Ќазаќстан республикасыныњ Білім жѕне Ѓылым Министрлігі

жүктеу 5,19 Mb.

бет	51/53
Дата	14.01.2018
өлшемі	5,19 Mb.
	#7460
түрі	Практикум

1 ... 45 46 47 48 49 50 51 52 53

2) деңгейлерді анықтау формасы бойынша – абсолютті (нақты), қатысты және орташа шамалар қатарлары (3.1.кестесі), (3.2 кестесі), (3.3 кестесі);

Кесте 3.2 Ауыл шаруашылық өнімінің бағалар индекстерінің динамикасы

Көрсеткіш	Бағалардың тізбек индекстері
Көрсеткіш	1991	1992	1993	1994	1995	1996	1997	1998
Ауыл шаруашылық өнімі	1,6	8,6	8,1	3,0	3,3	1,4	1,1	1,1
Өнеркәсіп өнімі	1,9	16,2	10,7	4,2	3,2	1,6	1,2	1,1
Минералды тығайтқыштар	1,7	12,8	10,7	6,5	3,4	1,9	1,2	1,1
Электроқуаты	1,5	13,3	21,6	6,5	2,9	1,6	1,2	1,2
Жанғыш материалдары	1,3	34,6	11,3	3,4	3,9	1,4	1,2	1,1
Отын	2,0	16,2	11,7	4,9	3,4	1,6	1,1	1,1

Кесте 3.3 Берілген облыста бір тұрғынға есептегенде ауыл шаруашылық өнімді өндіру көлемі

Өнім түрі	Жылдар
	1971-	1976-	1981-	1986-	1991-	1996-	1999
	1975	1980	1985	1990	1995	1998	1999
Астық, кг	803,7	970,6	724,6	770,4	621,6	514,5	195,7
Сүт, кг	276,4	283,5	300,6	326,5	279,4	200,0	202,6
Ет, кг	46,3	48,6	52,4	65,1	50,7.	29,4	29,0
Жұмыртқа, шт.	209	263	294	321	270	145	153
Картоп, кг	177	210	157	161	151	140	121
Көкөніс, кг	69	76	80	83	47	53	52

3) уақыт аралығы бойынша – толық және толық емес уақытша қатарлар

Толық қатарлар – тіркеу мерзімі немесе кезеңдердің аяқталуы бір бірінен бірдей интервалмен орналасқан (3.2 және 3.4 кестелері),
Толық емес қатарлар – тең интервалдар ережесі орындалмаған жағдайда қатарлар толық емес деп аталады (3.1 және 3.3 кестелері);

4) көрсеткіштердің мазмұны бойынша – жеке және агрегатталған.

Жеке көрсеткіштер қарастырылып жатқан құбылысты бір жағынан сипаттайды
Агрегатталған көрсеткіштер қарастырылып жатқан құбылысты жеке көрсеткіштерге сүйеніп, жан жақты сипаттайды.

Кесте 3.4 Ресейдегі экономикалық конъюнктураның агрегатталған көрсеткішін болжау, %

Ай	Деңгей
Сәуір	104,87
Мамыр	105,02
Маусым	105,17
Шілде	105,31
Тамыз	105,46
Қырқүйек	105,61
Қазан	105,76
Қараша	105,90
Желтоқсан	106,05

Динамикалық қатарлардың аналитикалық көрсеткіштерін есептеу формулалары

Көрсеткіш	Есептеу формуласы
	тізбек	базистік
Абсолютті өсім (нақты өсім)	Y_т=Y_i-Y_i-1	Y_б=Y_i-Y₀
Өсу қарқыны	K_т= Y_i/Y_i-1	K_б= Y_i/Y₀
Өсім қарқыны	K_т=Y_т/Y_i-1	K_б= Y_б/Y₀

Кесте 3.5 Бастапқы деректер

«Альфа-банк» банкінің қаржылық жағдайы бойынша көрсеткіштер белгілі

Жылдар	2002	2003	2004	2005	2006
Пайда	2016	2502	26500	178163	201445
Өзіндік капитал	26633	27656	35246	178163	225450
Қаржы	29320	15011	164733	194422	210305
Несие	13412	107143	182132	13412	98605
Активтер	142586	140305	412586	860883	901236
Операциондық кірістер	6373	10756	11116	2231	7689
Операциондық шығындар	9106	19088	32423	65059	23545
Банк кірістері	21495	13177	24687	34193	78633
Қарыз	29641	48976	84488	122006	155988

Тапсырма:

1. Бастапқы деректер бойынша капитал рентабельдігін есептеу.

2.Капитал рентабельдігі бойынша аналитикалық және орташа көрсеткіштерді есептеу

3. Интервалдарды үлкейту, жылжымалы орташа және аналитикалық түзейту әдістері арқылы негізгі тенденцияны талдау.

Шешімі:

Капитал рентабельдігін MS Excel программасында келесі формула көмегімен есептеу: Капитал рентабельдігі =пайда/өзіндік капитал және төменде берілген суреттегіндей енгізу.

Сурет 3.1

Қатардың орташа көрсеткіштерін есептеу

Сурет 3.2

Көрсеткіштерді талдау:

2006 жылда капитал рентабелдігі 0,11 төмендеді, ал басқа жылдары өсіп отырды. Орташалап айтқанда, қарастырылып жатқан кезеңде капитал рентабелдігінің деңгейі 0,6. Бұл жағдайда рентабелдіктік өсімі 0,2 немесе 85,36% құрды.
Бақылау сұрақтары:

Уақытша қатарлардың түрлерін анықтаңыз
Моменттік уақытша қатар дегеніміз не?
Интервалдық уақытша қатар дегеніміз не?
Уақытша қатардың динамикасы дегеніміз не?
Аналитикалық көрсеткіштерге қандай көрсеткіштер жатады?

Студенттердің өзіндік жұмыстарына арналған тапсырмалар:

Тапсырма 1. Берілген динамикалық қатардың нақты өсім, өсу қарқының, өсім қарқының есептеу, динамикасын анықтау.

Минималды зейнетақы мөлшері

	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006
ҚР бойынша	3000	3500	4000	4336	5500	5800	6200	6700

Тапсырма 2. Берілген динамикалық қатардың нақты өсім, өсу қарқының, өсім қарқының есептеу, динамикасын анықтау

Бір жұмысшының орташа айлық еңбекақысы

Сала	1993	1994	1995	1996	1997	1998	1999	2000
Транспорт және байланыс	164	2294	6580	9319	10786	11929	14696	18788

Тапсырма 3. Берілген динамикалық қатардың нақты өсім, өсу қарқының, өсім қарқының есептеу, динамикасын анықтау

Бір жұмысшының орташа айлық еңбекақысы

Сала	1993	1994	1995	1996	1997	1998	1999	2000
Мемлекеттік басқару	130	1775	4475	7249	9635	10310	11308	11758

жүктеу 5,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 45 46 47 48 49 50 51 52 53

Ќазаќстан республикасыныњ Білім жѕне Ѓылым Министрлігі

Кесте 3.2 Ауыл шаруашылық өнімінің бағалар индекстерінің динамикасы

Ауыл шаруашылық өнімі

Кесте 3.3 Берілген облыста бір тұрғынға есептегенде ауыл шаруашылық өнімді өндіру көлемі

Өнім түрі

Жылдар

Кесте 3.4 Ресейдегі экономикалық конъюнктураның агрегатталған көрсеткішін болжау, %