ОСӨЖ  3.3  Тақырып:  Болашақтағы  маманның  профессиограм-

 
164 
ОСӨЖ 
3.3  Тақырып:  Болашақтағы  маманның  профессиограм-
масын құрастыру ерекшеліктері. 
Мақсаты  –  болашақтағы  маманның  профессиограммасын 
құрастыру ерекшеліктерін анықтау. 
Жоспар: 1. Болашақтағы маманның профессиограммасы. 
2.  Болашақтағы  маманның  профессиограммасын  құрастыр 
ерекшеліктері.  
 
Əдістемелік нұсқаулар 
 
1.  Болашақтағы  маманның  профессиограммасын  дəптерге 
жазыңыз.  
2.  Оқулықтарға,  мақалаларға  сүйеніп,  қазіргі  кезеңде 
болашақ 
маманның 
профессиограммасын 
құрастыру 
ерекшеліктерін анықтаңыз. 
 
СӨЖ 
4.1. Тақырыптар бойынша баяндамаларды дайындау: 
1. «Модель » деген ұғымның ерекшелігі. 
2. «Модельдеу» деген ұғымның ерекшелігі. Оны құрастыру 
жолдары. 
3. «Маман моделі» құрастыру жолдары. 
4.  «Профессиограмма»  деген  ұғым.  Оны  құрастыру 
жолдары. 
5.  Дене  шынықтыру  мұғалімінің  болашақтағы  маман 
«профессиограммасы». 
6. 
Маманның 
кəсіптік-қолданбалы 
дене 
дайындық 
бағдарламасын құрастыру ерекшеліктері. 
7.  Қазіргі  танда  ««Профессиограмма»  деген  ұғымға 
ғалымдардың көзқарасы. 
8. 
Қазіргі 
танда 
««Маман 
моделі» 
деген 
ұғымға 
ғалымдардың көзқарасы. 
 
 
 
 

 
165 
ЕКІНШІ МОДУЛЬ БОЙЫНША ТЕСТІЛІК 
ТАПСЫРМАЛАР  
 
1.  «Арнайы  дене  тəрбиесінің  бір  түрі  ретінде  жеке  тұлғаның 
дене  қабілеттерімен  байланысты  психикалық  қасиеттерін 
дамытуға,  сонымен  қатар,  нақты  еңбек  жəне  əскери  қызмет 
ерекшеліктеріне 
қатысты 
қозғалыс 
біліктіліктері 
мен 
дағдыларын  қалыптастыруда  қолданылады»  деген  анықтама 
қандай ұғымды білдіреді? 
а/ Кəсіптік-қолданбалы дене дайындығы; 
б/ Кəсіптік-қолданбалы дене шынықтыру; 
в/ кəсіптік-қолданбалы дене дайындылығы; 
г/кəсіптік қызмет; 
д/ кəсіби-педагогикалық дене дайындығы 
2.  «Таңдаған  еңбек  қызметіне  қатысты  өмірлік  тəжірибеде 
қолдану  арқылы  көрінетін  субъектінің  əлеуметтік  тұрғыдан 
қалыптасқан дене қабілеттерін дамыту деңгейі» деген анықтама 
қандай ұғымды білдіреді? 
а/ Кəсіптік-қолданбалы дене дайындығы; 
б/ Кəсіптік-қолданбалы дене шынықтыру; 
в/ кəсіптік-қолданбалы дене дайындылығы; 
г/кəсіптік қызмет; 
д/ кəсіби-педагогикалық дене дайындығы 
3.  «Оқушылардың  денсаулығын  нығайту,  шынықтыру,  дурыс 
келбетің  қалыптастыру,  дене  қасиеттерді  дамыту,  дене 
жаттығулармен  айналасуға  бейемдету  үшін  болашақтағы 
мұғалімдерді дене тəрбиесі құралдарын, əдістерін жəне əр түрлі 
ұйымдастыру  түрлерің  жөнімен  іске  асыруға  ұйретіп  шығу» 
деген анықтама қандай ұғымға жатады? 
а/ Кəсіптік-қолданбалы дене дайындығы; 
б/ Кəсіптік-қолданбалы дене шынықтыру; 
в/ кəсіптік-қолданбалы дене дайындылығы; 
г/кəсіптік қызмет; 
д/ кəсіби-педагогикалық дене дайындығы 
4.  «Келіп  түскен  ақпараттардың  сипатымен,  көлемімен  жəне 
оны 
адамдардың 
еңбек 
қызметі 
барысында 
қабылдау 
жағдайларымен 
байланысты» 
деген 
анықтама 
кəсіптік-

