Б. К. Копжасаров «Өсімдік коргау жоне карантин» кафедрасынын

тауысып, корек ізден, өсімдікгерден кетіп калуы мүмкіи. Сондықтан 
жырткыштарды жинайтын уакыг жакындап қалды деген кезде, 
бипокуляр 
аркылы 
күнделікті 
бақылау 
жасап, 
өсімдік 
жагіырақтарындағы фигосейулюс пеи өрмекші кеиелерді санаи тұру 
керек. Екеуінің мөлшері бірдей болғанда, яғни жырткыш пен 
күрбаныныц ара катынасы 1:1 жуыктағанда фитосейулюстерді 
жинауға кіріседі. Ол үшін соя өсімдігін түгелдей кыркыи алады да, 
опша тытындамай 3 литрлік шыныга салып тоцазыткышка койып 
сакгайды иемесе дер кезіиде пайдаланады.
Фитосеиулюсті сақтау.
Фитосейулюс ауаныц температурасы 
төмен, ал ылғалдығы өте жотары болған жатдайда үзак уакыт 
сактауға болады. Ол үшін ец қолайлы жағдай 3°С гемиературамен 
90-98% ылғалдылық. Әсіресе аиалықтары жаксы сакталады. Ал 
жүмыртқаларымен жас кенелер тез өлім калады. Дегенмен 
жыртқыш кенелер дамуыиың барлык сатысында 5-6 күн сақтауға 
шыдайды. Тоңазытқышта колайлы жағдайда сактағанда 30-35 
күннен кейін фитосейулюстің аналықтарыныц 80%-дан астамы 
тіршілік қабілетін жоймайды, ал сактау мерзімі 45 күнге дейін 
созылғанда тек 35% тана тірі қалады. Осыған орай, фитосейулюсті 
10-20 күннен артык сактаудыц кажегі жок. Тоңазыткыштан алынған 
акарнфаітарды колдаиу алдында, олардыц тірі қалғандарының 
санын білген жөн. Қажетіне карай тоңазытқыштан жырткыш 
кенелері 
бар, 
соя 
жапырактарын 
біртіндеп 
алады 
да, 
фитосейлюстерді жаппай өндіріп-өсіретін жылыжайға немесе 
өрмекші 
кенелермен 
күресу 
максатымеи 
шаруашылык 
жылыжайына жібереді. Тоцазыткыштан алынтап жырткыш кенелер 
+ 10°С темнературада белсенді қимылдап, өзінің қалыпты тіршілік 
жатдайына тез түседі. Фитосейулюсі бар өсімдіктердін жапыратыпа 
күн сэулесінің тура түспегені дүрыс.
Фнтосейулюс «шыккан тегі» жылы субтропикалық аймақ 
сондықтаи, олар диапаузасыз есіп-өнеді. Біракта, қыстың 2-3 
айында (зиянкес жок кезде) оларды зертханада популяциясын, яғни 
аналык қорларын сактай отырып, үзбей өсіру керек. Бұл кезде 
оларта корек ретіпде қыскы ұйкыта кегкен өрмекші кенелерді 
пайдаланады. Ол үшін тамыз-кыркүйек айларында өрмекші 
кеиелерді қысгауға кеткеи жсрлерінеп ұстатыш белдіктердін 
көмегімен жинап алута болады. Қатаздан жасалтаи ұстағыш 
белдіктерді өрмекші - кенелермен катты зақымдалтаи ағаштарға
161

байлайды. Әдетте, алма, жөке жоне баска ағаштардың кураи бара 
жаткапдары пайдаланылады. Ұсгағыш белдіктерді сол ағаштың 
діңгегіне және ірі бұталарына жаздыи аяк кезінде байлап, кейіннен 
жапырактары түгел түсігі болған соц, казан-караша айларында 
шешіп алады. Өрмекші кенелер жиналған белдіктерді араларына 
дымкыл макта кабаттары салынған полиэтилеиді каншыктарда 
иемесе жерге көмілген жошіктерде сактайды.
Зертхаиа жагдайыида ец колайлысы, кеиелерді сыйымдылығы 
0,5-0,1 литрлік шыныға салады. Шынылардың түбіие жүмсак 
акварель кылкаламмен ұстағыш белдіктердіц шетінен қиыл алып, 
катаздардап өрмекші кеиелердіц біразын кағып түсіреді де, 10-15 
даиа жыртқыш фитосейлуюсті жібереді. ІІІыііы кұтылардыц шетіне 
біриеше су тамшысын тамызып, бөлмеге кояды. Шамамен 10-15 
күннің ішіиде фитосейулюстер өсіп-өніп өрмекші кеиелерді түгел 
жеп құртады. Акарифаітарды осы кұгылармен темгіературасы 3°- 
5°С тоңазытқышта 2-3 аита үстайды, бұдаи соц өсіріп-көбейтуді 
қайтадан бастайды. Mine, осылайша бірнеше дүркін қайталап 
өсіріп, фитосейулюстерді көктемде жылыжайда соя өсімдігінде 
жаппай өсіруге дейін сақтайды.

жүктеу 16,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: