115
түлектерінің білімдері бағаланып, нормативтік база әзірленді. Міндетті
түрде медицина қызметкерлерінің білімдерін мерзімді бағалау әр бес жыл
сайын жүргізіледі
56
.
Медициналық кадрлармен қатар, азаматтық авиация саласындағы
мамандар, сондай-ақ Азаматтық авиацияның авиациялық оқу орталығын
сертификаттау және сертификат беру ережесіне сәйкес кәсіби дайындыққа
баға береді
57
.
Көрсетілген оқу орталығы тек бақылау-өлшеу
материалдарының
инженерлер-конструкторлары
мен
инженерлер
мамандықтары бойынша сертификаттайды.
Қазақстанның жоғары оқу орындары, сондай-ақ Ресей, Белоруссия,
Украина және бұрынғы ТМД басқа елдерінің жоғары оқу орындары сапа
менеджменті халықаралық стандарттарын:
ISO 9001 халықаралық стандарттау ұйымының сериясы;
Еуропалық еуропалық сапа менеджменті қоры (EFQM);
Еуропалық
Жоғары
білім
сапасын
қамтамасыздандыру
қауымдастығының (ENQA) аумағында жоғары білім беру сапасын
қамтамасыз ету бойынша стандарттар мен нұсқаулықтар.
Евросистемалар туралы егжей-тегжейлі білмей, білім беру қызметтерін
«жеткізуге» ИСО 9001-нің басқару сертификатын енгізу үшін ИСО/IWA 2:
2007 құжатының заманауи нұсқасы - ISO 9001: 2000 білім беру
стандарттарын қолдану бойынша нұсқаулық әзірленді. Университетті
сертификаттау шарты төрт бағытқа бөлінеді: негізгі үдерістер, басшылық
процестер, процестер мен үрдістерді қамтамасыз ету, мониторинг және
өлшеу. Осылайша, оңтайландыру университеттің барлық аспектілері, соның
ішінде сапаны бағалау процесі үшін қарастырылған.
Жоғарыда айтылғандармен қатар, кәсіби бухгалтерлер мен мемлекеттік
аудиторлар тиісті органдарда міндетті сертификаттаудан өтеді.
2012 жылғы 1 қаңтардан бастап «Бухгалтерлік есеп және қаржылық
есептілік туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, қоғамдық
мүдде ұйымының бас бухгалтері лауазымына кәсіби бухгалтер тағайындалды
(Заңның 9-бабы). Кәсіби бухгалтер - біліктілік талаптарына сәйкес, Қазақстан
Республикасы Қаржы министрінің 2007 жылғы 13 желтоқсандағы №455
бұйрығымен бекітілген кәсіби бухгалтер сертификаты бар жеке тұлға. Кәсіби
бухгалтер сертификаты - бухгалтердің кәсіби біліктілігін растайтын
бухгалтерлерді кәсіптік аттестациялау үшін аккредиттелген ұйым берген
құжат (Заңның 22-бабы). Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2007
жылғы 13 желтоқсандағы №455 бұйрығымен бекітілген Кәсіби
бухгалтерлерге қойылатын біліктілік талаптарына 1-тармағына сәйкес
аккредитацияланған ұйым бухгалтерлерді кәсіптік аттестациялау туралы
сертификат талап етіледі.
56
2019 жылдан бастап медицина қызметкерлерінің білімдерін кәсіби қауымдастықтар жүзеге асырады.
https://pharm.reviews/novosti/novosti-kazakhstana/item/906-s-2019-godu-otsenka-znanij-medrabotnikov-budut-osushchestvlyat-
professionalnye-ob-edineniya
57
Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2015 жылғы 6 ақпандағы № 115 бұйрығы.
Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 18 наурызда № 10486 тіркелді.
116
2016 жылдан бастап Қазақстанда мемлекеттік аудиторларды міндетті
сертификаттау өтеді
58
. 2016 жылдан бастап Қазақстанда Мемлекеттік тіл
аудиториялары міндетті сертификаттаудан өтеді. мемлекеттік аудитор
біліктілігін заңсыз үміткер адамдарды аттестаттау ережесі (15 желтоқсанда
Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің
нормативтік қаулысы, 2015 22-NҚ №. Қазақстан жылғы 31 желтоқсандағы
Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде тіркелген, №12720) үміткер
адамдарды аттестаттау тәртібін айқындайды мемлекеттік аудит біліктілігін
үміткерлердің сертификаттау жөніндегі ұлттық комиссиясы жүргiзедi
мемлекеттік аудитор, біліктілігі туралы. Мемлекеттік аудитор сертификатын
алу үшін үміткер тиісті біліктілік емтихандарын тапсыруы және
Сертификаттау жөніндегі ұлттық комиссияда әңгімелесуден өтуі тиіс. Оң
шешім алғаннан кейін үміткерге «Мемлекеттік аудитор» деген біліктілік
және тиісті сертификат беріледі. 2015 жылы «Мемлекеттік аудит және
қаржылық бақылау туралы» «Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау
туралы» Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 12 қарашадағы
№ 392-V Қаулысымен қабылданды, оған сәйкес мемлекеттік аудиторлар
болып табылатын мемлекеттік қызметшілер 2017 жылғы 1 қаңтарға дейін
тиісті сертификаттаудан өтуі тиіс
59
.
Осылайша, әр салада міндетті түрде қызметкерлердің біліктілігін
сертификаттау жүйесін құру керек. Дамыған шет елдердің үлгісі
көрсеткендей сапаны бағалау және сертификаттау оқу мекемелерінен тыс
орналасқан біліктілік беру және бағалау бойынша мамандандырылған
салалық орталықтарда өткізілуі тиіс. Осындай орталықтарды құру мынадай
міндеттерді шешуге мүмкіндік береді: мамандардың біліктілік
және құзыреттілік деңгейінің экономикалық қызмет түрлері бойынша
кәсіптік стандарттар талаптарына сәйкестігін растау; жұмыс берушілерге
мамандықтары бойынша сертификатталған білікті қызметкерлерді іріктеуге
жәрдемдесу; ішкі және сыртқы еңбек нарықтарында жұмыс күшінің бәсекеге
қабілеттілігін арттыру; үздіксіз кәсіптік білім беру және персоналды оқыту
саласындағы қызметкерлерді ынталандыру; республиканың аумағында және
халықаралық ынтымақтастық шеңберінде жұмыс күшінің еркін қозғалысы
үшін жағдай жасау.
2.3 Өңірлер бөлігінде сертификаттау жүргізуді талдау
Өңірлерде біліктілік берместен, курстардан өту туралы сертификаттау
басым. Мысалы, осындай сертификаттау мына жерлерде кеңінен
қолданылады және өткізіледі:
58
Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2015 жылғы 15 желтоқсандағы № 22-НҚ
«Мемлекеттік аудитордың біліктілігін тағайындау үшін шағымдануды куәландыру туралы ережені бекіту туралы»
нормативтік қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2015 жылғы 31 желтоқсанда № 12720 тіркелген).
59
«Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 12 қарашадағы № 392-V Заңымен
Достарыңызбен бөлісу: |
