Объекттің сумен қамтылуын анықтау

N_М = Q/0,8*Q_Н

N_бөл = Q/Q_бөл

N_{ЗВ.ГДЗС} = N_ЗВ.РАБ + 30 % = 3 + 1,2 = 4,2 (3 ГТҚҚ буынын қабылдаймыз)

N_ЛС = N*3 + N*2 + N_М + N_ПБ + N_СВ + N_РАЗ =

мұндағы: N*3 – өрт сөндіру бойынша оқпандар бағытында тұрған адамдар саны, оқпаншыларды қоса (ГТҚҚ буындары да ескерілген).

N*2 – қорғау бойынша оқпандар бағытында тұрған адамдар саны, оқпаншыларды қоса;

17. АЦ-да қарауылы екі бөлімше құрамында бере алатын өрт сөндіру құралдарын анықтаймыз. Қарауылы түтінденген бөлмеге бір оқпаннан бере алатын екі ГТҚҚ буыны ғана бар, сонда:

Q_ф = N_бөл * n_бөл.ст * q_ст = 5* 3 * 3,5 =52л/с,

мұндағы: N_бөл – өрт орынына келген АЦ-дағы бөлімше саны;

q_ст – оқпандағы су шығыны, л/с;

n_бөл.ст – өрт сөндіруге бір бөлімше бере алатын оқпандар саны (немесе қорғауға);

Q_ф = 52 л/с Q_тр = 12 л/с

Сәйкесінше, өртке бірінші келген бөлім өрт сөндіруге қажетті оқпандар санымен қамтамасыз ете алмайды.

Бірінші келген бөлімнің күш пен құралдарды кіргізу сәтіндегі өрттегі жағдай және бірінші ӨСЖ қабылданған шешімдер:

1. 
   барлау барысында анықталды:
   

• 
  жанып жатқан бөлмеде адамдар жоқ, бірақ басқа қабаттарда адамдар бар, қауіпті факторлар олардың өміріне қауіп төндіруі мүмкін;
  
• 
  компрессор залындағы өрт ауданы 200 м² құрады;
  
• 
  өрттің тарау жылдамдығы 3 м/мин.
  

Бірақ бірінші бөлім күш пен құралдарды өрт сөндіруді қамтамасыз ете алмайды, өртке келгендер:

АЦ-5-40, АЦ-2,5-40, АЦ-7-40,.

Өрттегі жағдайды және жеке құрамының тактикалық мүмкіндіктерін ескере отырып адамдарды құтқару бойынша шараларды жүргізу үшін барлау тобы ұйымдастырылды және ГТҚҚ буынымен өрт сөндіруге екі РС-70 оқпаны және бір РСК-50 берілді. ӨБП-қа қосымша күш пен құралдардың келуі үшін шақырудың жоғарылатылған нөмірін хабарлайды.

Адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етумен байланысты мәселелерді шешу, өзінің спецификалары бар болғандықтан үлкен қиындықты тудырады.

Көшірудің қажетті уақыты - өрт кезіндегі жұмыс аймағының деңгейінде өрттің қауіпті факторлары пайда болатын уақыт.

Көшірудің қажетті уақытын анықтау үшін өрттің қауіпті факторларының мағынасын білуі қажет, және одан басқа өрт кезінде осы мағыналардың пайда болу уақытын анықтай білу керек.

Өрттің қауіпті факторларының құрамына қоршаған орта температурасы, сәулелі ағындар, жанудың улы өнімдері және түтіндену саладарынан көрінудің жоғалуы жатады.

Қоршаған орта температурасы. Аса қауіптілікті қыздырылған ауаны жұту болып табылады, ол жоғарғы дем алу жолдарына зиян тигізеді, түншықтырады және өлімге әкеледі. 100⁰С жоғары температура әсері есінен танып қалуына және бірнеше минуттан кейін өлімге әкеліп соғады. Сонымен қатар тері күйіктері қауіпті. Медицинаның күйіктерді емдеуінің үлкен жетістіктеріне қарамастан 2 дәрежелі денесінде 30% күйік алса, тірі қалуға оның мүмкіндігі аз.

Кестеде қоршаған ортадан 2 дәрежелі күйік алған уақыт байланыстылығы келтірілген.

Сәулелі ағындар. Кейбір жағдайларда адамдарға сәулелі ағындар қауіп төндіреді. Зерттеумен анықталғандай, қонақүй мекемелерінде әртүрлі заттар мен материалдардың көшіру жолында жануы кезінде өрттің 0,5 мин кейін көшіріліп жатқан адамдарға сәулелі ағын қауіп төндіреді. Сәулелі ағындарды тағы бір үлкен интенсивтілігі әртүрлі технологиялық қондырғылдардың жануы кезінде байқалады. Кейбір жағдайларда арнайы қорғаныс құралдарынсыз адам мұндай қондырғыларға 10 м жақын алмайды.

Кестеде адам үшін қауіпті сәулелі ағындардың мағыналары келтірілген.

Жанудың улы өнімдері. Полимерлі және синтетикалық өнімдері көп АКЖ мекемелеріндегі өрт адам өміріне жанудың улы өнімдері қатты әсер етуі мүмкін. Жану өнімдерінің құрамында уландыру әсері бар 50-100 химиялық қоспалар түрі бар болады, әртүрлі мемлекеттің ғалымдарының айтуы бойынша өрт кезіндегі адамдардың өлімінің негізгі себебі көміртегі тотығынан улану болып табылады.

Көміртегі тотығы қан гемоглобинімен оттегінен гөрі 200-300 есе жақсы әсер етеді, артынша адам ағзасы оттегімен қамтылуынан айырылады. Оттегі жетіспеушілігі, ойлау қабілетін жоғалтады, адам ештеңе сезбейді, қауіптіліктен қашуға тырыспайды, басы айналады, қозғалыс координациясы бұзылады, ал тыныс алуы тоқтаған кезде - өлім келеді.

Кестеде өрттің қауіпті факторларының жобалы критикалық мағыналары келтірілген.

1. Жоғарлатылған шақыру бойынша келген өрттің пайда болуынан соңғы бөлім оқпандарын бергенге дейінгі өрттің даму уақытын анықтаймыз:

τ_св² = τ_св¹ + τ_сл² + τ_бр = 10,5 + 1,5 + 4,5 = 16,5 мин.

Мұндағы өрттің ауданын анықтаймыз.

Қойманың және көрші бөлмелердің қабырғаларының отқа төзімділік шегі 0,75 сағ. тең, яғни 45 мин, ал қосымша күштер мен құралдар өрт пайда болғаннан 16,5 минуттан кейін келеді, сонда өрттің дамуы өзгермейді, сондықтан: τ_сл = ^{60 *3}4,5мин.

40

2. Жоғарлатылған шақыру бойынша келген ӨСБ оқпандарды беру сәтіне дейінгі:

q = ^*V_м^*S_п^*Q_н^р

Газалмасуда қатысатын қуыстар бір деңгейде орналасқан, сәйкесінше ақпалы қуыстар ауданын S₁ қуыстар ауданының 1/3 тең аламыз.

S₁ = 45,4 м²

Алынған мағыналар бойынша ^S₁ және V₀

S

кестеге сәйке (қосымша 7 /14/), табамыз _m

S 180 4
S_еден = 228 м²

_m = 4.2

Жылулық ағын тығыздығын ауа шығынының коэффициенті және өрттің мүмкін даму уақытын біле отырып «Өрт тактикасы» курсы бойынша әдістемелік көрсетулер номограммасы бойынша өрттің ортакөлемді температурасын анықтаймыз.

Есептеулер көрсеткендей өрттің ауданы бірінші келген бөлім сәтінен соңғы келген сәтіне дейінгі мезгілде өзгермеген, сонымен бірге ағу қуыстары мен жылу алмасу беттерінің ауданы өзгермеген. Сәйкесінше орта көлемді температураны тек қана келесі уақыт аралықтарында анықтаймыз:

^I3,5 мин. , ^IIмин. – бөлімнің келу уақыты

t_ср¹³⁵ = 450^оС; t_ср^16,5 = 525^оС;


Түтіндену дәрежесі:

Өрт сөндіруге күш пен құралдар көрші бөлмелер жағынан есік қуысы арқылы енгізілгенін ескере отырып және олардың саны уақыт аралығында ^I^II өзгермейді. Сәйкесінше газ алмасуға қатысатын қуыстардың ауданы өзгермейді.

Есік қуыстары 1/3 жұмыс жасауын, ал жану өнімдерін жоюға 2/3 жұмыс жасауын ескере отырып бейтарап аймақтың орналасу биіктігін анықтаймыз.

