғаныс құралдарына деген қажеттілікті анықтау бойынша нұсқаулық» № 260 бұйрығының 3 және 4 тармақтарына сәйкес жеке қорғаныс құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ) мұмкін болатын химиялық ластану аймағында тұратын және өмір сүретін тұрғындарды 100% қамтамасыз ету үшін, оның ішінде атаған жинақтардың 35% балаларға арналған ЖҚҚ - балаларға арналған қорғаныс немесе газға қарсы камералардан тұрады.

Қазіргі күні ЖҚҚ қамтамасыз ету мақсатында 6500 бірлік мөлшеріндегі ЖҚҚ сатып алу қажет. Қазіргі уақытты 1 газға қарсы қорғаныс құралының (УЗС-ВК) құны 30 000 теңгені құраса, онда сатып алудың жалпы сомасы 195 млн теңгені құрайды.

«Азаматтық қорғаныс туралы» ҚР Заңының 21-бабына сәйкес азаматтық қорғаныс (бұдан әрі - АҚ) жөніндегі санаттарға кіретін жергілікті атқарушы органдар, ұйымдар арқылы алдын ала АҚ үй-жайларын қорғау құрылысы мен қорын жинақтау жүзеге асырылып, оларды дайындық деңгейінде ұстау қажет. Осыған байланысты Ақтөбе қаласында 200 адам сиятын азаматтық қорғаныс үй-жайларының құрылысын қамтамасыз ету қажет.

Ақтөбе облысының 18.02.2015 жылғы АТК отырысының №1 хаттамасына сәйкес терроризім актілерінің салдарын азайтуға және жобаға бағытталған аудандық жедел топтарын материалдық-техникалық жабдықтармен қамтамасыз ету керек.

«Кәсіби апаттық-құтқаруды қалыптастыру және кинологиялық қызметті қамтамасыз етудің нормаларын бекіту туралы» ҚР үкіметінің 02.10.2007 жылғы №872 қаулысына сәйкес, төтенше жағдайлардың және жол-көлік оқиғаларының кезіндегі салдарларды жою (қүрылыс конструкцияларының, металл конструкцияларының бөліктерінің және т.б. астында қалып қалған адамдарды құтқару мақсатында) үшін аудандық өрт бөлімдері апаттық-құтқарудың гидравликалық жабдықтарымен қамтамасыз етілмеген. Осыған байланысты аудандық өрт бөлімдері үшін апаттық-құтқару құралдарының жиынтықтарын сатып алу қажет, атап айтқанда Holmatro апаттық-құтқару жабдықтарының жиынтықтары (SP-4040 C жақтық кеңейткіш (қысқыш), CU-4220 C GP жақтық кескіш, HTW-1800C қолмен жұмыс атқаратын гидравликалық сорғы, В5 SOU-5 гидравликалық шлангісі).

Жыл сайын қыс айында қарлы борандар әсерінен республикалық, облыстық және аудандық маңызы бар автомобиль жолдарында қарлы боран астында көмек қажет болатын адамдар қалып қоюда. Аудандағы жергілікті атқарушы органдарда өткізгіштігі жоғары техниканың болмауы салдарынан жағдайы ауыр сырқаттарға дер кезінде медициналық көмек көрсету, автомобиль жолдарындағы адамдарды құтқару, азық-түлік тағамдарын жеткізу мен жолда қалған ауыр жүк машиналыранын жүргізушілеріне көмек көрсету бойынша мәселелер туындауда.

Жоғарыда жазылғандар негізінде барлық аудандық әкімдіктерді өткізгіштігі жоғары техникалармен қамтамасыз ету керек (вездеход-болотоход «Трэкол» сазды және қарлы жерде жүретін жүретін машиналар). Сонымен қатар аталған техникаға деген қажеттілік жолсыз жерлердегі алыс елді мекендердегі ауыр қалдегі науқастарды тасымалдау, тұрғындарды эвакуациялау, үй-жайларға гидравликалық тексеру жүргізу кезіндегі су тасқыны кезінде туындайды.