 
166 
қолданбалы  дене  дайындықты  анықтайтын  факторлардың 
қайсысына жатады? 
а/ Қызметті ақпаратпен қамтамасыз ету ерекшеліктері; 
б/ Негізгі жұмыс қимылдарының сипаты; 
в/ Қызметтің ерекше сыртқы жағдайлары; 
г/ Нақты кəсіби қызмет факторлары; 
д/ Таңдаған мамандығында қолданылатын КҚДД талаптары 
5. «Бұл ұғым еңбек қимылдарының анағұрлым нақты моторлық 
ерекшеліктерін  көрсететін  жұмыс  қимылдарының  жалпылама 
сипаттамасын  білдіреді»  деген  анықтама  кəсіптік-қолданбалы 
дене  дайындықты  анықтайтын  факторлардың  қайсысына 
жатады? 
а/ Қызметті ақпаратпен қамтамасыз ету ерекшеліктері; 
б/ Негізгі жұмыс қимылдарының сипаты; 
в/ Қызметтің ерекше сыртқы жағдайлары; 
г/ Нақты кəсіби қызмет факторлары; 
д/ Таңдаған мамандығында қолданылатын КҚДД талаптары 
6. «Адамға деген танымал қатынас талаптарының шарты болып 
табылады» 
деген 
анықтама 
кəсіптік-қолданбалы 
дене 
дайындықты анықтайтын факторлардың қайсысына жатады? 
а/ Қызметті ақпаратпен қамтамасыз ету ерекшеліктері; 
б/ Негізгі жұмыс қимылдарының сипаты; 
в/ Қызметтің ерекше сыртқы жағдайлары; 
г/ Нақты кəсіби қызмет факторлары; 
д/ Таңдаған мамандығында қолданылатын КҚДД талаптары 
7.  Жеке  түлғаның  көзқарасы  танымдық  процестермен  ғылыми 
көзқарастың  бірынғайлығын  қамтамасыз  ететің  кəсіптік-
қолданбалы дене шынықтырудың қандай қызметі? 
а/ Адамгаршілікті-көзқарасты қызметі; 
б/ Мəдениеттанушылық қызметі; 
в/ Құндылықты-бағдарлық қызметі; 
г/ спорттық қызметі; 
д/ профессиографиялық қызметі; 
8. Жеке түлғаның этикалық жəне эстетикалық саласына əсер ету 
болып  табылатын  кəсіптік-қолданбалы  дене  шынықтырудың 
қандай қызметі? 
а/ Адамгаршілікті-көзқарасты қызметі; 
б/ Мəдениеттанушылық қызметі; 

 
167 
в/ Құндылықты-бағдарлық қызметі; 
г/ спорттық қызметі; 
д/ профессиографиялық қызметі; 
9.  Эргономика  ғылыммен  байланысты  –  адамның  енбек 
əрекетінің  тиімділігің,  қауыпсыздығың  жəне  рахаттылығың 
қамтамасыз  ету  мақсатында  жинақталған  білімдердің  жұйесі 
туралы  ғылым  кəсіптік-қолданбалы  дене  шынықтырудың 
қандай қызметі? 
а/ Адамгаршілікті-көзқарасты қызметі; 
б/ Мəдениеттанушылық қызметі; 
г/ Құндылықты-бағдарлық қызметі; 
д/ спорттық қызметі; 
е/ профессиографиялық қызметі; 
10.  Жеке  түлғамен  өзі  үшін  манызды  əртүрлі  құндылықтарды 
сатымен  бөліп  қалыптастыру  жəне  тіршіліктің  оқиғаларына 
жеке  түлғамен  бағаларды  қоюдың  адамгершілік,  көзқарастық, 
этикалық,  эстетикалық,  азаматтық  дəлелдігің  қалыптастыру 
жəне  сол  тіршілікте  өзінің  орның  табуға  кəсіптік-қолданбалы 
дене шынықтырудың қандай қызметі бағытталған? 
а/ адамгаршілікті-көзқарасты қызметі; 
б/ мəдениеттанушылық қызметі; 
г/ құндылықты-бағдарлық қызметі; 
д/ спорттық қызметі; 
е/ профессиографиялық қызметі; 
11. Қолданбалы дене шынықтыру біліміне (білімдік), дене жай-
күйлерін  оңтайландыруға  (сауықтыру),  оқушы  жастарға  толық 
кəсіптік бағдар беру мен кəсіптік бейімдеуге деген білім берудің 
түрлі  кезеңдеріндегі  қоғамдық  қажеттілікті  қанағаттандыратын 
сапалар 
арқылы 
анықталатың 
кəсіптік-қолданбалы 
дене 
шынықтырудың қандай қызметі бағытталған? 
а/ айрықша қызметтері; 
б/ білім беру қызметі; 
в/ негізгі сауықтыру функциялары; 
г/ спорттық қызметтері; 
д/ Құндылықты-бағдарлық қызметтері 
12.  Адам  организмнің  мүмкіндіктері  туралы  білімдер  мен 
көзқарастар 
кенейтетің 
кəсіптік-қолданбалы 
дене 
шынықтырудың қандай қызметі?