аймағының қайта тарылу кезеңі араб шапқыншылығына сай келетіні анықталды. ХІ-ХІІ ғғ.
қалалар мен ірі елді мекендердің белсенді дамуын монғол шапқыншылығы тоқтатты.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Әмір Темір мен Ұлықбек кезінде біршама
өсу байқалады, тіршілік ХVІ ғ. тоқтаған жоқ, бірақ ертеде игерілген көптеген жерлер бос
қалды.
Экспедицияның Қашқадария аңғарындағы зерттеулері барысында Оңтүстік Соғдының
астаналық орталықтары - Кеш (Китаб, Шахрисабз) және Нахшеб – Несеф (Қарши) зерттелді.
КАТЭ-ның кешенді жұмыстары барысында Қашқадария аңғары және оған тиесілі таулы
аймақтардың тарихи топографиясы, ең көне отырықшы елді мекендер, байырғы сауда
жолдары, ортағасырлық қолөнер өндірісі мен сәулет өнері ескерткіштері (барлығы 600-ден
аса түрлі кезеңдерге жататын жәдігерлер) зерттелді және аймақтың ерте темір дәуірі
кезеңінен кейінгі ортағысырға дейінгі археологиясы мен тарихының көптеген мәселелері
қайта жаңғыртылды.
Күтілетін нәтижелері. Далалық зерттеу әдістері курсын зерттеу оқып білу
мақсатында студенттер біліктілік пен дағдылар жүйелі білім бағытын қалыптастырып
іскерлікке бейімдейтін кешенді білім-білік қалыптастырады. Зерттеу әдістерән толық
меңгеріп шығады.
Пререквизиттер: Экономикалық әлеуметану.
Постреквизиттер: іс-тәжірибе
Оқытушы:
Ахметова Ж.
17.3 Басқару теориясы. (2 кредит, 90 сағат)
Оқытудың мақсаты: Басқару қызметі тек басшы – бағынышты тік қатынастарын ғана
қамтымайды. Ұйымдарға сондай-ақ өзін-өзі ұйымдастыру тән. «Өзін-өзі басқару” ұғымы
әдетте екі мағынада болады: кең және тар. Кең мағынада «өзін-өзі басқару” ұғымы белгілі бір
ұйымдастырушылық жүйенің автономды функциялануын, өзінің ішкі проблемаларына
байланысты шешімдерді қабылдауға құқылылығын білдіреді. Бұл мағынада өзін-өзі
басқарудың қейбір деңгейі кез-келген кәсіпорын, мекеме, т.б. тән. Бірақ әлеуметтік көзқарас
бойынша, яғни тар мағынада, өзін-өзі басқару – ұжымдық басқару, ұйымның барлық
мүшелерінің сәйкес басқару органның жұмысына қатысуы, атқарушыларды шешімдерді
қабылдау процесіне жұмылдыру болып табылады
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Басқару – бұқаралық, ұжымдық немесе
топтық ауқымдағы әлеуметтік ықпалдың өнімі.
Басқаруда өзін-өзі ұйымдастыруды қолдану соңғысының тиімділігін арттырады және
еңбек ұйымдарындағы маңызды даму факторын құрайды. Өзін-өзі басқару процестері
конструктивті де, деконструктивті де рөль атқаруы мүмкін, яғни, дезорганизация ретінде
байқалады.
Басқару циклының соңғы ұғымы – бұл «әлеуметтік реттеу”. Ол басқару объектісінің
тұрақтылығын сақтау және оған реттеушілерді (нормалар, ережелер, мақсаттар, байланыстар)
енгізу арқылы дамыту арасындағы тепе-теңдікті сақтауға бағытталған, мақсатты
басқарушылық ықпалды білдіреді.
Күтілетін нәтижелері.Студент алған білім нәтижесінде пәнді игеріп, осы білім
негізінде пән ауқымында іскерлік дағдыларын толық игеріп, біліктілігін арттыра біледі.
Басқару іс- әрекетінің теориясы - әлеуметтік функцияның қазіргі кездегі негізі тарауларының
бірі, ол әртүрлі әлеуметтік құрылымдағы адамдардың бір- бірімен қарым- қатынасы
мәселесін зерттейді. Пән бойынша алған білімдер жүйесі білім алушыны талапқа сай
дағдыларды игеріп іске асыруға дайын болады.
Пререквизиттер: Әлеуметтік психология.
Постреквизиттер: іс-тәжірибе
Оқытушы: т.ғ.к., доцент Жанысбеков Ә.
18.1. Пән атауы: Мәдениет әлеуметтануы (3 кредит, 135 сағат)
35
Оқытудың мақсаты: Мәдениет элемі өте күрделі және алуан түрлі. Сондықтан оны
философия, тарих, өнертану, этнография, мәдениеттану, әлеуметтану зерттейді, бірақ
олардың әрқайсысы бұл құбылысты қарастырғанда өзінің ерекше пәнін тауып зерттейді. Ең
алдымен әлеуметтануды қоғамның өмір сүруімен дамуындағы мәдениеттің рөлі зерттейді.
Мәдениет социумде болып жатқан барлық өзгерістерге, бірден көңіл аударады. Мәдениет
көптеген әлеуметтік процестерді қалыптастыру мен анықтауда өзі де оларға бегілі бір ықпал
жасайды.
Мәдениет әлеуметтануы жалпы әлеуметтану ғылымының бір саласы. Оған
әлеуметтанудың тұтас ғылым ретіндегі ортақ, жалпы заңдылықтары тэн және оның өзіндік
ішкі заңдылықтары, өзіндік ұғысдар жүйесі бар.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Мәдениет «адамзат тарихының кесіндісі »,
ол тарихи дамуы барысындағы, адамдағы өзгерісті көрсетеді. Мәдениет оның
әлеуметтанулық құралы болып табылады. Оның қоғамдық тұтастықпен қарым-қатынас,
қоғам мүшесі болып қалыптасуын білдіреді. Бірақ осы әлеуметтанудың өзі мәдениетті
меңгеру барысында тұлғаның индивидуалдығы ретінде жүзеге асады. Оның өзгеге
ұқсамайтын «Менің » игеру ретінде көрінеді. Әлеуметтендіру мен индивидуалдығы -
мәдениетті меңгеру процесінің 2 жағы.
Мәдениет адамның еркіндік, бостандық саласы, өйткені мәдениет адамды өзінің
қоршаған басқа адамдарға конформистік еліктеу шаблоны мен стереотиптерінен босатады. Өз
бетінше әрекет етуге кепіл болады. Оның тұлғасын егеменді етеді.
Күтілетін нәтижелері. Мәдениет әлеуметтануы пәні бойынша алған білімдер жүйесі
білім алушыны талапқа сай дағдыларды игеріп іске асыруға дайын болады. Пәнді игеру
арқылы қалыптасқан біліктілік пен дағдылар студентке жүйелі білім бағытын қалыптастырын
іскерлікке бейімдейтін кешенді білім-білік қалыптастырады.
Пререквизиттер: бұқаралық ақпарат құралдары әлеуметтануы
Постреквизиттер: этноәлеуметтану
Оқытушы: Ахметова Ж.
18.2. Пән атауы: Дінтану және конфессиялармен әлеументтік жұмыс (3 кредит,
135 сағат)
Мақсаты: Қазігі таңда Қазақстан Республикасында жүз отыздан астам ұлт тұрады,
демек елде бірнеше діндердің өкілдері бар, олардың арасында бейбітшілік ел басының дүрыс
әлументтік саясатының нәтежесінде сақталып келеді. Аталған пән осы жолдың барысында
демеу жасап келеді. Дін дегеніміз не? және конфессиялармен әлеументтік жұмыс деген не?
Осы пікір таласының негізінде дүниеге көзқарас, адамдардың әлеуметтік жағдайлары жатыр.
Курстың қысқаша сипаттамасы:
Дінтану пәні. Дінтанудың ертедегі формалары. Конфуция. Даосизм. Индуизм. Иудизм.
Буддизм. Ерте хрестияншылдық. Провослав діні. Католизм . Протестантизм . Ислам .
Дәстүрлі емес діни бағыттар . Діни экстремизм профилактикасының әдістері . Діни
конфесиялармен әлеументтік жұмыс.
Күтілетін нәтижелер: - Дінтану және конфессиялармен әлеументтік жұмыс теориясы
мен тарихың;
- Дінтанудың ертедегі формалары білу
- Дәстүрлі емес діни бағыттарды тау және айыру
- Діни экстремизм профилактикасының әдістері
- Діни конфесиялармен әлеументтік жұмыс
Пререквизиттері: Өзін-өзі тану, Қазақстан тарихы, Дүниежүзі тарихы
Постреквизиттері: Отбасы әлеуметтануы
Оқытушы:
Ахметова Ж.
18.3. Пән атауы: Әлеуметтік саясат (3 кредит, 135 сағат)
Мақсаты: әлеуметтік саясат қазіргі қоғамдардың маңызды мүдделері жайлы және
қазіргі мемлекеттердің іс-әрекетінің негізгі маңыздылығын, әлеуметтік саясаттың рөлін
36