Ақтөбе облысның автомобиль жолдарында 76 қармен басып қалатын учаскелер бар (49 – республикалық және 27 облыстық жолдар бойында), ұзақтығы 709,1 км, қар басып қалған жерлерден оларды қорғау қар ұстап қалушы қалқандармен және орман жолдарын отырғызумен қамтамасыз етілуі керек.

Соңғы он жылда ағаш отырғызу жүргізілмегендігін ескере отырып, 1970 жылдан бастып 1975 жылға дейінгі орман жолдарынығ қурап, өртенуі салдары нәтижесінде орман жолдары арқылы қарды ұстап қалатын орман жолдар «нөлге» жеткізілген.

Осыған байланысты қармен басып қалатын автомобиль жолдарын қармен басып қалудан қорғау мақсатында қар басып қалатын автомобиль жолдарының учаскелеріндегі республикалық және облыстық маңызы бар жолдарда орман ағаштарын отырғызу және 423,2 км жолдарда қалқандарды орнату қажет.

«Саламатты қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы арқылы ЖКО қайтыс болғандардың саныны азайту мақсатында жол пунктеріндегі жауапты аймақтарда, сондай-ақ жедел көмекті көрсетудің уақытын қысқарту бойынша мәндеттер анықталған. Алайда, ЖБДҚП орналасқан жерлерін ескере отырып, қыс уақытында қар басып қалу салдарынан жедел әрекет ететін құтқарушы жабдықтары бар медициналық бригадалар жолға шыға алмайды. Бұл зардап шегушілерге көрсетілетін көмек уақытын уақытты жоғалтуға және «уақыт алтыннан да қымбат» қағиданы сақтамауға алып келеді.

Жоғарыда жазылғандар мақсатында, жол пунктеріндегі республикалық мағынасы бар автомобиль жолдарының бойындағы қарды тазалау үшін «Қазақавтожол» РМК АҚ үшін ақша қаражатын бюджтке салу керек.

Талдау нәтижесі бойынша облыс аумағындағы өртке қарсы сумен қамту үшін Ақтөбе облысының аумағында 3121 өрт гидранттары (бұдан әрі - ӨГ) бар, олардың 651 ӨГ облымтың орталық көшелерінде орналасқан, 2323 ӨГ облыс қалалары бойынша, 1614 ӨГ елді мекендерде, 659 ӨГ облыстың шаруашылық объектілерінде орналасқан.

Облыс аумағы бойынша орналасқан өрт гидранттарының 582 ӨГ күрделі жөндеу жұмыстарын қажет етеді, оларды: 242 ӨГ облыс орталығында, 30 облыс қаласында, 189 елді мекендерде және 121 облыстың шаруашылық объектілерінде орналасқан.

Облыс орталығынығ алыс елді мекендерінде: Кирпичный, Заречный-1, Заречный-2 кенттерінде, Жаңа-Қоныс ауылында және Промзоны аумағында толығымен өртке қарсы сумен қамту жүйесі жоқ.

• 
  Кенеттен қардың еруі мен көктемгі қатты жаңбыр салдарынан Елек өзені арнасынан шығып, бірнеше елді мекендерді су басуы мүмкін;
  
• 
  су тасқындарына қарсы дамбыларды көтеріп, 9 су тасқындарынан қорғайтын дамбыларға күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу қажет;
  
• 
  облыста мемлекеттік өртке қарсы қызметінің бөлімшелері жоқ;
  
• 
  өрт бөлігі өртті сөндіруге арналған өрт техникасының барлық жасанды және табиғи су көздері суды жинауға арналған пирсалармен жабдықталмау;
  
• 
  Аудандағы жергілікті атқарушы органдарда өткізгіштігі жоғары техниканың болмауы.