ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙДЫҢ КЕЙБІР МӘСЕЛЕЛЕРІ

Статистикалық комитетпен стратегиялық жоспарлау мен реформалау Агенттігінің сараптамасы бойынша 1998 жылдың 1 қаңтарында Қазақстан халқының саны 15671,8 мың адам, оның ішінде 8642, 6 (55%) қала тұрғындары, 7029,2 мың адам (45%) ауыл тұрғындары құрайды.

Қазақстанда халық санының тұрақты кемуі сақталып отыр. Қазақстандықтардың жалпы саны 1987 жылы 1,2% кеміген.

Халық санының кемуі туылғандар санының кемуі мен мигранттардың санының артуына байланысты болып отыр.

5 жылдағы жалпы туылу коэффициенті әр 1000 адамға 19,1-ден 14,7 төмендеген. Осының нәтижесінде табиғи өсім 2,1 есе кеміді.

1997 жылы туылудың кемуі барлық аймақтарда байқалды, ал Орталық Шығыс, кейбір Солтүстік облыстарды және Алматы қаласында депопуляция байқалып отыр. Яғни өлгендердің саны туғандардан артық.

Өлімнің негізгі себебін қан айналу жүйесінің аурулары құрайды. 1996 жылмен салыстырғанда жұқпалы және паразиттік аурулардан 17%, ал туберкулезден 5%-ке өлім саны артық.

Соңғы бес жылда балалардың өлімі төмендеп, 1993 жылмен салыстырғанда 3,9 промиллеге төмендеп, 1997 жылы 1 жасқа дейінгі 1000 адамға 24,2 өлген балалар саны сәйкес келген.

Мемлекет аралық көші-қон айнлымында (көшіп келген және көшіп кеткен) Қазақстанда соңғы 5 жылда 1997,5 мың адам қатысты. Алыс шет елдерден де көшіп келгендер 25 мың адам, алыс шет елдерге көшіп кеткендер 440,4 мың, жақын шет елдерден көшіп келгендер саны 319,8 мың, көшіп кеткендер 1212,3 мың адамды құраған.

Елдің демографиялық жағдайына мигранттардың жастық және білім деңгейлері ерекше әсер етеді. Жалпы алғанда республика бойынша еңбеке жарамды жастағы әрбір көшіп кеткен адамға орташа білімі барлар 6 адамнан, орташа арнайы – 8, жоғары және аяқталған жоғары – 7 адамнана сәйкес келед і.

авт. Ә Стамқұлов. Алматы, «Жеті Жарғы» 1995

Алматы 1989.

Алматы 1988.