Б. К. Копжасаров «Өсімдік коргау жоне карантин» кафедрасынын

жүктеу 16,49 Mb.

Pdf просмотр

бет	79/190
Дата	01.10.2023
өлшемі	16,49 Mb.
	#43615

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 190

2b0936db-98be-4c50-b1dc-5b5d01e6f4e9

ж ы з ы л ы і і

отыруы керек. Ол күнделікте шаруашылықтыц
аты-жөні (аудан, облыс, өлке), жылыжайдыц рет саны, көлемі,
қиярдыц сорі ы, отырғызылған уакыты түгел көрсетіледі.
Жылыжайдагы, парниктердегі, полиэтиленді пленкалармен
жабылған топырактағы жеке өсімдіктердің закымдану дәрежесіп
төрг баллды шкала бойыпша анықтайды: 0 балл-закымданбаған; 1
балл-аз (жапырактардын 25 %-дайы ғана зақымданған); 2- балл-
орташа (жапырактардың 25%-дан 75%-ға дейінгі закымдаиған); 3
балл-күшті
закымданған
(жапырактардың
75%-дан
көбі
зақымданған).
Фитосейулюсті жіберу.
Жырткыш кенелерді аз мөлшерде
жүмсаи, өте жоғары нэтижеге жету үшін оларды зиянкестің
алғашкы ошақгары иайда бола бастағап кезде жіберу керек.
Жырткыштарды жіберу кияр өсімдіктерінің көшетгері өсірілетін
жылыжайларда басталса гіпті жаксы.
Фитосейулюстің жіберу мөлшерін ормекші-кенелердіц сан
мөлшерін есептегеннен кейін барып анықтайды. Әдетте, өндіріс
жағдайымда орбір закымданған өсімдік жапырактарындағы өрмекші
кенелердіц сан мөлшерін анықтау мүмкін емес. Сондыктан
фитосейулюстерді
өсімдіктердің
закымдану
дорежесіп
көз
мөлшерімен анықтаи (аз, орташа, күшті) жіберген колайлы. Осыған
орай, жылыжайда орбір закымданғап өсімдікке сояның 1-6, ал орбір
парниктін рамаларына 10-15 жанырағын орналастырады. Ал өге
аскынып кеткен зиянкестіц ошақтарына фитосейулюсті жаппай көп
мөлшерде жібереді. Сояның жанырактарынан фитосейулюстер кияр
өсімдіктерінің жапырқтарына тез көшін өсіп-өнеді де, зиянкесті
барлык даму фазасында жеп күртады. Фитосейулюсті сыпау жоне іс
жүзінде
қолдану
гәжірибесі
жырткыштар
бір
жылыжайда
катарынан 2-3 жыл колданғанда келесі жылдары зиянкестің сан
мөлшері аз болып жоне олар әдеттегіден 3-4 жұма кейін пайда
болагындығы
байкалады.
Себебі
мүндай
жылыжайда
164

фитосейулюстер қорланып, өрмекші-кенелерді кыстауға кеткем
жерлерінде жеп қоректенетіні анықталады. Мысалы, әдетте өрмекші
- кенелер қыстау үшіи жылыжайдыц ішіне қойылғам аралардыц
ұясында мекеидейді. Сондыктаи оларды осы кыскы жипалғап
жерлерінде
кұрту
максатымен
сояның фитосейулюстер бар
жапырақтарын
(бір
ұяга
300-400
жапырақ)
жошіктердің
қабыргаларына, іргелеріне кыстырын кояды. Акарифапар өз
бетімен кыстауға кеткеи кенелерді іздеп тауып жейді. Кейінгі
жылдары еліміздегі жылыжай шаруашылыктарында өрмекші
кеиелермен биологиялык күресу тосілі кеңіиен өріс алыи, жылдан-
жылға оларды пайдалану каркыны артуда. Мысалы, тек біздіц
реснубликамыздыц өзіиде гаиа фитосейулюсті көлемі 800 мыіГ
жылыжайда кияр өсімдігіи улы химикаттарды колданбай, тек капа
биологиялык одісиен аса қауіпті зияпкестеп коргап шыкты. Айта
кететін бір жай, фитосейулюстердің тиімділігін өсімдіктердің
ауруына жоие тағыда баска зияикестеріне (эсіресе өсімдік
бітелерінде) қарсы колданылатын препараттар төмеидетіп жібереді,
жыртқыштарға, осіресе, пиретроидты препараггар өте кауіпті.
Бсщылау сүрақтары:
1. Фигосейулюсгі киярга карсы колдану мөлшері қандай?.
2. Фитосейулюсгі жаппай өсірін-өидіру жолдары?
3. Фитосейулюсті сақтау шаралары.?
4. Жырткыш өрмекші кеменіц тиімділігі.?.
5. Жылыжай аккаиаты энтомофаітарыиыц түрлері.?.
165

жүктеу 16,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 190