Сонда бейтарап аймақтың орналасу биіктігі болады:

h_н.з.= ^Н_{пр ,}

³ ^_в +1

_п.г

мұндағы, Н_пр = 2,25м – газ алмасуға қатысатын ең биіт есік қуысының биіктігі;

_в_п.г – сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздығы.

Жану өнімдерінің тығыздығын «Өрт тактикасы» курсы бойынша әдістемелік көрсетілулердің 4-қосымшасы бойынша интерполяция әдісімен анықтаймыз:

_п.г = ^I_{п г} - ^I_{п г} ^{- II}_{п г} -( t_ср -t¹) ;

1. t_ср = 550^оС кезінде, _п.г = 435 - ^{435 - 424} -( 550 -500) = 0,495

600-500
2. t_ср = 625^оС кезінде, _п.г = 338 - ^{338 - 329} -(625 -500) = 1,246

700-600
3. h_н.з.= ^____2,25 = 1,9 м

 ^{} +1

485

1,246

Есік қуыстарын аламыз – ағысқа жұмыс жасайтын.

Сонда бейтарап аймақтың орналасу биіктігі былай болады:

h_н.з.= ¹H_п+ h_н.з.= ¹H_п + ^H

2 2 S²₁  _{в +1}

S²₂ _п.г

_{в ,} _п.г - сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздығы, кг/м³;

S_{1 ,} S₂ – қуыстар ауданы, м²;

H_п - қуыс биіктігі, м;

H - қуыстар орталығының арасындағы арақашықтық, м.

1. t_ср = 550^оС кезінде,

h_н.з.= ¹2,25 + ^____4 = 2,45 м.

2 454² _* 1,342 ₊₁

66,3² 0,435

2. t_ср = 625^оС кезінде,

h_н.з.= ¹2,25 + ^____4 = 2,22 м.

2 454² _* 1,342 ₊₁

66,3² 0,338




^{4.2. Өрт сөндіруді ұйымдастыру.
Шақыру бойынша шығу кестесіне сәйкес өрт орынына келесі техникалар келеді:}

• 
  ^{адамдарға қауіптің төнуін;}
  
• 
  ^{олардың орналасу орынын, құтқару жолдары мен әдістерін;}
  
• 
  ^{өрт орыны мен өлшемін, оттың тарау жодарын;}
  
• 
  ^{мүмкін күш пен құралдарды енгізу жолдары мен бағыттарды;}
  
• 
  ^{ғимаратта кернеудің шешілуі жүргізілгенін;}
  
• 
  ^{конструкцияны бұзу және ашу қажеттігін және орынын;}
  
• 
  ^{шешуші бағыттың дұрыс таңдалғанын;}
  
• 
  ^{көшіру жолдарын қорғау қажеттігін және жану өнімдерін шығару мүмкіндігін;}
  
• 
  ^{қымбат қондырғыны қорғауды немесе көшіруді ұйымдастыру.}
  

1. 
   ^{штаб бастығы;}
   
2. 
   ^{тыл бастығы;}
   
3. 
   ^{нысанның әкімшілігінің өкілдері;}
   
4. 
   ^{қаланың өзара қызмет өкілдері.}
   

• 
  ^{барлауды жүргізуге және өрттегі жағдайды бағалауға; тез арада адамдарды құтқаруды ұйымдастыруға және өзі басқаруға, бар күш пен құралдарды пайдаланып үрейді басуға;}
  
• 
  ^{шешуші бағытты, қажетті күш пен құралдарды, жауынгерлік әрекеттер әдістерін анықтауға;}
  
• 
  ^{бөлімдерге тапсырмалар қоюға, олардың өзара әрекеттерін ұйымдастыруға және қойылған тапсырмалардың орындалуын қамтамасыз етуге;}
  

• 
  ^{шақырылған күш пен құралдарды енгізгенге дейін от қандай ауданға тарау мүмкіндігін;}
  
• 
  ^{оқпандарды беру үшін, адамдарды құтқару бойынша жұмыс көлемін, ғимарат конструкциясын бұзу мен ашу және мүліктерді көшіру бойынша қажетті күштер санын;}
  
• 
  ^{арнайы қызметтердің қатыстыру қажеттігін;}
  
• 
  ^{суды автоцистерналармен жеткізу қажеттігін немесе суды айдаумен беруді ұйымдастыруды.}